Search Results for "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki"
Powtórka – według zagadnień O młodości polemicznie Inaczej mówiąc: porządkujemy różne literackie ujęcia młodości – raz pełne zachwytu, raz krytyczne, innym razem ironiczne. Na szczęście polemiczna wartość tego zagadnienia w literaturze nie sprowadza się do ocen. Decydując się na taki temat, można, wykorzystać: 1. Słynne spory pokoleniowe w historii literatury Zawsze to młodzi występują przeciw starym schematom i utartym konwencjom: w życiu i w literaturze. Tak było w sporze: romantyków z klasykami (początek XIX wieku), pozytywistów (młodych)
Często ten temat pojawia się w ujęciu uniwersalnym. Czym jest szczęście dla ludzkości, jak społeczeństwa powinny do niego dążyć? Jak pojmowano szczęście w różnych epokach, w kontekście różnych teorii filozoficznych? Powtórka według zagadnień Filozofia a szczęście Co to jest eudajmonia? Szczęście. Czytając traktaty filozoficzne, z pewnością traficie na ten termin, nic zresztą nie stoi na przeszkodzie, byście mogli sami go użyć. Eudajmonia – po grecku znaczy szczęście. Ale weszło to słowo „osobiście”
„Nieraz Obyczaj stary zawadziłem” – przyznaje się Norwid i choć trochę szydzi z zaklętych formuł, to pisze obyczaj wielką literą jako coś wielkiego, coś niezwykłego w dziejach ludzi. Bo i jest to rzecz ważna. Obyczaj zespala ludzi silną więzią, tradycja to jeden z elementów definiujących naród. To wielki temat i ozdoba literatury. To także świetny temat na prezentację maturalną. A w kontekście naszej obecności w Unii Europejskiej – jeszcze ważniejszy. Powtórka – przegląd
Powieść Wiek XVIII to wielki start powieści w literaturze światowej. W stuleciu XVII dominowały jeszcze eposy i pamiętniki. Teraz proza powieściowa zacznie swą niezwykłą karierę, a jej ojczyzną jest XVIII-wieczna Anglia. Wielkie powieści angielskie: Daniel Defoe – Przypadki Robinsona Crusoe, Jonathan Swift – Podróże Guliwera, Henry Fielding – Historia życia Toma Jonesa, Inne: Jean Jakub Rousseau – Nowa Heloiza, Ignacy Krasicki – Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki. Uwaga! Twórcy powieści XVIII-wiecznej lubili przyjmować za oś budującą
Dom i rodzina wydają się nierozerwalnie związane. A w dodatku motyw łączy się z zagadnieniami, takimi jak dzieciństwo, relacja rodzice – dzieci, obraz dworu polskiego czy wizja małych ojczyzn w literaturze. Do jakich tematów? Motyw tęsknoty za domem rodzinnym w literaturze polskiej. Odwołaj się do wybranych przykładów. Literackie definicje domu. Omów, odwołując się do dzieł literackich. Różne obrazy domu w wybranych tekstach kultury. Omawiając, ujawnij swój stosunek do tematu. Dom jako symbol ojczyzny w twórczości romantyków. Temat
Wzory sformułowania tematu „…wolność jest jakoby posiadanie fletu. Jeśli go weźmie człowiek muzyki nieświadom piersi straci i uszy sfałszuje sąsiadom” (Juliusz Słowacki) Refleksje nad słowem „wolność” na podstawie wybranych utworów literackich różnych epok. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem Sartre’a: „Człowiek jest wolny całkowicie lub nie jest wolny wcale”. Zbierz argumenty literackie potwierdzające twoją opinię. Ludzie nie mogą być nigdy wolni, ponieważ są słabi, występni, nędzni i zbuntowani” (Fiodor Dostojewski) Twoje
Autor Wolter (François Marie Arouet) Racjonalista, dobrze urodzony, syn notariusza. Urodzony w Paryżu, kształcony u jezuitów. Stworzył wolterianizm. Za najwyższą wartość uważał rozum i wiedzę. Człowiek epoki – wolnomyśliciel – erudyta, wróg Kościoła i niektórych władców. Wielki krytyk i szyderca. Stworzył gatunek literacki – powiastkę filozoficzną. Pracował nad Wielką Encyklopedią Francuską. Pochowany w Panteonie obok Rousseau. Jego miejsca Paryż – miasto narodzin i śmierci. Anglia – tu znalazł schronienie po wygnaniu z Francji. Cirey we Francji, siedziba markizy du Châtelet,
Robinson Crusoe – rozbitek na bezludnej wyspie Dzieje Robinson od najmłodszych lat marzył, by zostać marynarzem. Odbył wiele podróży morskich i w czasie jednej z nich jego statek rozbił się, a on jako jedyny ocalał z katastrofy. Z wraku statku zabiera broń, narzędzia, ocalałe materiały i resztki pożywienia, by stawić czoło pozornie beznadziejnej sytuacji. Zakłada hodowlę, uprawia ziemię, jest rzemieślnikiem – urodzajną wyspę przekształca w zamożną kolonię. Walczy z klimatem, dzikimi zwierzętami, które niszczą mu plony, lecz przede
Polityka Sejm Wielki (1788-1792) inaczej Czteroletni – sejm, na którym zawieszono szkodliwą zasadę liberum veto, by móc przeprowadzić potrzebne w kraju reformy. Najważniejszym osiągnięciem Sejmu jest ustalona w roku 1791 Konstytucja 3 maja – pierwszy w Europie nowoczesny dokument porządkujący sprawy państwa. Niestety, po Sejmie Czteroletnim następują targowica i II rozbiór Polski. Insurekcja kościuszkowska (1794) zakończona klęską i trzecim rozbiorem. Odpowiedź Polaków na rozbiór ojczyzny. Polska ginie z map Europy, ale Polacy próbują walczyć o swoją wolność. Legiony
Książę, biskup warmiński – jest niewątpliwie polskim przykładem umysłu oświeconego, twórcy utalentowanego i wykształconego, obdarzonego wyrafinowanym smakiem i intelektem. Zwano go księciem poetów, był faworytem króla (a właściwie królów, bo po rozbiorach chętnie goszczono go na dworze Fryderyka Wielkiego). Urodził się w Dubiecku nad Sanem, miał czterech braci (wszyscy prócz jednego wybrali stan duchowny). Ignacy w trzydziestym szóstym roku życia został biskupem warmińskim, bywalcem dworu i ważną postacią w Rzeczypospolitej. Był autorytetem, ale nigdy nie dorobił
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki – Ignacy Krasicki Gatunek – pierwsza polska powieść nowożytna. Powieść o dojrzewaniu – podejmuje temat edukacji, ale i dojrzewania do poglądów, postawy życiowej. Element utopii – w wersji Krasickiego – Nipu. Satyra na społeczeństwo polskie i sposób wychowania młodzieży. Postulat życia w zgodzie z naturą. Napisana jest w pierwszej osobie. To jakby autobiografia niejakiego Doświadczyńskiego – szlachcica, który opowiada o swojej młodości, nauce, wojażach po Europie, wreszcie powrocie do kraju. Chowano go raczej z dala od
Powieść – co to za gatunek? Powieść – to gatunek należący do epiki, prozatorski, obszerny, prezentujący świat i zdarzenia dotyczące bohaterów. Cechą powieści jest obecność narratora i świata przedstawionego. W świecie powieści rozgrywa się fabuła, określone są czas i przestrzeń, wyznaczeni bohaterowie główni i poboczni. Powieść może opowiadać o zwykłych ludziach i zdarzeniach prawdopodobnych, ale także o fantastycznych lub wyobrażonych. Jak to było Powieść kształtuje się jako nowożytny i popularny
JAK W OSTATNIEJ CHWILI UPORZĄDKOWAĆ FAKTY I POJĘCIA? Powtórz błyskawicznie przed ustną cały materiał od antyku po współczesność, ujęty w kluczowe pytania. STAROŻYTNOŚĆ 1. Wyjaśnij pojęcia mitu i archetypu, posługując się przykładami z mitologii grecko-rzymskiej. Zacznij: Przedstaw obie definicje: Mit – przekazywany ustnie (oralnie) tekst związany z wierzeniami religijnymi pełniący funkcję sakralną i/ lub kulturotwórczą. Archetyp – stworzone przez Carla Gustava Junga pojęcie z pogranicza psychologii oznaczające wspólny wszystkim, osobowy prawzorzec społecznej roli
Dlaczego to ważny w literaturze problem? Dotyczy wszystkich ludzi (nawet tych, którzy pracy unikają, bo i to jakaś postawa wobec niej) wszystkich czasów. Stosunek do pracy jest nierzadko kryterium wartościowania bohaterów. Jak mówi Biblia, świat powstał dzięki pracy Boga – trwała ona sześć dni, siódmego dnia Stwórca odpoczął. Ale sam człowiek nie został stworzony do ciężkiej pracy – zajmowałby się pewnie jedynie przyjemnymi czynnościami, żył w zgodzie z naturą (wizja
Geneza utworu Kandyd (pełny tytuł Kandyd, czyli optymizm) to najsławniejsza powiastka filozoficzna Woltera. Została wydana w 1759 r. – w początkach zamieszkiwania przez autora zamku w Ferney, gdzie spędził ostatnich 20 lat życia. Tytułowy bohater podczas długiej podróży (której celem jest odnalezienie i poślubienie utraconej Kunegundy) przeżywa najrozmaitsze przygody – fantastyczne i tzw. życiowe. Towarzyszą mu dwaj filozofowie antagoniści – Pangloss (który uważa, że nie ma skutku bez przyczyny i że wszystko zawsze dzieje się jak
Co jest ważne? Znajdujemy się u progu współczesnego świata. W tym stuleciu miało miejsce kilka kluczowych dla Europy zdarzeń – i w dziedzinie historii jak i myśli czy nauki. Wówczas ukształtował się współczesny sposób myślenia, powstały potęgi państwowe. Człowiek oświecenia uwierzył we własne siły. Chce zbudować świat szczęścia i rozumu tu i teraz, na ziemi, za życia wierzyć w cywilizację, chce używać rozumu, ale i korzystać z rozrywek. Główny nurt –
Z jakimi tematami można skojarzyć ten motyw? „Każdy ma swoją jedyną melodię istnienia” (Maria Janion). Poszukiwania sensu życia wpisane w świat wybranych bohaterów literackich a Twoje refleksje o istocie egzystencji; „Absolutna wolność człowieka skończyłaby się chaosem” (Antoni Kępiński). Rozważania o granicach wolności inspirowane literaturą; Odczytaj i skomentuj sens myśli Josepha Conrada: „Człowiek musi wierzyć w parę prostych pojęć, jeśli chce żyć przyzwoicie”. Rozwijając temat, odnieś się do losów wybranych bohaterów
Motyw wędrówki w literaturze. Przedstaw jego najciekawsze realizacje. Wypowiedź zilustruj odpowiednimi przykładami. Komentarz Twoim zadaniem jest przeanalizowanie jednego z najbardziej popularnych motywów literackich. Topos wędrówki pojawia się już w starożytności. Podróż kojarzą pisarze najczęściej z poznaniem, rozwojem jednostki, osiąganiem wyznaczonych celów lub po prostu z ucieczką od zgiełku świata. Inne możliwe sformułowania tematu Podróż jako ważny motyw literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. Wędrówką życie jest człowieka” (Edward Stachura). Skomentuj tę myśl odwołując się do
„Należy uwierzyć, że w tym powszednim krzątaniu są też jakieś rzeczy wiekuiste, powszechne” (Maria Dąbrowska). Odwołując się do wybranych przykładów z literatury oraz własnych doświadczeń, podziel się spostrzeżeniami na temat znaczenia codzienności w życiu człowieka. O kim pisać? Najpierw możesz wymienić tych, którzy codzienności nie znoszą. Codzienność często uznawana jest za zło konieczne, za coś gorszego niż na przykład bohaterskie czyny, wielkie odkrycia itp. Dlatego wiele postaci literackich ucieka od codzienności: bohaterowie literatury średniowiecznej
Bohater literacki – ziemianin To bardzo ważny typ bohatera w literaturze polskiej! Mniej czy bardziej bezpośrednio wiąże się z takimi tematami, jak Polska, Polacy i polskość (jak wiemy, te właśnie zagadnienia odgrywają niesłychanie istotną rolę w naszej literaturze; mamy do nich prawdziwą słabość), a także z motywem dworku szlacheckiego – ten z kolei ma niebagatelne znaczenie w naszych narodowych epopejach. Nie zapominajmy też, że ziemianin to jeden z ważnych wzorców
