Posts From Zbyszek
Julian Sorel a Eugeniusz de Rastignac, bohater Ojca Goriot Balzaka – podobieństwa i różnice. Podobieństwa: młodzi, przystojni mężczyźni wzbudzający zainteresowanie kobiet; są ubodzy; pochodzą z prowincji; bardzo ambitni – za wszelką cenę pragną zrobić karierę; zakochane kobiety pomagają im w realizacji celu. Różnice: Eugeniusz jest zubożałym arystokratą; wspiera go rodzina: daje listy polecające, pomaga finansowo itp.; udaje mu się zrealizować młodzieńcze pragnienia: robi karierę. Julian pochodzi z gminu (jest synem cieśli); jest samotny
Deformacja świata w literaturze to świadomy chwyt, charakterystyczny dla literatury XX wieku, choć bywał używany oczywiście wcześniej. Przecież literatura plebejska – sowizdrzalska i cały nurt karnawałowy był swoistą deformacją świata, zmianą jego hierarchii i wartości. Fantastyka romantyczna, wizyjność i symbolika młodopolska to też swoista deformacja. Lecz wydaje się, że w pełni zaczęli wykorzystywać ten zabieg nowocześni twórcy międzywojnia. Gombrowicz – Ferdydurke i późniejsze dramaty, Bruno Schulz – Sklepy cynamonowe, Witkacy
Pamiętamy euforię radości i beztroski zrodzoną z odzyskania niepodległości i przypieczętowaną poetyckimi deklaracjami: ,,odrzucam z ramion płaszcz Konrada” (Słonimski), ,,A wiosną niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę” (Lechoń), ,,będę ultimus inter pares” (Tuwim). Futuryści śmieli wyrzucać ,,mumie mickiewiczów”, a Gombrowicz wyszydził w Ferdydurke romantyczną formę. Znajdziemy zresztą w dwudziestoleciu równie silny kult romantycznych postaw. Jednakże jest jeszcze jedna powieść, powieść kontrowersyjna, a podejmująca temat powstania, patriotyzmu i bohatera romantycznego. Chodzi o Leona Kruczkowskiego Kordiana i chama. Fabuła rozgrywa się w dobie powstania listopadowego,
Do 1989 r. powieść była znana tylko w drugim obiegu (cenzura!). Jest utworem politycznym odsłaniającym groteskowość i tragizm życia w totalitarnym państwie. Czas akcji jest niedookreślony („jest rok 197…”), co sugeruje, że byt zniewolonego kraju od lat wygląda identycznie. Fabuła przedstawia ostatni dzień z życia bohatera – pisarza opozycyjnego, który wieczorem, na znak protestu przeciwko przyłączeniu Polski do „wspólnoty radzieckiej”, ma publicznie popełnić samobójstwo – dokonać samospalenia. Nie poznajemy jego
Motyw i temat wsi w utworach polskiej literatury powojennej. Zakończenie II wojny światowej przyniosło ogromne przemiany wsi polskiej, nazywane często mianem awansu. Nie chodzi tu tylko o reformę rolną i zmiany polityczne, chodzi też o kształcenie młodszego pokolenia, które „zmieniało stan” bo stawało się inteligencją i wyjeżdżało do miast, chodzi o nowinki techniczne i cywilizacyjne, które dotarły do wsi i zaczęły zmieniać życie jej mieszkańców. Mówi się o tym szybko,
Wyjaśnij pojęcie kreacjonizmu w dramacie. Kreacjonizm był tendencją, która zdominowała lata 60-te, nie tylko zresztą w teatrze. Rzecz polegała na tym, by tworzyć dzieło, które nie powiela, nie naśladuje rzeczywistości, lecz „kreuje” – czyli stwarza na scenie – świat nowy, wytwór wyobraźni autora. Stąd uprawnione i możliwe są wszelkie odkształcenia świata: w formie groteski i w pomysłach językowych, jako poruszanie tematów tabu i jako teatr poetycki czy ekspresjonistyczny. Kreacjonizm jest
Uroda i brzydota świata w prozie Żeromskiego. Prozę Żeromskiego poznałeś w szkole dość wszechstronnie. Znasz jego powieści: Syzyfowe prace, Ludzi bezdomnych, Przedwiośnie. Z opowiadań wymień Siłaczkę, Rozdziobią nas kruki, wrony…, Zmierzch. A może – jako lekturę uzupełniającą – czytałeś Wierną rzekę? W tych wszystkich utworach Żeromski sięga po techniki pisarskie modne w epoce modernizmu: impresjonizm i naturalizm. Ten pierwszy widoczny jest przede wszystkim w opisach przyrody (Zmierzch). W krajobrazach –
Dlaczego wiersz Stanisława Grochowiaka Czyści możemy uznać za manifest turpizmu? Nazwa tego nurtu literackiego pochodzi od łacińskiego słowa turpis, turpe – brzydki. Nurt ten zaznaczył się zwłaszcza w liryce i był popularny w Polsce w latach pięćdziesiątych. Samą nazwę wymyślił Julian Przyboś. Charakteryzuje ona prąd poetycki, który wprowadził do liryki motywy brzydoty, kalectwa, choroby i śmierci, a także groteski. Poza tym turpizm eksponuje rzeczy zwyczajne, codzienne, przedmioty codziennego użytku, a człowieka redukuje do wymiaru fizjologicznego. Turpizm nobilituje
Poglądy to coś niezwykle cennego, coś naprawdę naszego osobistego, własnego. Jest głupotą nigdy ich nie zmienić i kłócić się, czy frędzle przy szaliku to cool, czy obciach… Kiedy jednak nie umiesz obronić żadnego swojego poglądu, jesteś co prawda postrzegany jako miły, życzliwy, pogodny człowiek, ale męczysz się strasznie. I… tak na serio nikt nie darzy Cię szacunkiem. Co byś zrobił, gdyby przydarzył0 Ci się coś takiego: Nauczycielka przypadkowo spotyka Cię
Zobaczyć świat – to marzenie wielu osób. Dziś wycieczki all-inclusive, pomimo że wciąż bardzo popularne, nie są już tak chętnie wybierane jak dawniej. Dziś liczy się wolność, a ludzie cenią sobie swój własny kąt. Połączenie wakacyjnego wyjazdu z miejscem do życia na stałe to nieruchomości w Hiszpanii, które cieszą się coraz większą popularnością wśród Polaków. Możliwości jest wiele i zarówno ludzie z mniej, jak i bardziej zasobnym portfelem znajdą coś
Reformacja Wielki nurt przemian w chrześcijaństwie będący swoistym ukoronowaniem średniowiecznych prób reformy Kościoła. W tym wypadku nie chodziło już jednak o reformę w ramach istniejącej instytucji, lecz raczej o stworzenie nowych, alternatywnych wobec tradycyjnego rozumienia wiary i organizacji kościelnej. Wyrosłe ze sprzeciwu wobec średniowiecznych patologii życia kościelnego (symonia, nepotyzm, handel odpustami, bogactwo kleru itp.) ruchy odnowy zyskały szybko wymiar totalny i stały się religiami popularnymi w całej Europie (a potem
Pieśń Jeden z najważniejszych gatunków poetyckich – wywodzący się z antyku (Carmina Horacego). To dość swobodny pod względem formalnym utwór pisany stylem średnim, w antyku naprawdę, a w czasach nowożytnych z reguły tylko teoretycznie przeznaczony do śpiewania. W renesansie gatunek robi wielką karierę – w Polsce za sprawą Jana Kochanowskiego i jego dwóch zbiorów Pieśni – wzorowanych poniekąd na zbiorach Horacjańskich. W literaturze polskiej pieśń staje się od tego momentu gatunkiem raczej klasycystycznym, nawiązującym w mniej lub bardziej zawoalowany sposób
Wyjaśnij pojęcia postmodernizm, surrealizm, egzystencjalizm. Postmodernizm – to ruch intelektualny i artystyczny, który rozwijał się od lat sześćdziesiątych XX w. Główne wyznaczniki tego nurtu to: swobodne przekraczanie granic między formami sztuki elitarnej i popularnej, podejmowanie gry ze schematami kultury masowej (kiczem i komunałem – doskonałym przykładem może tu być twórczość amerykańskiego plastyka Andy Warhola, który tematem swoich dzieł czynił np. butelkę po coca-coli albo postać kaczora Donalda), odrzucenie wymogu oryginalności,
Boska komedia – Dante Alighieri Traktujemy poemat Dantego jako pomost pomiędzy średniowieczem a renesansem – zawiera bowiem cechy obu tych epok. Tematem głównym dzieła jest wędrówka autora po zaświatach: w części I – Piekło, II – Czyściec, III – Raj. Przewodnikiem bohatera po piekle i czyśćcu jest Wergiliusz, po raju wiedzie go ukochana Beatrycze. Panuje tu magia liczb: 3 części, 9 kręgów piekielnych, 9 części czyśćca i 9 nieba, 9 chórów anielskich. W każdej części są 33 pieśni…
Terminem kultura języka określa się działalność zmierzającą do udoskonalenia języka i rozwinięcia umiejętności posługiwania się nim w sposób poprawny i sprawny. Jednym ze sposobów doskonalenia języka jest wzbogacanie swoich wypowiedzi neologizmami. Neologizmem jest każdy nowo utworzony wyraz, którego funkcja polega na oznaczeniu nowego przedmiotu lub pojęcia. Neologizmy dzielimy na obiegowe i artystyczne. Do pierwszej (neologizmy obiegowe) grupy zaliczamy: neologizmy słowotwórcze (utworzone od wyrazów już istniejących za pomocą odpowiednich formantów, np.
W języku polskim wyróżniamy dwa rodzaje akcentów: wyrazowy i zdaniowy. Akcent wyrazowy polega na mocniejszym wymówieniu jednej sylaby w wyrazie. W języku polskim akcent pada na ogół na drugą sylabę od końca (akcent paroksytoniczny). Wyjątki to: (1) Wyrazy, w których akcent pada na trzecią sylabę od końca (dotyczy to przede wszystkim pierwszej i drugiej osoby liczby mnogiej czasu przeszłego np.: czy-ta-li-śmy, czy-ta-li-ście oraz niektórych wyrazów obcego pochodzenia zakończonych na -yka, -ika,
Podaj przykłady utworów należących do literatury faktu. Utwory należące do literatury faktu to przede wszystkim dzieła związane z okresem wojny i okupacji. Przez literaturę faktu rozumie się dział współczesnego piśmiennictwa sytuujący się na pograniczu literatury i dziennikarstwa, obejmujący utwory będące opowieściami o rzeczywistych wydarzeniach, niekiedy częściowo zbeletryzowane. Literaturę faktu reprezentują różne gatunki, np. reportaż znany Ci dzięki książce Hanny Krall Zdążyć przed Panem Bogiem. Jest to utwór wykorzystujący zapis rozmowy
Podaj cechy oktawy, strofy stanisławowskiej, strofy safickiej. Oktawa to strofa składająca się z ośmiu wersów 11-zgłoskowych o układzie rymów abababcc. Wywodzi się z włoskiej poezji ludowej, skąd w okresie renesansu została przeniesiona do wierszowanych gatunków epickich. Zastosowana m.in. w Jerozolimie wyzwolonej Torquato Tassa (1581), której przekład P. Kochanowskiego (1618) wprowadził oktawę do poezji polskiej. Występowała w poematach epickich baroku (S. H. Lubomirski – Tobiasz wyzwolony) i oświecenia (Ignacy Krasicki – Myszeida, Monachomachia).
Kiedy piszemy sprawozdanie? Gdy chcemy dokładnie i po kolei zrelacjonować przebieg jakiegoś wydarzenia. Kiedy pragniemy utrwalić jakiś fakt, np. w kronice szkolnej. Gdy ważne są dla nas fakty, daty, godziny, nazwiska, liczby, a nie wrażenia, przemyślenia, wyobrażenia. Kiedy piszemy coś w rodzaju oficjalnego komunikatu, np. dla kroniki, prasy, a nie swobodnie opowiadamy koleżance jakąś historię. Możemy napisać np. sprawozdanie z: wycieczki szkolnej, uroczystości nadania imienia Twojej drużynie harcerskiej akademii z
Na czym polegają stałe związki frazeologiczne? Podaj typy takich związków wywodzących się z mitologii i Biblii. Stałe związki frazeologiczne (tzw. frazeologizmy) polegają na tym, że wchodzące w ich skład wyrazy są niewymienne, bo wyrażenie straci sens. Całość ma znaczenie przenośne. Frazeologizmy zadomowione w potocznym języku bardzo go ubarwiają i ożywiają. Prawdziwą ich kopalnię stanowi mitologia i Biblia. Frazeologizmy wywodzące się z mitologii to np.: „nić Ariadny” – nić przewodnia, wskazówka,
