BOHATER LITERACKI
Tomasz Judym – niepoprawny idealista Co o nim wiemy? Główny bohater powieści Ludzie bezdomni Stefana Żeromskiego, doktor Tomasz Judym, pochodził z biednej rodziny robotniczej, był synem szewca. Jego dom rodzinny, jak sam go określa, to „(…) suterena, wilgotny grób pełen śmierdzącej pary. Ojciec wiecznie pijany, matka wiecznie chora. Zepsucie, nędza śmierć”. Po śmierci matki wzięła go na wychowanie ciotka. Judym był u niej chłopcem na posyłki, czyścił podłogi, mył naczynia, sypiał w przedpokoju
Józef K. – człowiek osaczony Dlaczego bohater jest tak ważny? Bohater Procesu Franza Kafki pokazuje uniwersalne postawy wobec losu, uosabia obawy właściwe każdemu człowiekowi. Dzięki parabolicznemu charakterowi powieść można odczytać na wiele różnych sposobów. Los Józefa K. może być ilustracją sytuacji człowieka w systemie totalitarnym, uważanym za największe zło XX w. Stalinizm czy faszyzm stawiały jednostkę wobec identycznych przeżyć. A może system pokazany w Procesie to świat biurokracji, także typowy dla naszych czasów?
Zenon Ziembiewicz – polski typ karierowicza Biografia bohatera Dzieciństwo – Boleborza (część dóbr hrabiów Tczewskich, w których ojciec po utracie własnego majątku otrzymuje miejsce rządcy). Nauka w szkole w pobliskim mieście. Pierwsze krytyczne oceny wobec rodziców – ciasnota ich horyzontów i anachroniczność sposobu myślenia. Nieodwzajemniona młodzieńcza miłość do koleżanki ze szkoły, Elżbiety Bieckiej, wychowanki ciotki Cecylii Kolichowskiej, właścicielki kamienicy. Studia w Paryżu. Znajomość z Karolem Wąbrowskim, synem pani Kolichowskiej. Związek ze śmiertelnie chorą na gruźlicę Adelą.
Wiek XIX. Norwegia. Młody Gregers Werle powraca do rodzinnego domu i pragnie naprawić świat. Występuje przeciw ojcu – bo stary Werle ma wiele na sumieniu: zdradzał żonę, oszukał wspólnika, służącą Ginę wydał za mąż za Hjalmara Ekdala – choć spodziewała się jego dziecka. Teraz, po 16 latach, jego syn – Gregers – który domyślił się wszystkiego – objawi światu prawdę. Jaka jest jego najważniejsza, kontrowersyjna decyzja? Bez wątpienia ta,
Co o nim wiemy? Jest ważnym bohaterem Pana Tadeusza Adama Mickiewicza – jego losy to główny wątek epopei narodowej. Jest ojcem tytułowego bohatera, starszym bratem Sędziego, tajemniczym emisariuszem ukrywającym się pod habitem bernardyna. Przed laty był jednak zupełnie innym człowiekiem! Nazywano go Wąsalem (od wielkich wąsów) i Wojewodą („przez żart: w istocie wiele znaczył w województwie,/ Bo rodzinę Sopliców miał jakby w dowództwie”). Młody Jacek to uosobienie cech sarmackich: porywczy i skłonny do bójek, dumny i pełen
Herakles – w mitologii rzymskiej zwany Herkulesem. Kim był? Herosem, czyli półbogiem. Synem Zeusa i śmiertelnej kobiety Alkmeny. Ulubieńcem Zeusa i Ateny, znienawidzony przez Herę (nic dziwnego, był dowodem zdrady jej męża). Dla przebłagania Hery nadano mu imię Herakles. Nic to nie pomogło – Hera nieprzerwanie prześladowała bohatera. Miał nadludzką siłę, która przysporzyła mu sławy, ale i niemało kłopotów. Był bowiem bardzo gwałtowny i często wpadał w gniew – nie panował wówczas nad swoją siłą
Kim był Syzyf? Królem Koryntu. Panował sprawiedliwie, przyczynił się do rozwoju swego państwa. Był ulubieńcem bogów. Zeus często zapraszał go na uczty odbywające się na Olimpie. Niestety, Syzyf miał jedną wadę – był strasznym plotkarzem. Co zrobił? Podpadł bogom. I to wiele razy. Najpierw wygadał się przed ludźmi z jakiegoś sekretu Zeusa. Prawdopodobnie zdradził, że to właśnie Zeus porwał córkę boga rzeki Asoposa. Ale dokładnie nie wiadomo, czym zdenerwował władcę Olimpu. Faktem
Don Kichot – kwestionariusz osobowy Wiek: „zbliżał się do pięćdziesiątki”. Wygląd: „wysokiej postawy, suchy na twarzy, członki ma długie, żylaste, cerę żółtą, nos orli nieco zakrzywiony, długie wąsy, czarne i obwisłe”. Stan cywilny: kawaler, ale wzdychający do pięknej Dulcynei z Toboso (raczej wytworu jego wyobraźni niż realnie istniejącej osoby). Mocne strony: łagodny, prostoduszny. Umie współczuć, ma silne poczucie sprawiedliwości. Sancho Pansa powiedział o nim: „duszę ma jak kryształowy dzban, nie potrafi nikomu szkodzić,
Co o niej wiemy? Jest bohaterką powieści Elizy Orzeszkowej Nad Niemnem. To córka ciotecznej siostry Benedykta Korczyńskiego. Nie wychowywała się w szczęśliwej rodzinie. Jej ojciec porzucił żonę dla nauczycielki Francuzki. Po śmierci matki i utracie majątku Justyna zamieszkała w Korczynie razem z ojcem, zdziwaczałym muzykiem. Miała wówczas 14 lat. W wychowywaniu ubogiej krewniaczki pomagała pani Andrzejowa Korczyńska, wdowa po najstarszym bracie Benedykta. Justyna dostawała piękne suknie, książki, nuty. Wiele czasu spędzała w Osowcach – majątku pani Andrzejowej.
Dane o utworze Dzieło: Hamlet Autor: William Szekspir Czas i miejsce akcji Dania, zamek w Elsynorze – historię o królewiczu, który udawał obłąkanego, by zemścić się na stryju za zamordowanie ojca, zaczerpnął Szekspir z Historii tragicznych Belleforesta i Hamleta – dramatu nieznanego autora. Pierwowzorem Hamleta był bajeczny książę jutlandzki Amleth z V w. Dane osobowe Imię: Hamlet Imiona rodziców: Gertruda i Hamlet Wiek: mówi się o nim często „młody Hamlet”, ale to określenie może służyć rozróżnieniu
Co o nim wiemy? Jim to tytułowy bohater powieści Josepha Conrada Lord Jim (1900 r.). Urodził się w Essex jako jeden z pięciu synów pastora. To ważne – już z domu wyniósł przeświadczenie o istnieniu niezmiennych wartości. Jim pragnął zostać marynarzem, trafił więc na „statek szkolny do oficerów marynarki handlowej” i szybko zdobył patent oficerski. Tragiczny okazał się rejs Jima na statku Patna, który przewoził 800 malajskich pielgrzymów. W chwili zagrożenia, gdy wydawało się, że okręt zatonie, razem
Przypadki Robinsona Crusoe zupełnie niesłusznie uchodzą za powieść dla młodzieży, a nawet dla dzieci. Oczywiście ważna jest ich warstwa przygodowa, ale warto mieć świadomość, że to także utwór przedstawiający pewien światopogląd oraz rady życiowe charakterystyczne i dla czasów, w którym powstał, i o znaczeniu uniwersalnym. Światopogląd i rady dla ludzi jak najbardziej dorosłych! Ale warto i to wiedzieć, że ogólny wydźwięk powieści nie jest specjalnie optymistyczny i prowadzi do ponurych
Emma Bovary Emma Rouault, romantyczna i niezadowolona z życia dziewczyna, wychodzi za mąż za Karola Bovary, wiejskiego lekarza. Bardzo szybko spostrzega, że jej mąż jest zupełnie przeciętnym, nieciekawym i ograniczonym człowiekiem. Nuda rzuca ją w ramiona pierwszego lepszego mężczyzny, który wydaje jej się wcieleniem ideału; potem zostaje kochanką urzędnika notarialnego. W zamęcie upojenia przekonana jest za każdym razem, że przeżywa wielką miłość. Nagle staje wobec twardej rzeczywistości: nieubłagany wierzyciel grozi, że ujawni jej mężowi długi,
Hrabia Henryk Hrabia Henryk, występujący w dramacie Zygmunta Krasińskiego również jako Mąż, jest nietypowym i bardzo interesującym przykładem bohatera romantycznego. Od innych postaci romantycznych wiele go różni. Jego portret jest wszechstronny, postać to wieloznaczna, ale niepozbawiona silnego charakteru, mimo naznaczenia tragizmem. Znaczenie postaci To ważny bohater romantyczny, skupiający w sobie i cechy typowe dla epoki, i mniej dla niej charakterystyczne. Nie jest, jak inni wielcy bohaterowie romantyczni, naznaczony wielką ideą. Po metamorfozie, jaką przeszedł, Henryk
Bohater Kartoteki Wystawiona w 1960 roku Kartoteka wzbudziła wiele kontrowersji zarówno wśród krytyków teatralnych, jak i publiczności przyzwyczajonej do teatru, dramatu tradycyjnego. To, co zobaczono podczas premiery, całkowicie wykraczało poza ramy kanonu sztuki scenicznej. Słowem, Kartoteka okazała się szokującym wydarzeniem kulturalnym, rewolucją w skostniałym, polskim teatrze, gdyż złamała, a raczej rozbiła tradycyjną strukturę dramatu. W pewnym sensie Kartoteka była świadomą prowokacją artystyczną Stanisława Różewicza. A sam autor tak mówił o tym dramacie: „Jedno wiedziałem. Wiedziałem, że forma
Artur – bohater Tanga Mrożka Artur, jak każdy młody człowiek szuka własnej drogi życia. Odrzuca świat stworzony przez rodziców, pragnie żyć inaczej, lepiej. Bohater ten buntuje się nie tyle przeciwko ograniczającym go zasadom, ale przeciwko… brakowi jakichkolwiek zasad. Artur zauważa pozorną wolność rodziców, którzy odrzucili wszelkie formy i ograniczenia, a z kolei babcia w trampkach i dżokejce, grająca w karty, wcale nie wydaje mu się nowoczesna. Otoczony chaosem nie ma możliwości samookreślenia. Mrożek
Gustaw, bohater Innego świata Źródło Inny świat to powieść autobiograficzna. Gustaw Herling-Grudziński opisuje w niej przeżycia i doznania więźnia łagru sowieckiego. Narrator opowiadający historie współwięźniów, a także swoje własne, relacjonuje je z chłodnym dystansem. Pierwsza część powieści to szereg portretów osób skazanych na ciężką pracę. Poznajemy historię Kostylewa, człowieka, który pragnąc uniknąć pracy ponad ludzkie siły, wkłada codziennie rękę w ogień. Inny przykład to historia „nocnych łowów” i Marusi. W świecie obozowym gwałty na kobietach zdarzały się często. Marusia
Doktor Rieux to bohater, który mógłby być wzorem moralnym dla innych. Nie nadużywa wielkich słów – walki z dżumą z narażeniem własnego zdrowia nie nazywa poświęceniem, lecz wypełnianiem obowiązków. Jego bohaterstwo jest ciche, skromne i może wydawać się nieefektowne, jednak czy Bernard Rieux i Jean Tarrou nie są nowymi modelami świętości – świętości bez Boga i efektów specjalnych, takich jak skrajna asceza w stylu św. Szymona Słupnika, budzące grozę męczeństwo
Maciej Boryna Maciej Boryna, zwłaszcza w scenie siewu, jest stylizowany na wzór homeryckiego herosa albo króla Piasta. W tym na co dzień skąpym, apodyktycznym, nieustępliwym człowieku jest wiele godności i siły! Juliusz Krzyżanowski pisał o nim: „Tyle w nim siły woli, tyle panowania nad sobą, tyle poczucia własnej wartości”. Znaczenie postaci Maciej Boryna jest jednym z najbardziej wyrazistych bohaterów Chłopów. Choć bywa czasem zabawny lub denerwujący, w scenie siewu, poprzedzającej jego śmierć, autor czyni go wielkim. Maciej
Jagna Jagna, która jest kimś w rodzaju wiejskiej femme fatale i przez niektórych uważana jest za kobietę lekkich obyczajów bez sumienia, ofiarą przerażającego samosądu. Tymczasem nie jest wcale zła ani zepsuta. Jest po prostu tragicznie nieprzystosowana do środowiska, w którym żyje. W wiejskiej gromadzie czuje się jak odmieniec. Nie interesuje jej posiadanie ziemi, morgi ani plony. Jagna, niczym młodopolska artystka, jest oderwana od rzeczywistości, żyje emocjami i przelotnymi nastrojami. Jest
