ŻiT Herbert
Zanalizuj i zinterpretuj Tren Fortynbrasa. Wstęp Zacznijmy od spraw najbardziej ogólnych i najbardziej oczywistych. Wiersz zawiera łatwo rozpoznawalną aluzję literacką: Do jakiego utworu odwołuje się Herbert w Trenie…? Kim byli Hamlet i Fortynbras w tragedii Szekspira? Na ile prawdopodobna jest następująca hipoteza interpretacyjna: pisząc Tren Fortynbrasa Herbert tworzy jak gdyby dalszy ciąg Hamleta? Rozwinięcie Na początek wyjaśnijmy kilka terminów, które na pewno okażą się przydatne przy analizowaniu Trenu Fortynbrasa. wiersz wolny, złożony z długich wersów, odpowiadających
Niezłomność moralna, brak kompromisów z władzą komunistyczną, klasyczny kostium dla problemów współczesnych i mocne osadzenie w kulturze antycznej to cechy poezji Zbigniewa Herberta. Zbigniew Herbert (1924–1998) – jeden z najwybitniejszych polskich poetów, wielki autorytet moralny, którego poezja stała się także punktem odniesienia dla polskiej antykomunistycznej opozycji. Znawca i wielbiciel antyku Pisywał też dramaty i znakomite eseje o sztuce, np. Barbarzyńca w ogrodzie czy Martwa natura z wędzidłem. Nawet niesprawny, schorowany, na wózku, kazał się zawieźć do warszawskiego Muzeum Narodowego,
Przeczytaj wiersz Zbigniewa Herberta Pan Cogito opowiada o kuszeniu Spinozy. Dlaczego Spinoza jest przegrany? Oto fragmenty wiersza: Baruch Spinoza z Amsterdamu zapragnął dosięgnąć Boga szlifując na strychu soczewki przebił nagle zasłonę i stanął twarzą w twarz (…) Ale Bóg nie chciał odpowiedzieć filozofowi na pytanie natury egzystencjalnej. Rzekł: „Pomówmy o Rzeczach Naprawdę Wielkich” i poradził samotnikowi: – dbaj o dochody jak twój kolega Kartezjusz – bądź przebiegły jak Erazm – poświęć traktat Ludwikowi XIV i
Dlaczego klasycy? Bo byli dumni, majestatyczni, powściągliwi. Mieli poczucie godności. Wiedzieli, czym jest honor: generałowie ostatnich wojen jeśli zdarzy się podobna afera skomlą na kolanach przed potomnością zachwalają swoje bohaterstwo i niewinność oskarżają podwładnych zawistnych kolegów nieprzyjazne wiatry Tukidydes mówi tylko że miał siedem okrętów była zima i płynął szybko… Dlaczego klasycy Herbert patrzy na dziedzictwo antyku z perspektywy współczesności. Wiek dwudziesty i jego bohaterowie wydają mu się przerażająco żałośni w zderzeniu z dostojeństwem
Powrót prokonsula Postanowiłem wrócić na dwór cesarza jeszcze raz spróbuję czy można tam żyć mógłbym pozostać tutaj w odległej prowincji pod pełnymi słodyczy liśćmi sykomoru i łagodnymi rządami chorowitych nepotów gdy wrócę nie mam zamiaru zasługiwać się będę bił brawo odmierzoną porcją uśmiechał się na uncje marszczył brwi dyskretnie nie dadzą mi za to złotego łańcucha ten żelazny wystarczy postanowiłem wrócić jutro lub pojutrze nie mogę żyć wśród winnic wszystko tu
Skomentuj, odwołując się do postaw wybranych bohaterów, sentencję Zbigniewa Herberta: „Cnota nie jest azylem słabych, zaś akt wyrzeczenia się jest aktem odwagi”. Przykładowy wstęp: Zawarte w temacie zdanie Herberta zdziwiło mnie swoją oczywistością. Czy wielki poeta i autorytet moralny musi przypominać o tym, że tzw. dobre, moralne lub, używając dawnego określenia, cnotliwe życie wymaga siły woli, odwagi, a nawet pewnego rodzaju heroizmu? Uświadomiłem sobie jednak, że tak. Właśnie dziś te słowa są niezwykle potrzebne.
Jaka postawa propagowana jest, Twoim zdaniem, w wierszu Zbigniewa Herberta Modlitwa Pana Cogito – podróżnika? Wskaż cytaty potwierdzające Twoją opinię. Zbigniew Herbert Modlitwa Pana Cogito – podróżnika Panie dziękuję Ci że stworzyłeś świat piękny i bardzo różny a także za to że pozwoliłeś mi w niewyczerpanej dobroci Twojej być w miejscach które nie były miejscami mojej codziennej udręki – że nocą w Tarquinii leżałem na placu przy studni i spiż rozkołysany obwieszczał z wieży Twój
Kto , Twoim zdaniem, jest podmiotem lirycznym w wierszu Modlitwa Pana Cogito – podróżnika Zbigniewa Herberta? A „ty” lirycznym? Podmiotem lirycznym (czyli „ja” lirycznym) w tym utworze jest Pan Cogito – podróżnik, postać wskazana w tytule. Pan Cogito to bohater dobrze znany z wielu wierszy Zbigniewa Herberta. Jego łacińskie imię oznacza: „myślę” i nawiązuje do tradycji Kartezjusza. Niewątpliwie Pan Cogito – podróżnik jest postacią myślącą. Zwiedza świat i poddaje go refleksji, zapamiętuje nazwy miast, kontempluje dzieła sztuki.
Wskaż środki stylistyczne w wierszu Zbigniewa Herberta Nike która się waha. Spróbuj zinterpretować metafory. Prawa ręka piękna jak rozkaz – porównanie Samotny młodzieniec, długa koleina, wojenny wóz, szara droga, szary krajobraz skał, rzadkie krzewy jałowca, słodycz pieszczot, otwarta pierś, zamknięte oczy, cierpki obol ojczyzny, drętwy język – epitety Prawa ręka (…) opiera się o powietrze – metafora Interpretacja metafory: o powietrze nie można się opierać, ale ręka Nike jest ułożona tak, jakby bogini
Zbigniew Herbert Sprawozdanie z raju W raju tydzień pracy trwa trzydzieści godzin pensje są wyższe ceny stale zniżkują praca fizyczna nie męczy (wskutek mniejszego przyciągania) rąbanie drzewa to tyle co pisanie na maszynie ustrój społeczny jest trwały a rządy rozumne naprawdę w raju jest lepiej niż w jakimkolwiek kraju Na początku miało być inaczej – świetliste kręgi chóru i stopnie abstrakcji ale nie udało się oddzielić dokładnie ciała od duszy
Zbigniew Herbert Pan Cogito czyta gazetę Na pierwszej stronie meldunki o zabiciu 120 żołnierzy wojna trwała długo można się przyzwyczaić tuż obok doniesienie o sensacyjnej zbrodni z portretem mordercy oko Pana Cogito przesuwa się obojętnie po żołnierskiej hekatombie aby zagłębić się z lubością w opis codziennej makabry trzydziestoletni robotnik rolny pod wpływem nerwowej depresji zabił swą żonę i dwoje dzieci podano dokładnie przebieg morderstwa położenie ciał i inne szczegóły 120 poległych daremnie szukać na mapie zbyt
Czym jest dusza Pana Cogito w wierszu Zbigniewa Herberta „Dusza Pana Cogito”? Nazwisko bohatera wiersza stanowi aluzję do formuły Kartezjusza „Cogito ergo sum” (Myślę, więc jestem). Kim jest Pan Cogito? To zwykły, przeciętny człowiek. Pan Cogito myśli o swoim życiu, o tym, kim jest. Jest świadomy, że człowiek składa się z dwóch części – duszy i ciała. Ale Pan Cogito to ktoś bez jednej ważnej części człowieka – bez duszy. (…) dusza Pana Cogito
Omów środki stylistyczne zastosowane w wierszu Kamyk Zbigniewa Herberta. Kamyk Kamyk jest stworzeniem doskonałym równy samemu sobie pilnujący swych granic wypełniony dokładnie kamiennym sensem o zapachu który niczego nie przypomina niczego nie płoszy nie budzi pożądania jego zapał i chód są słuszne i pełne godności czuję ciężki wyrzut kiedy go trzymam w dłoni i ciało jego szlachetne przenika fałszywe ciepło – Kamyki nie dają się oswoić do końca będą na nas
Czym jest naród według Zbigniewa Herberta (Rozważania o problemie narodu)? Według Zbigniewa Herberta o przynależności do danego narodu mogą decydować: Wspólny język (Herbert pisze: „używanie tych samych przekleństw i tych samych zaklęć miłosnych”). Czytanie tych samych tekstów, które przekazują pewne prawdy z pokolenia na pokolenie (poeta mówi: „wspólna lektura szkolna”). Wspólne terytorium – Herbert mówi o tym tak: sprawa z ziemią i podaje charakterystyczne dla polskiego krajobrazu elementy: „wierzby piaszczysta droga łan pszenicy niebo plus pierzaste
Inspirując się wierszem Zbigniewa Herberta „O dwóch nogach Pana Cogito”, wyraź własne stanowisko wobec tezy: każdy z nas łączy w sobie cechy Don Kichota i Sancho Pansy. Co to za człowiek z dwiema różnymi nogami? Herbert nie każe nam się zastanawiać, wyjawia tajemnicę: Pan Cogito. Jego lewą nogę „przyrównać można do Sancho Pansy”, a prawa przypomina „błędnego rycerza”, czyli Don Kichota. My ludzie, istoty myślące, mamy więc dwie „nogi”, dwa różne spojrzenia na świat, które
Próba określenia wewnętrznego imperatywu, poszukiwanie autorytetu? Zinterpretuj wiersz Zbigniewa Herberta „Głos wewnętrzny”, zwracając uwagę także na kompozycje utworu. Zbigniew Herbert Głos wewnętrzny mój głos wewnętrzny niczego nie doradza niczego nie odradza nie mówi ani tak ani nie jest słabo słyszalny i prawie nieartykułowany nawet jeśli się bardzo głęboko pochyli słychać tylko oderwane od sensy sylaby staram się go nie zagłuszać obchodzę się z nim dobrze udaję że traktuję go na
Interpretacja porównawcza końcowej sceny „Hamleta” Williama Szekspira i „Trenu Fortynbrasa” Zbigniewa Herberta. Konteksty Możesz przywołać któryś z dramatów Williama Szekspira, w którym poruszony został temat władzy. Jest ich mnóstwo: to choćby Makbet, Juliusz Cezar, Król Lear, Ryszard II. Dobrym kontekstem może okazać się także traktat pt. Książę Niccolo Machiavellego, w którym udzielał on rad dotyczących skutecznego rządzenia (nie mamy chyba wątpliwości, że Fortynbras okaże się skutecznym władcą). U podstaw jego rozważań leżało przekonanie, że
Topos Ikara i Dedala – jak został zrealizowany w wierszu Zbigniewa Herberta Dedal i Ikar? Odpowiedz po lekturze wiersza. Scharakteryzuj także bohaterów utworu. Zbigniew Herbert Dedal i Ikar Mówi Dedal: Idź synku naprzód a pamiętaj że idziesz a nie latasz skrzydła są tylko ozdobą a ty stąpasz po łące ten podmuch ciepły to parna ziemia lata a tamten zimny to strumień niebo jest takie pełne liści i małych zwierząt Mówi Ikar: Oczy jak dwa kamienie wracają prosto
Jak wyjaśnić przesłanie dotyczące Ikara zawarte w wierszu Zbigniewa Herberta „Dedal i Ikar”? To dość trudny utwór – trudniejszy od znanych wierszy poświęconych mitowi o Dedalu i Ikarze lub też zainspirowanych obrazem Bruegla Pejzaż z upadkiem Ikara. Dzieło nazwano obrazem o ludzkiej obojętności – Ikar tonie, widać tylko jego piętę, jednak nikt nie zwraca na to uwagi, nic nie dzieje się na świecie, wszystko toczy się swoim torem. O tym
Zbigniew Herbert U wrót doliny Po deszczu gwiazd Na łące popiołów zebrali się wszyscy pod strażą aniołów z ocalałego wzgórza można objąć okiem całe beczące stado dwunogów naprawdę jest ich niewielu doliczając nawet tych którzy przyjdą z kronik bajek i żywotów świętych ale dość tych rozważań przenieśmy się wzrokiem do gardła doliny z którego dobywa się krzyk po świście eksplozji po świście ciszy ten głos bije jak źródło żywej wody jest
