Search Results for "Wesele"
Ludowość to typowa cecha literatury romantyzmu i dowodów na jej realizację w literaturze jest mnóstwo. Ustalmy, na czym ten zabieg polega. Ludowość jest to: zwrot do motywów ludowych – treść utworów romantycznych często była zaczerpnięta z podań i opowiadań ludu, bohaterami także czyniono wieśniaków; wykorzystywanie ludowych gatunków literackich – tu przykładem gatunku w prostej linii wywodzącego się z twórczości ludowej jest ballada; ukazywanie świata przez pryzmat spojrzenia ludowego – wg kryteriów moralności ludowej – werdykty w II
Śluby panieńskie kreślą pełną uroku atmosferę szlacheckiej prowincji XIX w. Są komedią miłosnego flirtu, utworem o miłości i młodości. Na pozór historia jest zupełnie banalna. Zacni przedstawiciele starszego pokolenia: Radost i pani Dobrójska umyślili, by ożenić Gucia (bratanka Radosta) z Anielą (córką pani Dobrójskiej). Gucio – to „szaławiła z miasta”, młodzieniec rozrywkowy, który piekielnie nudzi się na wiejskiej prowincji, urządza nocne eskapady i ani mu w głowie „poważne zamiary”. Co innego panny bałamucić, a co innego z nimi się
Wojna – jako temat i inspiracja dla twórców lat powojennych II wojna światowa była wydarzeniem historycznym tak ważnym, że zdominowała przez wiele lat powojennych pisarzy i poetów, twórców filmu i dramatu. Wiele lat po wojnie, w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, powstawały jeszcze utwory sięgające do tych wydarzeń. Zresztą – II wojna to zbyt ogólne stwierdzenie: jako zjawisko złożone w konsekwencji dała wiele tematów do przemyśleń czy refleksji. Literaturę dotyczącą lat
Lektury – Czesława Miłosza Jeśli chcesz przywołać utwór poetycki dotyczący bezpośrednio Biblii, jej uniwersalnej mądrości, jej ponadczasowego portretu ludzi – Lektury Czesława Miłosza będą najlepsze. Autor podkreśla dostojeństwo mowy Ewangelii czytanej po grecku. Pisze: „przystoi, abyśmy prowadzili/ Palcem wzdłuż liter trwalszych niż kute w kamieniu”. Skąd ta trwałość? Z wiecznej aktualności, z tego, że choć zmieniły się stroje, monety, obyczaje – to nie zmienił się sam człowiek, jego uczucia, marzenia, kłębiące się w nim dobro
Tadeusz Konwicki Jeszcze jeden twórca z szeregu „wieszczów związanych z Litwą”, tam upatrujących arkadię dzieciństwa, tęskniących do litewskich pejzaży. To ważna postać współczesnej polskiej kultury: jest pisarzem, był dziennikarzem, jest wybitnym reżyserem filmowym. Debiutował w czasach powojennego entuzjazmu, jego pierwsze powieści – np. Przy budowie lub Władza – realizowały założenia socrealizmu. Wkrótce jednak Konwicki stał się jednym z najbardziej opozycyjnych pisarzy, a Mała apokalipsa była swego czasu pierwszym tytułem literatury drugiego obiegu. Jest Konwicki twórcą
Tematy literatury współczesnej Wojna zdominowała literaturę XX wieku. Podejmowano tematy związane z II wojną zaraz po jej zakończeniu, i dużo później – np. Miron Białoszewski napisał Pamiętnik z powstania warszawskiego dopiero w roku 1970, a Początek Andrzeja Szczypiorskiego powstał w roku 1984. II wojna światowa była apokalipsą naszego stulecia – nic zatem dziwnego, że tak silne piętno odcisnęła na literaturze. Pisarze w twórczości swojej zapragnęli dać świadectwo tym strasznym czasom, pokazać, do czego zdolny jest człowiek, utrwalić
Renesans Ludzie renesansu nazwali minione wieki średnimi i deprecjonowali epokę – siebie uznając za spadkobierców świetnego antyku. Mimo to jednak w literaturze odrodzenia można się dopatrzyć przykładów kontynuowania pewnych średniowiecznych wątków i motywów bądź nawiązywania do średniowiecznych wzorców literackich i kulturowych. Wiekom średnim zawdzięcza renesans popularność literatury parenetycznej, moralizatorskiej. Przykład: Żywot człowieka poczciwego Mikołaja Reja, Dworzanina Łukasza Górnickiego. Wiele dramatów Williama Szekspira odbywa się właśnie w scenerii średniowiecznej. Szekspir szukał inspiracji w kronikach i eposach wieków średnich.
Artysta Nie wierzę w nic, nie pragnę niczego na świecie, Wstręt mam do wszystkich czynów, drwię z wszelkich zapałów… Kazimierz Przerwa-Tetmajer To w Młodej Polsce temat numer jeden. Tworzenie „sztuki dla sztuki” jest marzeniem modernistów, których wzorem stał się Stanisław Przybyszewski. Literacki ideał stworzył przez przypadek… Sienkiewicz. Pisząc Bez dogmatu, chciał ośmieszyć typ artysty bezproduktywnego, zgnuśniałego, niepewnego siebie, obrazić młodopolskich cyganów tułających się po świecie bez konkretnego celu. Tymczasem artyści wcale nie zbulwersowali
Bona Sforza (1494-1557) W czasach, gdy od kobiety – także królowej – oczekiwano głównie urody i uległości, poślubiona Zygmuntowi Staremu mediolańska księżniczka nie ukrywała swego silnego charakteru. Dynamiczna, starannie wykształcona, nie chciała żyć w cieniu męża. Marzyła, by stać się władczynią z prawdziwego zdarzenia, bardziej niż dworskie rozrywki interesowała ją polityka i ekonomia. Zależało jej na wzmocnieniu państwa, stworzeniu silnej monarchii i utrzymaniu dynastii, dlatego starała się skupić wokół siebie stronnictwo dworskie. Kupowała też majątki
Polska. Obrazy literackie Ojczyzna – okręt na wzburzonym morzu To bardzo stary i utrwalony w świadomości Polaków topos: oto ojczyzna jawi się jako okręt w czasie burzy, albo nawet tonący, a jego pasażerowie to naród, który winien myśleć o ratowaniu statku. Pierwszym, który rozpropagował ten obraz, był: Piotr Skarga Kazania sejmowe „Głupi tłumoczki swoje opatruje, gdy okręt tonie” – grzmiał najsłynniejszy polski kaznodzieja, ostro krytykując egoizm Polaków, którzy najpierw myśleli o sobie i majątkach, a potem o ojczyźnie. Juliusz
Do tematu „poezja” trzeba znać różne koncepcje na temat roli poezji i jej twórcy – od starożytności po współczesność. Trzeba także umieć odpowiedzieć na pytanie: jakie miejsce sztuce, poezji, poetom Ty sam przyznajesz? Będzie to wypowiedź w kwestii, która od wieków jest tematem sporów: iż niczym jest poezja, sztuka wobec dokonań nauki: medycyny, techniki; po prostu ozdoba, coś dla ducha, lecz nie niezbędna do istnienia; iż tak naprawdę wszyscy chcieliby poezję pisać,
Nowy wzorzec parenetyczny W renesansie dochodzą do głosu postulaty patriotyczne, a wraz z nimi – wzór patrioty. Przykładem jest Antenor, gdyż miłość do ojczyzny stawia nie tylko ponad dobra materialne, lecz także ponad uczucia, takie jak przyjaźń. Jego sylwetka jest silnie skontrastowana z osobami Parysa (Aleksandra) i przekupnego posła Iketaona. Zapamiętaj! Utwór wnosi obraz mądrego, idealnego władcy w wersji renesansowej. Przesłanie i tematyka Tragedia ma dwie warstwy znaczeniowe: uniwersalną – bezpośrednio prezentowaną patriotyczną – ukrytą – dotyczącą
Powtórka według zagadnień Kreacjonizm czy dokumentaryzm? W tym ujęciu rozumiemy „kreacjonizm” bardzo szeroko: jako wszelkie techniki twórcze, które są wynikami kreacji (czyli siły twórczej) pisarza. A zatem pisarz stwarza fabułę, czasoprzestrzeń, bohaterów. Wszystkie te elementy mogą być prawdopodobne, jednak są jedynie fikcją literacką – nie zaś dokumentem, zapisem faktycznych zdarzeń. Mogą też być zupełnie nieprawdopodobne – być wytworem twórczej fantazji autora lub zupełnym odkształceniem rzeczywistości. Wszystko to kreacja, tu postawiona w opozycji
„Nieraz Obyczaj stary zawadziłem” – przyznaje się Norwid i choć trochę szydzi z zaklętych formuł, to pisze obyczaj wielką literą jako coś wielkiego, coś niezwykłego w dziejach ludzi. Bo i jest to rzecz ważna. Obyczaj zespala ludzi silną więzią, tradycja to jeden z elementów definiujących naród. To wielki temat i ozdoba literatury. To także świetny temat na prezentację maturalną. A w kontekście naszej obecności w Unii Europejskiej – jeszcze ważniejszy. Powtórka – przegląd
Archaizmy, neologizmy, synonimy, antonimy, homonimy Archaizmy To element języka dawnej epoki historycznej; wyraz lub sformułowanie, które jest przestarzałe, wyszło z użycia, zmieniło formę bądź zostało zastąpione przez inne, nowsze. Podział archaizmów: wyrazowe – czyli takie, które już nie występują w języku, zostały zastąpione przez wyrazy nowsze, np. kmieć – chłop, jeno – tylko, lico – twarz, niewiasta – kobieta, fonetyczne – czyli takie, które współcześnie inaczej wymawiamy, np. sierce –
Wzory sformułowania tematu „…wolność jest jakoby posiadanie fletu. Jeśli go weźmie człowiek muzyki nieświadom piersi straci i uszy sfałszuje sąsiadom” (Juliusz Słowacki) Refleksje nad słowem „wolność” na podstawie wybranych utworów literackich różnych epok. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem Sartre’a: „Człowiek jest wolny całkowicie lub nie jest wolny wcale”. Zbierz argumenty literackie potwierdzające twoją opinię. Ludzie nie mogą być nigdy wolni, ponieważ są słabi, występni, nędzni i zbuntowani” (Fiodor Dostojewski) Twoje
Jest to jeden z tych nielicznych twórców, których możemy nazwać osobowością renesansową – czyli twórcą wszechstronnym, który pragnął i umiał w dziele swojego życia połączyć kilka dziedzin sztuki w świetną całość. Wyspiański stworzył nowy teatr, nowy typ dramatu w Polsce, taki, jakiego przed nim nie było i jakiego nikt już później nie stworzył. Ojciec Wyspiańskiego był rzeźbiarzem, a osobowość artysty kształtowały Kraków i ówczesna Galicja. Kraków – jako zbiór pamiątek, miasto symbol historii Polski, Galicja – jako kolebka
Wzory sformułowania tematu Według Zbigniewa Herberta węzeł łączący człowieka z ojczyzną i narodem „powinien być ostatnim, jaki wyzwalający się potarga”. Włącz się do dyskusji na ten temat, przedstawiając – oprócz punktu widzenia wybranych pisarzy – swój własny. „Być Polakiem – to znaczy należeć do wielkiego cierpienia”. Jak rozumiesz słowa W. Sieroszewskiego w kontekście literatury polskiej czasów niewoli i własnych, należących do współczesności, przemyśleń? Wolność i tyrania. W jaki sposób twórcy
Romantyzm – to według niektórych najważniejsza polska epoka. Pojawia się na maturach dość często, a tematem interesującym są nie tylko romantyczne wizje, dokonania, postacie i dzieła, ale dialog wszystkich późniejszych polskich pokoleń z dziedzictwem romantyków. I do tego trzeba się przygotować. Punkt wyjścia – epoka romantyzmu Nawet jeśli wypowiedź ma traktować tylko o samych reakcjach na romantyzm lub o własnych odczuciach – podmiot swoich rozważań trzeba znać. Nie bez powodu to romantyzm jest epoką, o której
Stanisław Wyspiański Jest to jeden z tych nielicznych twórców, których możemy nazwać osobowością renesansową – czyli twórcą wszechstronnym, który pragnął i umiał w dziele swojego życia połączyć kilka dziedzin sztuki w świetną całość. Wyspiański stworzył nowy teatr, nowy typ dramatu w Polsce, taki, jakiego przed nim nie było i jakiego nikt już później nie stworzył. Ojciec Wyspiańskiego był rzeźbiarzem, a osobowość artysty kształtowały Kraków i ówczesna Galicja. Kraków – jako zbiór pamiątek, miasto symbol historii Polski, Galicja –
