LICEUM
Wskaż cechy gatunkowe Giaura jako powieści poetyckiej. Powieść poetycka to gatunek literacki powstały w romantyzmie. Gatunek jest zgodny z założeniami epoki, bo ucieka od klasycznych założeń, rujnuje przyzwyczajenia literackie i jest egzotyczny, oryginalny. Jak to się dzieje? Za sprawą kilku zabiegów stosowanych przez autorów. Oto one: Kanwą muszą być wydarzenia dramatyczne i tajemnicze. Fabuła nigdy nie będzie opowiedziana po kolei (inwersja czasowa). Fabuła nigdy nie będzie opowiedziana w pełni (luki, niedopowiedzenia, kompozycja otwarta). Zdarzenia opowiada
Przedstaw skrót zdarzeń Giaura Byrona. Akcja rozgrywa się w Grecji będącej pod panowaniem Turcji, w końcu XVIII wieku. Głównym bohaterem jest młody, tajemniczy Wenecjanin nazywany Giaurem, który z wzajemnością pokochał Leilę – najpiękniejszą spośród żon tureckiego baszy Hassana. Giaur zaplanował porwanie, lecz nie zdążył zrealizować planu. Hassan domyślił się zdrady i ukarał żonę na sposób turecki: utopiono ją w morzu. Oszalały z rozpaczy Giaur dokonał zemsty – zabił Hassana, napadając go w czasie podróży. Nie przyniosło mu to
Pytania O czym jest Giaur? Jak zinterpretujesz utwór, co istotnego zauważasz w lekturze? Giaur to utwór o: miłości; wolności; silnym, dumnym człowieku, który poniósł klęskę w walce z rzeczywistością; cierpieniu i samotności człowieka, który stracił ukochaną osobę. Jest to utwór skupiony na jednym wątku – historii nieszczęśliwej miłości. Uczy, że miłość jest najważniejszą siłą w życiu człowieka. Świat nie ma prawa stawiać jej barier i ograniczać wolności ludzkiej. Byron tak opowiedział starą historię, że jesteśmy całkowicie po
Podaj przykład porównania homeryckiego. Najsłynniejsze: porównanie Hektora i Achillesa w scenie pojedynku. I tak jak orzeł, ptak górski, najszybszy wśród uskrzydlonych, Spada i lekko dopędza z chmur gołębicę spłoszoną – Ona wymyka się, pierzcha, lecz orzeł z wrzaskiem straszliwym Z bliska uderza, w drapieżnej duszy zdobyczy spragniony – Tak z zaciętością Achilles pędził, a Hektor uciekał (…). Istota porównania homeryckiego polega na tym, że jeden człon porównania (tu pierwszy) zostaje rozbudowany do rozmiarów samodzielnego obrazu czy
Hamlet, Laertes, Fortynbras – różni ludzie w podobnych sytuacjach. Porównaj bohaterów. Propozycja: Wszyscy trzej są młodymi ludźmi zmuszonymi przez los do dokonania zemsty. Hamlet ma pomścić ojca, którego zabił podstępnie własny brat. Laertes powrócił do Elsynoru na wieść o zabiciu ojca przez księcia Danii. Wkrótce dowiedział się też o szaleństwie i samobójczej śmierci swej siostry Ofelii. Uznał, że także za to odpowiedzialny jest Hamlet. Fortynbras również stracił ojca, a na tronie zasiadł jego stryj. Książę
Kim był Marek Edelman? Marek Edelman, rozmówca Hanny Krall, to jeden z przywódców powstania w getcie warszawskim, zastępca komendanta Mordechaja Anielewicza. Pochodził z biednej rodziny, nie miał wyższego wykształcenia. Został jednym z liderów ŻOB (tj. Żydowskiej Organizacji Bojowej) przez przypadek – ktoś musiał zastąpić załamanego kolegę. Podczas działań likwidacyjnych w getcie Edelman miał specjalne zadanie – ratował od wywózki do obozu zagłady osoby potrzebne ŻOB. Jak sam wspomina, od początku do końca stał w bramie Umschlagplatzu
Przypomnij tytuły dwóch najważniejszych zbiorów opowiadań Tadeusza Borowskiego. Dlaczego te teksty budziły tyle kontrowersji? Pożegnanie z Marią i Kamienny świat – to dwa najważniejsze zbiory opowiadań Tadeusza Borowskiego. Fakt, że narrator wielu opowiadań nosi imię Tadeusz oraz że liczne szczegóły z jego życia są zbliżone z biografią Borowskiego spowodowało, że wielu interpretatorów utożsamiło tę postać z autorem opowiadań. I to właśnie było przyczyną kontrowersji. Bohater-narrator Tadek jest bowiem doskonałym przykładem „człowieka zlagrowanego”, konformisty przystosowanego do życia
Pytania Kto to byli urkowie? Urkowie to przestępcy kryminalni, recydywiści, którzy mieli dużo lepszą pozycję niż więźniowie polityczni. Urką staje się przestępca pospolity dopiero po kilkakrotnej recydywie. W tej nowej sytuacji nie opuszcza już na ogół nigdy obozu, wychodząc na wolność tylko na parę tygodni dla załatwienia najpilniejszych spraw i dokonania następnego przestępstwa. Miarą pozycji, jaką wytworzył sobie w obozie urka, jest nie tylko to, ile lat tułał się po łagrach i za co
Akt I Wyjaśnia, jak doszło do zbrodni. W scenie 1, na wrzosowisku widzimy trzy czarownice (Siostry Losu). Zamierzają ukarać kobietę, która zawiniła wobec jednej z nich. Jest nią lady Makbet, a kara ma dosięgnąć nie tylko ją, lecz spaść na jej rodzinę. Okolice Forres. Bitwa między wojskami króla Szkocji Dunkana a zbuntowaną szlachtą. Walka jest wyrównana, dopiero brawurowy atak Makbeta przechyla szalę zwycięstwa na stronę prawowitego króla. Gdy po zakończonej bitwie Makbet i jego
Charakterystyka Konrada Wallenroda. Czytelnik poznaje go jako krzyżackiego komtura w Malborku – ponurego, małomównego, dowodzącego zakonem w wojnie z Litwą. Z biegiem akcji poznaje, kim jest Wallenrod – to Litwin porwany za młodu przez Krzyżaków i przez nich wychowany, Walter Alf, który uciekł do swoich, lecz powrócił do zakonu, pod imieniem Wallenroda zdobył tu uznanie i został wybrany przywódcą. • Wygląd zewnętrzny – nie wiadomo wiele – narrator mówi „piękny
Pytania Udowodnij, że „Konrad Wallenrod” jest powieścią poetycką. Utwór Mickiewicza spełnia wszystkie podstawowe reguły gatunku powieści poetyckiej. W utworze brak jest przyczynowo-skutkowego powiązania ze sobą poszczególnych scen, kolejna scena nie musi być następstwem poprzedniej. Na przykład scena VI Pożegnanie przynosi obraz klęski Krzyżaków i śmierci bohatera, natomiast nie ma przed nią sceny opisującej przegraną bitwę. Niechronologiczność akcji – na przykład w scenie I dowiadujemy się o wyborze Konrada na wielkiego mistrza, a dopiero później, w scenie
Udowodnij, że Konrad Wallenrod jest powieścią poetycką. POWIEŚĆ POETYCKA – gatunek ten stworzył angielski poeta George Byron. Sam Mickiewicz przetłumaczył na język polski najbardziej znany utwór tego gatunku, czyli Giaura Byrona. Cechy powieści poetyckiej to: Luźna, fragmentaryczna kompozycja, pełna tajemnic i niedomówień. Elementy fabuły są ze sobą luźno powiązane lub wręcz niespójne. Inwersja czasowa – akcja nie jest chronologiczna, mogą pojawiać się retrospekcje, akcja miesza się z przedakcją. Zostaje też zerwana więź
Przedmowa utworu dotyczy dziejów Litwy i narodu litewskiego w czasach średniowiecza, a zwłaszcza w wiekach XIII i XIV. Służy ona nadaniu aktualnym problemom „rysu historycznego” dla zmylenia carskiej cenzury. Wstęp – zawiera zarys wojny, która lada chwila wybuchnie między Teutonami (Krzyżakami) a Litwinami. Niemen staje się granicą między dwoma wrogimi państwami. • Część I Obiór – do Marienburga (Malborka) przybywają komturowie krzyżaccy, aby wybrać wielkiego mistrza. Tutaj masz charakterystykę Konrada – zasłużonego, ale ponurego rycerza, którego jedynym
Jak można odczytać pojawiające się w dramacie postacie wiedźm? Po pierwsze: obrazują potęgę sił nadprzyrodzonych, których moc jest daleko większa od możliwości człowieka. To właśnie one, a nie my sami, nadają ostateczny kształt naszemu życiu i są siłą sprawczą wielu ludzkich zachowań. Po drugie: symbolizują zło świata, które mieszka poza ludzką naturą. Jednak człowiek jest w nie uwikłany bo mimo że go nie akceptuje, podlega jego prawom. Po trzecie: symbolizują ciemne myśli Makbeta i jego
Przedstaw najważniejsze wątki powieści Bułhakowa Mistrza i Małgorzaty Wątek współczesny (w którym przeplatają się plany realny i fantastyczny). Powieść rozpoczyna się rozmową pomiędzy Berliozem i Bezdomnym na Patriarszych Prudach na temat istnienia Boga. Do rozmowy miesza się tajemniczy profesor czarnej magii (Woland), który przepowiada Berliozowi śmierć i zapewnia rozmówców o istnieniu Ha-Nocri (Chrystusa) oraz dowodzi, że był obecny przy jego sądzie. Berlioza niepokoi tajemniczy cudzoziemiec, dlatego próbuje go sprawdzić. Wówczas wpada pod prowadzony przez
Justyna Orzelska – pozytywistka czy romantyczka? Zgromadź argumenty za i przeciw. Na pozór jest typową pozytywistką. Uparta, zdecydowana, wytrwale dąży do celu. Aktywna i energiczna, nie traci długich godzin na rozmyślania o konsekwencjach swoich czynów. Uczucie do Jana nie wytrąca jej z równowagi, tylko dodaje sił. Wierzy, że praca odgrywa ważną rolę w życiu. Po ślubie z Jankiem pragnie zająć się pracą u podstaw – nauczaniem wiejskich dzieci. Jej decyzja
Omów najważniejsze konflikty i spory pomiędzy bohaterami w Nad Niemnem. 1. Konflikt między Benedyktem Korczyńskim a jego synem Witoldem Najbardziej wyeksponowany w powieści. Kończy się pojednaniem i wybuchem miłości, lecz nie można bagatelizować jego znaczenia, choćby ze względu na to, że przewija się on przez cały utwór. Zarazem może sprawiać wrażenie konfliktu pozornego, jeśli weźmie się pod uwagę, że Witold i Benedykt byli w gruncie rzeczy bardzo do siebie podobni,
Nad Niemnem to kolejny w literaturze polskiej gatunkowy przykład epopei szlacheckiej. Jakie cechy powieści o tym świadczą? Bohater zbiorowy Choć, oczywiście, każdego z głównych bohaterów i traktować można bardzo indywidualnie, to jednak – podobnie jak w wypadku Pana Tadeusza – wszyscy razem tworzą pewną całość noszącą cechy bohatera zbiorowego. Tym bohaterem zbiorowym Nad Niemnem jest właśnie polska szlachta – w całej swej społecznej rozciągłości – od arystokraty Różyca aż po
Bohaterowie Nad Niemnem We dworze w Korczynie zamieszkuje rodzina Korczyńskich: senior rodu – Benedykt, jego żona Emilia, dwoje dzieci – dwudziestoletni Witold i kilkunastolatka Leonia – które uczą się w szkołach w mieście i właśnie przyjechały na wakacje, a także zajmująca się całym domem krewna Benedykta, Marta, inni zubożali krewni – Justyna i Ignacy Orzelscy oraz panna Teresa, dama do towarzystwa Emilii. Benedykt Korczyński, dobry gospodarz, ciężko pracuje, aby zapewnić
Dokonaj charakterystyki Barbary Niechcic. Zwróć uwagę! Barbara jest niewątpliwie najciekawszą kreacją literacką, chociaż wielokrotnie drażni swoim chimerycznym usposobieniem. Dystansuje się wobec niej nawet sama autorka, nakazując narratorowi mówić o bohaterce „pani Barbara”, a nie po prostu „Barbara”. Ta rezerwa jest jednak po części pozorna, wszak to nie Bogumił, ale właśnie Barbara staje się w powieści autorką głębokich prawd o wymiarze egzystencjalnym, to ona zadaje pytania dotyczące spraw ostatecznych! Dlatego przyjrzyj się
