Poezja współczesna
Tadeusz Różewicz
Cechy twórczości:
- piętno wojny – obsesja wspomnień i lęków, poczucie utraty wartości,
- upodobnienie poezji do prozy (ważna rola języka potocznego),
- prostota wypowiedzi, eliminacja interpunkcji.
Szukaj w wierszach:
- tematu destrukcji psychiki człowieka, który przeżył wojnę,
- protestu przeciwko okrucieństwu, przemocy, obojętności ludzi,
- bohatera – człowieka rozbitego wewnętrznie, niepewnego, samotnego.
Zbigniew Herbert
Cechy twórczości:
- problematyka moralnej postawy człowieka jako główny temat,
- wykorzystanie mitów, dzieł sztuki, postaci i wydarzeń historycznych w poezji,
- temat człowieka wobec śmierci i zagadek istnienia, historii,
- refleksja nad historią, filozofią, literaturą.
Szukaj w wierszach:
- klasycyzmu i egzystencjalizmu, etyki conradowskiej,
- tradycji kultury europejskiej,
- cech biblijnych i polemiki z Biblią,
- kodeksu etycznego Pana Cogito: nakazu aktywnej postawy wobec świata, gniewu wobec łotrostwa, przemocy, obłudy.
Stanisław Grochowiak
Cechy twórczości:
- turpizm – czyli świat brzydoty.
Szukaj w wierszach:
- elementów brzydoty człowieka i świata,
- turpistycznego krajobrazu ojczyzny – zamiast piękna i sentymentu – smutek i bieda,
- elementów naturalizmu, cielesności człowieka.
Miron Białoszewski
Cechy twórczości:
- wykorzystanie możliwości języka, mowy w poezji,
- zabawa neologizmami – tworzenie własnego języka,
- odwołanie się do peryferii kultury, do świata rupieci, przedmieść, jarmarku itp.
Szukaj w wierszach:
- zabaw językowych, neologizmów,
- wykorzystania dźwięku i dwuznaczności słów,
- zaskakujących pomysłów – jak modlitwa do łyżki durszlakowej.
Jan Twardowski
Cechy twórczości:
- prostota słowa,
- tematyka religijna,
- poezja wiary radosnej, bliskiej człowiekow.i
Szukaj w wierszach:
- filozofii św. Franciszka z Asyżu: wartości takich jak miłość i radość życia,
- wizji Boga z ludzką twarzą, przyjaciela, rozumiejącego i kochającego człowieka,
- wizji człowieka jako ukochanego dziecka Boga, które bywa ułomne i grzeszne.
Wisława Szymborska
Cechy twórczości:
- tematyka filozoficzna zaprezentowana z humorem i ironią,
- intelektualizm poezji,
- mistrzowskie operowanie puentą, konceptem, metaforą, żartem, grą słowną,
- wykorzystywanie możliwości języka – dwuznaczności, dowcipu, gry słów, mowy potocznej,
- sceptycyzm wobec osiągnięć cywilizacji, poczucie jedności z naturą.
Szukaj w wierszach
- protestu przeciw wszechwładnej technice i materializmowi świata,
- refleksji filozoficznej o człowieku i jego miejscu we wszechświecie.
Czesław Miłosz
Cechy twórczości
- osadzenie w śródziemnomorskiej tradycji kulturowej, zwłaszcza kultury i historii antyku,
- tradycja biblijna – zbiór zasad chrześcijańskich jako kodeks praw człowieka, zbiór przypadków opisanych w Biblii jako mądrość o człowieku,
- utrwalenie litewskich krajobrazów, krainy dzieciństwa.
Szukaj w wierszach:
- portretów natury – przyrody, pejzażu litewskiego jako źródła prawdziwych wartości,
- katastrofizmu we wczesnej twórczości,
- motywu emigranta tęskniącego za ojczyzną,
- tematu etyki – wierności kodeksowi moralnemu,
- tematu poety – jako obrońcy moralności, obarczonego misją walki ze złem.
Stanisław Barańczak
Cechy twórczości:
- tematyka dotycząca realiów systemu komunistycznego w Polsce,
- protest przeciw zniewoleniu człowieka przez system,
- operacje szablonami języka,
- wykorzystanie gry słów, dwuznaczności języka.
Szukaj w wierszach:
- głosu w dyskusji o pozycji Polski wobec świata,
- protestu przeciwko przemocy i zafałszowaniu życia, zniewoleniu jednostki,
- absurdu realiów komunistycznego systemu ubiegłych lat,
- wizji człowieka zanurzonego w historii swoich czasów.
Zobacz: