Współczesność na świecie

Objaśnij pojęcie paraboli na przykładzie Dżumy Alberta Camusa

Objaśnij pojęcie paraboli na przykładzie Dżumy Alberta Camusa. Parabola to inaczej znana nam z tekstów biblijnych przypowieść. Parabolą nazywamy narracyjny utwór epicki, jego celem jest przedstawienie historii fikcyjnej, w której zawarta jest jakaś uniwersalna ponadczasowa wykładnia praw moralnych, filozoficznych, religijnych, politycznych lub każdych innych związanych z egzystencją człowieka. Zwykle historia opisywana w paraboli była skonstruowana w sposób schematyczny, bez specjalnej dbałości o realia świata przedstawionego. Tak było w przypadku przypowieści biblijnych. W czasach współczesnych w XX wieku upowszechniła się

Wyjaśnij pojęcia postmodernizm, surrealizm, egzystencjalizm

Wyjaśnij pojęcia postmodernizm, surrealizm, egzystencjalizm. Postmodernizm – to ruch intelektualny i artystyczny, który rozwijał się od lat sześćdziesiątych XX w. Główne wyznaczniki tego nurtu to: swobodne przekraczanie granic między formami sztuki elitarnej i popularnej, podejmowanie gry ze schematami kultury masowej (kiczem i komunałem – doskonałym przykładem może tu być twórczość amerykańskiego plastyka Andy Warhola, który tematem swoich dzieł czynił np. butelkę po coca-coli albo postać kaczora Donalda), odrzucenie wymogu oryginalności,

Uporządkuj treść Dżumy

Powieść została podzielona na pięć części. Część I Obejmuje wydarzenia rozgrywające się w pierwszym miesiącu epidemii – od 16 kwietnia do połowy maja 194. roku. Najważniejsze wydarzenia: Doktor Rieux zauważa w swoim domu pierwszego martwego szczura. W ciągu kilku następnych dni martwych szczurów przybywa – to już prawdziwa plaga. Doktor spostrzega wśród pacjentów pierwsze przypadki dziwnej gorączki pachwinowej. Jeszcze nie wie, co to za choroba. Konsultuje się z innymi lekarzami, m.in. z doktorem Castelem. To

Co to znaczy, że Dżuma jest powieścią-parabolą? Wytłumacz, jak rozumiesz to pojęcie.

Co to znaczy, że Dżuma jest powieścią-parabolą? Wytłumacz, jak rozumiesz to pojęcie. Najpierw przypomnij znaczenie pojęcia parabola. Parabola (przypowieść) to dydaktyczny utwór epicki. Cechy paraboli to: Typowe, schematyczne postacie i fabuła. Są one podporządkowane funkcji alegorii lub symbolu (w wypadku Dżumy Camusa – oczywiście dżumie). Ważne są nie same wydarzenia czy bohaterowie, ale prawdy moralne, religijne, filozoficzne lub społeczne. Parabola ma co najmniej dwa poziomy: dosłowny (świat przedstawiony, czyli w interesującym nas

Teatr i dramat XX wieku

Reformatorzy z przełomu wieków Drogę XX-wiecznemu teatrowi awangardowemu utorowali reformatorzy z przełomu wieków. Ich pomysły dotyczyły, co prawda, scenicznych realizacji dzieł z repertuaru klasycznego, ale wprowadzając nowe metody pracy z aktorem, odmienną scenografię i twórczo podchodząc do tekstów, byli prekursorami współczesnego rozumienia teatru. Osobistości, o których nie wolno zapomnieć, to: Konstantin Stanisławski – rosyjski reżyser i aktor, ale również teoretyk teatru. Stworzył nową metodę pracy nad rolą (tzw. metoda Stanisławskiego), która polegała na maksymalnym wczuwaniu się

Folwark zwierzęcy. Rzeczywistość w państwie totalitarnym

Rewolucja na farmie pana Jonesa zaczyna się hasłami równości, braterstwa, wzajemnego poszanowania. Treść zwierzęcych wymagań pokrywa się niemal z tym, co później głosiła Deklaracja praw człowieka i obywatela uchwalona przez ONZ w 1948 r. Deklaracja ta ogłaszała w swych dekretach to, co każdy, intuicyjnie, odczuwa jako należne osobie ludzkiej. Głosiła prawo do życia i zakaz tortur – zwierzęta z farmy ustaliły, że żadne zwierzę nie zabije innego zwierzęcia. Mówiła o

O czym jest Wilk stepowy Hermana Hessego

Harry Haller, tytułowy bohater powieści, odkrywa w sobie człowieka, czyli sferę ducha, myśli, uczuć, a zarazem wilka: świat popędów, okrucieństwa – surowej pramatki natury. Metafora człowiek-wilk, za pomocą której tłumaczy sobie to wewnętrzne rozpołowienie, symbolizuje nie tylko osobowość Hallera. Jest też, ogólnie, próbą dotarcia do istoty człowieczeństwa. Człowieka można postrzegać jako jednostkę, ale także jako istotę społeczną. Zdaje sobie z tego sprawę autor – i losy wilka stepowego kreśli na

Zaprezentuj postać doktora Rieux – głównego bohatera i narratora Dżumy

Narratorem powieści jest od początku ktoś z wewnątrz, co daje wrażenie autentyzmu. Dopiero pod koniec relacji o epidemii dowiadujemy się, że narratorem jest nie anonimowy mieszkaniec Oranu, ale centralna postać utworu – doktor Rieux. Dlaczego ukrył ten fakt? „Zależało mu na tonie obiektywnego świadka”. Kronikarz stara się być dokładny. Przedstawia szczegółowy obraz epidemii: objawy choroby, ludzkie postawy, sposoby walki. Najmniej mówi o swoich przeżyciach. Uważa, że tak trzeba: Chcąc być

Zinterpretuj tytuł powieści Camusa pt. Dżuma

Zinterpretuj tytuł powieści Alberta Camusa pt. Dżuma. Dżuma jako powieść o: • wojnie, • różnych ludzkich postawach wobec zagrożenia, • miłości i ofiarności pomagającej pokonać zło, • potrzebie solidarności ludzi w sytuacji ekstremalnej, • stałej obecności zła w otaczającym nas świecie, • potrzebie heroizmu, • cierpieniu, • wierze, winie i karze. Dżuma, zwana też morową zarazą lub czarną śmiercią, to jedna z najgroźniejszych chorób zakaźnych. Była jedną z większych plag

Treść Dżumy Alberta Camusa

Epoka – tu jesteśmy Powieść została ukończona w 1947 roku. Tło epoki, w której powstawała, jest więc przerażające – to czasy systemów totalitarnych i II wojny światowej. Ludzie często byli stawiani w sytuacjach granicznych – ich metaforą jest wybuch epidemii dżumy. Gatunek Dżuma to powieść-parabola o samotności człowieka, miłości do innych ludzi i walce ze złem. Autor zawarł w niej ponadczasowy sens, ważny dla każdego czytelnika. Dżuma może być symbolem

Kim jest główny bohater Procesu – Józef K.?

Józef K. Everyman marionetka człowiek samotny człowiek dążący do samowiedzy człowiek przeżywający metafizyczny lęk Bohater tragiczny Everyman Bohater Procesu to człowiek bez tożsamości – pospolite imię, brak nazwiska (jedynie niewiele znaczące K.), żadnych informacji o wyglądzie… Człowiek, który może być każdym. Bohater Procesu uosabia egzystencjalne lęki każdego człowieka, pokazuje uniwersalne postawy wobec losu. Ta zamierzona kreacja współgra z parabolicznym charakterem powieści. Marionetka Pan jest aresztowany, pewnie, ale nie powinno to

O czym jest powieść Franza Kafki pt. Proces?

Interpretacje powieści Powieść-parabola. Powieść absurdu. Książka o zbiurokratyzowanym świecie. Metafora ludzkiego życia. Studium totalitaryzmu. Powieść o poszukiwaniu samoświadomości. Książka o śmierci i samotności.   Powieść-parabola Fabuła Procesu ma znaczenie przenośne, jest ilustracją ogólniejszych praw ludzkiej egzystencji. Różne możliwości odczytania powieści: obraz bezradności człowieka wobec machiny biurokratycznej: urzędów, sądów itp., problem nieliczenia się z jednostką w systemie totalitarnym, osamotnienie człowieka w społeczeństwie, refleksja nad ludzką egzystencją – skazanie na nieuchronną śmierć,

Omów pojęcia: „nowomowa” i „wolna prasa”.

Terminu nowomowa po raz pierwszy użył George Orwell w powieści Rok 1984 na określenie języka totalitarnej władzy. W Polsce jest utożsamiana z językiem PZPR-u, który posługiwał się nią w celach propagandowych i socjotechnicznych (manipulowania ludźmi). Nowomowę cechuje: dominacja oceniania nad przekazywaniem informacji, przy czym ocena każdego wyrazu jest mu przyporządkowana odgórnie i nie może się zmienić (np. „zachodni” zawsze znaczyło „zły”); dychotomiczny (dwudzielny), czarno-biały obraz świata, w którym wszystko, co znajduje

Co to jest teatr absurdu? Jakich jego przedstawicieli potrafisz wymienić?

Co to jest teatr absurdu? Jakich jego przedstawicieli potrafisz wymienić? Teatr absurdu to jeden z głównych kierunków w XX-wiecznym teatrze i dramacie, operujący groteską i parodią. Działania bohaterów są pozbawione na ogół motywacji psychologicznej, w fabule trudno znaleźć związki przyczynowo-skutkowe. Fabuła jest właściwie pretekstem do parodiowania różnych form i zachowań, stereotypów mówienia i zachowania, bohaterowie – są marionetkami, ucieleśnieniem stereotypów. Prekursorem teatru absurdu był we Francji Alfred Jarry, autor Ubu Króla, napisanego w 1888, wystawionego w 1896 roku. W

Teatr – pojęcia związane z teatrem

Teatr ŚREDNIOWIECZE Moralitet – gatunek dramatyczny, który rozwinął się w późnym średniowieczu (przełom wieków XV i XVI). Należące do niego utwory miały charakter dydaktyczno-filozoficzny i przedstawiały walkę upersonifikowanych (uosobionych) pojęć moralnych (Dobra, Cnoty, Wiary, Zła, Występku, Pychy) o duszę ludzką (tzw. psychomachia). Pojawiający się w nich człowiek pozbawiony był jakichkolwiek indywidualnych rysów psychicznych, stanowił symbol kondycji ludzkiej („człowieka w ogóle”), w pełni więc zasługiwał na angielskie określenie Everymana (Każdego). Misterium – gatunek średniowiecznego dramatu religijnego. Fabuła –

Jak rozumiesz pojęcie postmodernizmu?

Jest to pojęcie ogarniające bardzo szeroki zakres znaczeń, bardzo bogaty materiał – w wielu dziedzinach, w literaturze, w sztuce, w filmie. Trudno nawet zdefiniować postmodernizm. Bez obaw, względnie spokojnie można powiedzieć, że jest to nurt, który przyjął się w wielu dziedzinach sztuki, a początki swoje miał w końcu lat sześćdziesiątych. Opierał się na intrygującej teorii: mianowicie na ogólnym przekonaniu twórców o wyczerpaniu się możliwości literatury, o tym, że wszystko już

Czym jest powieść symultaniczna?

Skojarzenie jak najbardziej prawidłowe z prozą amerykańską. Powinien się nam przypomnieć natychmiast słynny Dos Passos i jego powieść USA. Technika symultaniczna w prozie polega na jednoczesnym przedstawianiu kilku miejsc i wydarzeń. Symultanizm. Rzecz polega na tym, by zaprezentować wypadki (akcję) zupełnie od siebie niezależne, rozgrywające się w miejscach od siebie odległych, ale jednocześnie. Na przykład wspomniany Dos Passos “zagląda” okiem kamery do różnych miejsc i postaci miasta, by ukazać, co

Jaki kierunek wprowadził w obręb sztuki konsumpcję, rekwizyty kultury masowej, butelki coca-coli, wizerunki z reklam, limuzyny z błyskotliwych pism itp.?

POP-ART. Kierunek amerykański i angielski – można tak powiedzieć, bo pojawił się jednocześnie w obu krajach w początkach lat 60. naszego wieku. Twórcy tego kierunku pragnęli zlikwidować granicę między sztuką a życiem, i rzeczywiście, wprowadzali w świat sztuki świat konsumpcji, tanią produkcję masową, seks, miasto i nowoczesne życie. W konsekwencji „bohaterami” sztuki stały się wspomniana coca-cola, limuzyny, dolary, puszki i dziewczyny z reklam. POP-ART charakteryzowały: agresywność, popularność, dynamika. Jeśli szukać

96. Przedstaw podstawowe założenia realizmu magicznego na podstawie wybranej powieści.

Przedstaw podstawowe założenia realizmu magicznego na podstawie wybranej powieści. Zacznij: Powieściami realizmu magicznego nazywa się głównie powieści iberoamerykańskie powstałe w latach 60. i 70. XX w. Rozwiń: W obrębie świata przedstawionego współistnieją realizm i fantastyka (np. dokładny, realistyczny opis narodzin dziecka ze świńskim ogonem w Stu latach samotności Gabriela Garcii Márqueza). Czas często ma charakter kolisty – jak w mitach, zaś równolegle z czasem mitycznym rozwija się chronologia zdarzeń. Mitologizacja czasu i przestrzeni ułatwia uniwersalizację przedstawionych problemów

Czym była, jakich znasz twórców i tytuły tzw. literatury łagrowej i lagrowej?

Literatura łagrowa (od ros. łagier = obóz) i lagrowa (lager niem. = obóz) to literatura wyrosła z doświadczeń obozowych zarówno po stronie sowieckiej jak i hitlerowskiej. Obozy śmierci, miejsca eksterminacji, obozy pracy, obozy koncentracyjne – wiele nazw otrzymało to potworne zjawisko XX wieku. Wymienić należy następujące utwory: dotyczące „sowieckich łagrów”: Aleksander Sołżenicyn – Archipelag GUŁag, Jeden dzień Iwana Denisowicza; Warłam Szałamow – Opowiadania kołymskie; Józef Czapski – Na nieludzkiej ziemi, Wspomnienia starobielskie; Beata