Posts From Zbyszek
Tego się naucz! Przypomnij sobie, czym jest parabola. Na pewno krótka definicja i właściwe zastosowanie tego terminu będą punktowane. Oprócz tego musisz przemyśleć sprawę tytułu powieści, który można rozumieć na kilka różnych sposobów. Kto wie, czy temat maturalny nie będzie dotyczył właśnie interpretacji tytułu (na podstawie przytoczonego fragmentu i znajomości dzieła). Ważne jest także, abyś umiał powiązać Dżumę z filozofią egzystencjalną. Tematy, z którymi można powiązać Dżumę Alberta Camusa wojna, różne postawy wobec zagrożenia
Tego się naucz! Powinieneś umieć: scharakteryzować postacie szatańskie i biblijne, odpowiedzieć, dlaczego Mistrza i Małgorzatę można czytać (także) jako powieść o totalitaryzmie, ukazać różne plany kompozycyjne powieści, ukazać, że w powieści mamy do czynienia z grą z konwencją, scharakteryzować jej narrację, określić czas i miejsce akcji, udowodnić, że jest to dzieło uniwersalne, ponadczasowe. Tematy, z którymi można powiązać Mistrza i Małgorzatę Michaiła Bułhakowa dobro i zło, religia, miłość, szatan, totalitaryzm, pisarz. Różne przestrzenie powieści W powieści mamy do czynienia z trzema przestrzeniami,
Tego się naucz! Powinieneś koniecznie: pokazać związki poetki z grupą Skamander, ukazać ją jako mistrzynię miniatury poetyckiej (przyda się tu wiedza o tej formie wypowiedzi!), oraz powiązać jej twórczość z rewolucją społeczno-obyczajową. Tematy, z którymi można powiązać wiersze Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej miłość, erotyzm, kobieta, codzienność, kondycja człowieka, przemijanie, starość, taniec. Sytuacja kobiet Poetka doskonale rozumiała sytuację kobiet, ich problemy i marzenia. Choć uważa się jej lirykę za bardzo osobistą, artystka nie pisała
Tego się naucz! Musisz umieć: pokazać elementy skamandryckie w twórczości poety, pokazać jego stopniowe odchodzenie od poetyki skamandryckiej, omówić znaczenie neologizmów i ogólniej – jego twórczego stosunku do języka. Tematy, z którymi można powiązać wiersze Juliana Tuwima miasto, radość życia, humor, życie codzienne, Polska i Polacy w krzywym zwierciadle, miłość, ojczyzna, poeta i poezja. Prawdziwy skamandryta „Chcemy być poetami dnia dzisiejszego i to cała nasza wiara i cały nasz program” – pisali w pierwszym numerze
Tego się naucz! Naucz się rozpoznawać Leśmianowskie neologizmy! Jakie są ich cechy charakterystyczne, typowe tylko dla wyobraźni i wrażliwości ich autora? Poza tym jeszcze trzeba ogólnie umieć powiedzieć, jak w wierszach poety odzwierciedla się jego filozofia, no i co to za filozofia? Prace jakich myślicieli inspirowały go i były mu bliskie? To także ważne pytanie. A w końcu musisz umieć scharakteryzować Leśmianowską balladę. Czy różni się ona np. od ballad Mickiewicza, na czym polegały innowacje
Omów rolę tytułu w dziele literackim. Komentarz To dość oryginalny i ciekawy temat. A jednocześnie – niezwykle obszerny. Każdy utwór literacki ma jakiś tytuł, Twoim zadaniem jest zbadać, czy autor nadający tytuł swojemu nowo powstałemu dziełu kieruje się jakimiś prawami. Sprawdź też, jakie relacje łączą tytuły z pozostałymi elementami utworów literackich, a więc opowiedzianą w dziele historią, bohaterami utworu, miejscem i czasem akcji… Inne możliwe sformułowania tematu Tytuł – ważny element dzieła literackiego. Omów funkcję tytułu w wybranych
Motyw ptaków. Omów jego występowanie w literaturze. Komentarz Temat jest niebanalny, można powiedzieć, że wymaga specyficznego spojrzenia na literaturę. Wiedza szkolna przyda ci się jedynie w niewielkim zakresie. Dostając taki temat, możesz początkowo czuć się nieco zbity z tropu i zagubiony – gdzie szukać tych ptaków w literaturze? Jeżeli jednak zastanowisz się przez dłuższy czas, okaże się, że ptasie motywy są dość liczne na przestrzeni różnych epok literackich. Szczególnie będzie w nie obfitowała literatura romantyczna. Masz
Zaprezentuj obraz mieszczaństwa zawarty w dramatach Gabrieli Zapolskiej i prozie Tomasza Manna. Wstęp Mieszczanie jako grupa społeczna – historia i ogólna charakterystyka dziewiętnastowiecznego mieszczaństwa. Porównanie sytuacji mieszczaństwa w Polsce i w Europie Zachodniej w drugiej połowie XIX wieku – różnice – specyfika mieszczaństwa polskiego. Rozwinięcie Mann i Zapolska na mapach literatury przełomu XIX i XX wieku. Zapolska – naturalizm Mann – dwudziestowieczny realizm modernistyczny Społeczeństwo mieszczańskie w utworach Manna i Zapolskiej: struktura społeczna świata mieszczańskiego, psychologia postaci. Etos mieszczański
Buszujący w zbożu to ten, który – bez względu na upływający czas – odbiera rzeczywistość przez pryzmat dziecięcej wrażliwości, będącej jedynym lekarstwem na zepsucie świata dorosłych. Trzy dni żywota Holdena z Nowego Yorku Jeśli poproszono by mnie o wskazanie sceny literackiej, która urzeka ciepłem wzajemnej miłości bohaterów, spośród wielu możliwych wybrałabym tę, w której główny bohater „Buszującego w zbożu” tańczy ze swoją dziesięcioletnią siostrzyczką – Phoebe w jej sypialni. Zanim jednak dojdzie
Mity polskiego romantyzmu. Ich kontynuacje – akceptacje i polemiki z nimi – w dziełach spadkobierców. Przedstaw problem na wybranych przykładach utworów Orzeszkowej, Prusa, Sienkiewicza, Żeromskiego, Wyspiańskiego. To bardzo trudny, ambitny temat, wymagający wielkiej uwagi i oczytania. Bardzo łatwo go położyć, bazując tylko na ogólnikach. Musisz się liczyć z koniecznością zapamiętania sporej liczby cytatów – bez nich wypowiedź na ten temat będzie wydawała się niepełna i niedopracowana. Inne możliwe sformułowania tematu Dziedzictwo romantyzmu w późniejszych
Modele świętości w kulturze europejskiej. Przedstaw konkretne przykłady tekstów kultury. Temat nie jest szczególnie trudny, ale wymaga pewnej orientacji w sprawach religii – dobrze byłoby na przykład wiedzieć, czym różni się osoba święta od błogosławionej. Najwięcej materiału literackiego i najwięcej wzorów życia w świętości znajdziesz w epoce średniowiecza. Ale okazuje się, że epoka nam bliska, wiek XX również obfituje w przykłady życia, które mogą stać się dla wielu wzorcem do naśladowania i które inni (Kościół) uznają za
Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów na wybranych przykładach. Najważniejszy w tragedii jest dla mnie akt szósty: zmartwychwstawanie z pobojowisk sceny, poprawianie peruk, szatek, wyrywanie noża z piersi, zdejmowanie pętli z szyi, ustawianie się w rzędzie pomiędzy żywymi twarzą do publiczności. (Wisława Szymborska, Wrażenia z teatru) Strategie wstępu Czym są: tytuł, motto, ostatnia scena – próba zdefiniowania elementów. Tytuł (łac. titulus – napis, ogłoszenie) nazwa nadana dziełu, najczęściej przez autora i umieszczona na
Porównaj obrazy Gdańska i jego okolic ukazane w literaturze współczesnej. «Tłusty, więc dobry» Te Szekspira Słowa do siebie Gdańsk wziąć może. (…) A Gdańsk tak piękny! – i tak cichy! Gdy słuch wytężę, zmrokiem słyszę, Jak dzwonią pieśni i kielichy, I pocałunki… Za tę ciszę W której się żywiej i gorącej Czuje, ja kocham Gdańsk najwięcej. (Wiktor Gomulicki, Pieśń o Gdańsku) O dniach potęgi zadumany, Co z murów twoich jeszcze tchnie, Bądź pozdrowiony, z snów mi znany, Mocarnej
Perswazyjna funkcja języka na przykładach tekstów propagandowych. Analiza przykładów. Strategia wstępu Co to jest perswazyjna funkcja języka? Każdy tekst, niezależnie od formy, w jakiej został przedstawiony (zapisany czy tylko wygłoszony), pełni jednocześnie kilka funkcji. Są one związane z poszczególnymi elementami aktu komunikacji, w którym zawsze występuje: nadawca, rzeczywistość, o której się mówi, i odbiorca. Ze względu na to, który element został najsilniej zaakcentowany w konkretnej wypowiedzi, mówimy, że dominuje w niej odpowiadająca mu funkcja, a inne chociaż też
Różne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. Omów na wybranych przykładach. Strategie wstępu Jak rozumieć pojęcie „tradycji homeryckiej”?– tradycja homerycka to występowanie różnego rodzaju elementów obecnych także w utworach Homera lub tylko przypominających te elementy, to związane z dziełami greckiego poety pewne skojarzenia. Historia tradycji homeryckiej i przyczyny jej popularności. Historia nawiązań do Homera jest w Polsce długa. Rozpoczyna ją Jan Kochanowski Odprawą posłów greckich – wątkiem zaczerpniętym z tego samego mitu, który inspirował Homera.
Kamienica jako przestrzeń życia człowieka. Rozważ na wybranych przykładach. Strategie wstępu Co to jest kamienica i kto w niej mieszka? Duży, murowany, czynszowy dom mieszkalny, zwykle kilkupiętrowy; także mieszkańcy tego domu (definicja słownikowa). Mieszkańcy czynszowej kamienicy to ludzie wynajmujący ją, płacący czynsz, a więc niezamożni. Nie zawsze mogli wywiązać się ze zobowiązań finansowych, wtedy musieli opuścić kamienicę. Taka sytuacja groziła studentom – bohaterom Lalki Prusa. W kamienicy mieszkali: mieszczanie np.: subiekt Rzecki – bohater
Sposoby kreowania arkadii w literaturze – omów na wybranych przykładach. Strategia wstępu Definicja arkadii na podstawie Słownika terminów literackich – pokrewieństwa z terminem utopia. Strategie rozwinięcia Różne sposoby myślenia o arkadii: sielskie bytowanie w harmonii ze światem i ludźmi, szczęście codzienności, zachwyt nad pięknem przyrody np: Mikołaj Rej – Żywot człowieka poczciwego, Jan Kochanowski – Pieśń świętojańska o Sobótce, Na dom w Czarnolesie, Stanisław Trembecki – Sofiówka); miłość – utopia utożsamiana z obecnością ukochanej osoby np: Adam Mickiewicz
Porównaj różne wcielenia diabła w literaturze i omów ich funkcje, odwołując się do wybranych tekstów literackich. Strategie wstępu Definicja diabła – zaskakujące nazwy. Diabły a demony. Bogactwo „imion” diabelskich i przyczyny tego zjawiska. Diabeł – w religii chrześcijańskiej i mojżeszowej: anioł upadły, strącony przez Boga do piekieł, kuszący ludzi do grzechu; w wierzeniach ludowych ogólniej: „zły duch, czart, szatan, symbol złości i brzydoty” (definicja słownikowa). Dlaczego diabeł budzi zainteresowanie i czy jest to zdrowy odruch? Bo jest związany z fundamentalnymi
Afryka i jej mieszkańcy jako temat literatury i innych sztuk. Rozważ problem, odwołując się do wybranych dzieł. Strategie wstępu Afryka – rzadki temat utworów przeznaczonych dla wiekowo bardzo różnych czytelników – od Bambo do Hebanu czy Pożegnania z Afryką. Strategie rozwinięcia Ciekawa i „literacka” historia starożytna Afryki: Prus, Faraon, Smith, Bóg Nilu, Waltari, Egipcjanin Sinuhe (kultura starożytnego Egiptu – problemy państwa i władzy). Problem krajów afrykańskich w czasach kolonialnych i jego odbicie w literaturze – budowanie linii kolejowych
Artysta jako bohater literacki. Strategie wstępu Kogo uważamy za artystę: Twórcę lub odtwórcę dzieła sztuki; człowieka obdarzonego talentem wyróżniającym go spośród innych. Kultura i potoczne wyobrażenia przypisują artyście nadwrażliwość i wyostrzone spojrzenie na świat i ludzi. Zwykle stosuje się do artysty inne normy moralne, zezwalając mu na większą swobodę obyczajową i przekraczanie pewnych granic etycznych, zwłaszcza jeśli ma to służyć sztuce (definicja słownikowa). Artysta – wdzięczny temat literacki – przykłady od czasów starożytnych do
