1. Skojarz poszczególne cytaty na temat czasu z nazwami epok. A. Bo czas nie da trwać żadnej rzeczy w jednej mierze A jako wszytko niesie, tak zaś wszytko bierze. Widziałem ja po ranu piękny kwiat przyjemny, A widziałem zaś wieczór zwiędły i nikczemny. B. Świat cały jest obszernym pamiątek smentarzem – Człowiek jedną literą w nagrobkowym rymie – Serce człowieka wspomnień współbraci ołtarzem – […] Lecz czas pamiątki świata w swym
TEST 1. Biblia pochodzi od słowa a) mądrość. b) księga. c) księgi. 2. Co Bóg stworzył drugiego dnia? a) Wody b) Gwiazdy c) Niebo 3. Księga Koheleta jest zaliczana do ksiąg a) mądrościowych. b) historycznych. c) prorockich. 4. Kto chodził po wodzie w Nowym Testamencie? a) Szymon b) Piotr c) Mateusz 5. Kto sprzedał pierworództwo za miskę soczewicy? a) Jakub b) Ezaw c) Abraham 6. Gdzie rodzice znaleźli 12-letniego Jezusa?
Kolory mają swoją energię. Mogą sprawić, że poczujesz się podekscytowana, rozdrażniona lub wyciszona i zrelaksowana. Znajdź swój kolor i w pełni wykorzystaj jego możliwości. Koloroterapia, czyli metoda polegająca na wykorzystywaniu kolorów w leczeniu różnych dolegliwości, sięga tysiącleci. Na przykład już starożytni Egipcjanie budowali świątynie barw, w których znajdowały się różnokolorowe pomieszczenia. W zależności od rodzaju schorzenia, wybierano dla chorego komnatę utrzymaną w odpowiedniej tonacji kolorystycznej, aby mógł tam zażywać leczniczych kąpieli. Współczesna psychologia także
Po co to zrobił nam Białoszewski, że zwrócił się ku językowi (lingua – język), by żonglować jego formami, bawić się brzmieniem, nie tylko znaczeniem słów, konstruować wiersze ze zwykłych wypowiedzi, przysłów, szablonów, konwencji? Otóż on odnalazł głęboki sens, który wyłania się z kombinacji językowych, obnażył wartości ukryte w języku, wreszcie popisał się talentem i pomysłowością w tworzeniu takich kombinacji. Miron Białoszewski (debiut 1956 – Obroty rzeczy) przyjął sobie za materiał
Kim jesteś człowieku? Dobrze mieć przygotowany wstęp do takiej pracy. Czy to refleksję własną, czy pytanie – tezę, którą postawimy we wstępie, czy – wreszcie wypowiedź autorytetu: pisarza, filozofa, polityka itp. Albo piękny cytat z poezji lub prozy. Nie powinien pozostać bez komentarza, chyba że uznamy go jedynie za motto pracy, a nie wstęp. Jeśli chcesz zacząć od cytatu… Oto najbardziej znane (i często powtarzane w tematach maturalnych) refleksje pisarzy: Człowiek jest
Przegląd okresów historycznoliterackich według ich zawartości ideowej. Oto podstawowe pojęcia: człowiek, Bóg, wartości, wiedza, sztuka w układzie tabelarycznym. Ten zestaw pomoże Ci uporządkować wiedzę przed maturą. Dziedzictwo epok literackich Wartości – postawy ANTYK Klasycyzm: w cenie harmonia, symetria, ład, uporządkowanie. Nie tylko w sztuce – wśród ideałów życiowych warto szukać złotego środka, jak Horacy. Inne wartości: wiedza, sprawiedliwość, wiara w przeznaczenie. Epikurejczycy głoszą: żyj w zgodzie z naturą, wśród przyjaciół, unikaj cierpienia, korzystaj
Świątynie W architekturze starożytnej Grecji najważniejszą rolę odgrywały świątynie. Każda z nich była miejscem, gdzie ustawiano posąg bóstwa i gromadzono dary składane mu w ofierze; natomiast nie była ona tym, czym później były kościoły, mianowicie nie była miejscem modłów, gromadzących liczne tłumy. Z tego powodu świątynia grecka jest nieduża. Wznoszono ją z kamienia, najczęściej z białego marmuru na płaskiej, kamiennej podstawie, która spełniała rolę fundamentu. Tę podstawę otaczano wysokimi stopniami
1. Treny Jana Kochanowskiego, jako całość to: a) cykl poetycki, b) zbiór wierszy, c) antologia. 2. Głównym tematem Trenów jest: a. Urszulka Kochanowska i jej życie u boku rodziców, b. kryzys światopoglądowy poety i polemika z ideałami epoki, c. spór o ważne kwestie religijne i społeczne. 3. W Trenie I poeta odwołuje się do: a. filozofii stoickiej, b. historii starożytnej Grecji, c. tradycji poezji funeralnej. 4. Tren IX obrazuje: a)
Powtórka przed pracą klasową Matematyka szkoła podstawowa Liczby w działaniach a – b = c ↑ ↑ ↑ odjemna odjemnik różnica a + b = c ↑ ↑ ↑ składnik składnik suma a : b = c ↑ ↑
Udowodnij, że „Faust” jest dziełem uniwersalnym. Już zakład między Bogiem a szatanem (Prolog w niebie) sugeruje, że dzieło to ma wymowę ponadczasową; jego tematem będzie kondycja człowieka, jego odwieczne tęsknoty i marzenia. Bóg w czasie tej rozmowy wypowiada ważne słowa dotyczące natury człowieka. Przyznaje mu prawo do popełniania błędów, pod warunkiem jednak, że jest aktywny, rozwija się, szuka nowych rozwiązań i możliwości. Te słowa brzmią: „Dopóki błądzi, dąży człowiek”. To przesłanie dla ludzi wszech czasów.
Ideał władcy, ascety i rycerza należał do epoki poprzedniej. W renesansie zaczęto głosić nowe postawy i kuto wzorce godne naśladowania. Oto one. Wzór ziemianina Bohater Żywota człowieka poczciwego Mikołaja Reja Rozważnie gospodaruje i zarządza majątkiem. Dba o umiar i harmonię życia. Jest zapobiegliwy, ufa rozumowi i naturze, dba o rodzinę, czeladkę, jest spokojny o przyszłość. Nie jest zbyt uczony. Pouczenia Reja dotyczą także wychowania młodzieży, ożenku i pożytków ze starości. Ideał patrioty Antenor z Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego
Jak analizować prozę – tok postępowania Określamy – co to jest? Czy odczytaliśmy: opis sceny (fabuła, dialog), opis przestrzeni, monolog (wyznanie. mowa, refleksje), list, opis przedmiotu lub postaci, sam dialog, dyskusję wielu głosów? To bardzo ważne ustalenie na początek – porządkuje, sugeruje nastrój (monotonię, dynamikę), określa też świat przedstawiony i nieuchronnie prowadzi do pytania: Określamy – kto mówi? Inaczej mówiąc: trzeba określić typ narracji i pozycję narratora. Narrator – to
Dlaczego zestawiono te właśnie utwory? Dlaczego w poleceniu łączy się właśnie te, a nie inne? Z pewnością nie decyduje o tym ślepy przypadek! Teksty muszą mieć ze sobą coś wspólnego i często nietrudno to coś zauważyć: podobny problem, motyw, tytuł, kompozycja… Zdarza się, że polecenie od razu każe skupić uwagę na konkretnym zagadnieniu, tak jak w poniższych przykładach: Zinterpretuj wiersze Wisławy Szymborskiej „Może to wszystko” i Jana Twardowskiego „Wiersz z banałem w środku” jako refleksyjne spojrzenie
Sylwy współczesne Termin rozpropagowany przez wybitnego badacza literatury współczesnej Ryszarda Nycza pochodzi z języka łac. (silva rerum – las rzeczy). Tego typu teksty mają polifoniczno-hybrydyczną (czyli po prostu bardzo niejednorodną) strukturę. Ich autorzy wprowadzają do tekstu różne elementy, także te zaczerpnięte z obszarów pozaliterackich; wykorzystują np. dyskurs naukowy, język potoczny wraz z wszystkimi jego niedoskonałościami, dzieła kanoniczne, tradycję literacką. Często w jednym dziele spotykamy kilka gatunków: dziennik, pamiętnik, reportaż, esej,
Dekonstrukcjonizm Dekonstrukcja to koncepcja i technika analityczna rozwinięta przez francuskiego filozofa Jacąues’a Derridę. To przede wszystkim wnikliwa analiza tekstów literackich, w której pomija się socjohistoryczny kontekst (czas, miejsce i okoliczności powstania dzieła, wiek i status autora itd.) oraz zamierzoną przez autora wymowę (np. pomijamy fakt, że Trylogia Henryka Sienkiewicza była pisana ku pokrzepieniu serc, a liczne dzieła Stefana Żeromskiego miały rozdrapywać rany). Krytyk i interpretator może wykraczać poza intencje autora
Dialogizm W XX w. wyłonił się kierunek zwany dialogizmem lub filozofią dialogu. Ten kierunek był reakcją na kryzys w myśli filozoficznej, w której dominowały subiektywizm albo stanowisko obiektywistyczne. Subiektywizm zakładał samowystarczalność podmiotu (człowieka) w poznawaniu świata i wszelakich innych „czynnościach filozoficznych”; jego skrajna wersja to soliptyzm, zakładający, że świat istnieje jako nasze odczucie. Dla obiektywizmu zaś kluczowym pojęciem jest przedmiot – ważna jest prawda faktu, badanie świata. Dialogizm nastawiony był
ABSTRAKCJONIZM Abstrakcjonizm pojawił się w sztukach plastycznych w XX wieku. Sztuka abstrakcyjna nic nie przedstawia, jest wyrazem zamysłu artysty, jego trudnych do odczytania wyobrażeń i uczuć. Operuje plamą, linią, kolorem, bryłą, płaszczyzną. Do kierunków abstrakcyjnych można zaliczyć wiele dzieł kubistycznych, dadaistycznych i surrealistycznych. Przedstawiciele w sztuce: Arshile Gorky, Hans Arp, Georges Braque. W latach 20. w Polsce działała w Warszawie awangardowa grupa artystyczna Blok, skupiająca wielu artystów abstrakcjonistów. Należeli do niej: Henryk Berlewi (geometryczne kompozycje abstrakcyjne i dzieła realizowane według
Sprawdź swoją wiedzę z Pana Tadeusza 1. Jakie grzyby zbierał Wojski podczas wspólnego grzybobrania? 2. W jakim miejscu Telimena trzymała plan Petersburga? 3. Jak nazywano Macieja Dobrzyńskiego? 4. Czego dotyczył spór pomiędzy Rejentem a Asesorem? 5. Czym, według narratora, różnił się styl życia szlachcianek z zaścianka dobrzyńskiego od życia tamtejszych chłopek? 6. W jakiej sytuacji Hrabia ukradkiem podglądał Zosię i kto go na tym przyłapał? 7. W jakim porządku mieszkańcy Soplicowa szli na
Co warto wiedzieć o Makbecie, czyli cztery podstawowe zagadnienia zawarte w utworze Szekspira, które maturzysta powinien wiedzieć: 1. Makbet jest przykładem utworu scenicznego, który został ukształtowany według kanonów nowożytnej dramaturgii. Odrzuca większość reguł obowiązujących w tragedii antycznej: Nie respektuje zasady jedności miejsca, czasu i akcji: wydarzenia w utworze rozgrywają się na polu bitwy, wrzosowisku, w średniowiecznych zamkach, akcja trwa aż siedemnaście lat, wątek główny uzupełniają wątki poboczne, czego przykładem losy
Poeta – żołnierz – czasu kurz Basia miała ciało srebrne i szklane, pełne gwiazd skrzących w lustrzanym odbiciu. Krzysztof – był poetą „rozdwojonym w sobie”, bo: jeden z nas to jestem ja, którym pokocha! (…) a drugi z nas – to jestem ja, którym nienawiść drżgcg począł i nóż mi błyska… Poeta – żołnierz – czasu kurz Czy istnieje coś bardziej ulotnego niż kurz? Czasem ludzie stają się czymś w