Nastaje, panuje, przemija i kończy się. Bywa powszechnie obowiązująca albo dziwna.

Co to jest moda?

Słowo „moda” pochodzi od łacińskiego „modus”, określającego jakiś sposób, manierę, przepis, miarę. Moda nie trwa wiecznie, jest przejściowa. Ciągle ulega zmianom, ale korzysta, nawiązuje do elementów mody dawniejszej. Kojarzy się z luksusem, postępem, indywidualnością. Urodziła się we Francji. W XVII wieku na francuskim dworze, który słynął z odzieżowych ekstrawagancji.

Mówiąc o modzie, mamy zazwyczaj na myśli zmiany w formie strojów, historię odzieży. Jednakże dotyczy ona właściwie każdej dziedziny życia: wzorów sztuki, sposobów nauki, odżywiania się, spędzania wolnego czasu, teorii politycznych, dekoracji wnętrz, ubrania…

Charakterystyczną cechą mody jest jej chwilowość i kontrastowość – często oznaczająca nieużyteczność. Trudno np. nazwać funkcjonalnymi elementami stroju – kilkunastocentymetrowe obcasy, gorsety naszych praprababek, dawne ogromne peruki czy nakrycia głowy (zdarzało się, że nie mieściły się w pojazdach), XVIII-wieczne „eleganckie” spodnie (były tak obcisłe, że elegantowi wkładało je kilku lokai) czy kolczyki na języku, w nosie czy bardziej intymnej części ciała.

Mimo chwilowości mody nic nie wskazuje na koniec jej istnienia. Zmieniają się wzory, style lansowane przez modę, jednakże samo zjawisko mody będzie trwało, póki ludzie będą chcieli się wyróżniać lub nie rzucać się w oczy, dostosowując do ogólnie przyjętych norm ubierania, zachowania się. A tacy będą zawsze i wszędzie.

Dlaczego ludzie chcą być modni?

  • By nie odstawać od innych, nie czuć się gorszymi.
  • By czuć się dobrze, nowocześnie.
  • By zaakcentować swoją przynależność do grupy, która ubiera się podobnie.
  • By zaimponować płci przeciwnej, wyglądać atrakcyjnie.
  • Nie chcą być uznani za staroświeckich.

Dlaczego niektórzy nic sobie z mody nie robią?

  • Chcą wyróżniać się w tłumie, być rozpoznawani.
  • Moda to zazwyczaj coś drogiego, niekoniecznie ładnego czy eleganckiego. Nie wszystkich stać na topowe rzeczy.
  • Są konserwatywni, tradycyjni.
  • Moda szybko się zmienia. Po co więc kupować coś, co już za chwilę i tak będzie niemodne.

Funkcje stroju

To nie tylko zapewnienie ciału ciepła czy ozdoby…

  • Magiczna – strój odstraszał złe moce, przekazywał cechy stworzenia, z którego ubranie było zrobione.
    Artystyczna – kostium, strój jest nieodłącznym elementem charakteryzacji, scenografii w filmie czy przedstawieniu teatralnym.
  • Regionalna – charakterystyczna dla danego regionu, państwa; podkreślająca przynależność do określonego terytorium.
    Zalotna – damski strój przyciąga mężczyzn, męski – kobiety.
  • Ochronna – najbardziej prozaiczna – chroni przed urazami, niebezpiecznymi substancjami, wpływem środowiska zewnętrznego, np. skafander kosmonauty, strój płetwonurka, kombinezon strażaka.
  • Społeczna – sygnalizująca, do jakiej grupy społecznej ktoś należał. W społeczeństwach stanowych każdy element stroju, kolor czy rodzaj materiału był zastrzeżony dla określonej grupy. Po stroju można było poznać, kto kim jest.
    • Król swoim ubraniem powinien wyróżniać się, olśniewać, jego strój musiał być bogaty i piękny, szkarłatne, rzucające się w oczy barwy stroju świadczyły o władzy nad poddanymi, którzy (nawet gdy byli majętni) nie powinni przyćmiewać panującego.
    • Rycerze nosili barwy swego władcy i barwy damy swego serca.
    • Dla możnych zastrzeżone były aksamity, koronki, wspaniałe futra.
    • Panny i mężatki różnił ubiór.
    • Wygląd mnichów i zakonników zmienił się do dziś chyba najmniej – to długie i obszerne habity i tonsury.
    • Ludzi innych wyznań (waldensów, muzułmanów, żydów) również można było poznać po ubiorze (żydzi np. nosili charakterystyczne kapelusze).
    • Kuglarze (barwne kostiumy), kurtyzany (przesadny makijaż, jaskrawe kolory, wyzywająco podkreślone kobiece części ciała) – ich też można było poznać po stroju.
    • Lud (pospólstwo) odziewał się w robione przez siebie płótna, z czasem zaczęto szyć koszule i portki.

Moda kobieca

Tak naprawdę niewiele zmieniała się przez wieki, bo jak kobiety nosiły suknie, tak noszą… Długie suknie zdominowały obraz kobiety aż do XX wieku. Jednakże wygląd sukni zmieniał się w każdej epoce.

  • Starożytność
    chitony (w Grecji), tuniki (w Rzymie) – lniana tkanina, zszyta po bokach, otwory na głowę i ręce;
    agrafki – ozdobne, duże, spinały chitony na ramionach;
    na co dzień strój krótki, ubogi w wyglądzie; od święta– ozdabiany, długi;
    sandały.
  • Średniowiecze
    suknie podkreślające brzuch, za to ukrywające, zwężające ramiona;
    tunika w Polsce jest strojem obowiązującym i kobiety, i mężczyzn;
    czecheł (płaszcz z kapturem zapinany na spinkę) narzucany na tunikę;
    czepki (przymocowywane do głowy paskami sztywnego płótna) z falbankami na głowę;
    ciżemki – skórzane, miękkie i pozbawione obcasów, zakończone wydłużonymi noskami buty.
  • XIV-XV wiek
    suknie – długie, obcisłe w talii, specjalnie usztywniane, z różnymi krojami rękawów;
    crinale – ozdobne nakrycie głowy, siateczka zrobiona ze złotych sznureczków, w której każdy węzełek ozdobiony był klejnocikiem;
    hennin – duże nakrycie głowy w kształcie stożka, zakończonego welonem;
    fryzury – warkocze upięte wokół uszu, otoczone crinale;
    dekolt – odsłaniał szyję i ramiona, nowość wzbudzająca oburzenie kleru;
    dodatki – wachlarze ze strusich piór, koronkowe chusteczki, biżuteria, rękawiczki.
  • XVI wiek
    suknie – stwarzały efekt szerokich bioder, obszerne i ciężkie, od spodu – wzmacniające „rusztowanie”, obręcze z drutów;
    gorsety – podkreślały płaski brzuch i obfity biust;
    dekolty i duże sterczące kołnierze – najmodniejsze we Francji;
    klejnoty – duże, zasłaniające dekolt;
    fryzury – fikuśne, koki z drobnych loczków, udekorowane sznurkami pereł, wstążkami.
  • XVIII wiek
    suknie – przesadnie ogromne, wielowarstwowe, obszerne spódnice podtrzymywane od spodu drucianym rusztowaniem;
    duży dekolt;
    fryzury – duże, tapirowane, upinane na drucianych konstrukcjach, ozdabiane piórami, sztucznymi kwiatami, kawałkami materiałów; ogromne i ciężkie peruki.
  • XIX wiek
    suknie – lekkie, zwiewne materiały; bez metalowych stelaży, podniesiona talia, stan; w Europie modne suknie z trenem, a właściwie spódnice z trenem i gorsety mocno ściśnięte w pasie;
    dekolt – niewielki, otoczony falbankami;
    fryzura – żadnych peruk, włosy delikatnie upięte szpilkami, ozdabiane skromnie muślinowymi wstążkami;
    buty – do łydek, na obcasie, zapinane na guziczki.
    dodatki – torebeczki z materiału dopasowanego do sukni, parasolki.
  • XX wiek
    • koniec z mnogością falbanek;
    • ubiory skromne, schludne, bardziej eleganckie; coraz większą uwagę przywiązuje się do sukni, świadczących o dobrym guście jego właścicielki;
    • na początku XX w. strój miał podkreślać kobiecość, ale bardzo subtelnie; nie mógł być wyzywający – żadnych rozporków czy przesadnych dekoltów;
    • sukienki wszelkich długości;
    • spodnie (najchętniej noszone w latach 70. – jaskrawe, wzorzyste dzwony);
    • nacisk na funkcjonalność, wygodę stroju;
    • dyktatorzy mody czerpią pomysły z poprzednich epok.

Moda męska

O kobietach mówi się, że stroją się jak papużki, ale to moda męska zmieniała się przez wieki najbardziej. To mężczyźni zazwyczaj byli prekursorami stylów, trendów. Przywozili nowości z wojen, podróży. I dziś to mężczyźni są najsłynniejszymi dyktatorami mody – od Armaniego, Versace, po Arkadiusa.

  • Antyk
    strój męski niewiele różnił się od kobiecego;
    strój wielowarstwowy (2, 3 togi) na niskie temperatury;
    kolor togi świadczył o zamożności Rzymianina (im jaśniejszy, tym właściciel bogatszy).
  • Średniowiecze
    strój wciąż podobny do kobiecego;
    różnokolorowe tuniki;
    czecheł – „ojciec” płaszcza z kapturem;
    ciżmy z zakrzywionymi do góry noskami.
  • XIV – XV wiek
    houpendale – modne we Francji płaszcze, obszerne, rozkloszowane;
    kaptury – modny element, duże, zakrywały szyję i ramiona;
    ciżmy;
    sajany – weneckie obcisłe kaftany bez rękawów, za to z kwadratowym dekoltem, różna długość (do ud, kolan, stóp);
    koszule – białe, haftowane, z bufiastymi rękawami, noszone pod kaftanem;
    nogawice – z sukna;
    pończochy – bardzo drogie, były symbolem bogactwa.
  • XVI wiek
    narodowy polski strój szlachecki;
    żupan – długa suknia zapinana na małe guziki (podobna do sutanny), wąskie rękawy, mały stojący kołnierz;
    kontusz – rozcięte rękawy, zakładany na żupan;
    pas kontuszowy – szeroki pas, zakładany na żupan;
    kołpak – czapka ozdabiana futrem, piórami, klejnotami;
    karabela – przymocowana do pasa zakrzywiona szabla, lekka, ozdobna; rękojeść wysadzana drogimi kamieniami;
    buty z cholewkami.
  • XVIII wiek
    płaszcze – z dużą ilością fałd, guziczków, kieszonek;
    pończochy – spięte pod kolanami ozdobną szarfą, paskiem ze sprzączką;
    pantofelki na obcasach;
    peruki – białe, z warkoczami;
    kapelusze – wywijane do góry, ozdabiane piórami.
  • XIX wiek
    ciemne materiały;
    frak z kołnierzem;
    kamizelka – pod frak, też z kołnierzem;
    spodnie – do kolan;
    płaszcz – podobny do peleryny;
    dodatki – cylinder, krawat, laseczka.
  • XX wiek
    • największe zmiany w ubiorze wiążą się z uprzemysłowieniem i sprawami z nim związanymi;
    • ubranie nie świadczy już o zamożności jego posiadacza, nie podkreśla swą strojnością zamożnego, „dobrego” urodzenia;
    • nie ma określonego narodowego czy społecznego odzienia, strój jest indywidualną sprawą;
    • wygodne, nierzucające się w oczy garnitury, fraki;
    • cylindry, meloniki, kapelusze na głowę;
    • strój bardziej luźny niż do pracy czy na oficjalne wizyty, sytuacje – np. sportowy (ubranie tenisisty, jeźdźca, cyklisty itp.);
    • dżinsy – dziś nikt chyba nie wyobraża sobie życia bez nich, a kiedyś był to (ze względu na trwałość materiału) ubiór jeźdźców i robotników;
    • pojawia się moda młodzieżowa (przedtem była tylko moda dziecięca, kobieca lub męska) – dżinsy, podkoszulki, minispódniczki, chłopcy z długimi włosami, dziewczyny w spodniach…

Moda dziś

Dziś w modzie wszystko się ze wszystkim łączy (lub – jak wolą niektórzy – miesza). Nikogo nie rażą spodnie przedarte na kolanach czy pośladkach, odkryte pępki czy kolczyki w nosie. Do letnich sukieneczek zakłada się ciężkie buciory, spódnice na spodnie, marynarki na sukienki, do bojówek zakłada się szpilki…

Wydaje się, że w modzie wszystko wolno, a poprzednie epoki podrzucają nam świetne pomysły na skompletowanie stroju. W każdym razie dzisiejszy sposób ubierania się, zachowania, mody, którym ulegamy – jak w poprzednich epokach – wiele mogą o nas samych powiedzieć.

Moda w lekturach

Moda, jako zjawisko dotyczące wielu aspektów życia, pojawia się również w powieściowym, literackim świecie przedstawionym i jako jeden z jego elementów. W jaki sposób to się dzieje? Nie zawsze bezpośredni…

Powrót posła Juliana Ursyna Niemcewicza
Ludzie postępowi, troszczący się o losy kraju, również zabierali głos w sprawie mody. Szczególnie podczas ważnych dla państwa wydarzeń. Głos w tej sprawie zajmowali także literaci.

Niemcewicz, opisując na przykładzie Starościny pewien typ postawy, ukazuje, jak zbytnie uleganie modzie, pewnym trendom może doprowadzić do negowania, krytykowania tego, co nasze, dobre, narodowe. Do odcinania się od w korzeni, zapominania o tradycji, języku (aż do wtórnego analfabetyzmu).

Szarmancki to typ hołdujący modzie, której wyznacznikiem są salony Londynu i Paryża. Fircyk zafascynowany modną, zagraniczną literaturą. Ta fascynacja przybiera takie rozmiary, że można go określić mianem cudzoziemca we własnej ojczyźnie. Zbytnie dbanie o modę nie idzie w parze z poprawnym zachowaniem. Szarmancki to utracjusz żyjący na koszt innych. W związkach z kobietami zainteresowany głównie ich majątkiem. Cwaniak lekceważący sprawy kraju. Autor poddaje krytyce i ośmiesza bezmyślne naśladownictwo obcych wzorów. Nakłania do wybiórczego traktowania czy przenoszenia na grunt Polski myśli, doświadczeń innych kultur, narodów.

Żona modna Ignacego Krasickiego
Znacie zapewne osoby żyjące ponad stan, dążące za wszelką cenę do tego, by być na topie, bez względu, czy im to pasuje, czy nie. Nie liczą się one z bliskimi, są egoistami, egocentrykami. Moda i pogoń za nią ich psuje. Lubią bezużyteczne, drogie gadżety, markowe ciuchy, „wypasione fury”…

Typem takiej osoby jest tytułowa bohaterka utworu Krasickiego. To dama zmieniająca dom według francuskich wzorów. Wygodna, wymagająca, nieczuła. Lekceważąca poczynania małżonka. Imponują jej romantyczne gesty, zaloty. Jest kapryśna, wyniosła wobec starszych, lekką ręką wydaje pieniądze męża.

Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska
I tu znalazło się miejsce na opis strojów, ówczesnej polskiej mody opartej głównie na wzorach orientalnych. Będąc w Danii, Pasek podpatrywał życie, obyczaje i modę Duńczyków. Opisał np. ich drewniane trzewiki, wygląd sypialni, obyczajów. Szlachcic polski wg Paska to człek mający w pogardzie wszelką modę i obyczaje innych narodów, niegoniący za modą.

Zemsta Aleksandra Fredry
Moda pomaga autorowi odrysować postacie komedii. Komiczny Papkin ubrany jest „podług mody francuskiej”. Za pomocą mody podkreślona jest komiczność tej osoby, przerysowane są jej cechy (tak charakterystyczne dla obyczajowości polskiej szlachty), naśladownictwo obcych wzorów nie tylko w ubiorze.

Pan Tadeusz Adama Mickiewicza
Epopeja Mickiewicza przedstawia szereg ludzi modnych. Jednakże to ci, którzy nie stosują się do wymogów światowej mody są w utworze najważniejszi, najbardziej pozytywni, jak np. Zosia, która nie chciała modnego stroju i za co była łajana…

Wesele Stanisława Wyspiańskiego
W okresie Młodej Polski w Galicji fascynacja ludem, chłopstwem przybiera postać tzw. ludomanii. Artyści, inteligencji Krakowa oczarowani byli barwnością strojów, obyczajami, siłą ludu, jego prostotą. Zdarzały się więc małżeństwa artystów z kobietami pochodzącymi z warstw chłopskich. Zaślubiny krakowskiego poety stały się punktem wyjścia do napisania przez Wyspiańskiego dramatu Wesele.

Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej
Salon bohaterki dramatu wypełniają modne obrazy. Jak niektórzy ludzie Dulska otacza się modnymi rzeczami, kupuje modne stroje – wszystko na pokaz. Tak naprawdę jest obłudna, wyrachowana, zakłamana, nieprawdziwa. Wszystko, od zasłon na oknach, po zdjęcia na stoliku, jest w jej mieszkaniu modne, zgodne z obowiązującymi zasadami, przygotowane na pokaz – dla potencjalnych gości. Tak urządzone mieszkanie jest maską, pod którą kryje się zakłamanie, życie na pokaz.

Mały Książę Antoine’a Saint Exupéry’ego
Ludzie goniący za modą to często osoby próżne, które oczekują od innych oznak uwielbienia, pochwał, uznania. Taką osobę spotkał Mały Książę na planecie Próżnego.

Ferdydurke Witolda Gombrowicza
Państwo Młodziakowie chcąc uchodzić za postępowych, modnych ludzi, występują przeciw tradycyjnym zasadom. Namawiają swą córkę do tego, by miała dziecko jeszcze przed ślubem. Zuta to nowoczesna, szesnastoletnia pensjonarka, która preferuje strój wygodny, lekki, sportowy: sweter, spódniczka, sportowe półbuty. Z modą w ubiorze idzie w parze moda na idee, filozofię, wszelkie nowinki, sposób zachowania. Niestety, oznacza to np. brak poszanowania dla starszych (szczególnie rodziców), nieposłuszeństwo i brak norm moralnych. Swoboda w zachowaniu Zuty jest przesadna, jej wypowiedzi są krótkie, niegrzeczne, niestosowne. Swobodnie ubrana dziewczyna odzwierciedla swobodę obyczajów. Styl ubioru i styl życia, moda i zachowanie łączą się.

 

Pytanie egzaminacyjne egzamin

Z prądem mody czy pod prąd? W formie rozprawki przedstaw swoje zdanie na ten temat.

Pamiętaj o trójdzielnej budowie rozprawki. Temat zawiera pytanie, nie zapomnij (po przedstawieniu argumentów i kontrargumentów) na nie odpowiedzieć – przedstawić swój punkt widzenia.
Bezkrytyczne, ślepe naśladowanie innych, którzy wydają nam się modni, bywa czasami śmieszne. Ale używanie elementów mody jest powszechne, wykorzystywane nie tylko przez dyktatorów mody, ale i przez ludzi niemających ze światem mody nic wspólnego.

 

Frazeologizmy i powiedzenia związane z modą

  • Być na topie
    Orientować się w nowościach mody, muzyki, wzorach modnego zachowania itp. i stosować się do tego.
  • Coś wyszło z mody
    Coś nienowoczesnego, zacofanego, przestarzałego, niepasującego do dzisiejszych czasów. Coś, co było kiedyś modne, na topie.
  • Gonić za modą
    Nieustannie śledzić najnowszą prasę z modą i stosować się bezkrytycznie do każdej nowinki.
  • Iść za modą, hołdować modzie
    Być na topie, ubierać się zgodnie z najnowszymi trendami mody.
  • Jak spod igły
    Ubranie wyglądające na dopiero co uszyte, bardzo dobrze leżące, na miarę; świeżo wykonana rzecz, np. dopiero co uszyte spodnie.
  • Lansować modę
    Pokazywać, prezentować, wprowadzać najnowsze style w ubraniu, kolorach, fryzurach, makijażu.
  • Mieć dobrą prezencję
    Być zgrabnym, proporcjonalnie zbudowanym, pięknie, wytwornie wyglądać, dobrze się prezentować, mieć miłą aparycję (wygląd zewnętrzny).
  • Ostatni krzyk mody
    Najnowszy model, fason, gadżet, reklamowany przez kreatorów. Rzecz nowa, oryginalna, zaczynająca wchodzić na rynek, aktualnie promowana.
  • Prosto z żurnala
    Nowość, rzecz, która dopiero co prezentowana była w katalogach, żurnalach, na pokazach mody. Coś supermodnego – uszytego lub kupionego.
  • Poruszać się jak modelka na wybiegu
    Chodzić w specyficzny sposób – z gracją, płynnie, zwracając na siebie uwagę.
  • Sądzić z wyglądu
    Wydawać osąd, opinię na podstawie rodzaju stroju, fizjonomii człowieka.
  • Szkolna rewia mody
    Zupełnie niezwiązany z nauką czy wymogami szkoły sposób, w jaki ubierają się uczniowie. Potocznie – pokaz możliwości finansowych rodziców, prezentowany na przerwach czy dyskotekach szkolnych.
  • Szyte grubymi nićmi
    Wątpliwe, naciągane, głupie wytłumaczenie; coś przekombinowanego.
  • Ubiór rzucający się w oczy
    Ekstrawagancki, kolorowy, odważny strój, który wdziewa osoba chcąca za wszelką cenę wyróżnić się z otoczenia.
  • Wzbudzać litość wyglądem
    Wyglądać żałośnie; być nędznie, ubogo, biednie ubranym.
  • Zgodnie z obowiązującą modą
    Zgodnie z nowościami w modzie, z tym, co się teraz nosi, z aktualnie przyjętymi stylami w kroju, kształcie, fasonie, długości stroju.

 

Słowniczek

Haute couture (czytaj: ot kutür)
Wzięte zakłady krawieckie, tworzące ekskluzywne kreacje, dyktujące modę damską, światowe trendy w modzie; a dawniej zakłady tworzące na miarę oryginalne kreacje.

Pret-ŕ-porter (czytaj: pretaporte)
Ubiory szyte zgodnie z ustalonymi miarami, gotowy ubiór, taki, który można kupić w sklepie; od razu nadający się do noszenia, bez wcześniejszych przymiarek.

Projektant mody
Twórca projektów mody – ubiorów, obuwia, biżuterii, skórzanej galanterii. Przede wszystkim rysuje. Nie wszystkie jego rysunkowe projekty są realizowane w postaci gotowych rzeczy. Najsławniejsi mają swoje firmy, urządzają pokazy własnych kolekcji, inni pracują w domach mody. Tworzą stroje użytkowe, takie, w których chodzimy na co dzień, ekskluzywne, do sztuk teatralnych czy filmów.

Styl retro
Moda na rzeczy stare, stroje sprzed kilkudziesięciu lat. Styl kontrastowy, niezgodny z ogólnymi kierunkami.

Styl awangardowy
Moda próbująca, eksperymentująca; styl usiłujący wprowadzić na rynek nowe wzory, tworzywa, kształty – często szokujące, dziwne, zazwyczaj nieużytkowe.

Szpan
Często mylony z modą. Noszenie czegoś, zachowywanie się na pokaz.

 

Cytaty

„Wszystko podlega modzie: twórczość umysłowa nie stoi pod tym względem wyżej od kroju sukien”.
(Bernard Fontenelle– francuski pisarz i filozof)

„Gdy chodzi o modę, kobiety są gotowe ponieść każdą ofiarę”.
(Stefan Zweig – pisarz austriacki)

Czy ta moda oszalała!
Fałdy wszędzie, w górze, w dole,
Fałdy z tyłu i na przodzie!
A ja, panie, powiem szczerze:
Strach się żenić w takiej modzie!
Bo to człowiek, co tam bierze,
Dokumentnie znać nie może…
Panna w fałdach – to kot w worze.
(Aleksander Fredro)

„Historia jest modą ludzkości”.
(Cyprian Kamil Norwid)

Moda jest tyran, który prawa daje;
Słuchać go trzeba; lecz kto czyni bacznie,
Ani ostatni jej rzuca zwyczaje,
Ani ich oraz przed innymi zacznie.
(Franciszek Zabłocki)

„Ze smutkiem od kilku lat uważam, że na świecie jest coraz mniej dobrych subiektów i rozumnych polityków, bo wszyscy stosują się do mody. Skromny subiekt co kwartał ubiera się w spodnie nowego fasonu, w coraz dziwniejszy kapelusz i coraz inaczej wykładany kołnierzyk. Podobnież dzisiejsi politycy co kwartał zmieniają wiarę”.
(Bolesław Prus, Lalka)

„W obyczajów odmienności ustawicznej nawraca wszystko: żadna moda nie nowa”.
(Wacław Berent)

„Modne” powiedzenia
n Moda przemija, uczucia pozostają.
n Uśmiech to najlepszy makijaż kobiety.
n Moda jak wiatr – nie wiadomo skąd zawieje.
n Tylko jedno w zmienności dorównuje kobiecie i pogodzie – moda.

Zajrzyj do książek
n Anna Sieradzka, Tysiąc lat ubiorów w Polsce
n François Boucher, Historia mody

 

Jak to powiedzieć inaczej?

moda

  • trend
  • zwyczaj
  • przejściowy (chwilowy)obyczaj
  • ogólnie przyjęty styl
  • gust

modny

  • poszukiwany
  • pokupny
  • wzięty
  • na topie
  • słynny
  • popularny

modniś

  • elegant
  • strojniś
  • wytworniś
  • galant
  • dandys

Moda może być:
artystyczna, literacka, w sztuce, w architekturze, na nowoczesność, na kolekcjonerstwo, na tradycję, damska, męska, młodzieżowa, awangardowa, retro, sportowa, szkolna, związana z porą roku.