LICEUM
Jak może być sformułowany temat? Możesz znaleźć się w świecie wybranej powieści (dramatu, komedii). Jaką wybierasz? Twoja podróż w przestrzenie znane Ci z lektur dzieł literackich. Chcę to zobaczyć, chcę ich spotkać. Jakie miejsca chciałbyś ujrzeć i jakie postacie ze znanych lektur spotkać? Oprowadzę cię po miejscach najciekawszych, znanych mi z własnej lektury książek. Jaki jest sens takiej podróży? Robimy to, aby ujawnić swoją znajomość lektur (prozaiczny) albo użyć swojej mocy twórczej (kreatywnej), żeby
O co może Ciebie zapytać autor w temacie pracy? Co byś zrobił, gdybyś miał fortunę? Czy chciałbyś być bogaty? Jaką rolę w życiu odgrywają pieniądze? Mam magiczną moc spełniania życzeń. O co poprosisz? Oczywiście – magiczna moc, czarodziejskie kamyki i tym podobne rzeczy to nie zawsze to samo, co pieniądze. Wróżki i czarownice mogą zafundować różne wartości, również duchowe, np. talent, zdrowie, wiedzę, a nawet urodę. Ale poza nielicznymi wyjątkami spełnione marzenia sprowadzają się do
Jak pisać o sobie O sobie piszemy wówczas, gdy wplatamy w tekst własne opinie, odczucia, emocje. Kiedy opowiadamy się wobec tematu lub oceniamy. Bywa i tak, że w autobiografii albo autoportrecie czy liście chcemy zaprezentować się bezpośrednio. Wtedy dominują informacje o sobie i autooceny. Uwaga – innymi prawami rządzi się CV lub list motywacyjny. Jak pisać o sobie dobrze, ale nie za dobrze, prawdę, ale nie całą, tak by zbudować dobre wrażenie osoby kompetentnej – ale
Spójność między częściami pracy Nawiążę do wątku głównego… Powrócę do tematu… Wrócę do pytania zawartego w temacie… Następny argument brzmi… Powołam się także na… Powyższa myśl inspiruje do refleksji… Ten przykład nie wyczerpał tematu… Aby poprzeć myśl, przywołam wypowiedź… Swoją tezę poprę cytatem… Kontynuując powyższą myśl, przytoczę inny przykład… Następny wniosek wynika z poprzedniego… Powyższa refleksja skłania do następnej… W nawiązaniu do głównej myśli przytoczę… Wspomniany wcześniej pogląd powraca
O obrazie Przedstawię płótno pędzla artysty X, które znakomicie oddaje myśl zawartą w temacie mojej prezentacji. Obraz powstał 200 lat temu, lecz pasuje do przedmiotu moich rozważań idealnie. Portret z epoki nie jest portretem żadnego z wymienionych bohaterów, ale mógłby być… Pejzaż współgra z klimatem przywołanych utworów. Pragnę zaprezentować malarską scenę batalistyczną, która obrazuje ten fragment tematu. Ilustracją wyżej omówionych założeń może być to dzieło. To jedno z najbardziej znanych
Teoretyczno-osobiste uwagi na temat problemu (motywu) Chodzi o to, by wyjaśnić, jak Ty rozumiesz poruszony w temacie problem, motyw; jakie ogólne refleksje nasuwa Ci jego sformułowanie lub w ogóle jakie myśli przychodzą Ci do głowy w związku z nim. Ten sposób daje wiele swobody, ale jest niełatwy. Ważne, by Twoje refleksje były odważne, zadziorne, nietypowe. Można nawet polemizować z samym sformułowaniem tematu – w końcu nauczyciel również może nie mieć racji. Wstęp do pracy na temat władzy
Wykorzystanie cytatu, odwołanie do autorytetów Choćbyś był najmądrzejszym człowiekiem na świecie i przeczytał niezliczoną liczbę książek, jeśli będziesz nieustannie powtarzał: „ja uważam”, „jestem przekonany”, „moim zdaniem” – wyjdziesz na zapatrzonego w siebie mądralę. Jak tego uniknąć? Odwoływać się do zdań i opinii innych osób. Oczywiście, możesz się z tymi opiniami zgadzać lub nie, mogą one potwierdzać Twoje tezy albo wręcz przeciwnie. Bez wątpienia jednak warto przywoływać cudze złote myśli, ale, oczywiście, związane z tematem! Uatrakcyjniają
Odwołanie do cytatu zawartego w temacie Jeśli w temacie pojawia się cytat, to pod żadnym pozorem nie wolno go zignorować! Nie trzeba znać autora najmądrzejszej nawet sentencji, trzeba natomiast pokazać, że zdanie jego rozumiesz i jakoś się wobec tej myśli ustosunkowujesz. Bardzo dobrym miejscem na te odniesienia jest wstęp. A przy okazji to także świetny sposób dla tych, którzy głowią się, jak zacząć. Wstęp do pracy na temat: „Młodości! Ty nad poziomy wylatuj!” –
Wstęp artystyczny To pomysł dla osób z zacięciem pisarskim. Pozwala stworzyć naprawdę oryginalny wstęp. Najważniejsze jednak, by nie przesadzić. Pamiętaj, że piszesz wypracowanie, a nie opowiadanie – elementy literackie mogą ubarwić pracę, ale nie powinny jej zdominować. Trzeba też uważać, by nie popaść w banał i grafomanię – zamiast zaciekawić nauczyciela, po prostu go zirytujesz. Wstęp do pracy na temat: Władza odczłowiecza ludzi. „Mrok nocy rozświetlał tylko płomień świecy. Przy stole siedziały trzy osoby,
Polemika z tematem Jeśli chcesz przekonać nauczyciela, że potrafisz myśleć samodzielnie, że nie boisz się odważnych sądów i ryzykownych tez – masz ku temu świetną okazję właśnie we wstępie. Jak ją wykorzystać? Na przykład polemizując z myślą zawartą w temacie! Twoje wypracowanie musi być, rzecz jasna, zgodne z tematem – to warunek podstawowy. Nie oznacza to jednak, że musisz się zgadzać z postawioną w temacie tezą, ze sposobem, w jaki został on sformułowany, albo z wplecionym w niego cytatem. Piszesz
Wyjaśnienie problemu (motywu, hasła), który pojawia się w temacie Możesz pokusić się o własne interpretacje zagadnienia (wyjaśnić, jak rozumiesz tolerancję, cywilizację, władzę) albo skorzystać z definicji zawartej w encyklopedii czy słowniku języka polskiego i skonfrontować ją z potocznym rozumieniem danego słowa. Uwaga jednak! Nie chodzi tu o suchą, rzeczową notkę zawierającą informacje oczywiste. Musisz napisać o tym problemie coś niebanalnego. Swojego. A przede wszystkim – pokazać, że konkretny problem jest niejednoznaczny, że można go różnie rozumieć, różnie interpretować. Wstęp
Prace o bohaterach literackich Czy jeśli ulubiony bohater – to koniecznie charakterystyka? Nie. Właściwie tylko wtedy, gdy słowo „charakterystyka” zawarte jest w temacie. Wówczas – trudno. Przypominamy sobie schemat tej formy. Ale – nawet gdy nie piszemy charakterystyki – przy tematach o bohaterach potrzebne są nam jej elementy. Możemy zacząć od „danych personalnych”, od zaprezentowania postaci lub od wyobrażeń na temat jej wyglądu. Przecież nie zawsze pisarz dał dokładny portret postaci. Wtedy można
Zbigniew Herbert Dlaczego klasycy (1) W księdze czwartej Wojny Peloponeskiej Tucydydes opowiada dzieje swej nieudanej wyprawy pośród długich mów wodzów bitew oblężeń zarazy gęstej sieci intryg dyplomatycznych zabiegów epizod ten jest jak szpilka w lesie kolonia ateńska Amfipolis wpadła w ręce Brazydasa ponieważ Tucydydes spóźnił się z odsieczą zapłacił za to rodzinnemu miastu dozgonnym wygnaniem exulowie wszystkich czasów wiedzą jaka to cena (2) generałowie ostatnich wojen jeśli zdarzy się podobna afera skomlą
Wstęp Zacznij od cytatu. 1. Stefan Żeromski napisał: „Jeśli jest coś dobrego na świecie – to przyjaźń”. Zgadzam się w pełni z jego stwierdzeniem, ponieważ przyjaciel to drugi człowiek, na którego zawsze można liczyć, któremu można ufać. Postaram się to udowodnić na podstawie lektur i własnych przemyśleń. 2. „Prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie” stwierdził Adam Mickiewicz w bajce „Przyjaciele”. W dzisiejszych czasach wszyscy chcemy osiągnąć sukces, bogactwo, sławę. Zależy nam
Co autor chciał powiedzieć? Wiersz jest pewnego rodzaju zaszyfrowaną informacją, którą czytelnik powinien odkodować. Czasem sensy utworu nie są widoczne na pierwszy rzut oka. Pamiętaj jednak, że autor nieprzypadkowo wyraził swoje myśli w taki właśnie sposób. Może chce zainspirować do samodzielnych przemyśleń, wzruszyć czy zachwycić piękną formą? A może sugeruje w ten sposób różne możliwości odczytania wiersza? Czytelnik jest w pewnym sensie współtwórcą dzieła – ważne jest nie tylko to, „co autor chciał powiedzieć”,
Wisława Szymborska Nic dwa razy Nic dwa razy się nie zdarza i nie zdarzy. Z tej przyczyny zrodziliśmy się bez wprawy i pomrzemy bez rutyny. Choćbyśmy uczniami byli najlepszymi w szkole świata, nie będziemy repetować żadnej zimy ani lata. Żaden dzień się nie powtórzy, nie ma dwóch podobnych nocy, dwóch tych samych pocałunków, dwóch jednakich spojrzeń w oczy. Wczoraj, kiedy twoje imię ktoś wymówił przez mnie głośno, tak mi było, jakby róża przez
Tadeusz Różewicz Prawa i obowiązki Dawniej kiedy nie wiem dawniej myślałem że mam prawo obowiązek krzyczeć na oracza patrz patrz słuchaj przecie Ikar spada Ikar tonie syn marzenia porzuć pług porzuć ziemię otwórz oczy tam Ikar tonie albo ten pastuch tyłem odwrócony do dramatu skrzydeł słońca lotu upadku mówiłem ślepy Lecz teraz kiedy teraz nie wiem wiem że oracz winien orać ziemię pasterz pilnować trzody przygoda Ikara nie jest ich
Czym jest esej interpretacyjny? To dość swobodna forma wypowiedzi pisemnej. Jeśli temat maturalny brzmi: dokonaj analizy i interpretacji! – to niestety ogranicza nieco swobodę twórczą piszącego. Ma to być analiza, interpretacja, podsumowanie wniosków i już. Esej jest formą błądzącą na pograniczu literatury. Wymaga rozległych skojarzeń, wsparcia filozoficznego, odniesień do różnych gałęzi sztuki. Nie musi być przy tym bezpośrednią wypowiedzią ucznia, który partiami analizuje utwór poetycki. Może esej sam w sobie przybrać literacką formę:
Praca domowa Wypisz z tekstu dwie, trzy wypowiedzi króla o bitwach i wojnach i spróbuj określić, jakich wojen dotyczą. Czy możecie sobie choćby wyobrazić dwieście tysięcy jazdy? Wyprowadzono tam w pole największe wojska, jakie gdziekolwiek walczyły w naszym stuleciu. Ja zaś tę bitwę o życie rozstrzygnąłem artylerią. Być może w tej wypowiedzi chodzi o Beresteczko (trudna nazwa do wymówienia dla Francuza). Tu król popisał się wspaniałym zwycięstwem nad Tatarami i
Opowiadanie V Spowiedź w Saint-Germain-des-Prés Opowiadanie-scena W tym opowiadaniu autorka nakreśla niemal teatralną scenę, w której rzecz rozegra się pomiędzy dwiema postaciami. Istota opowiadania ukryta będzie w dialogu, nie w wartkiej akcji czy mnogości zdarzeń. Pisarka najpierw tworzy przestrzeń – pokój w opactwie urządzony w stylu Ludwika XIV i dwóch aktorów swojej sceny: chorego w łożu i spowiednika, który przyszedł go wysłuchać. Potem dopiero „podnosi kurtynę” – jak sama to
