Search Results for "Wielki testament"
Co to znaczy, że literatura była i jest zapisem ludzkiego zmagania się z samym sobą? Główny bohater literatury: człowiek. Główny jej temat: ludzkie losy, zazwyczaj pełne przeszkód, rozterek i problemów. „Ale bojowanie byt nasz podniebny” – pisał o ludzkim życiu Mikołaj Sęp-Szarzyński. Z czym musimy walczyć? Z otaczającym światem. Przecież „człowiek jest trzciną najsłabszą w przyrodzie” (Pascal). Łatwo go zniszczyć, zabić. Czasem musimy walczyć z innymi ludźmi. Najwięcej problemów ma jednak swoje źródło w samym człowieku. Zmagamy się z naszą
Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów na wybranych przykładach. Najważniejszy w tragedii jest dla mnie akt szósty: zmartwychwstawanie z pobojowisk sceny, poprawianie peruk, szatek, wyrywanie noża z piersi, zdejmowanie pętli z szyi, ustawianie się w rzędzie pomiędzy żywymi twarzą do publiczności. (Wisława Szymborska, Wrażenia z teatru) Strategie wstępu Czym są: tytuł, motto, ostatnia scena – próba zdefiniowania elementów. Tytuł (łac. titulus – napis, ogłoszenie) nazwa nadana dziełu, najczęściej przez autora i umieszczona na
Różne kanony kobiecej urody w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach. Komentarz Kryteria doboru materiału mogą być różne, warto je jasno określić, bo po pierwsze: ułatwi to poszukiwanie i opracowywanie materiału; po drugie: kiedy ma się samemu jasność co do omawianych treści – przekazanie ich słuchaczom nie nastręcza większych trudności. Inne możliwe sformułowania tematu Kobieta idealna – przedstaw różne kanony kobiecej urody na przestrzeni wieków. Kobieta – jaka jest, każdy widzi –
Motyw tańca śmierci (danse macabre) w literaturze i w malarstwie. Przedstaw jego najważniejsze realizacje. Komentarz To jeden z najsłynniejszych motywów kultury europejskiej. Mimo to, nie jest niezwykle częstym tematem sztuki – może właśnie dlatego jego realizacje są bardzo wygodnym obiektem badań. Inne możliwe sformułowania tematu Szlachcic i żebrak w objęciach kostuchy. Omów rozwój motywu tańca śmierci od czasów średniowiecza. Motywy tanetyczne w kulturze europejskiej. Przedstaw wybrany nurt ich realizacji. Ramowy plan wypowiedzi
Groteska jako podstawowa kategoria estetyczna XX wieku. Jak ukazywane są absurdalność i tragizm istnienia? Omów na przykładzie wybranych dzieł. Komentarz Tego tematu nie można nazwać łatwym – wymaga znajomości terminu groteska, cech tejże oraz… sporego nakładu pracy. Szkolne wiadomości na temat groteski na pewno nie wystarczą. Niezbędne będą pewne przygotowania – przekopanie się przez słowniki terminów literackich i specjalistyczną literaturę (teoria literatury). Zaletą tego tematu jest to, że materiału literackiego na pewno Ci
Tego się naucz! Zapamiętaj ważne fakty i zagadnienia: rola dzieła w rozwoju europejskiej literatury, lektura jako utwór o wędrówce – metaforze ludzkiego życia, lektura jako krytyka społeczna, kim jest bohater Boskiej Komedii? Boska komedia jako dzieło przełomu epok Boska komedia powstała w 1307 roku, a więc w epoce późnego średniowiecza. Swym charakterem, poetyką i poruszanymi tematami wykracza jednak poza swe czasy. Dlatego też o Boskiej komedii mówimy, że jest to utwór prekursorski,
Tego się naucz! Zapamiętaj najważniejsze informacje o Wojnie chocimskiej, bardzo istotnym poemacie Wacława Potockiego. Musisz umieć pokazać, jakie wady polskiej szlachty i polskiego ustroju krytykował w swej twórczości. Bardzo ważne jest także, żebyś pamiętał tytuły jego najważniejszych utworów; umiał pokazać go jako patriotę zaangażowanego w sprawy ojczyzny. Cechy twórczości Wacław Potocki jest przedstawicielem nurtu ziemiańskiego w poezji polskiego baroku. Jest przedstawicielem (ale zarazem bardzo ostrym krytykiem!) kultury sarmackiej. Bardzo ostro krytykował magnaterię. Idealizował za
Średniowiecze Średniowiecze – nazwa epoki Nazwę tę – nieco ironiczną, a nawet lekceważącą – zawdzięczamy twórcom renesansu, którzy uznali średniowiecze za okres przejściowy (czyli „średni”, w znaczeniu „pośredni”) pomiędzy starożytnością a odrodzeniem. Ludzie renesansu bowiem za doskonałe uważali ideały starożytne. Średniowiecze z kolei uznawali za barbarzyński czas odejścia od antycznych wzorców, do których powrócono dopiero w odrodzeniu. Łacińska nazwa „media aetas” oznacza dokładnie „wieki średnie” („medium aevum” – „wiek średni”) i pojawiła się po raz pierwszy
Mini-CV François Villon urodził się w 1431 roku w ubogiej rodzinie. 1452 – zostaje magistrem sztuk wyzwolonych. 1455 – w związku z licznymi burdami i oskarżeniem o morderstwo ucieka z Paryża, dokąd wraca w 1456 roku. 1462 – pisze Wielki testament. 1463 – skazany na banicję opuszcza Paryż i słuch po nim ginie. François Villon to jedna z ciekawszych postaci francuskiej poezji średniowiecznej. Słynny jako awanturnik i przestępca, lubujący się w rozrywkach światka paryskiego. Rzetelnie wykształcony, wybiera drogę przestępstw i zabawy. W swej poezji
Tego się naucz! Zapamiętaj najważniejsze informacje o Wojnie chocimskiej, bardzo istotnym poemacie Wacława Potockiego. Musisz umieć pokazać, jakie wady polskiej szlachty i polskiego ustroju krytykował w swej twórczości. Bardzo ważne jest także, żebyś pamiętał tytuły jego najważniejszych utworów; umiał pokazać go jako patriotę zaangażowanego w sprawy ojczyzny. Wacław Potocki (1625-1695) to jeden z najciekawszych polskich twórców XVII wieku. Jako arianin, Potocki nie mógł otrzymać w Polsce wyższego wykształcenia (Akademia Krakowska arian nie przyjmowała), a za granicą nigdy
„Żart broń jest często zdradna i szkodliwa. Ale też czasem i jej trzeba zażyć” (Ignacy Krasicki). Śmiech, żart, kpina, groteska jako sposób wzbudzania refleksji na temat sensu życia. Zaprezentuj wybrane utwory, które, według Ciebie, w mistrzowski sposób realizują tę tezę. Uwaga! Zdarza się, że tematy tego typu nie pozwalają na swobodny wybór materiału literackiego, lecz wymagają znajomości konkretnych epok. Najczęściej chyba dotyczą wówczas literatury staropolskiej, która szczególnie często łączyła zadania
Motyw śmierci w literaturze średniowiecza Człowiek średniowiecza był oswojony ze śmiercią. Nędza, głód, choroby i wojny dziesiątkowały wręcz ludność tamtej epoki. Strach przed nieuchronną śmiercią – czekającą każdego, bez względu na majątek, wyznanie i pozycję społeczną – odcisnął bardzo wyraźne piętno na całej literaturze wieków średnich. Krzyki umierających docierały do każdego: z ulicy i pola bitwy, a także z kazań, poezji i obrazów zdobiących ściany kościołów… Taniec śmierci – danse macabre Motyw tańca śmierci pojawia się w XIV wieku
Jakie znasz arcydzieła średniowiecznej literatury powszechnej? To na przykład Złota legenda Jakuba de Voragine (czytaj: worażin) – zbiór żywotów świętych, spisany ok. 1266 roku. Przekładano owe żywoty na wiele języków (na polski – Leopold Staff, również tłumacz Kwiatków św. Franciszka). Złota legenda była dziełem bardzo popularnym, jest dowodem na rolę hagiografii w literaturze średniowiecza. Następne dzieło dotyczące dziejów świętych, także bardzo popularne, napisze w renesansie Piotr Skarga (Żywoty świętych). Opowieści kanterberyjskie Geoffreya Chaucera
Test wiedzy o średniowieczu Daty wyznaczające początek i koniec epoki to: a. 1096-1292 – początek i koniec wypraw krzyżowych b. 1096-1492 – początek wypraw krzyżowych i odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba c. 476-1453 – upadek Cesarstwa Rzymskiego i zdobycie Konstantynopola Odpowiedź c. Komentarz Umowną datą rozpoczynająca epokę średniowiecza jest upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego. Miało to miejsce w 476 roku. Za datę końcową, również umownie, przyjmuje się upadek Konstantynopola, czyli koniec Cesarstwa
Utwory Villona, Rabelais’ego, Reja – apoteoza zwyczajności. Obraz epoki w ich twórczości. To jedno z trudniejszych ujęć problematyki renesansowej, zwłaszcza ze względu na literaturę powszechną i raczej słabą znajomość twórczości Rabelais’go. Spodziewać się go można raczej w klasach humanistycznych, a w ogólnych – podobnego, w kontekście obyczajów ukazanych w literaturze świeckiej. Za to mamy temat ciekawy, pozwala popisać się oczytaniem. Plan pracy Wielki testament – jak możemy rozumieć zwyczajność zaprezentowaną przez Villona? Gargantua i Pantagruel – dlaczego
Która dziedzina, Twoim zdaniem, mówi nam więcej o średniowieczu – literatura czy sztuki pozasłowne? Temat dla ambitnych. Obowiązuje duża wiedza o epoce, zarówno literacka, jak i ogólnokulturowa. Dodatkową trudność stwarza sformułowanie tematu – jego rozwinięcie wymaga w zasadzie formy rozprawki. Możesz, oczywiście, tak przeprowadzić wywód i argumentację, by odpowiedź nie była jednoznaczna. Potrzebna będzie znajomość terminów (teocentryzm, uniwersalizm, danse macabre) i stylów sztuki średniowiecznej. Forma pracy Idealną formą byłaby klasyczna rozprawka – sformułuj tezę, a
Jak prezentować literaturę dawną? Czego w niej szukać? Chodzi głównie o wskazanie wartości uniwersalnych dorobku dawnych epok oraz ich obecności w myśli i twórczości późniejszej i współczesnej, bo są wciąż obecne. Tematy z zakresu tego motywu zawierają pytania: O wypowiedź ówczesnych twórców w sprawie: • filozofii, sposobu na życie • wzorców osobowych • narodu, patriotyzmu • reformowania ojczyzny • wychowania młodzieży • natury, wsi, radości • obrazu Polaka – szlachcica O wartości uniwersalne, dziś jeszcze
Materiał – przegląd chronologiczny Antyk Obrzędy ku czci Dionizosa miały dwojaki charakter: podniosły, uroczysty (tzw. Dionizje Wielkie) i lekki, żartobliwy, rubaszny (Dionizje Małe). Właśnie to drugie święto, polegające na całkowitym zatraceniu się w szalonej, upojnej zabawie, dało początek komedii jako jednemu z głównych gatunków literackich. Za najważniejszego starożytnego autora komedii uważa się Arystofanesa, który w swoich utworach kpił z polityków piastujących wysokie urzędy (Rycerze), wyśmiewał innych dramatopisarzy, swoich literackich konkurentów (Żaby) oraz popularnych wówczas filozofów,
Motyw literacki – bezdomność Można mówić o różnych znaczeniach bezdomności – dosłownie – jako o braku miejsca do mieszkania. Znaczenia przenośne są bardzo bogate – mówi się o bezdomności ideowej, narodowej, tożsamościowej, religijnej czy egzystencjalnej! Wszystkie te rozumienia łączy wspólna cecha – brak punktu zaczepienia, bezpiecznego schronienia, miejsca czy sfery, w której można czuć się pewnie. Do jakich tematów? Bohaterowie bezdomni w literaturze. Zaprezentuj sylwetki na podstawie wybranych przykładów. Bezdomność i jej różne aspekty w literaturze.Omów, opierając
BEZPŁATNY, INTERNETOWY MAGAZYN LICEALISTÓW (format PDF) Pobierz nr 5 Zawartość numeru Epoka literacka – ŚREDNIOWIECZE Mapa myśli Informacje wstępne Cechy i średniowiecznej literatury Pareneza i literatura parenetyczna gatunki średniowiecznej literatury Etos rycerski Najsłynniejsi rycerze Ideał średniowiecznego władcy Filozofowie epoki i ich poglądy Jak odczytywać średniowieczną sztukę? „Czytamy” średniowieczny obraz Katedra gotycka tekstem średniowiecznej kultury Dwa główne style średniowiecza Obraz śmierci w literaturze i sztuce epoki średniowiecza Średniowiecze w pytaniach i odpowiedziach
