Posts From redakcja
Zasada senioratu to typowy kompromis między potrzebą silnej władzy centralnej a dążeniami możnych i juniorów. Zakładała ona zgodną współpracę seniora z młodszymi książętami, nie brała jednak pod uwagę ambicji, namiętności i gry interesów. Seniorzy nie chcieli wyzbywać się władzy, a juniorzy prowokowani przez możnych chcieli zwiększać swoje wpływy. Przebieg konfliktu. Na tym tle doszło do wojny Władysława II z młodszymi braćmi. Władysław II wojnę przegrał i w 1146 roku musiał uchodzić z kraju. Seniorem został drugi z kolei syn Krzywoustego,
Początki panowania Bolesława Chrobrego Po kilku latach walki z Odą Bolesław Chrobry, pierworodny syn Mieszka I, objął władzę w kraju. W 997 roku Bolesław Chrobry zorganizował wyprawę o charakterze misyjnym do Prus. Na jej czele stał wygnany z Pragi czeski biskup Wojciech, który zginął potem z rąk pogan. Wyprawa odbiła się głośnym echem w ówczesnym świecie – biskup został wyniesiony na ołtarze, a jego szczątki złożone w Gnieźnie. Gród stał się dzięki temu ważnym ośrodkiem pielgrzymowania. W 1000
Rządy Mieszka II Syn Bolesława Chrobrego Mieszko II koronował się na króla polskiego w 1025 roku – tuż po śmierci ojca; Wyprawił się w głąb Niemiec, wykorzystując panujące tam zamieszanie, ale nie odniósł żadnych liczących się zwycięstw; W 1030 roku równocześnie na Polskę najechali: Niemcy, Czesi, Ruś Kijowska i Węgrzy. Polska utraciła wszystkie dotychczasowe zdobycze, a Mieszko II został pozbawiony tronu; W wyniku buntu władzę objął starszy brat Mieszka II – Bezprym, który odesłał insygnia koronacyjne do Niemiec;
Od przełomu VIII-IX w. na ziemiach polskich istniało kilka organizacji plemiennych. Utworzyły one dwa państwa plemienne: Wiślan i Polan. Państwo Wiślan – z ośrodkiem w Krakowie – obejmowało obszar dzisiejszej Małopolski. U schyłku IX w. zostało ono podporządkowane państwu Wielkomorawskiemu, a na początku. X w. wraz ze Śląskiem znalazło się pod panowaniem książąt czeskich. Państwo Polan obejmowało ziemie wokół Gniezna, Kruszwicy i Poznania. To właśnie ono pod władzą dziedzicznych książąt
Reformacja religijna stała się szybko również wielkim ruchem społeczno-politycznym i to nadało jej dynamizmu. Jak często bywa, przerosła w skutkach najśmielsze oczekiwania tych, którzy ją zapoczątkowali. Doprowadziła nie tylko do rozłamu w zachodnim chrześcijaństwie, ale i spowodowała głębokie konflikty natury politycznej, w pewnych momentach (np. wojna chłopska) doprowadzające do ogólnego zamętu. Zwolennicy Lutra, wywodzący się z różnych grup społecznych i mający często sprzeczne interesy, nie stanowili monolitu. Niezależnie od grupy umiarkowanych
Gdy seldżucki sułtanat Ikonium na przełomie XIII i XIV w. uległ rozkładowi na 10 odrębnych jednostek państwowych, na czoło ludów tureckich w Anatolii wysunął się emirat Osmana, który nadał nazwę swemu narodowi. Plemię, któremu przewodził, pojawiło się w XIII w. w Azji Mniejszej. Wywodziło się spośród uciekinierów z Turkiestanu (Chorezmu), szukających nowych siedzib po niszczącym najeździe Czyngis-chana. Początkowo było seldżuckim lennikiem. Osman I obdarzony talentami wojskowymi i politycznymi, władający od
Sprowadzony do Polski w 1226 r. przez Konrada Mazowieckiego zakon krzyżacki, po sfałszowaniu bulli papieskiej, przyznającej mu (nadaną przez księcia) Ziemię Chełmińską i po podboju bądź eksterminacji pruskich plemion, stworzył na wschód od ujścia Wisły potężne państwo. Jeżeli weźmiemy też pod uwagę obszary Zakonu Kawalerów Mieczowych w Inflantach (tj. dzisiejszej Łotwie i Estonii), to nad Bałtykiem wyrosło mocarstwo o dużych ambicjach (oba zakony zawarły unię w 1237 r.). Na początku
Geneza konfliktu – nauka Jana Husa U schyłku XIV w. w silnie już zgermanizowanych Czechach, Niemcy zajmowali najwyższe funkcje świeckie, duchowne, dominowali ekonomicznie w miastach, w których podział klasowy często pokrywał się z narodowościowym. Na podatny grunt trafiły więc teorie profesora praskiego uniwersytetu Jana Husa, który rozpoczął walkę o wprowadzenie języka czeskiego do liturgii kościelnej. Jan Hus zdobył wielu zwolenników, ale też miał i możnych przeciwników – hierarchię kościelną, papiestwo, cesarza Wacława. Wiele tez Husa nawiązywało
Przyczyny Podłożem husytyzmu były zarówno sprzeczności społeczne, jak i konflikty narodowościowe, pogłębione krytyką stosunków w Kościele. W Czechach istniał silny żywioł miejski, w dużej mierze ubogi, skory do radykalnych wystąpień. Niezadowolona była drobna i średnia szlachta, uzależniona od zniemczonych bądź wręcz niemieckich wielmożów. Wśród niższego kleru potęgowała się krytyka gorszących układów wewnątrzkościelnych i nadużyć zniemczonej hierarchii. Również czeskie elity intelektualne protestowały przeciwko dominacji języka niemieckiego. Prekursorami ruchu oraz idei Husa
Papiestwo, zagrożone w niespokojnej Italii przez zwalczające się stronnictwa, zapłaciło wysoką cenę za militarne i polityczne wsparcie udzielane mu przez władców niemieckich z dynastii saskiej i ich następców (od 962 r. począwszy, Otton I): Stolica Piotrowa stała się praktycznie podległa kolejnym królom i rzymskim cesarzom w jednej osobie (koronacja Ottona I na cesarza przez papieża Jana XII i następne…). Niemieccy monarchowie nie tylko narzucili zwierzchnictwo Italii, ale i uzależnili od
Rozpad karolińskiego imperium tylko przejściowo zahamował ekspansję wschodnio-frankijską (niemiecką) na wschodzie Europy. Monarchowie dynastii saskiej (Henryk I i dwaj Ottonowie) podporządkowali sobie plemiona serbołużyckie, a także przejściowo Słowian połabskich w połowie X wieku (bitwa pod Regnicą-Rzeknicą w 955 r.). Wielkie powstanie w 983 r. wykorzystujące okres zamieszania po nagłej śmierci Ottona II, doprowadziło do zrzucenia niemieckiej zwierzchności przez mieszkających na Połabiu Słowian. Wcześniej w kręgu wpływów niemieckich znalazły się plemiona
Korzenie podziału cesarstwa rzymskiego tkwiły nie tylko w sławnej decyzji cesarza Teodozjusza z 395 r. n.e., ale i we wcześniejszych wydarzeniach w dziejach imperium. Do problemów związanych z zarządzaniem rozległym imperium, dochodziły ambicje polityków i wodzów, bunty i lokalne powstania, jak też pogłębiające się różnice etniczne, gospodarcze, kulturalne między zubożałym łacińskim zachodem a bogatszym, zhellenizowanym wschodem. Podziały państwa zapoczątkował Dioklecjan, a choć wracało ono jeszcze do jedności, to ostateczny rozwód
Geneza wypraw krzyżowych Genezy krucjat należy szukać na Półwyspie Iberyjskim w tzw. rekonkwiście, czyli odzyskiwaniu ziem zajętych przez Arabów w VIII w. Działania te zapoczątkował już Karol Wielki. Sukcesy rekonkwisty natchnęły papieży do podjęcia podobnych działań w odniesieniu do Bliskiego Wschodu (Aleksandra II, Grzegorza VII, a zwłaszcza Urbana II). Również w wielu zjawiskach życia społecznego. Niezależnie od religijnej gorliwości czy wręcz fanatyzmu w imię odzyskania świętych miejsc chrześcijaństwa, zagarniętych przez wyznawców islamu, istniały też inne
Mongołowie do XIII w. byli jednym z koczowniczych ludów zamieszkujących obszary na pograniczu Chin i bezkresnej Syberii. Walczyli między sobą bądź z plemionami tureckimi. Dzięki kontaktom z wyżej stojącymi pod względem cywilizacyjnym społecznościami oraz w wyniku narastającego wśród nich samych rozwarstwienia, w drugiej połowie XII w. weszli Mongołowie w fazę wczesnego, koczowniczego feudalizmu i tworzenia ponadpaństwowych form politycznych. Zjednoczenia stepowych plemion dokonał na początku XIII w. Temudżin (Temudżyn), wywodzący się
Granica polsko-rosyjska Granice powojennej Polski nabierały kształtów jeszcze podczas wielkiego globalnego konfliktu. Najszybciej zapadły faktyczne, choć jeszcze początkowo nieformalne, decyzje w kwestii granicy polsko-radzieckiej. Stalin nie zamierzał łatwo zrezygnować z nabytków, czyli aneksji dokonanych po 17 września 1939 roku. Między innymi z powodu diametralnie odmiennego podejścia do problemu granic nie doszło do podpisania odnośnego porozumienia między dwoma rządami w latach 1941-1943, gdy nawiązały one stosunki dyplomatyczne. Po ich zerwaniu w kwietniu 1943 roku ZSRR w sposób
W wyniku wrześniowej klęski i agresji dwóch najpotężniejszych sąsiadów: hitlerowskich Niemiec i stalinowskiego ZSRR obszary Polski znalazły się w 1939 roku pod okupacją tych państw, nie licząc skrawków Podhala, Spisza i Orawy przyłączonych z łaski III Rzeszy do sprzymierzonej z nią Słowacji. Granica między głównymi okupantami została wyznaczona na mocy układu z 28 września 1939 roku, podczas drugiej wizyty Ribbentropa w Moskwie i przebiegała od Suwalszczyzny, jezior augustowskich, krawędzią Prus Wschodnich, Pisą, Narwią, Bugiem, następnie prostopadle do kolana Sanu
W efekcie splotu wyjątkowo korzystnych dla Polski okoliczności: klęski państw centralnych, kompletnego rozkładu Austro-Węgier, rewolucji i wojny domowej w Rosji, zmiany stanowiska zachodu oraz oczywiście woli i świadomych działań samych Polaków, jesienią (przełom października i listopada) 1918 roku nasza ojczyzna doczekała się wreszcie niepodległości. Formowanie się lokalnych ośrodków władzy. Walki o granice z sąsiadami Na terenie Galicji, Księstwa Cieszyńskiego, Królestwa Polskiego, a także i zaboru pruskiego powstawały lokalne ośrodki władzy (Cieszyn, Kraków, Lwów, Lublin, Poznań), nie
Zanarchizowana, paraliżowana niemocą i absurdem swego ustroju, a zarazem osłabiona licznymi wojnami toczonymi w poprzednim stuleciu oraz na początku XVIII w., Polska stawała się łatwą ofiarą dla ekspansywnych sąsiadów. Na myśli mamy oczywiście Rosję po wojnie północnej (1700-1721), Prusy pod rządami budujących, a potem umacniających absolutyzm oraz siłę militarną państwa władców: Wielkiego Elektora (Fryderyka Wilhelma), Fryderyka Wilhelma I („króla sierżanta”), Fryderyka II (jego kraj wykazał niesamowitą odporność na ciosy podczas wojny siedmioletniej 1756-1763) Austrię, która
Początki kryzysu Pierwsze dziesięciolecia XVII wieku nie zdradzały jeszcze nadchodzących burz i głębokiego kryzysu Rzeczypospolitej. Co prawda w pierwszych dwóch fazach konfliktu ze Szwecją Polska utraciła swój niedawny nabytek w postaci większości Inflant, na mocy rozejmów w Mitawie (1622), Starym Targu (1629) i Sztumskiej Wsi (1635), zarządzanych przez prężne północno-bałtyckie mocarstwo, ale zarówno międzynarodowy prestiż, jak i gospodarka nie doznały na tym wielkiego uszczerbku. Donioślejsze konsekwencje mogła mieć utrata przez Polskę kontroli nad Pomorzem Gdańskim, a szczególnie
Walec Walec jest figurą przestrzenna, która powstaje przez obrót prostokąta wzdłuż prostej zawierającej jeden z jego boków. Pole powierzchni całkowitej walca to suma pól podstaw dolnej i górnej (dwa koła) i powierzchni bocznej, która jest prostokątem o długości równej długości okręgu podstawy i szerokości równej wysokości walca) Pc = 2 · Pp + Pb Pc = 2πr2 + 2πrH r – długość promienia koła H – wysokość walca Objętość walca (mnożymy
