Tematy, z jakimi można powiązać Chłopów: • wieś • praca • natura • miłość • małżeństwo • konflikty rodzinne • obyczaje, tradycja 1. Jaką techniką obrazowania posłużył się Reymont w przywołanych fragmentach Chłopów? Kuba leżał bezwładny, dychał coś niecoś i rzęził przez zwarte zęby, że trzeba było je nożem podważać, by mu nieco wody wlać do gardła. Nogę miał przerąbaną w kolanie, ledwie się trzymała na skórze i obficie
Autor Sofokles (496-406 p.n.e.) – jeden z trzech wielkich tragików greckich. Wprowadził do dramatu trzeciego aktora, zwiększył liczbę osób w chórze z dwunastu na piętnastu, udoskonalił dekoracje. W swoich utworach ograniczył rolę bogów, większy nacisk położył na przeżycia osób dramatu, pogłębił ich psychologię. Każdą z postaci obdarzył zespołem indywidualnych cech. Tworzył w czasach Peryklesa. Napisał około stu dwudziestu dramatów. Zachowało się tylko 7 tragedii: Ajas, Antygona, Król Edyp, Trachinki, Elektra,
Autor Dante Alighieri (1265-1321) To jeden z najważniejszych twórców przełomu średniowiecza i renesansu, uważany za prekursora nowej epoki. Urodził się i większość życia spędził we Florencji – stolicy sztuki. Pochodził z rodziny patrycjuszy. Otrzymał staranne wykształcenie, był poetą, uczonym i zaangażowanym w sprawy państwowe politykiem. Brał czynny udział w walce stronnictwa tzw. Gwelfów Białych dążących do uniezależnienia tego miasta od papiestwa. Po zwycięstwie przeciwników, Gwelfów Czarnych, zagrożony karą śmierci, musiał udać się na tułaczkę. Od roku 1302
Tematy, z którymi można powiązać Boską komedię, to: Różne wizje piekła w literaturze i sztuce. Wędrówka po zaświatach jako temat literatury i sztuki. Różne wizje nieba w wybranych tekstach kultury. Postać przewodnika w literaturze – przedstaw i porównaj kilku wybranych przewodników. Motyw winy i kary w wybranych tekstach literackich. Podróż, wędrówka Zło Obraz stosunków społecznych Portret kobiety Poeta i poezja Wyobrażenie zaświatów Wątki autobiograficzne w literaturze Miłość Podróż, wędrówka Przykład tematu prezentacji Portrety najsłynniejszych literackich i filmowych
Cierpienia młodego Wertera (wydany w 1774 r.) to dzieło preromantyczne, zwiastujące (jakże silnie!) nową epokę. Powieść wzbudziła ogromne, niewyobrażalne wręcz zainteresowanie. Czytelnicy zetknęli się z nowym typem bohatera – wrażliwego, czułego, cierpiącego na Weltschmerz (czyli ból istnienia). Ten bohater na próżno szukał dla siebie miejsca, gardził konwencjami społecznymi, salonowymi formułkami, całym zakłamanym społeczeństwem. Od imienia bohatera powieści wywodzi się nazwa bohater werterowski (bardzo popularny typ bohatera we wczesnym romantyzmie!). Młodzież fascynowała się postacią egzaltowanego
Scharakteryzuj miłość Wertera do Lotty. Wskaż cechy miłości romantycznej. Zacznij od wspomnianej tezy: Uczucie Wertera do Lotty ma bardzo wiele cech miłości romantycznej. Następnie wymień je (wystarczy kilka najważniejszych). To miłość duchowa, nie zmysłowa – Werterowi wystarcza dotyk dłoni ukochanej, rozmowa z nią, przechadzka. Idealizacja i sakralizacja wybranki – Werter pisze o Lotcie: „Świętą mi jest! Wszelka żądza gaśnie przy niej”. Postrzega ją jako istotę uduchowioną, grającą na fortepiane porównuje do anioła… Brak
Z pewnością można tę książkę wykorzystać przy wielu tematach, na przykład: Motyw podróży w literaturze – przy tym temacie wykorzystasz przygodowe aspekty książki, czyli podróż Marlowa wzdłuż rzeki Kongo, perypetie z parowcem, atak tubylców i inne niebezpieczeństwa, które czyhały na podróżników na każdym kroku. Egzotyka – zwróć uwagę na afrykański pejzaż, plemienne zwyczaje tubylców, ich stroje i ozdoby, przyjrzyj się wyraźnie murzyńskiej kochance Kurtza. Problem istoty zła – temat trudny,
Ta lektura jest ważna bo: Jest głosem przeciwko podbojom kolonialnym, zniewoleniu, haniebnym praktykom imperialnym Europejczyków w Afryce. Odkrywa wstrząsającą prawdę o ludzkich instynktach i możliwościach czynienia zła. Stanowi genialne studium psychologiczne ukazujące fenomen nieprzeciętnej jednostki. Uświadamia, jak bardzo złożona i niejednoznaczna w ocenie bywa prawda o człowieku. Autor Joseph Conrad (1857-1924) – żeglarz i pisarz. W rzeczywistości nazywał się Józef Konrad Korzeniowski i był z pochodzenia Polakiem. Jako siedemnastoletni chłopak
Granica to nowy typ powieści społeczno-obyczajowej. Od budowania napięcia ważniejsza jest w niej analiza przyczyn wystąpienia pewnych zdarzeń oraz stanów psychicznych bohaterów, ich motywacji. Ważna cecha kompozycji tego dzieła to odwrócenie ciągu przyczynowo-skutkowego i zastosowanie klamry kompozycyjnej. W pierwszym rozdziale powieści ukazane jest jej zakończenie, a dodatkowo zarys konfliktu i najważniejszych zdarzeń. Ma to skierować uwagę czytelników na nowy sposób przedstawiania tematyki. Sama fabuła zaś jest dość prosta. Przestawienie czasowego następstwa wydarzeń to antycypacja. Już
Rozprawka na temat: Dlaczego Ziembiewiczowi nie udało się zrealizować swojego programu – żyć uczciwie? We wstępie zawrzyj fakt i postaw pytanie Już od początku powieści czytelnik ma jasność, że życie głównego bohatera zakończy się klęską zarówno na polu prywatnym, jak i zawodowym. Jak do tego doszło? I dlaczego? W rozwinięciu Wskaż drobne wydarzenia, które sprawiły, że powoli i niemal niezauważalnie, ale jednocześnie nieodwołalnie, schodził z drogi uczciwości. Najpierw na drodze kariery zawodowej – zaczęło
Charakterystyka Zenona Ziembiewicza Prezentacja Syn ziemiańskiej rodziny Ziembiewiczów, wychowany w Boleborzy, wykształcony (gimnazjum, studia w Paryżu), potem redaktor pisma Niwa, wreszcie prezydent miasta. Cechy wyglądu Tak wygląda u szczytu kariery: Jego powszechnie znana sylwetka, trochę pochylona, przemykająca prawie co dnia długim, odkrytym autem przez ulice miasta, jego twarz o garbatym profilu i ascetycznie wydłużonej szczęce, dla jednych przyjemna i nawet rasowa, dla drugich jezuicka i nienawistna. W oczach Elżbiety jeszcze
Czy można określić Zenona Ziembiewicza – bohatera Granicy – jako postać tragiczną? Tragizm jako kategoria literacka to konflikt nie do rozwiązania między wartościami a koniecznościami określającymi życie bohatera. Bohater tragiczny stoi przed wyborem jednej z dwóch sprzecznych racji, ale każda decyzja doprowadzi go do nieuchronnej katastrofy. Wszystkie bowiem działania prowadzą go do klęski. Zenon nieświadomie powielił znienawidzony schemat, z którym walczył w domu rodzinnym. Chciał żyć uczciwie, ale granicę moralności wciąż przesuwał. Uwikłał się
Zacytuj z książki siedem przykazań animalizmu, które zwierzęta wypisały na ścianie stodoły, i skomentuj je krótko. • Wszystko, co chodzi na dwóch nogach, jest wrogiem. • Wszystko, co chodzi na czterech nogach lub ma skrzydła, jest przyjacielem. • Żadne zwierzę nie będzie nosić ubrania. • Żadne zwierzę nie będzie spać w łóżku. • Żadne zwierzę nie będzie pić alkoholu. • Żadne zwierzę nie zabije innego. • Wszystkie zwierzęta są równe.
Wskaż kilka cech charakterystycznych języka Ferdydurke. Nazwiska znaczące Specyficzne słowa klucze kojarzące się z kulturą karnawałową, cielesnością: przyprawić „gębę”, „upupić”, „łydka”. Neologizmy: zbelfrzony, inżynierkowaty, przerozkazywać. Zabawy słowne: pani Młodziakowa, gdy była sanitariuszką, została skopana w okopach, a Syfon został zgwałcony przez uszy. Zmiany szyku zdania, np. „Słowacki wielkim poetą był”. Aforyzmy: „O, styl – narzędzie tyranii!”. Czy nazwiska w Ferdydurke to nazwiska znaczące? Podaj kilka przykładów nazwisk i krótko je omów. Nazwiska w tej powieści
Ferdydurke to ostra satyra na świat uwięziony w Formie, która tłumi wszelki indywidualizm, zabija to, co w człowieku własne, jedyne, niepowtarzalne. Gombrowicz udowadnia, że świat jest niczym innym jak rekwizytornią Form – gotowych schematów, konwencji, stereotypów, wzorców. Człowiek wpisany w taką rzeczywistość, otoczony zewsząd przez Formy żyje jednocześnie ze świadomością, że do nich nie dorasta. Grozi mu więc popadnięcie w niedojrzałość, czyli „upupienie”, z którego zresztą czerpie energię. Niedojrzałość jest
Tytuł W tradycyjnych powieściach tytuł na ogół informuje o zawartości powieści – przykład takiego tytułu to Anna Karenina Lwa Tołstoja czy Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej. W przypadku Ferdydurke mamy do czynienia z zupełnie inną sytuacją – ten tytuł zamiast informować, dezinformuje, sprawia, że czytelnik czuje się zagubiony – cóż to za dziwne słowo? A może właśnie ta bezsensowność tytułu jest źródłem jego sensu? Nadanie powieści takiego frapującego tytułu jest na pewno formą gry z czytelnikiem.
Zinterpretuj motto powieści. Motto powieści to cytat z Daniela Defoe: Jest rzeczą równie rozsądną ukazać jakiś rodzaj uwięzienia przez inny, jak coś, co istnieje rzeczywiście, przez coś innego, co nie istnieje. Wybór motta, otwierającego powieść, nigdy nie jest przypadkowy. Uważnie przypatrując się mottu danego dzieła, sporo możemy dowiedzieć się o zamyśle pisarza, celu powstania dzieła oraz zrozumieć ideę, która przyświecała autorowi. Te powody są bardzo ważne, więc chyba warto? Motto podkreśla, że
Narratorem powieści jest od początku ktoś z wewnątrz, co daje wrażenie autentyzmu. Dopiero pod koniec relacji o epidemii dowiadujemy się, że narratorem jest nie anonimowy mieszkaniec Oranu, ale centralna postać utworu – doktor Rieux. Dlaczego ukrył ten fakt? „Zależało mu na tonie obiektywnego świadka”. Kronikarz stara się być dokładny. Przedstawia szczegółowy obraz epidemii: objawy choroby, ludzkie postawy, sposoby walki. Najmniej mówi o swoich przeżyciach. Uważa, że tak trzeba: Chcąc być
Zinterpretuj tytuł powieści Alberta Camusa pt. Dżuma. Dżuma jako powieść o: • wojnie, • różnych ludzkich postawach wobec zagrożenia, • miłości i ofiarności pomagającej pokonać zło, • potrzebie solidarności ludzi w sytuacji ekstremalnej, • stałej obecności zła w otaczającym nas świecie, • potrzebie heroizmu, • cierpieniu, • wierze, winie i karze. Dżuma, zwana też morową zarazą lub czarną śmiercią, to jedna z najgroźniejszych chorób zakaźnych. Była jedną z większych plag
Epoka – tu jesteśmy Powieść została ukończona w 1947 roku. Tło epoki, w której powstawała, jest więc przerażające – to czasy systemów totalitarnych i II wojny światowej. Ludzie często byli stawiani w sytuacjach granicznych – ich metaforą jest wybuch epidemii dżumy. Gatunek Dżuma to powieść-parabola o samotności człowieka, miłości do innych ludzi i walce ze złem. Autor zawarł w niej ponadczasowy sens, ważny dla każdego czytelnika. Dżuma może być symbolem