Formy prac pisemnych
Jak napisać list …list do postaci rzeczywistej (np. przyjaciela, pisarza, piosenkarza) Kto jest nadawcą? Ty – uczeń, mieszkaniec miasta lub wsi. Podajesz o sobie prawdziwe informacje. Kto jest adresatem? Może być nim Twój rówieśnik z innego kraju, kolega z klasy, koleżanka poznana na wakacjach. Pisarz lub piosenkarz, którego twórczością fascynujesz się. Co powinien zawierać list? Wyjaśnienie przyczyny napisania listu (długa rozłąka, chęć wyjaśnienia czegoś, przeproszenia za coś, w przypadku listu do znanej osoby prośba
Co to takiego? To to, czego sobie ktoś życzy, pragnie. A właściwie – czego my temu komuś życzymy. I to zwykle z jakiejś konkretnej okazji. To wyraz sympatii, sygnał, że o kimś pamiętamy, że dobrze mu życzymy. W życzeniach mowa o przyszłości. Nie życzymy czegoś komuś na wczoraj, lecz mówimy o wydarzeniach, które mają się stać, wydarzyć zgodnie z naszymi pragnieniami. Życzenia mogą się też łączyć z: powinszowaniami (np. z
Czym różni się wywiad od zwykłej rozmowy? Wywiad to właściwie jest rozmowa. Ale nie taka zwyczajna. To szczególna rozmowa ze szczególną osobą (znaną, wybitną, idolem). Ta „rozmowa” nie zostaje tylko między dwojgiem ludzi. Mogą ją poznać, przeczytać inni. Zadający pytania reprezentuje innych, którzy czytać będą wywiad. Pyta jakby w ich imieniu. Po co przeprowadza się wywiady? By dowiedzieć się jak najwięcej o bohaterze wywiadu, jego zainteresowaniach, wynalazku, dziele, drodze do sukcesu,
Po co pisze się plan? Po pierwsze – żeby sobie samemu pomóc w zapamiętaniu treści lektury. Po drugie – żeby szybciutko przypomnieć sobie lekturę przed lekcją (lub klasówką). Po trzecie – żeby z niego skorzystać przy pisaniu wypracowania. Piszesz recenzję, streszczenie czy charakterystykę postaci – plan na pewno się przyda. Jak napisać plan? Sposób dla drobiazgowych pracusiów Najlepszy plan stworzysz podczas czytania lektury. Zapisuj na osobnej kartce wydarzenia lub zaznaczaj
Notatki robi się po to, by szybciej i łatwiej coś zapisać i zapamiętać. Notatka to nie relacja z lekcji. Notujemy to znaczy: skracamy po to, by łatwiej zapamiętać. Notatki mają różny wygląd (różne formy). Jednak bez względu na rodzaj notatki, powinna ona: Być skrótem tego, co przeczytałeś lub usłyszałeś (nie notuj wszystkiego!). Zawierać konkretne informacje, dlatego zawsze dwa razy przeczytaj tekst, z którego masz zrobić notatkę (raz szybko, raz wolniej,
Co to jest? Instrukcja to zbiór przepisów, wskazówek, dzięki którym możemy wykonać zamierzone zadanie. Po co są instrukcje? Aby nas poinformować o działaniu jakiegoś urządzenia. Abyśmy wiedzieli, jak stosować leki. Abyśmy zapoznawali się z różnymi niebezpieczeństwami. Jakie funkcje pełnią instrukcje? Instrukcje przede wszystkim nas informują, a także ostrzegają (funkcja informacyjna oraz ostrzegawcza). Gdzie znajdziemy instrukcje? Do każdego urządzenia elektrycznego załączone są instrukcje obsługi. W grach planszowych, komputerowych, zręcznościowych instrukcjami są zasady
Kiedy piszemy kartkę pocztową? Kiedy chcemy kogoś pozdrowić, złożyć komuś życzenia, króciutko dać znać, co u nas słychać. Do kogo? Do kogoś, kogo znamy – do członków rodziny, koleżanki lub kolegi. Albo do redakcji Juniora, która bardzo się cieszy ze wszystkich otrzymywanych kartek i listów. Co powinno się znaleźć na kartce pocztowej? 1. Data napisania kartki i nazwa miejscowości, w której została napisana, np. Władysławowo, 23 kwietnia 2020 roku. 2. Zwrot do
Co to takiego? Charakterystyka porównawcza to zestawienie kilku (może być dwóch) postaci po to, by wydobyć ich podobieństwa i różnice. Możesz porównać: postacie rzeczywiste (np. koleżanki z klasy, babcię i dziadka), postacie literackie (np. zestawiając bohaterów szkolnej lektury, np. Anię i Dianę z Ani z Zielonego Wzgórza). Sposoby porównywania I. Osobno opisujemy dwie postacie, przedstawiamy ich sylwetki, opisujemy wygląd, cechy. Porównanie bohaterów następuje dopiero potem, w końcowej części charakterystyki, tak
Co to jest charakterystyka? Charakterystyka to zarazem opis i opowiadanie, tyle tylko że jej tematem jest jakaś osoba (najczęściej bohater lektury). Kiedy piszemy charakterystykę? Piszemy ją wtedy, kiedy mamy opisać jakąś osobę. Może to być: postać fikcyjna, bohater literacki lub filmowy, osoba realnie istniejąca: nasz przyjaciel, aktor grający w ulubionym serialu, postać nieistniejąca, ale wymyślona: wymarzony przyjaciel. Istnieją także autocharakterystyki, czyli charakterystyki samych autorów. Pamiętaj! Są dwa sposoby charakteryzowania bohatera: charakterystyka
Zanim napiszesz Wyjaśnijmy, co to jest pejzaż. To widok przyrody, naturalnego krajobrazu. Pejzażem też nazywa się obraz lub fotografię przedstawiające naturalny krajobraz. Gdzie możesz zobaczyć pejzaż? Wszędzie, pod warunkiem że wyjdziesz z domu lub wyjrzysz przez okno. Wiejska droga, las, szczyty gór, jezioro, brzeg morza to pejzaże. Miejska ulica, osiedle to też pejzaże, tylko że miejskie. Naucz się obserwować Wybierz krajobraz, który chcesz opisać. Zapamiętaj jak najwięcej szczegółów. Dobrze, jeśli w Twoim
Kogo można opisać? postać literacką bohatera filmu muzycznego idola kogoś z rodziny postać z obrazu Co powinien zawierać opis postaci? Przede wszystkim – informacje o wyglądzie postaci. Najlepiej zacząć od bardziej ogólnych (ogólne przedstawienie postaci), a skończyć na szczegółowych cechach. Na koniec można umieścić kilka zdań o Twoim stosunku do opisywanej osoby. Pamiętaj jednak, że nie jest to część najważniejsza. Co różni opis od charakterystyki? Te dwie formy (opis postaci i charakterystyka postaci) są
Kiedy stosujemy opis sytuacji? Gdy chcemy opisać coś, co się wydarzyło, uwzględniając dokładnie czas i miejsce tego faktu i inne okoliczności zdarzenia. Jakie sytuacje możemy opisać? Sytuację, która nam się przytrafiła. Sytuację z utworu literackiego. Sytuację opisaną przez media (prasę, radio, telewizję). Sytuację wymyśloną (powstałą w naszej fantazji). Przykłady opisywanych sytuacji Kradzież naszych dokumentów na bazarze. Zgubienie portfela. Odebranie ciotki z lotniska. Powitanie oficjalnej delegacji na dworcu. Opis zabrania przez gestapo tytułowego
Co to takiego? Krótkie przedstawienie najważniejszych zagadnień utworu. Nie martw się! Jeżeli książka, którą mamy streścić, przedstawia wiele wydarzeń, jest obszerna, po prostu ją odchudzamy. Możemy opowiedzieć np. wydarzenia dotyczące jednej głównej postaci. To nie plan To przecież w planie przedstawia się krótko najważniejsze wydarzenia utworu – pomyślisz. Owszem, ale w planie wypunktowujesz te fakty. W streszczeniu natomiast nie ma punktów. Jedno zdanie wynika z drugiego. To takie miniopowiadanie, w którym pomija się poboczne (mniej
Zanim zaczniesz opisywać Przyjrzyj się uważnie! Jakie jest Twoje pierwsze wrażenie? Podoba Ci się ta rzecz? A może zadziwia, szokuje? Budzi wstręt? Przecież zupełnie inne wrażenie wywiera na Tobie kupa śmieci, a inne piękny samochód lub wazon z kolorowymi kwiatami. Niechlujny zeszyt kolegi z sąsiedniej ławki wygląda zupełnie inaczej niż staranny pamiętnik prowadzony przez Twoją koleżankę, prawda? I w opisie chodzi właśnie o to, aby zauważyć te różnice. Skoro już umiesz określić swój stosunek do przedmiotu,
Plany – bardzo ważna rzecz Opisując dzieło sztuki, posługuj się określeniami na pierwszym planie, na drugim planie, w głębi. Co one oznaczają? Mniej więcej tyle co z przodu, w środku, z tyłu. Pierwszy plan to osoby i rzeczy ukazane najbliżej oglądającego. Drugi plan to osoby i rzeczy przedstawione nieco dalej. W głębi obrazu znajdują się osoby i rzeczy umieszczone najdalej od oglądającego. Na samym końcu znajduje się tło. Często jest
Co powinno się znaleźć w opisie przeżyć wewnętrznych? Przyczyna przeżyć (np. spotkanie z kimś, znalezienie czegoś). Opis przejawów zewnętrznych (zmiany w wyrazie twarzy, gestykulacji, zmiany w wyglądzie). Określenie stanu psychicznego (radość, strach). Jakie przeżycia wewnętrzne zwykle opisujemy? obawę, strach, przerażenie tęsknotę, smutek, melancholię, żal radość, szczęście podziw, zachwyt złość Na co zwracamy uwagę, gdy tworzymy opis? Na wyraz twarzy postaci. Na ich spojrzenia, gesty. Na sposób, w jaki mówią. Na
Kompozycja, czyli czego nie może zabraknąć w liście I. Data i nazwa miejscowości, z której wysłało się list (w prawym górnym rogu) II Wstęp Najpierw formuła powitalna. Musi być grzeczna i odpowiednia dla adresata. Raczej nie pisz do nauczycielki ze szkoły Cześć, Marysia!, bo długo będziesz musiał się starać, żeby naprawić ten błąd. Do rówieśników, przyjaciół, znajomych z wakacji możesz napisać: Cześć, Hej, Czołem, Sie ma. Do dorosłych członków rodziny:
Ogłoszenie to krótka forma. Celem ogłoszenia jest powiadomienie kogoś (najczęściej grupy ludzi) o czymś, co się wydarzyło (np. zaginięcie portfela), wydarzy (zabawa, spotkanie) lub jest planowane (sprzedaż domu, samochodu). Łatwo je napisać, jeśli pamięta się o kilku zasadach. Najważniejsze elementy ogłoszenia: Kto lub co? Pies, samochód (aby ogłoszenie było poprawne, należy podać szczegóły – wygląd psa, marka samochodu). Co się stało lub stanie? Zaginął, do sprzedania. Jak skontaktować się z ogłoszeniodawcą?
Co to jest? Sprawozdanie to wierne i dokładne przedstawienie wydarzeń, których autor był świadkiem lub uczestnikiem. Sprawozdanie to inaczej relacja. Żelazne zasady 1. Wydarzenia przedstawiamy w porządku chronologicznym, czyli po kolei. Dobrze Najpierw spotkaliśmy się z przewodnikiem, który pokazał nam ruiny zamku. Źle Po zobaczeniu ruin spotkaliśmy przewodnika, który oprowadził nas. 2. Nie można pomijać istotnych faktów. Dobrze Najważniejszym punktem programu naszej wycieczki było zwiedzanie: parku Łazienkowskiego, Starego Miasta i Pałacu
Opowiadanie Cechy dobrego opowiadania Jest zrozumiałe. Ciekawe. Zawiera fragmenty dialogów, opisów. Wyraźnie dzieli się na wstęp wprowadzający sytuację, rozwinięcie – właściwą akcję, zakończenie – podsumowanie wydarzenia. Czym powinno się charakteryzować każde opowiadanie? Występowaniem związku przyczynowo-skutkowego. Co to oznacza? Że wydarzenia muszą się wiązać w logiczną, chronologiczną całość (czyli następować po kolei). Pomogą Ci w tym określenia oznaczające następstwo czasowe (pewnego dnia, kiedyś, niedawno, następnie, z kolei, potem). Czasownikami oznaczającymi ruch,
