LEKTURY
Wydarzenia w skrócie: Księga I: Gospodarstwo Tadeusz powraca do Soplicowa. Nieoczekiwanie Tadeusza spotyka Zosię, zawstydzona dziewczyna ucieka. Tadeusz spotyka się z Wojskim i resztą rodziny oraz gośćmi przybyłymi na sądy graniczne. W zamku odbywa się wieczerza: a) Tadeusza spotyka Telimenę b) wybucha spór między Asesorem a Rejentem o Kusego i Sokoła c) Sędzia mówi na temat grzeczności W nocy Ksiądz Robak prowadzi potajemne rozmowy z Sędzią. Księga II: Zamek Hrabia spotyka Gerwazego niedaleko zamku. Gerwazy opowiada o zabójstwie
Autor Joseph Conrad – tak naprawdę nazywał się Teodor Józef Konrad Korzeniowski. Urodził się w 1857, zmarł (jako obywatel brytyjski w Anglii) w 1924 r. Wraz z całą rodziną (za karę za działalność konspiracyjną przeciw carowi) został zesłany w głąb Rosji. Główny bohater powieści, kapitan MacWhirra, ma wiele z autora opowiadania – kiedy Joseph Conrad skończył 20 lat, zaciągnął się na angielski statek i przeszedł po szczeblach marynarskiej kariery od majtka do kapitana. Prawie dziesięć lat trwała
Historyczni Neron – cesarz rzymski, okrutny i zepsuty, mający ambicje artystyczne i os-karżany o podpalenie Rzymu. Oczywiście wiele szczegółów dotyczących jego życia jest tworem wyobraźni Sienkiewicza. Petroniusz – poeta, patrycjusz rzymski, arbiter elegancji, w powieści Sienkiewicza przedstawiony jako doskonale wykształcony wuj Marka Winicjusza, darzący miłością swą piękną niewolnicę Eunice. Pod koniec powieści popełnia samobójstwo podczas uczty z przyjaciółmi, by uniknąć skazania przez cesarza, przeciw któremu spiskuje; kochający życie, odważny. Poppea Sabina – druga żona Nerona.
Autor Aleksander Kamiński (Kamyk) – 1903-1978 – autorytet i współtwórca Szarych Szeregów, komendant główny Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”, wiceprzewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego w roku 1946, w roku 1949 usunięty przez komunistów z ZHP. W swoich książkach uwieczniał losy bohaterów Szarych Szeregów. Gatunek Reportaż wojenny – forma dziennikarska będąca opisem zdarzeń autentycznych, poznanych przez autora w wyniku obserwacji bezpośredniej. Reportaż wojenny jest relacją z wydarzeń wojennych, pola bitwy, zamachu stanu, zamieszek ulicznych. Dlaczego Kamienie na szaniec są reportażem
Autor Dante Alighieri Uważany jest za ojca literatury włoskiej i literackiego języka włoskiego. To ktoś tak znany we Włoszech jak u nas Jan Kochanowski i Adam Mickiewicz razem wzięci. Włoscy uczniowie omawiają jego sztandarowy utwór Boska komedia przez długie miesiące i może dlatego, choć drobiazgowo go znają, niekoniecznie lubią. Dante urodził się w 1265 r. w pięknym, bogatym włoskim mieście, Florencji, rywalizującym o prymat w Toskanii ze Sieną. To właśnie dzięki niemu dialekt toskański, w którym pisał, czyli odmiana
Czas i miejsce akcji Akcja dramatu rozgrywa się w czasie II wojny światowej, równocześnie w kilku miejscach. Są to: posterunek w okupowanej przez Niemców Polsce, gabinet oficera SS Willego, syna profesora Sonnenbrucha w jednym z miast okupowanej Norwegii, oberża w małym miasteczku na północy Francji oraz willa profesora Sonnenbrucha w Getyndze. Prześladowanie innych narodów Akcja dramatu została tak skonstruowana, by odbiorca w trzech kolejnych odsłonach aktu pierwszego mógł zapoznać
Określ czas i miejsce akcji Czas akcji Akcja powieści toczy sięod stycznia 1655 (przybycie Kmicica do Wodoktów) do 1657 (powrót Kmicica z wojny z Rakoczym) i obejmuje okres wojny ze Szwecją. Miejsce akcji: Powieściowe wydarzenia toczą się w bardzo wielu miejscach: majątkach szlacheckich na Żmudzi (Wodokty, Wołmontowicze), Kiejdanach i Taurogach (siedziby Radziwiłłów), Częstochowie, na Śląsku i w Prusach, a kulminacyjna scena w kościele odbywa się w Upicie na Litwie. Geneza Potop powstawał podczas
Danusia i Jagienka – charakterystyka porównawcza dwóch bohaterek „Krzyżaków”. Zastanów się, jak scharakteryzować wygląd, zachowanie, usposobienie i cechy charakteru Danusi i Jagienki oraz jak ocenić i porównać bohaterki. Cechy dobrze będzie poprzeć przykładami. Liczy się też Twoja subiektywna ocena: napisz, która z bohaterek wzbudza według ciebie sympatię. Masz prawo nie lubić obu dziewczyn. Najważniejsze, byś umiał poprzeć swoje sądy. Pamiętaj! Nie streszczasz książki ani życiorysów bohaterek, tylko przedstawiasz ich cechy, popierając
Czas i miejsce akcji Czas akcji: lata 1647 (zima) – 1649, epilog 1651 (bitwa pod Beresteczkiem). Miejsce akcji: południowo-wschodnie tereny Rzeczypospolitej. Zobacz także: Ważniejsze miejsca. Znaczenie tytułu powieści Ogniem i mieczem – tych słów użył książę Wiśniowiecki, określając w ten sposób konieczność bezwzględnej walki z rebelią kozacką. Ogniem i mieczem, czyli siejąc zniszczenie, bezlitośnie mordując. Autor Henryk Sienkiewicz (1846-1916) – powieściopisarz, nowelista, laureat literackiej Nagrody Nobla (1905 r.). Autor wielu nowel: Janko Muzykant, Szkice węglem, Z
Oto dziś dzień krwi i chwały, oby dniem wskrzeszenia był! (…) Powstań Polsko, krusz kajdany, Dziś twój tryumf albo zgon. To pierwsze słowa La Varsovienne, pieśni napisanej na wieść o wybuchu powstania listopadowego przez francuskiego poetę Casimira Delavigne’a, w tłumaczeniu Karola Sienkiewicza. Muzykę skomponował Karol Kurpiński. Zasada kompozycyjna tej pieśni oparta jest na antytezie – słowa niosą ze sobą radość, nadzieję na wywalczenie niepodległości, ale ukazują też tragiczną alternatywę – śmierć.
Geneza i kształt utworu Kazimierz Moczarski był więziony od sierpnia 1945 roku do marca 1956 z przyczyn politycznych (przynależności do AK). Od 2.03 do 11.11.1949 w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie przebywał w jednej celi z Jürgenem Stroopem, generałem SS, likwidatorem getta warszawskiego i właściwym bohaterem utworu, bo o sobie i swojej sytuacji, która była wyjątkowo dramatyczna, nie pisze Moczarski prawie zupełnie. Nie wspomina o „piekielnym śledztwie”, jakiemu był poddany
Przebieg akcji Rzecz dzieje się na wsi, w szlacheckim dworku niedaleko od Lublina, w czasach współczesnych Fredrze – około 1815 roku, w czasie nieprzekraczającym 12 godzin. Wielu wiąże miejsce akcji z sentymentem Fredry do tych ziem, na których stacjonował ok. 1810 roku jako podporucznik wojsk napoleońskich, nie były to lata obfite w walki, lecz raczej czas wesołych, beztroskich zabaw… W domu pani Dobrójskiej prócz jej córki Anieli i siostrzenicy Klary
Komedia polityczna – odmiana komedii, która ma przede wszystkim krytykować określone stronnictwa polityczne, nieskuteczne i niesprawiedliwe metody rządzenia i aparat władzy, a także ludzi – reprezentantów starego porządku społeczno-politycznego. Komedia obyczajowa – utwory, w których przedmiotem ośmieszającego przedstawienia pozostaje obyczajowość określonego środowiska społecznego, przywary moralne jego przedstawicieli, nawyki, przesądy, sposoby zachowań, manifestowania uczuć i mówienia, np. Mieszczanin szlachcicem Moliera, Sarmatyzm Zabłockiego. Komedia charakterów – jedna z podstawowych odmian komedii: utwory,
Flaubert nie należał wprawdzie do żadnej szkoły literackiej, ale jego praktyka była w dużym stopniu zbieżna z założeniami realizmu. Inspirował także naturalistów, na przykład Maupassanta. Obsesyjnie dbał o idealną zgodność treści i słowa, a jego utwory to wynik długiej i żmudnej pracy. Napisana w 1857 r. powieść Pani Bovary uważana jest za jeden z najdoskonalszych utworów realistycznych w literaturze francuskiej. Bohaterowie Emma Bovary Jej losy i osobowość to najważniejsza kwestia
Akcja Operetki Na początku utworu, obok dobrze znanego z innych dramatów spisu postaci, znajdujemy również podany dosyć dokładnie przebieg akcji. Jeżeli po lekturze kilku pierwszych stronic będzie wiadomo, co się ma zdarzyć, po co w ogóle brać się do czytania? Jednakże jest to też swego rodzaju tajemnica, która zachęca. Nie będzie pełnej napięcia akcji dramatycznej, nie będzie perypetii, punktu kulminacyjnego i rozwiązania. Więc co będzie? Wyłożenie kart w postaci streszczenia
Autor Gabriela Zapolska (1857-1921) – była niezwykle barwną postacią swojej epoki. Wywodziła się z zamożnej rodziny ziemiańskiej Korwin-Piotrowskich. Od najmłodszych lat interesowała się teatrem i chciała zostać aktorką. Musiała się przeciwstawić swojej sferze, dla której zawód komediantki był niezbyt szacowny, a przede wszystkim moralnie podejrzany. Zapolska uciekła z domu i przez jakiś czas podróżowała z wędrowną trupą teatralną. Z czasem została znaną aktorką. Występowała na wszystkich polskich scenach, a także
Dramat ukazał się w 1904 r., a jego powstanie związane jest z jedynym pobytem Stanisława Wyspiańskiego w Warszawie w 1898 r. Wielkie wrażenie zrobiły na artyście Łazienki, dlatego swój historyczny dramat umieścił przede wszystkim w nich (7 scen z 10). Noc listopadową nazywa się często „dramatem Łazienek”. . To dramat miejsca, postaw i zdarzeń Wszystkie wydarzenia utworu rozgrywają się w ciągu jednej nocy – 29 listopada 1830 roku. Wyspiański nie
Opowiadania Marka Hłaski zawarte w tomie Pierwszy krok w chmurach powstały w klimacie przełomu październikowego. Drapieżną, naturalistyczną wizją świata ogarniętego paranoją komunizmu uderzały w baśń socrealizmu. Demaskowały jej fałsz, odsłaniały ponure mity PRL-owskiej rzeczywistości. Stanowiły zapowiedź nowej literatury wyzwalającej się z ciasnej, a przede wszystkim kłamliwej doktryny realizmu socjalistycznego. Nic więc dziwnego, że zostały przyjęte z entuzjazmem przez czytelników, a także część krytyki literackiej. Dzisiaj entuzjazm dla prozy Marka Hłaski
Powieść – wydana przez teoretyka i czołowego przedstawiciela francuskiego naturalizmu w roku 1880 – jest dziewiątą z cyklu Rougon-Macquartowie. Podtytuł cyklu brzmi: Historia naturalna i społeczna rodziny za Drugiego Cesarstwa. I rzeczywiście, ten utwór to coś więcej niż obraz błyskotliwej kariery i upadku słynnej paryskiej kurtyzany. To historia ekspansji rodów biednych i zdemoralizowanych, ich odwetu za wielowiekową pogardę sfer wyższych. To także historia upadku starych i niegdyś szanowanych rodzin szlacheckich,
Powieść Krasickiego pisana w pierwszej osobie, tym samym sugeruje, iż jest relacją pamiętnikarską, autor co jakiś czas akcentuje prawdziwość wydarzeń. Czyni tak celowo, by stworzyć nowy typ powieści, zupełnie różny od znanych do tej pory awanturniczo-miłosnych romansów. Powieść Krasickiego posiada wiele nowoczesnych, oświeceniowych elementów, jest satyrą obyczajową, ma elementy utopii, robinsonady, powieści podróży i powieści przygodowej. Treść i przesłanie utworu Pierwszą polską powieścią nowożytną są Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Ignacego
