Posts From Zbyszek
Wchodzisz w dorosłe życie. W jakim stopniu literatura nauczyła Cię dojrzale rozważać swoje miejsce w świecie? Powołaj się na przykłady z różnych epok. „Wchodzisz w dorosłe życie” – jak często słyszymy takie słowa. Osiemnaste urodziny, studniówka są zarazem wyrazem pożegnania z bezpowrotnie mijającym okresem beztroski, jak i preludium do różnie pojmowanej dorosłości. Czym jest dorosłość? Z jednej strony jest ona swoistą formą przepustki do innego wymiaru, który nazwałabym „dozwolonym od lat osiemnastu”. Ta forma dorosłości jest najłatwiejszą do
Rzeczywistość w krzywym zwierciadle. Jak twórcy różnych epok odkształcali rzeczywistość, w jakim celu i z jakim skutkiem? Podstawowym prawem artysty jest prawo do kreacji, do tworzenia świata fikcji. Autor pisze o wydarzeniach, które powstały wyłącznie w jego umyśle. Istnieją również dzieła opisujące fakty, ale są one dokumentami, choć często niepozbawionymi walorów literackich. Już w starożytności Arystoteles stworzył teorię mimesis, zgodnie z którą artyści powinni naśladować rzeczywistość, przedstawiać ją w sposób prawdopodobny. Świat przedstawiony w dziele literackim miał być taki, jak świat otaczający
Przed pracą klasową ze średniowiecza warto przemyśleć następujące tematy: 1. Obrazy społeczeństwa średniowiecznego w świetle literatury epoki. 2. Władza, miłość i śmierć w literaturze średniowiecza. 3. Średniowieczni bohaterowie i ich postawy życiowe. Jak oceniasz je z punktu widzenia człowieka współczesnego? 4. Uniwersalne problemy egzystencjalne trapiły ludzkość już w wiekach średnich… udowodnij w oparciu o literaturę epoki. 5. Średniowieczna wizja Boga, świata i człowieka. 6. Wzór świętego. W oparciu o przemyślenia nad biografią św. Aleksego, św. Franciszka i nad postulatami św. Augustyna (lub
Dlaczego wieża Babel uważana jest za symbol ludzkiej pychy? Historię wieży Babel poznajemy w biblijnej Księdze Rodzaju. Oto ludzie pewnego dnia postanawiają zbudować wieżę sięgającą nieba. Jedna z interpretacji tej biblijnej opowieści mówi o tym, że wieża nie miała być wzniesiona na chwałę Boga, lecz na chwałę człowieka. Miała stanowić o potędze ludzi, o mocy człowieka niemal równej sile Boga. Za to Bóg ukarał ludzi pomieszaniem języków. Wspólna mowa jednoczyła ich bowiem i pomagała wznosić budowlę. Dzięki
Sporządź listę powinności i wartości, o których wspomina Rej we fragmencie Żywota człowieka poczciwego. Powinności, których powinien trzymać się „człowiek poczciwy” można podzielić na kilka grup: obowiązki wobec Boga n trzeba żyć pobożnie i skromnie, n trzeba się uczyć na chwałę Bogu; obowiązki wobec ojczyzny n człowiek musi być zawsze gotowy do walki dla ojczyzny, powinien mieć przygotowaną zbroję, posiadać konia, wiernego, przyzwoitego, uczciwego giermka; obowiązki wobec siebie należy zawsze postępować
Kim są bohaterowie bajek Ignacego Krasickiego? Na jakiej zasadzie są dobierani w pary? Omów kompozycję bajek. Bohaterami bajek Krasickiego są ludzie – dziecię i ojciec, mądry i głupi – lub zwierzęta: słowik i szczygieł, szkapa i rumak. Nietrudno jednak zauważyć, że nawet pod postaciami zwierząt ukrywają się ludzie. W bajkach nie mówi się jednak o indywidualnych cechach i czynach ludzi. Przedstawiane zwierzęta to uosobienia pewnych typów ludzi, ich cech charakterów. Z bajek pochodzą nasze konwencjonalne wyobrażenia o zwierzętach – na
Ze sceny wizyty Kirkora w domu Wdowy wypisz słowa i wyrażenia związane z wyobrażeniem piekła oraz te, które odnoszą się do Boga i nieba. Zinterpretuj je. Scena jak z baśni. Niespodziewanie w ubogiej chatce pojawia się bogaty Kirkor, który ma zamiar ożenić się z jedną z córek Wdowy. Nie wie, którą wybrać. Pod wpływem czarów (o czym nie wie) podobają mu się obydwie dziewczyny. Chciałby jakiejś wskazówki z niebios, która ułatwiłaby mu wybór. Najlepiej gwiazdy podobnej do betlejemskiej: „O!
Spróbuj rozpoznać treść pojęcia tragizm, analizując sytuację Antygony. Jak można określić tę sytuację? Jakie możliwości działania (wyjścia z owej sytuacji) ma główna bohaterka? Co stoi na przeszkodzie jej poczynaniom? Jaki jest finał zapoczątkowanego przez główną bohaterkę rozwoju zdarzeń? Antygona znalazła się w sytuacji bez wyjścia. Jako kochająca siostra czuje się zobowiązana pochować brata. Tego wymaga od niej również tradycja i religia – według wierzeń religijnych starożytnych Greków dusza Polinejkesa nie zazna spokoju, jeśli
Wyjaśnij znaczenie symboli występujących w utworze Antoine’a Saint-Exupéry’ego pt. Mały Książę. Baobaby – symbol zła tkwiącego w człowieku, z którym należy walczyć. Róża – symbol miłości i piękna. Ale róża ma także kolce, którymi może zranić. Lis – symbol mądrości, życiowego doświadczenia i prawdziwej przyjaźni. Pustynia – symbol pustki, milczenia, zagubienia celu i samotności, ale także miejsce rozmyślań, objawienia i zdobywania prawdy. Woda – symbol oczyszczenia, życia, siły. Studnia na pustyni – cel, do którego dąży
Jaką funkcję pełnią didaskalia w scence Teatrzyku „Zielona Gęś” Biurokrata na wakacjach? Didaskalia to informacje, wskazówki, objaśnienia autora dramatu, które dotyczą sposobu wystawiania utworu na scenie. Pojawiają się nawet w tak krótkich scenkach dramatycznych jak scenki Teatrzyku „Zielona Gęś”. W scence Biurokrata na wakacjach pełnią funkcję informacyjną: wskazują na miejsce zdarzeń (pośrodku jeziora, na brzegu jeziora), opisują zachowania bohaterów (jeden tonie, a drugi gapi się w niebo). Głównym celem utworu jest
Jakie zasady wyznaje i jakie wartości ceni postać mówiąca we fraszce Jana Kochanowskiego Na dom w Czarnolesie? Na dom w Czarnolesie Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje; Raczyż błogosławieństwo dać do końca swoje! Inszy niechaj pałace marmorowe mają I szczerym złotogłowem ściany obijają, Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gnieździe ojczystym, A Ty mię zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym, Pożywieniem ućciwym, ludzką życzliwością, Obyczajmi znośnymi, nieprzykrą starością. Postać mówiąca w wierszu prosi Boga o opiekę
Jaki zauważasz związek pierwszych wersów Pana Tadeusza: Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie. Ile Cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto Cię stracił! z fraszką Jana Kochanowskiego „Na zdrowie”? Ojczyzna to zdrowie. Takiej metafory użył Adam Mickiewicz na początku Pana Tadeusza. Nawiązał w ten sposób do słynnej fraszki Jana Kochanowskiego, w której zdrowie zostaje uznane za jedną z najwyższych wartości. Kochanowski pisał: Szlachetne zdrowie, Nikt się nie dowie, Jako smakujesz, Aż
Określ podmiot liryczny w wierszu Jana Kochanowskiego Na lipę. Na lipę Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie! Nie dójdzie cię tu słońce, przyrzekam ja tobie, Choć się najwysszej wzbije, a proste promienie Ściągną pod swoje drzewa rozstrzelane cienie. Tu zawżdy chłodne wiatry z pola zawiewają, Tu słowicy, tu szpacy wdzięcznie narzekają. Z mego wonnego kwiatu pracowite pszczoły Biorą miód, który potem szlachci pańskie stoły. A ja swym cichym szeptem sprawić umiem
Jakich wartości trzeba się trzymać w życiu? (po lekturze Prefacji Edwarda Stachury) […] Zaprawdę godnym i sprawiedliwym Słusznym i zbawiennym jest Żeby człowiek W życiu onym Sprawiedliwym Był i godnym Żeby człowiek Był człowiekiem […] Nadrzędną zasadą, którą człowiek powinien stosować w życiu, jest: „Żeby człowiek/ Był człowiekiem” – musi więc postępować humanitarnie, zachowywać się „godnie” i „sprawiedliwie” wobec innych ludzi. Prawdziwy humanista cieszy się z życia – z tego, że pada deszcz, kwitną kwiaty, świecą gwiazdy, ptaki
Jakie uczucia opisuje wiersz Ach, gdyby, gdyby nawet piec zabrali… Moja niewyczerpana oda do radości Mirona Białoszewskiego? Podmiot liryczny opisuje uczucia przed wyniesieniem, w trakcie wynoszenia i po wyniesieniu pieca. Jakie to są uczucia? radość, duma, szczęście: „Mam piec/ podobny do bramy triumfalnej!” rozpacz, gorycz, przerażenie: „Zabierają mi piec/ podobny do bramy triumfalnej!!” złość, gniew: „Oddajcie mi piec/ podobny do bramy triumfalnej!!!” smutek, rezygnacja: „Zabrali” zauważenie faktu i zdziwienie: „Została po nim tylko/
Czym jest dusza Pana Cogito w wierszu Zbigniewa Herberta „Dusza Pana Cogito”? Nazwisko bohatera wiersza stanowi aluzję do formuły Kartezjusza „Cogito ergo sum” (Myślę, więc jestem). Kim jest Pan Cogito? To zwykły, przeciętny człowiek. Pan Cogito myśli o swoim życiu, o tym, kim jest. Jest świadomy, że człowiek składa się z dwóch części – duszy i ciała. Ale Pan Cogito to ktoś bez jednej ważnej części człowieka – bez duszy. (…) dusza Pana Cogito
Zbierz argumenty na to, że Testament mój Juliusza Słowackiego to utwór będący poetyckim rozrachunkiem z jego życiem i twórczością. 1. W wierszu Słowackiego podmiot liryczny można utożsamić z samym autorem. Kim jest spisujący testament? To: trzydziestoletni samotny poeta, niedoceniony artysta, który próbował kierować ludźmi jak sternik łodzią, lecz nie spotykał się z ich aprobatą: Kto drugi tak bez świata oklasków się zgodzi Iść… taką obojętność, jak ja, mieć dla świata? Być sternikiem duchami napełnionej łodzi,
Omów środki stylistyczne zastosowane w wierszu Kamyk Zbigniewa Herberta. Kamyk Kamyk jest stworzeniem doskonałym równy samemu sobie pilnujący swych granic wypełniony dokładnie kamiennym sensem o zapachu który niczego nie przypomina niczego nie płoszy nie budzi pożądania jego zapał i chód są słuszne i pełne godności czuję ciężki wyrzut kiedy go trzymam w dłoni i ciało jego szlachetne przenika fałszywe ciepło – Kamyki nie dają się oswoić do końca będą na nas
Czym jest naród według Zbigniewa Herberta (Rozważania o problemie narodu)? Według Zbigniewa Herberta o przynależności do danego narodu mogą decydować: Wspólny język (Herbert pisze: „używanie tych samych przekleństw i tych samych zaklęć miłosnych”). Czytanie tych samych tekstów, które przekazują pewne prawdy z pokolenia na pokolenie (poeta mówi: „wspólna lektura szkolna”). Wspólne terytorium – Herbert mówi o tym tak: sprawa z ziemią i podaje charakterystyczne dla polskiego krajobrazu elementy: „wierzby piaszczysta droga łan pszenicy niebo plus pierzaste
Ułóż listę pytań do Śmierci, które nurtują mistrza Polikarpa. Teoretycznie mistrz Polikarp (Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią) był przygotowany na spotkanie ze śmiercią – wszak prosił Boga o spotkanie z nią. Gdy jednak zobaczył nagą, chudą kobietę z gnijącymi częściami ciała i kosą w ręce, z wrażenia zapomniał na chwilę języka w gębie. Pytania, które miał zadać, umknęły mu z głowy, ale łatwo je sobie przypomni, gdy mu podpowiemy. Bo i nas, ludzi współczesnych, nurtują podobne problemy co ludzi
