Search Results for "Nie-Boska komedia"
Człowiek pozbawiony korzeni kulturowych traci orientację we współczesności i gubi system wartości. Odwołując się do znanych dzieł literackich, potwierdź prawdziwość lub polemizuj z myślą. Przykładowy wstęp I. Odcinanie się od korzeni kulturowych, nie tylko narodowych prowadzić musi do wyjałowienia człowieka. Na przykład świadome odcięcie się od dorobku literackiego dawnych epok prowadzi do niezrozumienia dzieł kolejnych okresów – literatura jest przecież nieustannym dialogiem, stanowi swoistą ciągłość kulturową. A zatem człowiek, który
„Żart broń jest często zdradna i szkodliwa. Ale też czasem i jej trzeba zażyć” (Ignacy Krasicki). Śmiech, żart, kpina, groteska jako sposób wzbudzania refleksji na temat sensu życia. Zaprezentuj wybrane utwory, które, według Ciebie, w mistrzowski sposób realizują tę tezę. Przykładowy wstęp W potocznym rozumieniu żart uważany jest za formę zabawy, element towarzyskich kontaktów między ludźmi, których cechuje poczucie humoru. Żartujemy, bo chcemy się śmiać. Śmiejemy się, by uciec od spraw poważnych i trudnych.
Samotność bohaterów biblijnych i antycznych Samotność legła u początków stworzenia – samotny czuł się Bóg, toteż postanowił powołać do życia pierwszego człowieka, samotny był również Adam, dlatego Stwórca zesłał mu towarzyszkę życia – Ewę. W Biblii zresztą, opisującej dzieje ludzkości i nastawionej przecież na porozumienie między ludźmi, zwraca się często uwagę, że tylko w samotności człowiek doświadcza spraw najważniejszych, zarówno najpiękniejszych, jak i najtrudniejszych. Właśnie dlatego Bóg objawia się Mojżeszowi w krzaku gorejącym, a potem ofiaruje przykazania
Odnosząc się do wybranych utworów, rozważ myśl Władysława Tatarkiewicza: „Samotność jest przyjemnością dla tych, którzy jej pragną, i męką dla tych, co są do niej zmuszani”. Przykładowy wstęp Nie ulega wątpliwości, że samotność niechciana, do której człowiek w wyniku rozmaitych życiowych okoliczności jest zmuszany, to – zgodnie z tym, co twierdzi wybitny filozof Władysław Tatarkiewicz – prawdziwa męka. Moim zdaniem jednak określenie „zmuszeni” do samotności jest nieprecyzyjne. Nieczęsto bowiem przymus uwidacznia się w sposób
Groteska – termin ten wywodzi się z włoskiego (la grottesca) – ornament roślinny przeplatający się z fantastycznymi, wynaturzonymi figurami ludzi i zwierząt. To kategoria estetyczna właściwa utworom literackim, plastycznym, muzycznym i teatralnym. Podstawowe cechy: deformacja i wyolbrzymienie, paradoksalne prawa rządzące światem, mieszanie patosu z sarkazmem, powagi ze śmiechem, błazeństwa z rozpaczą i trwogą. Ważna kategoria estetyczna nielogiczność, rezygnacja z prawdopodobieństwa przedstawianych faktów, absurdalność postaci i wydarzeń; elementy niezwyczajne, fantastyczne, dziwaczne, zdeformowane i przerażające – upodobanie do karykatury, przejaskrawiania zjawisk i brzydoty; łączenie
Antyk – wzorce i antywzorce Pierwszymi rodzicami całej ludzkości, zgodnie ze Starym Testamentem, mieli być Adam i Ewa. Dla wszystkich starotestamentowych postaci rodzina jest ważna, ale jednocześnie bohaterowie ci nie stronią od zdrad, rozwodów itp. Wzorem może być dom Noego, Abrahama oraz Hioba. W Nowym Testamencie przykład doskonałej, tzw. świętej rodziny dadzą Józef i Maryja wraz z Jezusem. Więzi rodzinne nie są przesadnie istotne dla postaci mitologicznych. Owszem, tworzą oni rodziny, ale równie chętnie
„Ale ten płacz Antygony, co szuka swojego brata To jest zaiste nad miarę Wytrzymałości.” (Czesław Miłosz) Literatura i sztuka wobec ludzkiego cierpienia. . Przykładowy wstęp W głębi każdego z nas istnieje przekonanie, że istota ludzka jest stworzona do radości i szczęścia. Dlatego cierpienie wywołuje odruch buntu. Nie rozumiemy go, jego istoty i źródeł, chociaż doświadczamy często w naszej życiowej wędrówce. Aktywność ludzka jest od zawsze skierowana na walkę z cierpieniem, zarówno
„Już dom widać, dym na niebie pełznący cierpliwie i matkę w oknie z dłonią nad oczami”. (cytat z Tadeusza Różewicza). Różne obrazy domu w wybranych tekstach kultury. Zwróćmy uwagę na zawarte w temacie sformułowanie: tekst kultury. Sugeruje ono, że powinniśmy zająć się nie tylko literaturą, ale także teatrem, filmem, sztukami plastycznymi… Pominięcie w swojej pracy innych niż literatura tekstów kultury może być (przy takim sformułowaniu tematu) uznane za błąd! Układ pracy:
ŚREDNIOWIECZE Moralitet – gatunek dramatyczny, który rozwinął się w późnym średniowieczu (przełom wieków XV i XVI). Należące do niego utwory miały charakter dydaktyczno-filozoficzny i przedstawiały walkę upersonifikowanych (uosobionych) pojęć moralnych (Dobra, Cnoty, Wiary, Zła, Występku, Pychy) o duszę ludzką (tzw. psychomachia). Pojawiający się w nich człowiek pozbawiony był jakichkolwiek indywidualnych rysów psychicznych, stanowił symbol kondycji ludzkiej („człowieka w ogóle”), w pełni więc zasługiwał na angielskie określenie Everymana (Każdego). Misterium – gatunek średniowiecznego dramatu religijnego. Fabuła – wydarzenia
Fatum czy wolna wola? Twoje refleksje nad ludzkim losem. Odwołaj się do wybranych utworów literackich różnych epok. Fatum, wolna wola to stałe elementy, które pojawiają się w literaturze już od czasów starożytności. Trudno wyobrazić sobie jakiegokolwiek bohatera pozbawionego własnego losu, wolnej woli czy też wiszącego nad nim przeznaczenia. Nawet Kafkowskie postaci mają swoje losy. Absurdalne, ale mają. Można by nawet powiedzieć o jakiejś fatalistycznej sile, która zawładnęła ich życiem. Wola to źródło
Cierpienia młodego Wertera – Johann Wolfgang Goethe Powieść w listach Temat miłość romantyczna, nie akceptowana przez świat, prowadząca do samobójstwa; bunt i cierpienie wrażliwej jednostki jaką jest Werter; weltschmerz (ból świata, choroba wieku) trapiąca młodych epoki. Co jest ważne: Utwór ukazał się w 1774 roku. Wzbudził ogromne zainteresowanie, wręcz skandal, stał się Biblią romantyków – zapoczątkował nowa epokę. Goethe ukazał zupełnie nowy rodzaj miłości, nowy rodzaj bohatera – wrażliwego, czułego, cierpiącego na
Biblia Powstawała przez wiele stuleci – od XIII wieku p.n.e. (Stary Testament) aż do I wieku n.e. (Nowy Testament). Napisana została w języku hebrajskim, greckim i aramejskim (tym ostatnim językiem mówił zapewne Jezus). Wersję katolicką stanowi 46 ksiąg Starego Testamentu i 27 Nowego Testamentu, ale warto wiedzieć, że Biblia jest podstawą różnych religii i występuje w różnych wersjach, istnieją bowiem jeszcze inne księgi o tematyce biblijnej (apokryfy), nieuznawane przez Kościół
Bunt to jedna z ludzkich postaw. Jego podstawą zawsze jest sprzeciw wobec czegoś potężnego, i zwykle towarzyszy mu nadzieja na zwycięstwo. Rozmaite są jednak te potęgi. Można się buntować przeciwko ograniczeniu wolności fizycznej: niewoli, więzieniu, terrorowi, porządkowi społecznemu; duchowej: Bogu, moralności, autorytetom, kulturze; artystycznej – to stały w literaturze motyw walki z ideami poprzedników, opiniami krytyków. Zwycięstwo nie zawsze jest pełne. W eseju filozoficznym pt. Człowiek zbuntowany Albert Camus nazywa jednak bunt momentem, w którym w człowieku
Starożytność – literatura to źródło norm Może nieco zdezaktualizowane, ale trzeba o tym pamiętać. Według starożytnych poetyk („podręczników” pisarskich ustalających normy estetyczne) podstawowym zadaniem literatury jest wyrażanie piękna, ale także – przynoszenie sławy poecie. Służą temu technika mimesis – naśladowania natury, i zasada decorum – dostosowania stylu pisania do tematu utworu. O sprawach poważnych zatem należało pisać wzniośle, o lżejszych zaś – bardziej potocznie. W konsekwencji miarą umiejętności pisarza stała się zdolność
Adam Mickiewicz Pierwszy wieszcz polskiego romantyzmu, dziś symbolizujący epokę, posągowy, podręcznikowy – przechodził różne przemiany ideowe i ma wcale barwną biografię. Jak w każdym życiu rozczarowania i rozpacz splatały się tu z sukcesami, a ponieważ był to talent pierwszej wody, zyskała nasza narodowa literatura. Kiedy studiował w Wilnie, nie był jeszcze takim absolutnym romantykiem. Wielbił Woltera, był filomatą, więc wielbicielem wiedzy (bardzo to przypomina oświecenie, czyż nie?), pisał w duchu klasycznym. Dopiero wyjazd do Kowna, cios samotności,
Przed rokiem 1818 Ostateczny rozbiór ziem Rzeczypospolitej oznacza zupełnie nową sytuację dla Polaków. Wciąż jednak żywa jest nadzieja na odzyskanie niepodległości. Czas schyłku oświecenia. Wciąż tworzą przedstawiciele klasycyzmu i sentymentalizmu, ale w środowiskach uniwersyteckich dojrzewa już nowe pokolenie, które inaczej patrzeć będzie na świat, politykę i literaturę. Historia 1795 r.: III rozbiór Polski. 1797 r.: powstanie Legionów generała Jana Henryka Dąbrowskiego. 1807 r.: utworzenie, na mocy pokoju w Tylży, Księstwa Warszawskiego. 1812 r.: kampania rosyjska
Powtórz materiał literacki metodą pięciu pytań: kto, co, gdzie, kiedy, o czym – napisał. Przegląd literatury polskiej Najważniejsi twórcy i ich dzieła ŚREDNIOWIECZE Króluje twórczość anonimowa – tak jak w Europie, tak i w Polsce nie wypada przechwalać się talentem. Ale literatura polska dopiero się rodzi, pierwsze całościowe utwory w języku ojczystym zwiemy zabytkami polskiej literatury, a dłuższe teksty (np. kroniki) pisane są po łacinie. Zabytki literatury polskiej Bogurodzica – arcydzieło średniowiecznej literatury. Pierwszy
Anioł czy femme fatale – obraz kobiety w literaturze polskiej. Matki, żony, kochanki i niewinne dziewczęta zaludniają karty naszej literatury począwszy od czasów średniowiecza… Na ogół nie stoją w centrum, lecz z boku – to nie im przypadają w udziale największe misje, a co za tym idzie rozterki i dylematy moralne. To nie one walczą na polu bitwy (chyba że w męskim przebraniu, jak Grażyna czy Emilia Plater). To nie one powoływane są do wielkich czynów, jak Konrad
Literacki obraz dążeń i marzeń Polaków o wolności. Przedstaw temat, sięgając do konkretnych przykładów. Temat na romantyzmie się nie kończy, ale z pewnością w tej epoce się zaczyna. Utrata niepodległości czyni ten właśnie temat jednym z podstawowych w wieku XIX. Największe dzieła: Dziady, Pan Tadeusz, Kordian ujmują go – i to w różny sposób. Marzenia o powrocie świetności ojczyzny, dążenia – i przez uczestnictwo w kompanii napoleońskiej, i poprzez bunt, konspirację, spisek, zamach, wreszcie wszelkie odmiany mesjanizmu narodowego – wszystko to będą
Jeśli opisujemy ,,obyczaj w literaturze” Pareneza biesiadna Łańcuch utworów może być długi, a niewątpliwie ogniwem pierwszym może być pareneza biesiadna i wiersz ,O zachowaniu się przy stole Słoty. Pareneza biesiadna – to przecież gruby nurt literatury średniowiecznej nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Jest częścią obyczaju rycerskiego – bo to przecież rycerzy i damy pouczano, jak ucztować, a nie lichych kmieci. Czasy to tak odległe, że można napisać
