Tag "romantyzm w Polsce"
Czym była walka klasyków z romantykami? Była to polemika między zwolennikami klasycyzmu – a do tej grupy należało starsze pokolenie uczonych i literatów: Jan Śniadecki, Kajetan Koźmian, Ludwik Osiński, Franciszek Dmochowski, a orientacją młodych romantyków: Kazimierzem Brodzińskim, Maurycym Mochnackim, Adamem Mickiewiczem. Spór rozegrał się w latach 1818-1830. Pierwszy ruch to rozprawa Kazimierza Brodzińskiego (profesora literatury na Uniwersytecie Warszawskim) O klasyczności i romantyczności tudzież o duchu poezji polskiej, opublikowana w 1818 roku w Pamiętniku Warszawskim.
Jaka to epoka? Romantyzm, ale jego schyłek. W czasie, kiedy tworzy Norwid, działają również epigoni romantyzmu, tacy twórcy jak np. Teofil Lenartowicz, Wincenty Pol czy Władysław Syrokomla. W ich wierszach pojawia się sentymentalny ton, patriotyczna nuta, a czasem drażniąca współczesnego czytelnika cukierkowość… Norwid nie idzie utartymi, epigońskimi ścieżkami. Wybiera własną, samotną drogę twórczą, ŚWIADOMIE ryzykując, że jego twórczość pojmie i doceni dopiero „późny wnuk”, czyli przyszłe pokolenia czytelników… Nie pomylił się. Został
Drugi polski romantyczny wieszcz żył nieco w cieniu pierwszego. Również jego twórczość okazała się mniej popularna – poezja Mickiewicza jest po prostu łatwiejsza, szybciej dociera do odbiorcy. Słowacki sam siebie kreował na samotnego i niezrozumianego poetę, ale też był samotny w istocie. Wielki wpływ na jego życie miała matka. Dużo pisał o sobie. Był wielbicielem Szekspira i on to głównie propagował szekspiryzm w polskiej literaturze. Przed maturą ważny wieszcz, głównie
Juliusz Słowacki Grób Agamemnona Niech fantastycznie lutnia nastrojona Wtóruje myśli posępnej i ciemnej; Bom oto wstąpił w grób Agamemnona I siedzę cichy w kopule podziemnej, Co krwią Atrydów zwalana okrutną. Serce zasnęło, lecz śni. Jak mi smutno! O! jak daleko brzmi ta harfa złota, Której mi tylko echo wieczne słychać! Druidyczna to z głazów wielkich grota, Gdzie wiatr przychodzi po szczelinach wzdychać I ma Elektry głos – ta bieli płótno I odzywa się z laurów:
Udowodnij, że Pana Tadeusza Adama Mickiewicza można określić mianem epopei narodowej. a) Zacznij od podania drugiej nazwy epopei oraz określenia, do jakiego rodzaju literackiego zaliczamy epopeję. Epopeja (inaczej epos) należy oczywiście do epiki. b) Teraz omów elementy formalne eposu, wykazując, że znajdziemy je także w Panu Tadeuszu. Epopeja to inaczej poemat epicki, heroiczny, czyli utwór napisany wierszem, zazwyczaj obszerny, o budowie epizodycznej. Pan Tadeusz napisany jest trzynastozgłoskowcem, jest rozbudowany i
„Pan Tadeusz” – utworem o historii Polski. Już sam podtytuł epopei Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem świadczy o tym, że Pan Tadeusz jest książką o konkretnym czasie historycznym, o określonym momencie dziejowym. O jakim? O epoce napoleońskiej, latach złudzeń Polaków liczących na to, że pokonają cara i u boku Napoleona stworzą własne państwo. Pierwsza część tytułu brzmi: Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Rzecz dzieje się na wschodzie Rzeczypospolitej, w czasach, gdy mieszkało tam
Na podanym przykładzie omów sposób przedstawiania przyrody przez Adama Mickiewicza. Już ostatnie perły gwiazd zamierzchły i na dnie Niebios zgasły, i niebo środkiem czoła bladnie, Prawą skronią złożone na wezgłowiu cieni, Jeszcze smagławe, lewą coraz się rumieni; A dalej okrąg, jakby powieka szeroka, Rozsuwa się i w środku widać białek oka, Widać tęczę, źrenicę – już płomień wytrysnął, Po okrągłych niebiosach wygięty przebłysnął I w białej chmurce jako złoty grot zawisnął. Na ten strzał,
Jakie ważne wydarzenia historyczne pojawiły się w koncercie Jankiela w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza? Koncert Jankiela ukazuje tradycję walk o niepodległość, przywołuje minione wydarzenia. Jest jakby muzycznym sprawozdaniem z niezbyt odległej historii Polski. Historii burzliwej, pełnej dramatycznych i przełomowych wydarzeń, które skazały Polskę na ponad sto lat niewoli. Swój koncert Jankiel zaczął od przypomnienia uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 roku. Wśród wszystkich obecnych dźwięki Poloneza Trzeciego Maja wywołały wielkie poruszenie i radość. Konstytucja miała przecież ograniczyć
Z życia bohaterów „Pana Tadeusza”… Napisz opowiadanie z dialogiem o wydarzeniach nieopisanych w Mickiewiczowskiej epopei. Zapamiętaj! Opowiadanie z dialogiem to opowiadanie o czymś wraz z przytaczaniem rozmów bohaterów (dialogów). Ważny jest zapis graficzny! Wypowiedź każdego bohatera zaczynamy od myślnika. Gdy zaczyna mówić inny bohater, jego wypowiedź zapisujemy w nowej linii, też od pauzy. Pamiętajmy o wydzielaniu myślnikami wtrąceń typu: – powiedziała Asia, – odparł Zenek, – zapytała Oliwia, – zdziwił się Tomek. Przydatne sformułowania. Skorzystaj z nich przy pisaniu
Nie ma chyba w literaturze polskiej epoki, której dzieła budziłyby w następnych pokoleniach równie silne, a jednocześnie równie zmienne emocje. W wypadku innych epok, zwłaszcza wcześniejszych, mamy zwykle do czynienia z rozmaitymi typami literackich nawiązań: późniejsi twórcy podejmują charakterystyczne dla minionych czasów motywy, wchodzą w dialog z ich koncepcjami na temat poetyki i roli sztuki, ulegają fascynacji kulturą poprzednich epok, umiejscawiając akcję swoich dzieł w starannie rekonstruowanej rzeczywistości historycznej. Jeśli
Konrad Wallenrod Adama Mickiewicza Ta powieść poetycka, powstała w Rosji i wydana w Petersburgu w roku 1828, opatrzona została mottem zaczerpniętym z Księcia Niccoló Machiavellego: „Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia… trzeba być lisem i lwem”. Akcja utworu osadzona została w końcu XIV wieku (historyczny Wallenrod był mistrzem krzyżackim w latach 1391–1393), gdy Krzyżacy, podbiwszy ziemie Prusów aż po Niemen, zagrozili Litwie ostateczną zagładą. Główne postaci to bohater tytułowy, pustelnica zamknięta w wieży (Aldona), prowadząca co noc
Adam Mickiewicz Oda do młodości Bez serc, bez ducha, to szkieletów ludy; Młodości! dodaj mi skrzydła! Niech nad martwym wzlecę światem W rajską dziedzinę ułudy: Kędy zapał tworzy cudy, Nowości potrząsa kwiatem I obleka w nadziei złote malowidła. Utwór ten został zbudowany na zasadzie kontrastu. Rozpada się na dwa ciągi obrazów: starego, zgnuśniałego świata, gdzie nad „wody trupie wzbił się jakiś płaz w skorupie”, oraz nowej, pełnej zapału rzeczywistości, którą stworzyć może
Stali się czymś na wzór znajomych, symboli, uosobień, do których ciągle powracamy. Są może dziwaczni, niezwykli, czasem nie wiadomo, czy żywi, czy martwi – ale na pewno nie są nudni. Romantyzm stworzył między innymi kilka niezapomnianych sylwetek kobiecych. Grażyna Tytułowa bohaterka powieści poetyckiej Mickiewicza jest żoną nowogródzkiego księcia Litawora, litewską władczynią, która pod nieobecność męża przywdziewa jego zbroję i staje do walki przeciw Krzyżakom. To kobieta rycerz. Dumna i odważna
Adam Mickiewicz Pierwszy wieszcz polskiego romantyzmu, dziś symbolizujący epokę, posągowy, podręcznikowy – przechodził różne przemiany ideowe i ma wcale barwną biografię. Jak w każdym życiu rozczarowania i rozpacz splatały się tu z sukcesami, a ponieważ był to talent pierwszej wody, zyskała nasza narodowa literatura. Kiedy studiował w Wilnie, nie był jeszcze takim absolutnym romantykiem. Wielbił Woltera, był filomatą, więc wielbicielem wiedzy (bardzo to przypomina oświecenie, czyż nie?), pisał w duchu klasycznym. Dopiero wyjazd do Kowna, cios samotności,
Europa i Polska W okresie romantyzmu drogi Polski i Europy stanowczo się rozeszły. Podstawowym tego powodem była, rzecz jasna, sytuacja polityczna. Rozbicie pod zaborami i izolacja kulturalna po kongresie wiedeńskim sprawiły, że kultura polska rozwijała się inaczej i dotyczyła innych tematów niż europejska. Czas zaborów to okres odrębności i osobliwości polskiej kultury – jej swoistego odcięcia od nurtów europejskich. Od tego momentu polskie epoki w historii kultury przestają na czas jakiś odpowiadać europejskim. Pierwszą z tych epok
Przed rokiem 1818 Ostateczny rozbiór ziem Rzeczypospolitej oznacza zupełnie nową sytuację dla Polaków. Wciąż jednak żywa jest nadzieja na odzyskanie niepodległości. Czas schyłku oświecenia. Wciąż tworzą przedstawiciele klasycyzmu i sentymentalizmu, ale w środowiskach uniwersyteckich dojrzewa już nowe pokolenie, które inaczej patrzeć będzie na świat, politykę i literaturę. Historia 1795 r.: III rozbiór Polski. 1797 r.: powstanie Legionów generała Jana Henryka Dąbrowskiego. 1807 r.: utworzenie, na mocy pokoju w Tylży, Księstwa Warszawskiego. 1812 r.: kampania rosyjska
Literacki obraz dążeń i marzeń Polaków o wolności. Przedstaw temat, sięgając do konkretnych przykładów. Temat na romantyzmie się nie kończy, ale z pewnością w tej epoce się zaczyna. Utrata niepodległości czyni ten właśnie temat jednym z podstawowych w wieku XIX. Największe dzieła: Dziady, Pan Tadeusz, Kordian ujmują go – i to w różny sposób. Marzenia o powrocie świetności ojczyzny, dążenia – i przez uczestnictwo w kompanii napoleońskiej, i poprzez bunt, konspirację, spisek, zamach, wreszcie wszelkie odmiany mesjanizmu narodowego – wszystko to będą
Mickiewiczowskie sceny Jest kilka takich scen, które dobrze byłoby zapamiętać. Są Mickiewiczowskie, bo on je wymyślił, ale nasze – czytelników, bo wryły się w pamięć i wyobraźnię, a i późniejsi twórcy co rusz nawiązywali właśnie do tych scen. • Scena z ballady Romantyczność ,,To dzień biały, to miasteczko”, dokładnie rynek miasteczka, a na nim swoista sensacja: dziewczyna rozmawia ze swoim umarłym kochankiem. Przyczynek do dyskusji o wierze i wiedzy, a
Zwróć uwagę na trzy zagadnienia związane z romantyczną kulturą, tak ważną w XIX wieku. Są to: ROMANTYCZNA WYOBRAŹNIA ROMANTYCZNY PATRIOTYZM ROMANTYCZNA MIŁOŚĆ Romantyczna wyobraźnia To romantycy wprowadzają do literatury świat fantazji. Do tej pory o duchach, zjawach, rusałkach i podobnych widmach nie pisano w poważnej literaturze. Owszem, opowiadano sobie w ludowych bajaniach, ale na przykład starsi panowie tworzący klasyczną literaturę w duchu oświecenia uważali to wszystko za zabobon, za skandal i za dziedzinę niegodną pióra. Romantycy –
Interpretacja Fatum Cypriana Kamila Norwida. Konteksty Wiersz Leopolda Staffa pt. Kowal – człowiek ma możliwość kształtowania własnego życia. Warunkiem jest zapał, wysokie cele i wiara w ich osiągnięcie. Powiedzenie „Każdy jest kowalem swego losu” – człowiek nie jest bezsilny wobec przeznaczenia. Jego los zależy głównie od niego samego – jego aktywności, trafności podejmowanych decyzji, umiejętności realizowania swoich planów i marzeń. Konspekt realizacji Jak zacząć We wstępie możesz zająć się tytułem wiersza. Określić, jaki
