At what time? – O której godzinie? In how many hours / minutes / days? – Za ile godzin? When was it? – Kiedy to było? before noon – przed południem before 7 p.m. – przed siódmą after 10 p.m. – po dziesiątej at noon – w południe at night – w nocy at midnight – o północy at about 4 p.m. – około czwartej po południu before – wcześniej later
Most of us have got some favourite things we like doing. What is your hobby? Do you have a hobby? Have you got any hobbies? – My hobby is collecting old clocks. writing letters. learning English. making models areoplanes. collecting old furniture/ stamps/ coins/ match boxes. – Fishing / Watching television is my favourite pastime. – My hobby is climbing. – It is rather dangerous. – Perhaps that is why
ŚREDNIOWIECZE I. Wzór rycerza Rycerz i jego kodeks. Roland z Pieśni o Rolandzie (przykład epiki rycerskiej) Lancelot, Parsifal, Galahad i inni rycerze z Opowieści Okrągłego Stołu (też przykład epiki rycerskiej) Tristan z Dziejów Tristana i Izoldy (średniowieczny romans) Cyd z Poematu o Cydzie (hiszpański epos rycerski) Cechy wzorowego rycerza Bądź rycerzem! te słowa wypowiadał władca, uderzając w ramię wojownika, bo tak właśnie wyglądało pasowanie. Wcześniej miały miejsce inne, wyszukane rytuały:
Jakie mogą brzmieć tematy o bohaterach literackich? „O ludziach rozsądnych i ludziach szalonych”. Tytuł artykułu Adama Mickiewicza uczyń mottem swojej wypowiedzi o bohaterach literackich okresu oświecenia i romantyzmu. W kręgu sympatii i niechęci. Które postaci literackie budzą Twoją aprobatę, a które oceniasz negatywnie? Trudne zwycięstwa, gorzkie klęski – drogi życiowe wybranych bohaterów literackich. „Wstrząsające wydarzenia życiowe odkrywają w ludziach prawdziwe osobowości, rodzą nowe postawy”. (Jan Józef Szczepański). Rozwiń myśl na
Jak może być sformułowany temat: Stosunek do zła sprawdzianem społeczeństwa – rozwiń temat, posługując się wybranymi utworami literackimi z różnych epok. „Dobro i zło muszą istnieć koło siebie, a człowiek musi dokonywać wyboru”. Jak rozumiesz te słowa Mahatmy Gandhiego – odwołaj się do wybranych utworów literackich. „Między obowiązkiem walki ze złem a pokusą urody życia…” Rozważania o bohaterach literackich dokonujących trudnego wyboru postawy życiowej. „Między dobrem a złem”. Rozważania o
Wojenna Już Iliada jest historią pełną wojennych przygód. Achilles ginie ugodzony w jedyny swój słaby punkt – piętę (pięta Achillesa), Grecy, ze sprytnym Odysem na czele, dostają się podstępnie do miasta wewnątrz drewnianego konia (koń trojański). Przygodom bohaterów sekundują bogowie i to od nich zależą losy bohaterów, ich klęski i zwycięstwa. Bohaterowie Trylogii i Krzyżaków przeżywają niezwykłe przygody w walce z wrogiem. Pan Zagłoba ocala przyjaciół przed śmiercią z rąk Szwedów, odbijając ich z rąk księcia Bogusława.
Wzory sformułowania tematu „Jakaż jest przeciw włóczni złego twoja tarcza człowiecze z końca wieku?” – moje podróże po krainie literatury w poszukiwaniu systemu wartości Jakie wartości, zawarte w literaturze, należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? Swoje rozważania na temat człowieczeństwa (u progu nowego tysiąclecia) zilustruj odpowiednimi przykładami. Wchodzisz w dorosłe życie. W jakim stopniu literatura nauczyła Cię dojrzale rozważać swoje miejsce w świecie? Powołaj się na wybrane przykłady z różnych
Sparta powstała w XI w. p.n.e. w wyniku podboju południowej części Peloponezu przez Dorów. Społeczeństwo dzieliło się na 3 podstawowe grupy: spartiatów, periojków helotów. Państwo to było monarchią o charakterze oligarchicznym. Jej specyfika polegała na równoczesnych rządach 2 królów, których pozycja sprowadzała się raczej do funkcji dowódczych. Faktyczna władza należała do wąskiego grona właścicieli ziemskich, wywodzących się z grona spartiatów, czyli oligarchów. Struktura władzy Dwóch królów Dwaj królowie byli przede
W wyniku pogromu Prus przez napoleońskie wojska pod Jeną w 1806 r., powstała nowa sytuacja polityczna, w sumie niosąca nadzieje Polakom. Napoleon był przekonany, że kolejna kampania będzie toczyć się na polskiej ziemi i postawa Polaków w obliczu tych wydarzeń będzie miała swoją wagę. Z jego inspiracji gen. Henryk Dąbrowski i Józef Wybicki wydali odezwę wzywającą rodaków do powstania (listopad 1806 r.), wspartego przez wkraczających Francuzów. Na wyzwolonych obszarach powstawała
Bolesław I Chrobry (992-1025) był jedynym synem Mieszka I i Dobrawy. Po śmierci ojca wygnał z kraju macochę Odę z przyrodnim rodzeństwem (byli oni pretendentami do tronu) i przywrócił jedność kraju. Po śmierci ojca wygnał z kraju macochę Odę z przyrodnim rodzeństwem (byli oni pretendentami do tronu) i przywrócił jedność kraju. W 997 r. zorganizował pokojową misję chrystianizacyjną do Prusów (pogańskiego ludu bałtyjskiego mieszkającego na terenach obecnej Polski pn.-wsch.). Misją
Na początku XVII w. Polska stanowiła jedno z największych państw europejskich, zajmując obszar około 990 tys. km2, szczególnie po nabytkach terytorialnych po pierwszej wojnie z Rosją i rozejmie w Dywilnie w 1619 roku zajmując Smoleńszczyznę, Ruś Czernihowską i Ruś Siewierską. Rozejm ze Szwecją w Mitawie przyniósł pierwsze straty – utrata Inflant (1622), poza ich częścią południową (okolice Dyneburga). Pokój polanowski (1634) przyniósł stabilizację polskich zdobyczy na wschodzie. Dramatyczne zmiany nastąpiły w połowie XVII w. poprzez osłabienie Rzeczypospolitej przedłużającym się
Po śmierci Zygmunta Augusta w 1572 roku szlachta po sporach i dyskusjach podjęła decyzję o zasadzie wyboru monarchy przez tzw. wolną elekcję (elekcję viritim), czyli powszechną w obrębie szlacheckiego, oczywiście, stanu (za pomysłodawcę uważany jest Jan Zamoyski). W praktyce na sejm elekcyjny przyjeżdżali głównie zamożniejsi przedstawiciele szlachty. Magnaci zaś potrafili się świetnie przystosować do sytuacji i nauczyć sztuki manipulowania głosami „panów braci”– jak lubiła zwać się szlachta. Przed głosowaniem zbierał się sejm zwany konwokacyjnym (od con
Rosnące ceny wyrobów rzemieślniczych i przeróżnych usług, spadek wartości realnej czynszów (w XIV-XV w.), wzrost popytu na zboże zarówno w kraju, jak i poza nim, oraz koniunktura na polskie wyroby rolniczego pochodzenia na zachodzie (możliwości eksportu) zachęciły szlachtę do zakładania i organizowania folwarków. Władza polityczna ułatwiała szlachcie narzucanie pańszczyzny, która do tej pory była jedną z kilku (trzech) form renty feudalnej. Ta sama władza pomagała w ograniczaniu mobilności chłopów, czyli ich swobody poruszania się, stopniowo przywiązując włościan
Szlachta polska, wykorzystując słabość i rozbicie etniczne mieszczaństwa, rozpoczęła w XIV w. swój marsz ku władzy. Pewne uprzywilejowanie tego stanu widoczne było już za Łokietka oraz za Kazimierza Wielkiego. Za panowania Ludwika Andegaweńskiego szlachta zyskała wiele przywilejów. Ludwik Andegaweński, nie mający męskiego potomka, na dodatek cudzoziemiec panujący w rozległym imperium aż po Adriatyk, wydał w 1374 roku w Koszycach przywilej, który zwalniał szlachtę od podatków i zobowiązywał króla do obsadzania Polakami najważniejszych urzędów i godności. Władysław Jagiełło, również
Geneza konfliktu Kościół w IX i X w. przechodził głęboki kryzys. Godność papieża piastowali ludzie o bardzo niskim poziomie moralnym, a tron papieski często był przedmiotem intryg rzymskich rodów. Wyprawy królów niemieckich do Italii podniosły prestiż papiestwa, ale zarazem utrwalały zależność zwierzchników Kościoła od cesarzy, którzy za wsparcie żądali podporządkowania się ich woli. Narastały jednak tendencje reformatorskie w łonie samego Kościoła – narodziły się w burgundzkim klasztorze Cluny i stopniowo rozprzestrzeniały się na inne ośrodki i kraje (początek
Osadnictwem nazywamy proces polegający na zakładaniu wsi bądź miast. Związany on był z chęcią osiedlania się ludzi w jednym miejscu i uprawą ziemi. W końcu XII i w XIII w., w związku z postępem technik rolnych, nastąpił wzrost opłacalności gospodarki rolnej. Rozpowszechnienie osadnictwa leżało w interesie możnych, klasztorów i rycerstwa. Tworzyli oni, chcąc zwiększyć swoje dochody, warunki zachęcające ludzi (wolnych i zbiegów) do osiedlania się na jeszcze niezagospodarowanych terenach. W ten sposób wykształciły się dwie główne formy osadnictwa: na prawie polskim, na prawie
Geneza konfliktu Turcy osmańscy byli jednym z wielu ludów tureckiego pochodzenia zamieszkujących Azję Środkową. Na arenę dziejową wkroczyli na przełomie XIII i XIV w. po upadku państwa Seldżuków. Emirat pod przywództwem Osmana uzależnił od siebie sąsiadów w Anatolii Zachodniej. Wkrótce Turcy zagrozili Bizancjum, chylącemu się już wyraźnie ku upadkowi (zajęcie Nikomedii, Bursy, Nicei). W 1356 roku zajęli przyczółek po europejskiej stronie, forsując Dardanele pod Gallipoli. Stało się ono bazą do podboju Tracji i zdobycia Adrianopola (1360 rok),
Polityka zagraniczna Kazimierz Wielki, jedyny syn Władysława Łokietka, objął tron w 1333 roku. Zastał co prawda kraj zjednoczony, ale zagrożony przez potężnych sąsiadów. Jedynym przyjaznym krajem i sojusznikiem, chociaż nie zawsze konsekwentnym, okazały się Węgry. Zjazd wyszehradzki W latach 1335 i 1339 Kazimierz dwukrotnie uczestniczył w tzw. zjazdach wyszehradzkich, spotykając się z królem czeskim Janem Luksemburskim i węgierskim – Karolem. Jan Luksemburski, w zamian za znaczną sumę pieniędzy, zrzekł się pretensji do tronu polskiego, zaś Kazimierz zrezygnował ze
Czynniki sprzyjające idei zjednoczenia: wspólnota kulturowa i językowa; dążenie mieszczaństwa, przede wszystkim polskiego, do likwidacji wewnętrznych granic i barier celnych; dążenie drobnego rycerstwa do stworzenia silnej drużyny pod przewodnictwem władcy centralnego; starania hierarchii kościelnej, szczególnie prymasów Polski, którym „ubywało” obszarów i dochodów pod własną kontrolą, poprzez odrywanie kawałków, a potem już całych diecezji na rzecz innych ośrodków kościelnych (w Brandenburgii, Czechach itd.); patriotyzm części hierarchii kościelnej, np. arcybiskupa Jakuba Świnki; mit o św. Stanisławie, kanonizowanym biskupie,
Stałym strategicznym celem w polskiej polityce zagranicznej pierwszych Piastów było zapewnienie krajowi bezpieczeństwa oraz dbałość o rozszerzanie polskich wpływów w Europie. Najważniejsze wydarzenia w Polsce pierwszych Piastów (od Mieszka I do Bolesława Krzywoustego) Chrzest w 966 roku, który miał nie tylko znaczenie wewnętrzne, ale również międzynarodowe – podkreślał suwerenność państwa i stanowił swojego rodzaju przepustkę do ówczesnej społeczności europejskiej. Wielkie znaczenie dla Polski miały stosunki z Niemcami, najpotężniejszym w tamtych czasach mocarstwem na kontynencie: za panowania Mieszka I kontakty polsko-niemieckie były poprawne.