Tag "Granica Nałkowskiej"
Dlaczego to ważna powieść? W polskiej literaturze nie ma wielu powieści tworzonych w duchu psychologizmu – Granica należy do najlepszych z nich. Jest ciekawym eksperymentem literackim – przekształca stary schemat o paniczu, który uwiódł wiejską dziewczynę, o trójkącie – ich dwoje i ta trzecia – w ciekawą powieść łączącą kilka przestrzeni problemowych: filozoficznych, etycznych, psychologicznych. Jest też najwybitniejszą powieścią jednej z najważniejszych pisarek polskich okresu XX-lecia międzywojennego. Autorka Zofia Nałkowska
Justyna i Elżbieta – co je łączy, co różni? Przedstaw te dwie sylwetki kobiece w „Granicy” Nałkowskiej. W Granicy występuje cała galeria kobiet, ale najważniejsze z nich są dwie: Justyna i Elżbieta. W temacie nie ma ani słowa o porównaniu, ale wiadomo, że porównanie będzie konieczne. Nie radzilibyśmy jednak kusić się na charakterystykę porównawczą – to zbyt proste. Raczej pasowałaby tutaj rozprawka, do której samemu należy postawić pytanie lub tezę, albo (dla ambitnych) esej. Obydwie
Pierwotnie powieść miała nosić tytuł Schematy i uzasadniać tym samym, że konwencje obyczajowe, stereotypy myślowe, role społeczne determinują kształt naszej osobowości, kierują naszym postępowaniem. W trakcie pracy nad utworem autorka odeszła nieco od wstępnych zamierzeń, postanowiła poszerzyć problematykę psychologiczną powieści o krąg rozważań filozoficznych. Obiektem najwyższego pisarskiego zainteresowania Nałkowskiej była analiza złożonych motywów ludzkiego postępowania, nawet tych najbardziej ukrytych, jak ślepe instynkty i popędy. Człowiek nie istniał dla niej jako
Autorka: Zofia Nałkowska (1884-1954) Epoka Dwudziestolecie międzywojenne: czas refleksji nad człowiekiem, jego miejscem w społeczeństwie, zagadkami psychiki. Powstaje psychologia, swoje teorie głoszą behawioryści, Freud, Jung… W literaturze czas eksperymentów, odchodzenia od tradycyjnej prozy. Choć Nałkowska odwołuje się do konwencji powieści realistycznej, inspiracją dla niej będą także dzieła Marcela Prousta (W poszukiwaniu straconego czasu) czy Jamesa Joyce’a (Ulisses). Subiektywizacja narracji będzie zresztą charakterystyczną cechą powieści XX wieku. Dzieło: Granica Powieść wydana w roku 1935.
Człowiek jest zdumiewający, ale arcydziełem nie jest. Rozważania o złożoności natury ludzkiej na przykładzie Judyma, Baryki, Ziembiewicza oraz Bogumiła i Barbary. Rada 1 Istotą tematu jest ukazanie, że człowiek może wiele w życiu osiągnąć, stać go na heroizm i poświęcenie, ale bywa także ułomny, ma słabości i wady. Nie można go ani wywyższać, ani potępiać. Trzeba po prostu przyjąć go takim, jakim jest, co oczywiście nie zwalnia nas z dążenia do ideału. Staraj się tak właśnie
Przedwiośnie Stefana Żeromskiego Powieść Temat: Przedwiośnie jest powieścią polityczną – jest próbą ustosunkowania się pisarza do aktualnych spraw kraju, przedstawia groźbę istniejącej sytuacji, krytykuje, lecz szuka także dróg reformy. Powieść przedstawia dzieje młodego chłopaka – Cezarego Baryki. Jego życiorys (rewolucja w Baku, wojna polsko sowiecka, ziemiaństwo, Warszawa) jest ilustracją poszukiwania własnej drogi w życiu, ale i prawdy o Polsce. Co jest ważne? Pisarz konfrontuje w utworze trzy różne drogi naprawy Polski:
Jak osadzić lektury w swoich czasach? Dżuma – powieść, która choć przyniosła sławę swojemu twórcy, głównie ze względu na uniwersalizm, oczywiście, nie powstała w historycznej próżni ani w oderwaniu od atmosfery epoki. Mamy lata pięćdziesiąte XX w. Europa ledwie dźwignęła się po koszmarze II wojny. Coraz modniejszy staje się egzystencjalizm – dyskutowany w oparach kawy we francuskich kafejkach, plon myśli intelektualistów w czarnych golfach… Ludzie wciąż rozważają tragedię wojny, próbują w kontekście zbrodni zdefiniować człowieczeństwo. I jest to
Na pierwszy rzut oka sytuacja wygląda banalnie: panicz uwodzi córkę kucharki, ale żeni się z „odpowiednią” panną. Jak w wielu romansach mamy oszukiwaną żonę, zemstę odrzuconej kochanki itp. A jednak Nałkowska od pierwszego zdania każe nam zerwać ze schematyzmem myślenia: Krótka i piękna kariera Zenona Ziembiewicza, zakończona tak groteskowo i tragicznie, dała się teraz od strony tego niedorzecznego finału rozważyć całkiem na nowo. Połączenie sprzecznych określeń uniemożliwia jednoznaczną ocenę losów
Granica to nowy typ powieści społeczno-obyczajowej. Od budowania napięcia ważniejsza jest w niej analiza przyczyn wystąpienia pewnych zdarzeń oraz stanów psychicznych bohaterów, ich motywacji. Ważna cecha kompozycji tego dzieła to odwrócenie ciągu przyczynowo-skutkowego i zastosowanie klamry kompozycyjnej. W pierwszym rozdziale powieści ukazane jest jej zakończenie, a dodatkowo zarys konfliktu i najważniejszych zdarzeń. Ma to skierować uwagę czytelników na nowy sposób przedstawiania tematyki. Sama fabuła zaś jest dość prosta. Przestawienie czasowego następstwa wydarzeń to antycypacja. Już
Rozprawka na temat: Dlaczego Ziembiewiczowi nie udało się zrealizować swojego programu – żyć uczciwie? We wstępie zawrzyj fakt i postaw pytanie Już od początku powieści czytelnik ma jasność, że życie głównego bohatera zakończy się klęską zarówno na polu prywatnym, jak i zawodowym. Jak do tego doszło? I dlaczego? W rozwinięciu Wskaż drobne wydarzenia, które sprawiły, że powoli i niemal niezauważalnie, ale jednocześnie nieodwołalnie, schodził z drogi uczciwości. Najpierw na drodze kariery zawodowej – zaczęło
Charakterystyka Zenona Ziembiewicza Prezentacja Syn ziemiańskiej rodziny Ziembiewiczów, wychowany w Boleborzy, wykształcony (gimnazjum, studia w Paryżu), potem redaktor pisma Niwa, wreszcie prezydent miasta. Cechy wyglądu Tak wygląda u szczytu kariery: Jego powszechnie znana sylwetka, trochę pochylona, przemykająca prawie co dnia długim, odkrytym autem przez ulice miasta, jego twarz o garbatym profilu i ascetycznie wydłużonej szczęce, dla jednych przyjemna i nawet rasowa, dla drugich jezuicka i nienawistna. W oczach Elżbiety jeszcze
Czy można określić Zenona Ziembiewicza – bohatera Granicy – jako postać tragiczną? Tragizm jako kategoria literacka to konflikt nie do rozwiązania między wartościami a koniecznościami określającymi życie bohatera. Bohater tragiczny stoi przed wyborem jednej z dwóch sprzecznych racji, ale każda decyzja doprowadzi go do nieuchronnej katastrofy. Wszystkie bowiem działania prowadzą go do klęski. Zenon nieświadomie powielił znienawidzony schemat, z którym walczył w domu rodzinnym. Chciał żyć uczciwie, ale granicę moralności wciąż przesuwał. Uwikłał się
Mini-CV 1884 – narodziny w Warszawie. 1898 – debiut (poetycki). 1904 – małżeństwo z Leonem Rygierem. 1911 – śmierć ojca. 1916 – poznanie Jana Gorzechowskiego – Jura. 1922 – drugie małżeństwo. 1922-1926 – życie w Grodnie. 1929 – drugi rozwód. 1933 – jako jedyna kobieta w Polskiej Akademii Literatury. 1934 – początek związku z Bogusławem Kuczyńskim. 1935 – Granica. 1936 – odznaczona Złotym Wawrzynem PAL. 1940-1944 – prowadzenie sklepiku z tytoniem w okupowanej Warszawie. 1945 – pobyt
Zenon Ziembiewicz – polski typ karierowicza Biografia bohatera Dzieciństwo – Boleborza (część dóbr hrabiów Tczewskich, w których ojciec po utracie własnego majątku otrzymuje miejsce rządcy). Nauka w szkole w pobliskim mieście. Pierwsze krytyczne oceny wobec rodziców – ciasnota ich horyzontów i anachroniczność sposobu myślenia. Nieodwzajemniona młodzieńcza miłość do koleżanki ze szkoły, Elżbiety Bieckiej, wychowanki ciotki Cecylii Kolichowskiej, właścicielki kamienicy. Studia w Paryżu. Znajomość z Karolem Wąbrowskim, synem pani Kolichowskiej. Związek ze śmiertelnie chorą na gruźlicę Adelą.
1. Które z wymienionych cech przypisałbyś powieści Marcela Prousta W poszukiwaniu straconego czasu? a) chronologia wydarzeń b) metaforyczny styl c) pierwszoosobowa narracja d) tradycyjna fabuła e) zmienność nastrojów 2. Który z wymienionych pisarzy był twórcą powieści zwanej „strumieniem świadomości”? a) Andre Gide b) Marcel Proust c) Franz Kafka d) James Joyce 3. Które z wymienionych opowiadań stanowi polemikę z dziełem Prousta W poszukiwaniu straconego czasu? a) Sklepy cynamonowe Brunona Schulza
Portrety kobiece w Granicy Zofii Nałkowskiej. Wstęp I „Granica” to wnikliwa powieść psychologiczna. Nałkowska, otwarta na problemy ludzi, także i w tej powieści dokonała analizy kobiecych dusz: rozdartej wewnętrznie Elżbiety, Cecylii Kolichowskiej żyjącej w panicznym strachu przed starością i z rozpaczą obserwującej własne ciało, zdesperowanej Justyny, która popada w obłęd, czy biernej matki Zenona akceptującej zdrady męża. Wstęp II W „Granicy” dużą rolę odgrywa tematyka psychologiczna – dzieło to można zaklasyfikować jako powieść psychologiczną. To taka odmiana
Bohaterowie literatury polskiego dwudziestolecia w poszukiwaniu sensu życia. Temat dość szeroki. Ma wprawdzie ściśle zakreślone ramy czasowe, ale pozostawia pewną dowolność interpretacji. Ci, którzy lepiej czują się w literaturze dwudziestolecia traktującej o psychologii człowieka, mogą skupić się na postaciach Niechciców czy Róży Żabczyńskiej. Ci, których pociąga powieść polityczna, mogą skupić się np. na Przedwiośniu. Warto jednak pokazać jak najszersze spektrum poszukiwań celów życia. Może chodzić o miłość, sztukę, pracę czy ojczyznę. Wstęp
Szczęśliwa czy nie? Obraz rodziny w literaturze dwudziestolecia międzywojennego. Jak zacząć? Przykład: Co to znaczy: szczęśliwa rodzina? Taka, z którą chętnie spędza się czas? Do której każdy chętnie wraca, bo ma poczucie bezpieczeństwa? Rodzina dostatnia? Czy taka, gdzie małżonkowie są wobec siebie lojalni, przyjacielscy, wspierają się? A może taka, która oparta jest na wielkiej, namiętnej miłości małżonków? Przyglądam się parom małżeńskim z powieści dwudziestolecia. Barbara i Bogumił z Nocy i dni. Róża – „cudzoziemka” i jej mąż.
Pisarze międzywojnia o codzienności. Omów problem na wybranych przykładach. Uwaga! Wybierzmy, oczywiście, te utwory, które znamy najlepiej. I nie streszczajmy ich, tylko odnieśmy się do problemu! Możemy pisać zarówno o Nocach i dniach, jak i poezji Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Zadbajmy o różnorodność wybranych tekstów. Wyciągnijmy wnioski. I tylko jedno ograniczenie: to muszą być utwory z epoki, nie można pisać o Lalce czy Nad Niemnem. Jak zacząć? Przykład Codzienność nie była ulubionym tematem twórczości romantyków. Życie codzienne Kordiana czy Gustawa-Konrada?
Motyw literacki – rodzina Dom i rodzina wydają się nierozerwalnie związane. A w dodatku motyw łączy się z zagadnieniami takimi jak dzieciństwo, relacja rodzice – dzieci, obraz dworu polskiego czy wizja małych ojczyzn w literaturze. Wszystkie te motywy znajdziecie opracowane oddzielnie. W tym rozdziale chronologiczny przegląd ujęcia motywu „dom”. Materiał – według następstwa epok Antyk – wzorce i antywzorce Pierwszymi rodzicami całej ludzkości, zgodnie ze Starym Testamentem, mieli być Adam i Ewa. Dla wszystkich starotestamentowych postaci rodzina
