SIDEBAR
Test wiedzy z modernizmu 1. Pierwszy tom wierszy Kazimierza Przerwy-Tetmajera został wydany w: a. 1900 b. 1894 c. 1891 Odpowiedź: c. Komentarz: Literacki debiut Tetmajera przypada na rok 1891. Datę tę zwykło się uważać za początek modernizmu w Polsce, a to dlatego, że w twórczości poety odnajdujemy większość ówczesnych zainteresowań literackich. Znajdują się tam utwory przynależne do takich nurtów literackich, jak symbolizm, dekadentyzm, impresjonizm, a więc na dobrą sprawę wszystko
Czym jest miłość? Jaki jest jej wpływ na człowieka? Omów temat na podstawie Romea i Julii Szekspira, wykorzystaj wnioski z załączonego fragmentu utworu (zwróć uwagę na występujące w obrazie miłości środki językowe). Benwolio Niestety! Czemuż, zdając się niebianką, Miłość jest w gruncie tak srogą tyranką? Romeo Niestety! Czemuż, z zasłoną na skroni, Miłość na oślep zawsze cel swój goni! […] W grze tu nienawiść wielka, lecz i miłość. O! Wy
Na podstawie podanego fragmentu omów znaczenie lektury dla mieszkańców innego świata z powieści Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. 1. „Tak myślę, Natalio Lwowna – powiedziałem wreszcie, sądząc, że jej to sprawi przyjemność – i pani zapewne lubiła kiedyś tańczyć”. „Och, nie – odparła żywo – nie tańczyłam nigdy w życiu. Ale siedzę już pięć lat w obozie i ciągle jeszcze nie umiem się opanować, gdy widzę, że to wszystko już było, to samo, przed laty… Że mieszkamy
Obyczaje szlachty polskiej utrwalone w Panu Tadeuszu. Zaprezentuj na podstawie przywołanego fragmentu i znajomości całej lektury. Księga I. Gospodarstwo Goście weszli w porządku i stanęli kołem; Podkomorzy najwyższe brał miejsce za stołem; Z wieku mu i z urzędu ten zaszczyt należy. Idąc, kłaniał się damom, starcom i młodzieży. Przy nim stał kwestarz, Sędzia tuż przy Bernardynie. Bernardyn zmówił krótki pacierz po łacinie. Mężczyznom dano wódkę; wtenczas wszyscy siedli I chołodziec litewski, milcząc, żwawo jedli. Pan
Obraz rewolucji w Nie-Boskiej komedii. Zinterpretuj scenę finałową. LEONARD Po tylu nocach bezsennych powinien byś odpocząć, Mistrzu – znać strudzenie ná rysach twoich. PANKRACY Nie czas mi jeszcze zasnąć, dziecię, bo dopiero połowa pracy dojdzie końca swojego z ich ostatnim westchnieniem. – Patrz na te obszary – na te ogromy, które stoją w poprzek między mną a myślą moją – trza zaludnić te puszcze – przedrążyć te skały – połączyć te jeziora –
Obraz polskiej młodzieży walczącej z zaborcą, zapisany w III części Dziadów Adama Mickiewicza. Ukaż postacie i postawy, odwołując się do podanego fragmentu i całego utworu. Akt I (fragment) Kilku z więźniów No, Janie! Nowiny? Jan Sobolewski (ponuro) Niedobre – dziś – na Sybir – kibitek dwadzieście Wywieźli. Żegota Kogo? – naszych? Jan Studentów ze Żmudzi. Wszyscy Na Sybir? Jan I paradnie! – było mnóstwo ludzi. Kilku Wywieźli! Jan Sam widziałem. Jacek Widziałeś! – i mego Brata wywieźli?
Prześledź uczucia i refleksje Makbeta na podstawie aktu V, sceny 5. Odwołując się do znajomości losów Makbeta, scharakteryzuj przemiany postaw bohatera. AKT V, SCENA 5 (Uwaga, najważniejsza scena Makbeta!) Dunzynan. Wewnątrz zamku. Makbet, Sejton i Żołnierze wchodzą z muzyką i z chorągwiami. Makbet Zatknijcie sztandar na wałach. Wciąż słychać Ten przeraźliwy okrzyk: Idą! idą! Warowny zamek nasz szydzi z ich groźby. Niech go oblegną, niechaj leżą pod nim, Dopóki głód i mór ich nie wytępią. Gdyby
Był jednym z najoryginalniejszych polskich twórców i myślicieli. Rozległością swoich zainteresowań i wszechstronnymi umiejętnościami mógłby zadziwić nawet dzisiaj. Od zapomnienia ocalił twórczość Norwida Zenon Przesmycki, jeden z wybitnych krytyków modernizmu, redaktor „Chimery”. Publikował nieznane dotąd rękopisy poety, dwukrotnie podjął trud wydania całego dorobku pisarza, niestety wybuch I wojny światowej, a potem wrzesień 1939 roku zniweczył plany Przesmyckiego. Pisał wiersze, dramaty, poematy, nowele, traktaty i eseje. Uprawiał rzeźbę, rysunek, rytownictwo i
Zinterpretuj wiersze Tetmajera Evviva l’arte! i Różewicza Kazimierz Przerwa-Tetmajer. Zwróć szczególną uwagę na stosunek do tradycji poetyckiej (w tym tradycji młodopolskiej) wyrażony w wierszu Tadeusza Różewicza. Kazimierz Przerwa-Tetmajer Evviva l’arte! Evviva l’arte! Człowiek zginąć musi – cóż, kto pieniędzy nie ma, jest pariasem, nędza porywa za gardło i dusi – zginąć, to zginąć jak pies, a tymczasem, choć życie nasze splunięcia niewarte: evviva l’arte! Evviva l’arte! Niechaj pasie brzuchy nędzny filistrów naród!
Na ile człowiek zdolny jest samodzielnie kierować swoim losem? Co sądzisz o tezach zawartych w wierszu Cypriana Kamila Norwida Fatum i w przytoczonym fragmencie Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa? Uzasadnij swoją wypowiedź. Cyprian Kamil Norwid Fatum I Jak dziki zwierz przyszło Nieszczęście do człowieka I zatopiło weń fatalne oczy… – Czeka – – Czy, człowiek, zboczy? II Lecz on odejrzał mu, jak gdy artysta Mierzy swojego kształt modelu; I spostrzegło,
Dokonaj interpretacji wiersza Tadeusza Różewicza pt. Bez. Skomentuj, jak została tam ukazana relacja człowiek – Bóg. Tadeusz Różewicz Bez największym wydarzeniem w życiu człowieka są narodziny i śmierć Boga ojcze Ojcze nasz czemu jak zły ojciec nocą bez znaku bez śladu bez słowa czemuś mnie opuścił czemu ja opuściłem Ciebie życie bez boga jest możliwe życie bez boga jest niemożliwe przecież jako dziecko karmiłem się Tobą jadłem ciało piłem krew może
Dokonaj interpretacji wiersza Tadeusza Różewicza Unde malum? Komentarz Dokładnie przeczytaj temat i tekst źródłowy. Masz odnaleźć refleksje Różewicza na temat zła – te, które zawarł w przytoczonym utworze, ale także w odniesieniu do innych znanych Ci utworów. Temat sprawdzi zatem i wypunktuje Twoją znajomość poezji Różewicza. Jeśli zupełnie nie pamiętasz poezji tego autora – lepiej zainteresuj się drugim tematem. Jeśli jesteś skazany na ten temat – przeanalizuj dokładnie utwór Unde malum? – oczywiście pod kątem
Jakie funkcje może pełnić w literaturze ironia? Odpowiedz, dokonując analizy i interpretacji fragmentów Monachomachii Ignacego Krasickiego i Beniowskiego Juliusza Słowackiego. Ignacy Krasicki Monachomachia (fragm.) PIEŚŃ PIERWSZA W mieście, którego nazwiska nie powiem, Nic to albowiem do rzeczy nie przyda; W mieście, ponieważ zbiór pustek tak zowiem, W godnym siedlisku i chłopa, i Żyda, W mieście – gród, ziemiaństwo trzymało albowiem Stare zamczysko, pustoty ohyda – Było trzy karczmy, bram cztery ułomki, Klasztorów dziewięć i gdzieniegdzie
Na podstawie fragmentów III aktu Wesela Stanisława Wyspiańskiego i Ojczyzny chochołów Kazimierza Wierzyńskiego wskaż, jakie wady i słabości społeczeństwa polskiego dostrzegają ci twórcy. Bazując na fragmentach tych dzieł i własnej wiedzy, zastanów się, jaką rolę w naszej kulturze i tych właśnie utworach odgrywają chochoł i chocholi taniec. Stanisław Wyspiański, Wesele, akt III, scena 37 (fragment) (A zaklęte słomiane straszydło, ująwszy w niezgrabne racie podane przez drużbę patyki – poczyna sobie jak grajek-skrzypak – i – słyszeć się daje
Początki myślenia filozoficznego a kultura hebrajska Otwierając jakikolwiek podręcznik historii filozofii, dowiadujemy się, że filozofia narodziła się w Grecji ok. VII w. p.n.e., a jednym z pierwszych jej przedstawicieli był słynny Tales z Miletu. Dobrze wiemy, że kultura hebrajska, która powstawała na Bliskim Wschodzie, jest znacznie starsza niż początki greckiej filozofii. Historia narodu żydowskiego sięga wydarzeń mających miejsce ok. XVIII w. p.n.e. (dzieje patriarchów Izraela: Abrahama, Izaaka, Jakuba), a spisywanych od
Porównaj różne sposoby ukazywania rozstań w podanych fragmentach Lalki Bolesława Prusa i wierszu Tadeusza Micińskiego *** (Bądź zdrowa!). Bolesław Prus, Lalka Pociąg ruszył. Starski usiadł po lewej stronie panny Izabeli i zaczął z nią rozmawiać w połowie po polsku, w połowie po angielsku, coraz częściej wpadając w angielszczyznę. Wokulski siedział na prawo od panny Izabeli, nie chcąc jednak przeszkadzać w rozmowie wstał stamtąd i usiadł za panem Tomaszem. (…) Za Pruszkowem zmęczony i jednostajny głos pana Tomasza zaczął go męczyć.
Interpretacja utworów Cypriana Kamila Norwida Moja ojczyzna i Kazimierza Wierzyńskiego Europa. Jak poeci różnych epok odpowiadają na pytanie „gdzie ma ojczyzna”? Interpretując wiersze, zwróć uwagę na sposób wyrażania refleksji i ukształtowanie wypowiedzi. Cyprian Kamil Norwid Moja ojczyzna Kto mi powiada, że moja ojczyzna: Pola, zieloność, okopy, Chaty i kwiaty, i sioła – niech wyzna, Że – to jej stopy. Dziecka – nikt z ramion matki nie odbiera; Pacholę – do kolan jej sięga; Syn –
Ludzie marionetki. Porównaj sposób ujęcia tego motywu w wierszu Jana Kochanowskiego O żywocie ludzkim i fragmencie Lalki Bolesława Prusa. 1. Fraszki to wszystko, cokolwiek myślemy, Fraszki to wszystko, cokolwiek czyniemy; Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy, Próżno tu człowiek ma co mieć na pieczy. Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława, Wszystko to minie jako polna trawa; Naśmiawszy się nam i naszym porządkom, Wemkną nas w mieszek, jako czynią łątkom. (Jan Kochanowski, O żywocie ludzkim) (mieszek –
Porównaj ujęcie motywu poety i jego losu w wierszach Evviva l’arte Tetmajera i Serwus, madonna Gałczyńskiego. Kazimierz Przerwa-Tetmajer Evviva l’arte Evviva l’arte! Człowiek zginąć musi – cóż, kto pieniędzy nie ma, jest pariasem, nędza porywa za gardło i dusi – zginąć, to zginąć jak pies, a tymczasem, choć życie nasze splunięcia niewarte: evviva l’arte! Evviva l’arte! Niechaj pasie brzuchy, nędzny filistrów naród! My, artyści, my, którym często na chleb braknie suchy, my, do jesiennych
Porównaj sposób ukazania martyrologii narodu żydowskiego podczas wojny w wierszach Campo di Fiori Czesława Miłosza i Ballady i romanse Władysława Broniewskiego. Władysław Broniewski Ballady i Romanse „Słuchaj, dzieweczko! Ona nie słucha… To dzień biały, to miasteczko…” Nie ma miasteczka, nie ma żywego ducha, po gruzach biega naga, ruda Ryfka, trzynastoletnie dziecko. Przejeżdżali grubi Niemcy w grubym tanku. (Uciekaj, uciekaj, Ryfka!) „Mama pod gruzami, tata w Majdanku…” Roześmiała się, zakręciła się,
