Posts From redakcja

Co jest ważne podczas analizy wiersza?

Co jest ważne podczas analizy wiersza? Na co zwrócić uwagę? Tytuł – może dać nam wskazówkę o temacie (np. Nienawiść), gatunku literackim (Oda do modođci, Psalm IV), czasem adresacie (Do polityka, Do młodych). Motto, dedykacja – występują rzadko, ale niosą ciekawe informacje. Wyznanie miłosne jest konkretniejsze, gdy dedykacja wskazuje adresatkę. Motto podpowiada temat. Kto mówi, do kogo mówi – bardzo istotna kwestia! Należy poddać analizie formy czasowników i zaimków. „Wpłynąłem na

Nad Niemnem – Eliza Orzeszkowa

Autor Eliza Orzeszkowa (1841-1910), pisarka, publicystka, działaczka społeczna, przedstawicielka polskiego pozytywizmu, urodziła się w bogatej rodzinie ziemiańskiej, uczyła na pensji w Warszawie u sióstr sakramentek, gdzie zaprzyjaźniła się z Marią Konopnicką. Orzeszkowa była emancypantką, nie bała się decydować samodzielnie o swym losie. Epoka Pozytywizm. Odnajdziemy w utworze cechy realizmu, z elementami realizmu tendencyjnego. Od obiegowej ideologii epoki powieść odchodzi w zakresie oceny powstania styczniowego. Geneza powieści Pomysł jej napisania zrodził się w trakcie pobytu Orzeszkowej w nadniemeńskim majątku

ANTYK – TABELA

ANTYK Starożytność to wiele różnych kultur! Kultura babilońska to pismo klinowe, kodeks Hammurabiego, epos o Gilgameszu (ok. 3000 p.n.e.); osiągnięcia w zakresie astronomii, matematyki, medycyny, rachuby czasu. Kultura fenicka to rozwój transportu morskiego i handlu; mianem fenickiego, Grecy bowiem sądzili, że zostało ono stworzone w Fenicji, określamy pierwsze pismo wyłącznie fonetyczne, które jednak w rzeczywistości wynaleziono na obszarze od Syrii na północy po Synaj na południu. Kultura starożytnego Egiptu to pismo

Wstęp – wzory sformułowań w rozprawce

Rozprawka wstępy We wstępie rozprawki możesz użyć sformułowań: Jeżeli prócz postawienia tezy serwujemy czytelnikowi wstęp, ogólne rozważania na jakiś temat, pomocne będą sformułowania: – Celem moich rozważań jest… – Celem tej pracy jest… – Może warto najpierw zastanowić się nad znaczeniem słowa… – Proponuję najpierw rozważyć, czym jest… – Zamierzam skupić się na… – Problem, o którym chcę pisać… – Najpierw zastanowię się nad znaczeniem słowa… – Postaram się przedstawić swoje

Jak dobrze napisać wypracowanie?

Jak pisać wypracowania Zrozumieć temat Od tego trzeba zacząć. To warunek konieczny, bez tego nie można liczyć na sukces! Temat stanowi bowiem najkrótszą z możliwych syntezę, a zarazem zapowiedź tego, co autor powinien zawrzeć w swoich rozważaniach. Zanotuj na kartce wszystkie możliwe zagadnienia, które wymagają ujęcia w wypracowaniu na dany temat. Na razie skup się na tym, czym musisz się zająć, nie zważając na kolejność, w jakiej zostaną poruszone kolejne kwestie. Powiąż te zagadnienia z tytułami

Na czym polega oryginalność sonetu Morsztyn Do trupa?

Istotą utworu jest koncept poety, aby rozbudować następujący paradoks: wskazać podobieństwo między człowiekiem zakochanym a… trupem. Można, oczywiście, dyskutować o trafności i takcie owego porównania, lecz Morsztyn sprawnie operuje opisem cech, takich jak: bladość (Ty krwie – ja w sobie nie mam rumianości), płomień (świece a żar uczuć), ciemności (sukno żałobne a ciemność zmysłów) itd. Poeta wykazuje także różnice: milczenie i nieczułość, chłód umarłego – a cierpienie, i „upał piekielny” zakochanego. I oto nie tylko sam pomysł wydaje się

Jan Andrzej Morsztyn – Do trupa

Model poezji konceptualnej bardzo szybko stał się w literaturze europejskiej epoki baroku obowiązującym wzorem. Maksymę Mariniego realizowało wielu twórców, między innymi słynny hiszpański konceptysta Ludwik Gongora. Również w Polsce nie zabrakło entuzjazmu dla poezji opartej na dziwacznych, zaskakujących pomysłach. Wzór Mariniego przeniknął do polskiej kultury dworskiej stosunkowo szybko. Już w 1622 roku poezję sławnego Włocha tłumaczył Paweł Kostka ze Sztemberku, a potem sam Jan Andrzej Morsztyn – największy w Polsce

Jak poprawić styl wypowiedzi?

Jak poprawić styl? Jedną z metod jest używanie erudycyjnych terminów. A Analogia – równoległość, podobieństwo. Analogiczne: – Analogiczne ujęcie tematu, – Analogiczna kompozycja utworu. – Analogiczne biografie bohaterów – Dzieła obu poetów cechuje pewna analogia. Adekwatny – odpowiedni Adekwatne: stwierdzenie, cytat, przykład to… – Oto obraz jest adekwatny do nastroju wiersza. Antynomia – różnica, odrębność, nawet skrajne przeciwieństwo – Utwór zbudowany jest na zasadzie antynomii. – W wierszu poeta prezentuje

THE MAN – Człowiek

PERSONAL DETAILS I spent my last holidays at my aunt’s place. Her name is Mary Brown and her maiden name is Nowak. She comes from Poland but she has been living in England for 15 years. She got married to a British police officer John Brown. She works as a nurse, but it’s only a temporary occupation because she wants to be a doctor. It should be possible in two years time when she

Rozwój noweli i jej cechy gatunkowe

Historia Początki noweli jako gatunku literackiego sięgają czasów antycznych. Najstarszym zbiorem były Opowieści mileckie Arestydesa z Miletu (II/I wiek p.n.e.). Już wtedy nowela stanowiła gatunek opozycyjny (przeciwstawny) do eposu, w którym motywacja wydarzeń jest zdecydowanie fantastyczna (udział bogów w akcji), podczas gdy dla noweli charakterystyczne jest w pełni realistyczne uzasadnienie zdarzeń. Poza tym nowela przynosi relacje o sprawach codziennych, zwyczajnych, a epos opiewa czyny bohaterów w przełomowych momentach historycznych. Nowela, taka,  jaką znamy, wykrystalizowała się na przełomie

Co to jest fleksja i deklinacja?

Fleksja (nauka o odmianie wyrazów) jest działem morfologii (nauki o budowie wyrazów). Deklinacja – odmiana wyrazu przez przypadki i liczby. Trzeba podkreślić, że w polskiej gramatyce mamy siedem przypadków. Są to: mianownik      (kto? co?);                symbol M. dopełniacz      (kogo? czego?);        symbol D. celownik         (komu? czemu?);     symbol C. biernik             (kogo? co?);              symbol B. narzędnik       

Operator obrazu

Charakterystyka zawodu Operator obrazu to jeden z bardziej bardziej prestiżowy zawód z branży filmowej. Nadzoruje i koordynuje pracę realizatorów, kamerzystów oraz fotografów na planie. Jest łącznikiem, który przekazuje pomysły reżysera pozostałym członkom ekipy filmowej. Operator obrazu jest odpowiedzialny za jakość artystyczną i techniczną obrazu. Wraz z reżyserem ustala harmonogram zdjęciowy na planie. Przy kręceniu scen plenerowych musi uwzględnić zmieniające się warunki pogodowe, zmiany nasłonecznienia itp. Dlatego ściśle współpracuje z zespołem

Podstawowe cechy bajki

Miniaturyzacja świata przedstawionego – polega na redukcji niektórych elementów utworu, takich jak opis przestrzeni czy prezentacja bohaterów. Często nie wiadomo, gdzie i kiedy rozgrywa się akcja bajki, kim dokładnie są wprowadzone przez autora postacie. Skrótowe ujęcie świata przedstawionego sprzyjało wyeksponowaniu najistotniejszej treści, podkreślało pointę. Alegoryzacja treści. Bajka dzięki posługiwaniu się alegorią jest utworem o dwuplanowej strukturze. Zawiera plan znaczeń dosłownych (zarys sytuacji, fabuła), pod którym mieszczą się ukryte znaczenia, łatwe

Podmiot liryczny

Kim jest podmiot liryczny? jest najważniejszym elementem konstrukcji wiersza, wcale nie musi być tożsamy z poetą, zawsze coś mówi – opowiada, opisuje, wyznaje, pyta, itd. To ten ktoś, kto mówi w wierszu. Głos mówiący, „ja” liryczne utworu, nadawca monologu lirycznego. Ważne! Nie pomylić go z autorem! Jeśli słowa utworu płyną z ust kozy – to koza jest podmiotem lirycznym. Jeśli swoje żale wylewa gruszka przed zanurzeniem w occie – to gruszka jest podmiotem lirycznym.

Dziedzictwo epok – Tabela 6 KANONY SZTUKI

Tabela 5.  Kanony sztuki Przegląd okresów historycznoliterackich według ich zawartości ideowej. Oto podstawowe pojęcia: człowiek, Bóg, wartości, wiedza, sztuka w układzie tabelarycznym. Ten zestaw pomoże Ci uporządkować wiedzę przed maturą.     Kanony sztuki ANTYK Oto punkt wyjścia: starożytni ustalają pewne normy – decydują, co jest piękne i właściwe. Wielbią symetrię, harmonię, ład – czy to w konstrukcjach architektury, czy w odwzorowywaniu piękna ludzkiego ciała. Sztuka mimetyczna – to ta, która naśladuje

Ludzie renesansu

Twórcy epoki renesansu Włochy Kolebka renesansu. Włosi startują pierwsi, jeszcze w XIV w. Tu działa: Dante, Boccaccio, Petrarka, Machiavelli, Lodowico Ariosto. Malarze: Leonardo da Vinci, Rafael, Michał Anioł. Kwitną miasta: Florencja, Rzym, Padwa, Wenecja. Ważne ośrodki naukowe: uniwersytety w Bolonii, Padwie, Rzymie, Florencji i Pizie.   Francja  Ośrodkiem jest Paryż i dwór królewski. Niestety, tu będzie miała miejsce straszna noc św. Bartłomieja – mord wyznawców kalwinizmu z rozkazu Katarzyny Medycejskiej.

Barokowa Polska

Barok w Polsce Renesans zwano wiekiem złotym. Barok to wiek srebrny. Polska nadal jest potężnym mocarstwem w Europie, ale powoli traci swą rangę. Wszystko przez sarmatyzm – symbol wolności i zarazem polskie przekleństwo.   Rzeczpospolita wieku XVII Czas potęgi Barok, choć wiek to srebrny, nie złoty, jak jego poprzednik, był w historii Polski bardzo ważny. Rzeczpospolita szlachecka XVII w. obejmuje około miliona kilometrów kwadratowych! Terytorialnie – drugie po Ros­ji państwo w Europie. To

Mała Apokalipsa Tadeusza Konwickiego

Co się dzieje? Możemy założyć sobie, że powieść jest „dwuwarstwowa” – jedną warstwę stanowi oś fabularna (to co przytrafiło się bohaterowi); drugą cała sfera dyskusji, refleksji, dialogów i przemyśleń, które gromadzą się wokół zdarzeń. Ogarnięcie treści ułatwia fakt, że budując fabułę, Konwicki przebiegle stosuje starą, klasyczną regułę trzech jedności: miejsca, akcji i czasu! W pewien sposób modyfikuje powyższe elementy powieści, ale w sumie mamy do czynienia ze zdarzeniami w określonym

Dziedzictwo epok – Tabela 1. WARTOŚCI – POSTAWY na przestrzeni epok

Tabela 1  Wartości – postawy Przegląd okresów historycznoliterackich według ich zawartości ideowej. Oto podstawowe pojęcia: człowiek, Bóg, wartości, wiedza, sztuka w układzie tabelarycznym. Ten zestaw pomoże Ci uporządkować wiedzę przed maturą.   Wartości – postawy ANTYK Klasycyzm: w cenie harmonia, symetria, ład, uporządkowanie. Nie tylko w sztuce – wśród ideałów życiowych warto szukać złotego środka, jak Horacy. Inne wartości: wiedza, sprawiedliwość, wiara w przeznaczenie. Epikurejczycy głoszą: żyj w zgodzie z naturą, wśród przyjaciół, unikaj

TABELA 2. Ludzie i dzieła w Polsce

Powtórz materiał literacki metodą pięciu pytań: kto, co, gdzie, kiedy, o czym – napisał. Przegląd literatury polskiej   Najważniejsi twórcy i ich dzieła ŚREDNIOWIECZE Króluje twórczość anonimowa – tak jak w Europie, tak i w Polsce nie wypada przechwalać się talentem. Ale literatura polska dopiero się rodzi, pierwsze całościowe utwory w języku ojczystym zwiemy zabytkami polskiej literatury, a dłuższe teksty (np. kroniki) pisane są po łacinie. Zabytki literatury polskiej Bogurodzica – arcydzieło średniowiecznej literatury. Pierwszy