Search Results for "Odyseja"

Rola literatury i jej funkcje w społeczeństwie

Antyk, okres przed zapisem tekstu Trudno mówić o literaturze tego okresu. Chodzi o poezję epicką przekazywaną ustnie, której dwa znane nam arcydzieła spisane zostały jako Iliada i Odyseja. Poezja ta to najprawdopodobniej jeden z podstawowych środków przekazywania świadomości kulturowej. Śpiewane przez aojdów (wędrownych poetów recytatorów) poematy mają charakter mityczny: są środkiem przekazywania i odradzania mitu – podstawowego elementu ówczesnego sposobu myślenia religijnego i społecznego. Jeżeli mówi się, że w kulturach mitologicznych mit dzieje się wciąż na nowo, to

Klasówka ze starożytności

1. Wyjaśnij, co znaczy: stoicki spokój, tragizm, fatum, syzyfowa praca. Odp. Stoicki spokój – spokój we wszelkich sprawach życia – zarówno w nieszczęściu, jak i powodzeniu. Główna zasada stoików, którzy głosili równowagę ducha i dzielność życia i wyzbycie się namiętności. Tragizm – sytuacja, w której bohater stoi pomiędzy dwoma równorzędnymi racjami i cokolwiek wybierze, poniesie klęskę. Sytuacja bez wyjścia, konflikt równorzędnych racji. Fatum – przeznaczenie, los, fortuna. Grecy wierzyli, że determinuje życie człowieka. Syzyfowa praca –

Mitologia – praca domowa

Prace domowe Podaj trzy przykłady archetypu i omów je. Takie pytanie sprawdza Twoją znajomość mitologii, ale też to, czy znasz i rozumiesz ten termin. Rada: Rozpocznij od jednozdaniowej definicji (patrz: terminy). Następnie wybierz trzy przykłady archetypu (te które najlepiej znasz, które potrafisz wyjaśnić lub te, które są, twoim zdaniem, najważniejsze). Może to być np. Demeter – archetyp matki Prometeusz – archetyp buntownika Penelopa – archetyp wiernej żony. Opowiedz krótko losy

Marzyciele – motyw literacki

Kto to jest marzyciel? Marzyciel to człowiek, który często ucieka od szarej rzeczywistości w świat marzeń, wyobraźni, ucieka od realiów, a pogrąża się w marzeniach, snach, wyobrażeniach… To ktoś trochę odrealniony, poszukujący ucieczki od codziennego życia, marzący o czymś lepszym. Często nieobecny tu i teraz, roztrzepany, zamyślony. Często takich marzycieli – zamyślonych ludzi przedstawiają obrazy romantycznych twórców. Ale marzyciel to nie tylko ktoś bierny, pogrążony w swoich snach, wyobrażeniach i odizolowany od rzeczywistości. To także ktoś, kto

Przegląd epok literackich

Biblia Powstawała przez wiele stuleci – od XIII wieku p.n.e. (Stary Testament) aż do I wieku n.e. (Nowy Testament). Napisana została w języku hebrajskim, greckim i aramejskim (tym ostatnim językiem mówił zapewne Jezus). Wersję katolicką stanowi 46 ksiąg Starego Testamentu i 27 Nowego Testamentu, ale warto wiedzieć, że Biblia jest podstawą różnych religii i występuje w różnych wersjach, istnieją bowiem jeszcze inne księgi o tematyce biblijnej (apokryfy), nieuznawane przez Kościół

Ważni (typowi) bohaterowie literaccy

Hiob – mąż sprawiedliwy i bardzo pobożny, poddany przez Boga (i to, jak się zdaje, za namową szatana) straszliwej próbie: zostały mu odebrane bogactwa, uśmiercone jego dzieci, on sam zaś choruje na trąd. Mimo to Hiob nie poddał się – i wytrwał w wierze. Postać różnie interpretowana: jako symbol niezachwianej wiary albo moralnego zwycięstwa człowieka nad przeciwnościami losu (a nawet nad Bogiem). Kain i Abel to dwaj bracia, z których pierwszy zabił drugiego. Bóg ukarał

Funkcje literatury na przestrzeni dziejów

Antyk, okres przed zapisem tekstu Trudno mówić o literaturze tego okresu. Chodzi o poezję epicką przekazywaną ustnie, której dwa znane nam arcydzieła spisane zostały jako Iliada i Odyseja. Poezja ta to najprawdopodobniej jeden z podstawowych środków przekazywania świadomości kulturowej. Śpiewane przez aojdów (wędrownych poetów recytatorów) poematy mają charakter mityczny: są środkiem przekazywania i odradzania mitu – podstawowego elementu ówczesnego sposobu myślenia religijnego i społecznego. Jeżeli mówi się, że w kulturach mitologicznych mit dzieje się wciąż na nowo, to

Wędrówka – TEST

Wędrówka A jak sobie wieczorem po ulicy chodzę, Z podniesionym kołnierzem przy wytartym palcie, Jak wiem, że nie masz celu mej codziennej drodze, Chyba; podeszwy zdzierać na szorstkim asfalcie; Jak sobie naprzód idę, młody i wspaniały, Jak wsadzę do kieszeni twarde, suche pięście, – To jakbym brzemię dźwigał, przewalam się cały: We mnie to się przewala me pijane szczęście! Julian Tuwim, (A jak sobie wieczorem) Zadanie 1 Jaki jest cel

Wędrówka – motyw

Początek wędrówki Bywa różny. Niespodziewany lub od dawna planowany. Dobrowolny lub zupełnie wbrew sobie. Wędrówka z własnej woli w poszukiwaniu szczęścia, które może przybrać różną formę – spokojnego domu, sławy, majątku, przyjaźni czy miłości; z ciekawości lub nudów wbrew sobie emigracja ucieczka wygnanie (banicja)   Podróż Podróż (wędrówka) o najlepszy sposób na ukazanie bohatera w różnym świetle, jego zachowania wobec nieprzewidzianych zdarzeń. Dzięki podróżom bohater zdobywa wiedzę, dorośleje, zmienia się. A przy okazji utwór

Podróżnicy

Odyseusz (Odys, Ulisses) Podróżował przez dziesięć lat nie z własnej woli, lecz ukarany przez bogów, którzy mścili się za upadek Troi. Lektura: mity greckie, Iliada i Odyseja Homera. Przyczyna podróży: wojna Greków z Trojanami. Odyseusz wymyślił fortel z koniem trojańskim, dzięki któremu Grecy zwyciężyli Trojan. Rozgniewani tym bogowie chcieli utrudnić mu powrót do domu. Na dodatek Odyseusz naraził się Posejdonowi – bogu mórz, gdyż na początku swojej podróży oślepił jego syna – cyklopa Polifema.

Literatura – motyw literacki

Tematy prac • Tradycja czy awangarda, realizm czy deformacja? Który sposób interpretowania świata odpowiada Twoim gustom czytelniczym? Uzasadnij swój wybór przykładami z literatury. • Literatura prawdy, pamięci, ocalenia? Rozważania młodego czytelnika o literaturze XX w. • Które utwory polskiej literatury pięknej umieściłbyś w ,,europejskim spisie lektur szkolnych”? • Szukam odpowiedzi w literaturze na swoje najtrudniejsze pytania. • Dramat romantyczny, młodopolski, międzywojenny, współczesny – spotkania z najciekawszymi utworami jednej lub dwóch wybranych epok. •Literatura dwudziestolecia międzywojennego

Podróż – motyw literacki

Tematy 1. Motyw wędrówki w czasie i przestrzeni w wybranych utworach literackich, jego dosłowny i przenośny sens. 2. „Utrata rodzinnych okolic i ojczyzny, Błądzenie całe życie wśród obcych narodów, To nawet Jest romantyczne, czyli do zniesienia.” Posiłkując się literackimi przykładami dziewiętnastowiecznych uchodźców, wygnańców i emigrantów oraz własnymi refleksjami ustosunkuj się do słów Cz. Miłosza. 3. „Arkadia, raj, wyspy szczęśliwe…” Do jakich refleksji skłaniają Cię obrazy krainy szczęścia zawarte w utworach

Przygoda

Wojenna Już Iliada jest historią pełną wojennych przygód. Achilles ginie ugodzony w jedyny swój słaby punkt – piętę (pięta Achillesa), Grecy, ze sprytnym Odysem na czele, dostają się podstępnie do miasta wewnątrz drewnianego konia (koń trojański). Przygodom bohaterów sekundują bogowie i to od nich zależą losy bohaterów, ich klęski i zwycięstwa. Bohaterowie Trylogii i Krzyżaków przeżywają niezwykłe przygody w walce z wrogiem. Pan Zagłoba ocala przyjaciół przed śmiercią z rąk Szwedów, odbijając ich z rąk księcia Bogusława.

Kultura – motyw literacki

Kultura, co to jest? Kultura (słowo pochodzi z łaciny cultura – uprawa, kształcenie) to materialny i duchowy dorobek ludzkości. To także zbiór wartości, zasad i norm współżycia przyjętych przez daną zbiorowość; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, oznaczającą to samo co cywilizacja (osiągnięcia techniczne, naukowe), duchową – wytwory i osiągnięcia z dziedziny sztuki, wierzenia religijne, wartości, zasady moralne, funkcjonujące w postaci np. dzieł artystycznych,

Marzenia i marzyciele – motyw

Kto to jest marzyciel? Marzyciel to człowiek, który często ucieka od szarej rzeczywistości w świat marzeń, wyobraźni, ucieka od realiów, a pogrąża się w marzeniach, snach, wyobrażeniach… To ktoś trochę odrealniony, poszukujący ucieczki od codziennego życia, marzący o czymś lepszym. Często nieobecny tu i teraz, roztrzepany, zamyślony. Często takich marzycieli – zamyślonych ludzi przedstawiają obrazy romantycznych twórców. Ale marzyciel to nie tylko ktoś bierny, pogrążony w swoich snach, wyobrażeniach i odizolowany od rzeczywistości. To także ktoś, kto

Jak pisać o domu?

Jak pisać o domu? Dom (rodzina) w lekturach Biblia Adam i Ewa – pierwsi rodzice Gdy Bóg stworzył pierwszych ludzi, Adam nazwał swoją towarzyszkę Ewą, co oznaczało dająca życie. Po zerwaniu jabłka z drzewa wiadomości dobrego i złego Adam i Ewa zostali wygnani z raju. Rozgniewany Bóg przepowiedział przyszłej matce wszystkich ludzi i jej następczyniom, że będą rodziły w ciężkich bólach. Ogromny ból towarzyszący rodzącej kobiecie jest więc karą, ale wraz z nim otrzymuje ona najpiękniejszy dar – dziecko.

Człowiek – motyw

Człowiek – to bez wątpienia najważniejszy i podstawowy temat literatury. Ilu pisarzy, tyle obrazów ludzkich. Czy można dopatrzyć się między nimi podobieństw? Oczywiście. Przypomnijmy sobie, jak zmieniła się wizja człowieka i jego stosunek do świata na przestrzeni epok. Ta wiedza przyda się na egzaminie gimnazjalnym. Jaki jest człowiek Mocny, dobry, wielki Dowody: Akty poświęcenia się człowieka dla drugiego człowieka. Zwycięstwo człowieka nad sobą samym, pokonanie własnej słabości. Walka i zwycięstwo ludzi

Jak pisać o człowieku?

Jak pisać o człowieku? Kim jest człowiek? I. „bożym igrzyskiem”, marionetką, aktorem II. trzciną na wietrze, marnym prochem III. namiestnikiem Boga na ziemi (twórcą, artystą)   Ujęcia literackie Ujęcie I i II Człowiek jest „bożym igrzyskiem”, marnym prochem, zabawką w ręku Boga, trzciną na wietrze. Jan Kochanowski, fraszka pt. O żywocie ludzkim. Poezja barokowa (Daniel Naborowski, Krótkość żywota; Wacław Potocki, Człowiek) – daje poetyckie ujęcie myśli Pascalowskiej – człowiek jest mgnieniem, chwilą, nic

Jak pisać o podróży i wędrówce

Podróż jest jednym z klasycznych motywów literatury. Nie ma bowiem lepszego chwytu, by dać pole do popisu wyobraźni, zebrać przedziwne przygody, opisać dalekie kraje. Ale bardzo ważne wydaje się metaforyczne ujęcie wędrówki, widzianej jako metafora ludzkiego życia. Kim jest człowiek na świecie? Wędrowcem. Czym jest życie ludzkie? Podróżą od narodzin do śmierci. W wielu dziełach literackich ten właśnie aspekt motywu był najważniejszy. I jeszcze – wędrówka jako dojrzewanie. Wędrówka to: metafora życia, metafora

Rodzina – motyw

Przegląd literackich rodzin dostarcza nam rozmaitych obrazów: wielopokoleniowych, tradycyjnych rodów, rodzin skłóconych i kochających się, mieszczańskich, szlacheckich i chłopskich, rodzin wzorowych i tragicznych. Wizja starożytna Pierwszą rodzinę stanowili biblijni Adam i Ewa. W Starym Testamencie mamy do czynienia z patriarchatem, czyli rodziną podporządkowaną władzy mężczyzny, który sprawował prawną opiekę nad dziećmi oraz żoną. Okazywanie rodzicom szacunku było podstawowym obowiązkiem dzieci, a jego złamanie groziło poważnymi konsekwencjami. W greckiej mitologii większość bogów stanowiła jedną wielką rodzinę – mieli