Wypracowania z romantyzmu
Bohater romantyczny Sformułowania: • Modyfikacje i kontynuacje bohatera romantycznego w polskiej literaturze. • Scharakteryzuj polskiego bohatera romantycznego. • Osobowość bohatera romantycznego na wybranych przykładach. • Kostium – gest – poza w literaturze romantycznej. • Szaleńcy i buntownicy w literaturze romantycznej. • Wybrane typy bohatera romantycznego w literaturze europejskiej i polskiej. • Bohaterowie romantyczni Adama Mickiewicza. Treści podstawowe Przykłady bohaterów romantycznych i umiejętności dostrzeżenia różnic, pewnego rozwoju modelu, jakim jest ten
Literacki obraz dążeń i marzeń Polaków o wolności. Przedstaw temat, sięgając do konkretnych przykładów. Temat na romantyzmie się nie kończy, ale z pewnością w tej epoce się zaczyna. Utrata niepodległości czyni ten właśnie temat jednym z podstawowych w wieku XIX. Największe dzieła: Dziady, Pan Tadeusz, Kordian ujmują go – i to w różny sposób. Marzenia o powrocie świetności ojczyzny, dążenia – i przez uczestnictwo w kompanii napoleońskiej, i poprzez bunt, konspirację, spisek, zamach, wreszcie wszelkie odmiany mesjanizmu narodowego – wszystko to będą
Ojczyzna – patriotyzm Otóż wcale nie wystarczy wiedzieć i napisać: iż „Mickiewicz wielkim patriotą był”. Niemal każdy utwór poświęcony krajowi, tęsknocie za ojczyzną, za wolnością – jest inny, inaczej ujmuje to wzniosłe uczucie. Tym samym temat staje się ciekawy, daleki od monotonnego, opartego na schemacie wyliczanki, wywodu. I tak: Konrad Wallenrod – wprowadza kwestię patriotyzmu w krąg zagadnień moralnych. Bezgraniczne poświęcenie dla ojczyzny przestaje być jednoznaczne. Powstaje bowiem pytanie: czy
Interpretacja Fatum Cypriana Kamila Norwida. Konteksty Wiersz Leopolda Staffa pt. Kowal – człowiek ma możliwość kształtowania własnego życia. Warunkiem jest zapał, wysokie cele i wiara w ich osiągnięcie. Powiedzenie „Każdy jest kowalem swego losu” – człowiek nie jest bezsilny wobec przeznaczenia. Jego los zależy głównie od niego samego – jego aktywności, trafności podejmowanych decyzji, umiejętności realizowania swoich planów i marzeń. Konspekt realizacji Jak zacząć We wstępie możesz zająć się tytułem wiersza. Określić, jaki
Konteksty Liryki lozańskie Mickiewicza – cykl wierszy napisanych w Lozannie w latach 1839-1840. Warto zauważyć, że Snuć miłość… różni się od pozostałych utworów z tego cyklu – nie ma w nim nostalgii i poczucia niemocy. Hymn o miłości z I Listu św. Pawła do Koryntian – inny utwór zawierający charakterystykę ideału miłości. Przykłady miłości jako pierwiastka pozytywnego, dającego człowiekowi niezwykłą moc: Kwiatki świętego Franciszka, Zbrodnia i kara Dostojewskiego, Mistrz i Małgorzata Bułhakowa. Konspekt realizacji Jak zacząć Modele odpowiedzi do analogicznych
Wskaz cechy eposu w Panu Tadeusz. Epos rozpoczyna się inwokacją. Nie ma chyba słynniejszej apostrofy polskiej jak: „Litwo, ojczyzno moja” Mickiewicza. Poeta zwraca się do odległej ojczyzny i Matki Boskiej, prosząc, jak to w inwokacji być powinno, o pomoc w tworzeniu dzieła. Porównania homeryckie – są obecne w eposie Mickiewicza w opisach przyrody, drzew, burzy czy sadu, np. Chmury. Realizm szczegółu – czyli metoda opisywania rzeczy z epicką dokładnością, tak, że na podstawie tego opisu można by
Opis Soplicowa. Jak tworzyć opis dworku i jego otoczenia? Oto przykład pracy i wskazówki, jak ją napisać, wzbogacić. Stał dwór szlachecki, z drzewa, lecz podmurowany; Świeciły się z daleka pobielane ściany, Tym bielsze, że odbite od ciemnej zieleni Topoli, co go bronią od wiatrów jesieni. Ten opis dworu w Soplicowie, znany dobrze z I księgi Pana Tadeusza na długo ukształtował wyobrażenie polskich czytelników i widzów o dworku szlacheckim. Soplicowo, co ważne, znajduje się na Litwie, na Kresach, czyli w polskiej
Napisz charakterystykę porównawczą Jacka Soplicy i Giaura. Wskazówki W charakterystyce postaci powinieneś uwzględnić następujące elementy: wstępną prezentację obydwu postaci, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, stosunek do świata, podsumowanie zawierające własną opinię. Prezentacja Przedstaw bohaterów. Zwróć uwagę na podobny sposób przedstawienia postaci w tekście – Jacka i Giaura poznajemy poprzez autoprezentację: wyznanie na łożu śmierci umiejscowione na końcu utworu, stąd też następna cecha – tajemniczość, zagadkowość obydwu bohaterów, cecha typowo romantyczna. Zastanów się, co wiesz
Moje odczytanie „Balladyny” Słowackiego. „Balladyna”, jako utwór nowatorski, stwarza trudności w trafnym objaśnieniu jego wymowy, co jest jeszcze bardziej skomplikowane, gdy weźmiemy pod uwagę różnorodność elementów, kształtujących charakter tego niebanalnego dramatu. Jest on bowiem, wbrew pozorom, utworem enigmatycznym „pełnym niedocieczonego wątku”, co stwierdził sam poeta, przyznając, że ukrył w „Balladynie” „dziesięć tysięcy celów – i tyleż prawie narzędzi”. Moim zdaniem „Balladyna” jest przede wszystkim tragedią jednostki, konfliktem psychologicznym, dramatem sumienia. Tragizm bohaterki nie
Hrabia Henryk wobec rodziny, sztuki, historii. We wstępie przypomnij funkcję bohatera: W pierwszej części, czyli tak zwanym dramacie rodzinnym, główny bohater spełnia dwie funkcje – występuje jako poeta i Mąż. Obydwu ról nie sposób od siebie oddzielić, albowiem wzajemnie się na siebie nakładają, chociażby dlatego, że autor zastosował schemat trójkąta małżeńskiego w sposób nie do końca typowy. W rozwinięciu przyjrzyj się bliżej jego działaniom: Hrabia Henryk zostaje postawiony wobec dwóch kobiet: prozaicznej, przeciętnej
Giaur a Werter – dwaj bohaterowie romantycznej Europy Co ich różni co łączy? Jak zacząć? • Od przedstawienia literackich adresów postaci i ich kulturowych ról Werter – bohater niemieckiego preromantyzmu, jest bohaterem powieści w listach autorstwa Goethego – Cierpienia młodego Wertera. Giaur – tytułowym bohaterem powieści poetyckiej Byrona. Pierwszy prezentuje typ bohatera werterowskiego, drugi to postać bajroniczna. • Od stwierdzenia faktu Werter i Giaur to dwaj najważniejsi w romantyzmie europejskim
Adam Mickiewicz narodowy wieszcz, jeden z najważniejszych polskich twórców rozpoczął polski romantyzm zbiorem Ballady i romanse prowadził do literatury fantastykę, ludowe podania, mistycyzm twórca wallenrodyzmu – teorii o walce metodą podstępu i zdrady, ale w słusznym celu utrwalił w poezji pejzaże egzotyczne i swojskie (Sonety krymskie, Pan Tadeusz) stworzył biblię polskiego domu i portret szlachty w Panu Tadeuszu jak nikt inny ujął i propagował temat patriotyczny stworzył pierwszy dramat romantyczny – Dziady był twórcą koncepcji mesjanizmu narodowego w ujęciu mistycznym –
Opisz obyczaje szlacheckie przedstawione w Panu Tadeuszu. Podtytuł Pana Tadeusza – Ostatni zajazd na Litwie oraz powtarzający się bardzo często w poemacie przymiotnik: „ostatni” sugeruje, iż mamy do czynienia z pożegnaniem dawnego, szlacheckiego świata. Nieodłącznym składnikiem tego świata jest pewna etykieta, pewne obyczaje… W epopei opisano je szczegółowo, barwnie i pięknie. Już pierwsza księga daje nam obraz szlacheckiej gościnności i ziemiańskich, staropolskich obyczajów. Gdy Tadeusz przybywa ze szkoły do rodzinnego domu – Soplicowa – stryj,
Zdecyduj się na ten pogląd, który – Twoim zdaniem – wyłania się z Dziadów cz. II. Wybierz tezę i ją uzasadnij: 1. Życie człowieka zamyka się ostatecznie wraz ze śmiercią. 2. Życie człowieka dopełnia się (nabiera pełni) dopiero wraz z jego pośmiertnymi losami. Czy rozumiesz temat? Masz wybrać jeden z dwóch poglądów, ten, z którym się zgadzasz, i uzasadnić go. Który pogląd wybierasz i dlaczego? Zastanów się, z jakim podejściem do sprawy śmierci spotykamy się w Dziadach. O czym
Opisz dworek szlachecki na przykładzie Soplicowa z Pana Tadeusza. Śród takich pół przed laty, nad brzegiem ruczaju, Nas pagórku niewielkim, we brzozowym gaju, Stał dwór szlachecki, z drzewa, lecz podmurowany; Świeciły się z daleka pobielane ściany, Tym bielsze, że odbite od ciemnej zieleni Topoli, co go bronią od wiatrów jesieni. Ten opis dworu w Soplicowie, znany dobrze z I księgi Pana Tadeusza na długo ukształtował wyobrażenie polskich czytelników i widzów o dworku szlacheckim. Soplicowo, co ważne, znajduje się
Udowodnij, że literatura romantyczna była w dużym stopniu inspirowana wierzeniami ludowymi i folklorem. Martwe znasz prawdy, nie znane dla ludu, Widzisz świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce… pisał Adam Mickiewicz w balladzie Romantyczność. I opowiedział się w niej zdecydowanie po stronie znanych ludowi, nie mędrcom wartości. Literatura romantyczna czerpała obficie z folkloru. A oto dowody… Po pierwsze: pojawiają się w utworach romantyków motywy znane z ludowej twórczości. Chociażby historia opowiedziana w balladzie Lilie wywodzi się najprawdopodobniej z ludowej
„Pan Tadeusz” utworem o historii Polski. Już sam podtytuł epopei Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem świadczy o tym, że Pan Tadeusz jest książką o konkretnym czasie historycznym, o określonym momencie dziejowym. O jakim? O epoce napoleońskiej, latach złudzeń Polaków liczących na to, że pokonają cara i u boku Napoleona stworzą własne państwo. Pierwsza część tytułu brzmi: Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Rzecz dzieje się na wschodzie Rzeczypospolitej, w czasach,
Zosia i Telimena – charakterystyka porównawcza bohaterek „Pana Tadeusza”. I schemat charakterystyki porównawczej 1. Charakterystyka Zosi: a) wygląd, b) zachowanie, styl bycia, c) cechy charakteru, d) ocena. 2. Charakterystyka Telimeny: a) wygląd, b) zachowanie, styl bycia, c) cechy charakteru d) ocena. 3. Podobieństwa i różnice między bohaterkami. 4. Ocena obu postaci. . II schemat charakterystyki porównawczej 1. Równoległa charakterystyka Zosi i Telimeny: a) wygląd jednej i drugiej bohaterki – podobieństwa i różnice, b) zachowanie –
Zinterpretuj dowolnie wybrany opis przyrody, posługując się terminologią teoretycznoliteracką. Wybór fragmentu tekstu w zależności od upodobań – może być opis sadu, ogrodu, gaju itp. Dla przykładu weźmy opis sadu i ogrodu: Był sad. – Drzewa owocne, zasadzone w grzędy, Ocieniały szerokie pole; spodem grzędy, Tu kapusta, sędziwie schylając łysiny, Siedzi i zda się dumać o losach jarzyny; Tam, plącząc strąki w marchwi zielonym warkoczu Wysmukły bób obraca na nią tysiąc
Pytania Wskaż cechy gatunkowe III części Dziadów jako dramatu romantycznego. Konstrukcja III części Dziadów dowodzi, że jest to dramat zbudowany według nowych reguł poetyki romantycznej. Przesądza o tym: Zerwanie z klasyczną zasadą trzech jedności: miejsca, czasu i akcji. Wydarzenia dzieją się w różnych miejscach: klasztorze Bazylianów, salonie warszawskim, domu wiejskim pod Lwowem itp. Czas akcji jest symboliczny, funkcjonuje wiele wątków. Synkretyzm rodzajowy – Dziady nie zachowują czystości rodzajowej. Obok typowych dla dramatu kwestii dialogowych
