Search Results for "Nie-Boska komedia"

Zło i zbrodnia

Jak może być sformułowany temat: Stosunek do zła sprawdzianem społeczeństwa – rozwiń temat, posługując się wybranymi utworami literackimi z różnych epok. „Dobro i zło muszą istnieć koło siebie, a człowiek musi dokonywać wyboru”. Jak rozumiesz te słowa Mahatmy Gandhiego – odwołaj się do wybranych utworów literackich. „Między obowiązkiem walki ze złem a pokusą urody życia…”  Rozważania o bohaterach literackich dokonujących trudnego wyboru postawy życiowej. „Między dobrem a złem”. Rozważania o

Podróż – motyw literacki

Tematy 1. Motyw wędrówki w czasie i przestrzeni w wybranych utworach literackich, jego dosłowny i przenośny sens. 2. „Utrata rodzinnych okolic i ojczyzny, Błądzenie całe życie wśród obcych narodów, To nawet Jest romantyczne, czyli do zniesienia.” Posiłkując się literackimi przykładami dziewiętnastowiecznych uchodźców, wygnańców i emigrantów oraz własnymi refleksjami ustosunkuj się do słów Cz. Miłosza. 3. „Arkadia, raj, wyspy szczęśliwe…” Do jakich refleksji skłaniają Cię obrazy krainy szczęścia zawarte w utworach

Sława – motyw literacki

Sława niejedno ma imię. Czym innym jest w wypadku artysty, czym innym bohatera wojennego. Czasem się na nią pracuje przez całe życie, niekiedy wystarcza dla jej zdobycia jedna chwila. Bywa też, że przychodzi zupełnie przypadkiem… Co to właściwie znaczy być sławnym? Wydaje się, że najprostsza definicja tego pojęcia to: być powszechnie znanym, popularnym. Przykłady literackie dowodzą jednak, że to definicja za szeroka, która nic w zasadzie nie mówi, potrzebne są definicje

Rodzina – motyw

Przegląd literackich rodzin dostarcza nam rozmaitych obrazów: wielopokoleniowych, tradycyjnych rodów, rodzin skłóconych i kochających się, mieszczańskich, szlacheckich i chłopskich, rodzin wzorowych i tragicznych. Wizja starożytna Pierwszą rodzinę stanowili biblijni Adam i Ewa. W Starym Testamencie mamy do czynienia z patriarchatem, czyli rodziną podporządkowaną władzy mężczyzny, który sprawował prawną opiekę nad dziećmi oraz żoną. Okazywanie rodzicom szacunku było podstawowym obowiązkiem dzieci, a jego złamanie groziło poważnymi konsekwencjami. W greckiej mitologii większość bogów stanowiła jedną wielką rodzinę – mieli

Matka – motyw literacki

Matka Boska Ukazywano Ją jako triumfującą królową niebios lub jako kobietę cierpiącą pod krzyżem (motyw Matki Boskiej Bolesnej, Stabat Mater czy Matki Boskiej ze zwłokami Syna – różne wersje piety). To dwa  kontrastowe, najważniejsze portrety Matki Boskiej w kulturze. Ten kontrast łatwo wskazać już w polskich tekstach średniowiecznych. Najstarsza polska pieśń, Bogurodzica, ukazuje Maryję jako pośredniczkę między ludźmi a Bogiem. Z kolei w Żalach Matki Boskiej pod krzyżem (Lamencie świętokrzyskim) widzimy zupełnie inny portret Maryi

Porównaj dwie wizje końca świata zawarte w hymnie Dies irae Jana Kasprowicza i w wierszu pt. Koniec świata Rafała Wojaczka

Porównaj dwie wizje końca świata zawarte w hymnie Dies irae Jana Kasprowicza i w wierszu pt. Koniec świata Rafała Wojaczka. Temat nie należy do najłatwiejszych, zestawione tu bowiem zostały dwie zupełnie inne, inaczej rozumiane wizje końca świata. Pierwsza z nich po części zapewne inspirowana jest Apokalipsą św. Jana, druga zaś opowiada o… końcu własnego świata, własnego życia, któremu kres położy planowane samobójstwo. Oba utwory nie są proste, zwłaszcza nasycony silnymi emocjami, podobny do

Nawiązania do renesansu

Człowiek renesansu Ludźmi renesansu, umysłami renesansowymi nazywamy wszechstronnych naukowców czy artystów, ale tacy zdarzają się dziś, w czasach wąskiej specjalizacji, coraz rzadziej. Kogo byśmy tu wymienili? Może, na przykład, Alberta Einstei­na – nieprzeciętnego fizyka wszech czasów. A spośród polskich humanistów – profesor Marię Janion, która interesuje się zarówno literaturą polskiego i zachodniego romantyzmu, jak i innymi epokami literackimi, choćby współczesną czy dwudziestoleciem międzywojennym. Mianem Leonarda da Vinci określamy geniusza o szerokich

Przedwiośnie Żeromskiego na maturze

Tego się naucz! Zadań związanych z tą lekturą jest sporo. Najważniejsze z nich to: omówienie i porównanie wizji niepodległej Polski (np. wizja Lulka i wizja Gajowca); umiejętność odpowiedzi na pytanie, dlaczego powieść nazywana jest powieścią pytań i odpowiedzi; scharakteryzowanie zawartego w Przedwiośniu obrazu rewolucji; znajomość losów Cezarego Baryki; pokazanie go jako bohatera dojrzewającego i porównanie go z innymi typami bohaterów, np. z bohaterem romantycznym; interpretacja wizji szklanych domów; scharakteryzowanie sytuacji politycznej i społecznej w Polsce dwudziestolecia międzywojennego (ważne!); charakterystyka poszczególnych środowisk,

Toposy i motywy ważne dla kultury śródziemnomorskiej

To oczywiście ogromna wiedza o całej historii literatury. Na maturze musisz umieć patrzeć na historię kultury nie tylko poprzez konkretne teksty i epoki, ale także przekrojowo – właśnie poprzez toposy i motywy. Motyw W znaczeniu, które na poziomie rozszerzonym powinniście znać, motyw to trochę co innego niż to, co zwykle kryje się pod pojęciem motywy literackiego. Mianowicie – przywykliście do tego, by na motywy literackie patrzeć poprzez pryzmat “wielkich tematów”

Literatura jako obraz odwiecznych zmagań człowieka z samym sobą

Co to znaczy, że literatura była i jest zapisem ­ludzkiego zmagania się z samym sobą? Główny bohater literatury: człowiek. Główny jej temat: ludzkie losy, zazwyczaj pełne przeszkód, rozterek i problemów. „Ale bojowanie byt nasz podniebny” – pisał o ludzkim życiu Mikołaj Sęp-Szarzyński. Z czym musimy walczyć? Z otaczającym światem. Przecież „człowiek jest trzciną najsłabszą w przyrodzie” (Pascal). Łatwo go zniszczyć, zabić. Czasem musimy walczyć z innymi ludźmi. Najwięcej problemów ma jednak swoje źródło w samym człowieku. Zmagamy się z naszą

Odnajdź w tekście – o co chodzi?

Odnajdź w tekście ALUZJA LITERACKA Co to jest? Aluzja literacka to pojawiające się w utworze świadome, znaczące nawiązanie do innego dzieła literackiego. Oczywiście, takie nawiązanie trzeba umieć zauważyć i właściwie zinterpretować. Bez tego lektura tekstu, w którym mieliśmy do czynienia z aluzją, będzie niepełna… Autorzy bardzo liczą na współpracę czytelnika – starajmy się ich nie zawieść! Wzajemne oddziaływanie obu tekstów tworzy układ, w którym dokonuje się reinterpretacja tekstu źródłowego. Aluzja literacka

Na wybranych przykładach z literatury i malarstwa przedstaw kulturowe wizje dziecka

Na wybranych przykładach z literatury i malarstwa przedstaw kulturowe wizje dziecka Ramowy plan wypowiedzi Określenie problemu Pokaż szczególną rolę, jaką dziecko zajmuje w społeczeństwie. Powiedz, z czym kojarzone jest dzieciństwo (bezbronność, delikatność, kruchość). W jednym zdaniu opowiedz, jakie problemy poruszysz. Kolejność prezentowanych argumentów Ta część prezentacji uzależniona jest od Twojej wizji. Możesz oprzeć swoją wypowiedź na układzie chronologicznym, ale ciekawsze będzie ujęcie problemowe. Z całą pewnością nie zdążysz zrealizować całego materiału, który tu przedstawiono. Musisz dokonać

Trudne pojęcie tolerancji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach

Trudne pojęcie tolerancji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. Temat nie należy najtrudniejszych. Powinny go wybrać osoby, które orientują się nie tylko w literaturze i sztuce, ale też są bacznymi obserwatorami współczesnej rzeczywistości. Wydaje się, że oprócz dzieł literackich należy pokazać np.: dzieła malarskie, rzeźby, filmy, itp. Warto poszperać też w życiorysach różnych twórców i zastanowić się, którzy spotkali się z przejawami nietolerancji. Ramowy plan wypowiedzi Określenie problemu Wytłumacz pojęcie „tolerancja”,

Szaleństwo w kulturze. Portrety szaleńców i stosunek do nich – odwołaj się do wybranych przykładów literackich, malarskich i filmowych.

Szaleństwo w kulturze. Portrety szaleńców i stosunek do nich – odwołaj się do wybranych przykładów literackich, malarskich i filmowych. Temat może być bardzo interesującym zadaniem dla osób zainteresowanych proponowanymi przez literaturę i sztukę portretami psychologicznymi postaci, a także historią, życiem społecznym i problemami związanymi z odrzuceniem, wyobcowaniem. Stawia przed autorem wiele wymagań, zmusza go do zagłębienia się choć trochę w historię szaleństwa. Poprzez takie poznanie łatwiej zrozumieć mechanizmy społeczne klasyfikujące jednych jako szalonych, a drugich jako normalnych. Zwróć uwagę na

Samobójstwo – zwycięstwo czy klęska? Rozważ zagadnienie na podstawie tekstów kultury z różnych epok.

Samobójstwo – zwycięstwo czy klęska? Rozważ zagadnienie na podstawie tekstów kultury z różnych epok. Temat jest dość poważny przede wszystkim ze względu na problematykę. Odpowiedź na pytanie, czy samobójstwo jest zwycięstwem, czy klęską, jest trudna. Jest to zagadnienie, którym zajmuje się psychiatria, psychologia, filozofia, socjologia i wiele innych dziedzin nauki. Ważne jest to, iż w swojej prezentacji musisz odnieść się nie tylko do literatury, ale też sięgnąć do innych obszarów kultury. Inne

Omów rolę tytułu w dziele literackim.

Omów rolę tytułu w dziele literackim. Komentarz To dość oryginalny i ciekawy temat. A jednocześnie – niezwykle obszerny. Każdy utwór literacki ma jakiś tytuł, Twoim zadaniem jest zbadać, czy autor nadający tytuł swojemu nowo powstałemu dziełu kieruje się jakimiś prawami. Sprawdź też, jakie relacje łączą tytuły z pozostałymi elementami utworów literackich, a więc opowiedzianą w dziele historią, bohaterami utworu, miejscem i czasem akcji… Inne możliwe sformułowania tematu Tytuł – ważny element dzieła literackiego. Omów funkcję tytułu w wybranych

Różne ujęcia literackie rewolucji oraz ich funkcje.

Różne ujęcia literackie rewolucji oraz ich funkcje. Omów zagadnienie, odwołując się do przykładów wybranych utworów. Strategie wstępu Co to jest rewolucja? – przewrót w życiu społeczeństwa (definicja słownikowa). Strategie rozwinięcia Przykłady różnych rewolucji i ich obrazy literackie. Nędznicy, Nie-Boska komedia, Przedwiośnie, Szewcy, Na śmierć rewolucjonisty. Odmienne ujęcia literackie rewolucji i różne funkcje przedstawień tego zjawiska. Nie-Boska komedia – ujęcie symboliczne. Funkcja – oddanie nastroju, podkreślenie uniwersalizmu zjawiska. Przedwiośnie – ujęcie realistyczno-historyczne. Funkcje –

Dramaty Szekspira jako źródło inspiracji dla literatury i filmu.

Dramaty Szekspira jako źródło inspiracji dla literatury i filmu. Omów na wybranych przykładach. Motto I Szekspirze! Gwiazdo ludów! mistrzu ponad mistrze! Twórczości twojej źródła muszą być najczystsze, Bo początek swój biorą tam, skąd życie tryska (…) Czyś Ty jest synem Anglii? Nie, tyś jest dzieckiem świata! Geniusz twój poza metę plemienną wylata, Rodowe samolubstwo myśli twych nie łudzi I nie ziomków nam swoich malujesz, lecz ludzi. Nie inaczej Bóg to czyni.

Samotność – przedstaw motyw, ilustrując wypowiedź przykładami tekstów kultury z różnych epok.

Samotność – przedstaw motyw, ilustrując wypowiedź przykładami tekstów kultury z różnych epok. Komentarz Temat jest bardzo szeroki. Samotność to jeden z najczęściej pojawiających się w literaturze i sztuce motywów. Nawet jeśli nie jest bezpośrednim przedmiotem twórczej refleksji, pojawiać się może jako wątek poboczny, tło dla głównej koncepcji dzieła. Przykładów należy szukać w utworach wszystkich epok, ponieważ jest to zagadnienie uniwersalne i ponadczasowe. Na początku warto zastanowić się nad samym rozumieniem słowa „samotność”, gdyż zakres jego pojmowania

Ujęcia motywu końca świata w literaturze i malarstwie

Ujęcia motywu końca świata w literaturze i malarstwie. Przedstaw zagadnienia na wybranych przykładach. Komentarz Koniec świata należy do popularnych motywów literackich i malarskich. Łączy się z podstawowym pytaniem, jakie od wieków zadaje sobie ludzkość: Dokąd zmierzamy? Co czeka nas na końcu naszego życia? Choć wyobraźnię Europejczyków w znaczący sposób zdominowała biblijna wizja apokaliptyczna, każdy z twórców, każda z epok w inny sposób podchodzą do tego motywu. Jednym koniec świata kojarzył się ­z katastrofą kosmiczną, innym – z drastycznymi, makabrycznymi wydarzeniami,