Dobro i zło w III cz. Dziadów Adama Mickiewicza. Komentarz do tematu Temat ogranicza autora do jednego tylko tytułu i „rzuca” mu hasło do rozważenia. Temat taki wymaga pracy – analizy badawczej, i zawsze w takich przypadkach myślimy: Czy dobro i zło są w tym utworze? Jeśli tak – to przez co wyrażone? – Szukamy, szukamy, szukamy. Jaki rozkład sił zauważamy? Czy wykładnia jest jednoznaczna, czy odbywa się tu jakaś dyskusja? Jeśli tak – to
Dramat ojca, chrześcijanina i filozofa w Trenach Jana Kochanowskiego. Wymowa i wartości „Trenów” Jana Kochanowskiego. Komentarz do tematu Jaki jest najczęściej popełniany przy tym wypracowaniu błąd? Opisywanie przede wszystkim tragedii ojca, który utracił ukochaną córeczkę. Tak zresztą zazwyczaj myślimy o Trenach, zapominając, że pisał je nie tylko zrozpaczony rodzic, lecz także filozof, który traci wiarę w wyznawane wcześniej wartości, i chrześcijanin, któremu trudno zaakceptować decyzję Boga. To właśnie musi znaleźć się już we
Sarmatyzm w utworach Jana Chryzostoma Paska i Wacława Potockiego – która twórczość wydaje Ci się bliższa współczesnemu czytelnikowi? Sarmatyzm to temat bardzo popularny. Nie ma pierwszej klasy licealnej, która nie zetknęłaby się z pisaniem o tym zjawisku. W temacie, który proponujemy, jest pewna nowość – porównanie ujęcia dwóch czołowych pisarzy baroku w kontekście odbioru współczesnego czytelnika. Zawsze wyrażaj własną opinię – ale najpierw ją przemyśl… Układ pracy: Wstęp – czym był sarmatyzm? Kim byli
Barok i renesans – dwie epoki, dwie wizje świata. Komentarz Temat porównawczy, który jak wszystkie tego typu polecenia zakłada, że dokonasz pewnych uproszczeń. Można się domyślać, że w tym konkretnym przypadku chodzi o pokazanie tych dwóch epok jako skontrastowanych ze sobą, propagujących odmienne wartości i postawy. Trzeba oczywiście wykazać się ogólną wiedzą na temat obu epok, ale niezaprzeczalną zaletą tego tematu jest fakt, że nie trzeba prezentować szczegółowych wiadomości (jak w wypadku poprzednich tematów),
Sonety Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego jako wyraz niepokojów i rozdarcia wewnętrznego człowieka baroku. Jak zacząć? Wątły, niebaczny, rozdwojony w sobie – ten cytat z sonetu Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego zaczął żyć własnym życiem. Pełni rolę swego rodzaju definicji, najkrótszej charakterystyki kondycji człowieka baroku. Warto wyjść właśnie od tego fragmentu. Przykład Wątły, niebaczny, rozdwojony w sobie – słaby, chwiejny, o dwoistej naturze i słabej woli. Taki właśnie był człowiek widziany oczyma Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego. Ten cytat to swego rodzaju wizytówka całej
Porównaj tragizm bohatera antycznego i bohatera szekspirowskiego; przywołaj w tym celu odpowiednie przykłady literackie. Komentarz: Prawdopodobieństwo trafienia na taki temat jest dość duże, warto się więc przygotować. Zwróć uwagę, że jesteś proszony o podanie przykładów literackich; mogą to być np. Król Edyp i Antygona Sofoklesa, Makbet, Romeo i Julia, Hamlet czy Otello Williama Szekspira. Trzeba będzie przypomnieć sobie wiadomości o tragizmie i konstrukcji bohatera tragedii greckiej, poszukać odpowiednich fragmentów w Poetyce Arystotelesa. Forma pracy Możesz
Znajomość tych pojęć na pewno przyda się przy interpretacji. Aluzja literacka – nawiązanie w utworze literackim do innego dzieła, postaci, zjawiska lub motywu literackiego, będące świadomym zamierzeniem autora. Anakolut – wypowiedź celowo niepoprawna, np. zdanie urwane lub zlepek kilku zdań zbudowanych czy zestawionych wbrew regułom logiki i składni. Anakreontyk – nazwa pochodzi od poety greckiego Anakreonta, krótki wiersz o radosnym nastroju, wysławiający urodę życia, miłości i biesiady. Animalizm – zespół cech przynależnych zwierzętom, zwierzęcość,
„Współczesnością” lub „Pokoleniem ’56” nazwała krytyka literacka poetów, którzy debiutowali po 1956 roku. Patrząc na te debiuty z perspektywy współczesności, trudno mówić o formacji pokoleniowej, ponieważ poza zbliżoną datą zaistnienia – ich autorzy niewiele mają wspólnego artystycznie, biograficznie łączą ich zaś, choć różne, doświadczenia wojenne i inne przeżycia pokoleniowe. Wspólnota ich poezji ma charakter sytuacyjny. Kto wtedy debiutował? Należący do pokolenia Kolumbów Miron Białoszewski i Zbigniew Herbert. Ich debiuty Kazimierz Wyka nazwał „pozornymi”,
Poezja Różewicza budzi takie uczucie jakby poeta chciał zacząć wszystko od nowa, ustalić nowe techniki tworzenia poezji, inaczej szukać znaczeń, inaczej ustalać sens słów. Najważniejsze cechy twórczości poetyckiej Różewicza to: upodobnienie poezji do prozy (ważna rola języka potocznego), oszczędność pisarska – jak najmniej słów, jak najwięcej znaczeń, co w efekcie daje lapidarność poetyckiej wypowiedzi, wiersz – to zwięzły sąd, refleksja lub informacja o odczuciu poety. Zobacz: Tadeusz Różewicz to twórca,
Campo di Fiori Wymowę Campo di Fiori podpowiada sam poeta. Zestawia on dwa place, dwa społeczeństwa i dwa wydarzenia historyczne. Pierwsze to spalenie na stosie Giordana Bruno w 1600 r. na Campo di Fiori. Kiedy spłonął stos, życie znów zajęło plac – handel, zakupy, kosze oliwek i cytryn – zwyczajne, tętniące życie. Drugie podobne, choć dużo późniejsze wydarzenie to rok 1943 – powstanie w getcie Warszawy, salwy za murem a tuż obok, na placu warszawskim w piękną
Na czym polega nowatorstwo i specyficzny charakter dramatów Stanisława Ignacego Witkiewicza? Dramaty Witkacego W małym dworku – dramat, którego zasadniczym celem było skompromitowanie dramatu realistycznego. Widmo zabitej przez zazdrosnego męża żony uczestniczy w życiu rodzinnym. Mątwy – bohaterami są niespełniony malarz i odrzucony filozof. Bardzo ironiczne. Szewcy – groteskowy obraz cywilizacji Czysta Forma Niektórzy badacze twierdzą, że bardzo łatwo wytłumaczyć teorię Czystej Formy, inni – że to prawie niemożliwe. Witkacy uważał,
Sądy o Polsce i Polakach w twórczości Juliusza Słowackiego. Komentarz Temat dość prosty. Masz dokonać przeglądu utworów Słowackiego, które traktują o Polsce i Polakach.Praca ta łatwo może się przerodzić w bardzo szkolną, wręcz prymitywną wyliczankę dzieł. By tego uniknąć, pogłębiajmy nasze refleksje, oryginalnie formułujmy sądy, unikajmy powtórzeń typu: w tym utworze, w następnym utworze… Najlepiej pogrupować problemy i na ich osi konstruować pracę (kolejny problem – kolejny punkt). Uwaga! Cytat zawarty w temacie rzadko służy jedynie ozdobie.
Utwory Villona, Rabelais’ego, Reja – apoteoza zwyczajności. Obraz epoki w ich twórczości. To jedno z trudniejszych ujęć problematyki renesansowej, zwłaszcza ze względu na literaturę powszechną i raczej słabą znajomość twórczości Rabelais’go. Spodziewać się go można raczej w klasach humanistycznych, a w ogólnych – podobnego, w kontekście obyczajów ukazanych w literaturze świeckiej. Za to mamy temat ciekawy, pozwala popisać się oczytaniem. Plan pracy Wielki testament – jak możemy rozumieć zwyczajność zaprezentowaną przez Villona? Gargantua i Pantagruel – dlaczego
Jan Kochanowski – jeden poeta czy wielu? O „niekonsekwencjach” w twórczości Jana z Czarnolasu. To dobry temat na podsumowanie pracy o twórczości Kochanowskiego. Zauważ O swoich wielu twarzach pisał Kochanowski w autobiograficznej fraszce Do gór i lasów. Przywołał w niej liczne fakty ze swojego życia. Dowiódł tym samym, jak wiele doświadczył („Gdziem potym nie był? Czegom nie skosztował?”). Przede wszystkim jednak pokazał w ten sposób, jak wiele wcieleń ma za sobą: Dziś żak spokojny, jutro przypasany Do
Zbigniew Herbert Domysły na temat Barabasza (1) Co stało się z Barabaszem? Pytałem nikt nie wie Spuszczony z łańcucha wyszedł na białą ulicę mógł skręcić w prawo iść naprzód skręcić w lewo zakręcić się w kółko zakręcić radośnie jak kogut On Imperator własnych rąk i głowy On Wielkorządca własnego oddechu (2) Pytam bo w pewien sposób brałem udział w sprawie Zwabiony tłumem przed pałacem Piłata krzyczałem (3) tak jak inni
Powrót prokonsula Zbigniewa Herberta to neoklasycystyczny w formie utwór o rzymskim dostojniku, w paraboliczny sposób podejmujący temat totalitarnej tyranii i ludzkich postaw względem niej. Z czym kojarzy Ci się tytuł wiersza? Jest jak gdyby tytułem rozdziału kroniki historycznej, określa główny motyw literacki utworu, sugeruje nie tylko konkretne zdarzenie historyczne, ale wkracza w znaczenia paraboliczne. Osadza wiersz w ukochanych przez Herberta realiach starożytnych (Cesarstwo Rzymskie). Czy dostrzegasz główną ideę utworu? Jest nią sugerowana przez Herberta niemożliwość pogodzenia racji
Zbigniew Herbert – Pan Cogito opowiada o kuszeniu Spinozy. Czym są „Rzeczy Naprawdę Wielkie”? Zbigniew Herbert Pan Cogito opowiada o kuszeniu Spinozy Baruch Spinoza z Amsterdamu zapragnął dosięgnąć Boga szlifując na strychu soczewki przebił nagle zasłonę i stanął twarzą w twarz mówił długo (a gdy tak mówił rozszerzał się umysł jego i dusza jego) zadawał pytania na temat natury człowieka – Bóg gładził roztargniony brodę – pytał o pierwszą przyczynę
Funkcje nawiązań do Biblii i mitologii w twórczości Zbigniewa Herberta. Komentarz do tematu Nie jest najłatwiejszy. Warto zwrócić uwagę na to, że nie chodzi jedynie o omówienie motywów biblijnych i mitologicznych u Herberta. Także o wskazanie funkcji tych motywów! Wstęp – ogólne refleksje o twórczości poety Utwory Zbigniewa Herberta mają charakter intelektualny: Poeta w swych wierszach snuje rozważania natury filozoficznej, historycznej, moralnej. Herbert rozmiłowany jest w tradycji, w kulturze europejskiej, szczególnie starożytnej. Dlatego, aby zrozumieć twórczość Herberta,
List z jesieni Czekam listu od ciebie… Tam Południa słońce I morze mówi z tobą… U mnie długa słota, Samotność, jesień, chmury i drzewa więdnące… Dziś pogoda… lecz słońce chore – jak tęsknota… Nim wyślesz, włóż list w trawę wonną albo w kwiaty, Bo tu żadne nie kwitną już… Niech go przepoi Spokój, woń słońca, szczęście twej bliży i szaty – Albo go noś godzinę w fałdach sukni swojej… A
Jak analizować prozę – tok postępowania Określamy – co to jest? Czy odczytaliśmy: opis sceny (fabuła, dialog), opis przestrzeni, monolog (wyznanie. mowa, refleksje), list, opis przedmiotu lub postaci, sam dialog, dyskusję wielu głosów? To bardzo ważne ustalenie na początek – porządkuje, sugeruje nastrój (monotonię, dynamikę), określa też świat przedstawiony i nieuchronnie prowadzi do pytania: Określamy – kto mówi? Inaczej mówiąc: trzeba określić typ narracji i pozycję narratora. Narrator – to