SIDEBAR
Treny Treny Jana Kochanowskiego uznawane są za najdojrzalsze dzieło poety. Należy patrzeć na nie jako na całość – ma bowiem przemyślaną kompozycję. Jest to cykl 19 utworów żałobnych poświęconych zmarłej córeczce poety. Zbiór trenów traktujemy jako jedno wielkie dzieło, bowiem ich kolejność i układ nie są przypadkowe. Tren to gatunek żałobny (funeralny) poświęcony zwykle zmarłemu wodzowi czy ważnemu mężowi stanu. Tu – zostały napisane w hołdzie i bólu po stracie ukochanego dziecka –
Pieśni uważane za początek polskiej liryki. W pełni wyrażają filozofię Kochanowskiego jako renesansowego myśliciela. Poeta ujął je w: Księgi pierwsze – 25 pieśni Księgi wtóre – 25 pieśni Pieśń świętojańska o sobótce – 12 pieśni Gatunek Pieśń to gatunek starożytny, pochodzący z antyku, silnie związany z muzyką i początkowo wykonywany wraz z nią. Pierwszym twórcą pieśni i wzorem dla Jana z Czarnolasu był Horacy – dlatego niektóre pieśni Kochanowskiego są przekładami albo luźnymi parafrazami carmin rzymskiego poety. .
Fraszki Autor Jan Kochanowski – ojciec polskiej literatury. Pisze w języku ojczystym poezję kunsztowną, o wysokim poziomie artystycznym. Jest najwybitniejszym poetą literatury staropolskiej, poeta doctus (poeta uczony), dramatopisarz, tłumacz – wszechstronnie wykształcony, znający języki obce (łacinę, grekę, hebrajski), wybitnie utalentowany; najważniejszy przedstawiciel polskiego renesansu. Edukacja Urodził się prawdopodobnie w 1530 roku w Sycynie niedaleko Radomia. Był synem Piotra Kochanowskiego i Anny z Białaczowskich. Wychowywał się w średniozamożnej rodzinie szlacheckiej (ojciec był
Ferdydurke Gombrowicz Lektura w epoce Stop! Jesteś w dwudziestoleciu międzywojennym! Ale fajne czasy! Pierwsze automobile (dla nas całkowicie retro!) z oszałamiającą prędkością 20 kilometrów na godzinę pokonują przestrzeń. Panie w krótkich fryzurach i śmiesznych kapelusikach paradują do kina! Jest już film – najpierw niemy, potem dźwiękowy i chociaż wciąż czarno-biały – to już prawdziwe kino. Telefony w powszechnym użyciu. Człowiek rozbił atom, lata samolotami! Prawdziwa rewolucja. Ale czy oznacza mądrość
Romeo i Julia Szekspira Lektura w epoce Stop! Jesteś w czasach elżbietańskich! Romeo i Julia a epoka Szekspir renesansowy czy barokowy? Można powiedzieć ponadczasowy, twórca przełomu epok, ale: Renesansowy, bo najważniejszym tematem jego twórczości jest człowiek – ludzka natura, najważniejsze namiętności, wahania… To zgadza się z naczelnym założeniem humanizmu,a humanizm jak pamiętamy jest wyróżnikiem epoki zwanej renesansem. Renesansowy, bo pokazuje człowieka w jego doczesnym życiu i podejmuje temat, jak
Odyseja Odyseusz jest uosobieniem sprytu i przemyślności, które często okazują się bronią skuteczniejszą niż potęga wojskowa. To najsłynniejszy z wodzów wojny trojańskiej, który umiał pokonać krytyczne momenty inteligencją i odwagą. Powrót Odyseusza do domu – dziesięcioletnia wędrówka, pełna przygód i niezwykłości (m.in. romans z czarodziejką Kirke, która zamieniała ludzi w zwierzęta, i z nimfą Kalipso, która kusiła Odysa nieśmiertelnością, spotkanie z Eolem, bogiem wiatrów, zejście do Hadesu) – jest nie
Z historii bajki Pierwsze bajki literackie miały jeszcze charakter ludowy. Powstały w starożytnej Grecji w VI wieku p.n.e. Za ich twórcę uważa się półlegendarnego poetę frygijskiego – Ezopa. Do historii przeszedł jako człowiek niezwykle mądry, ale zarazem niebywale szpetny. Sam pozbawiony urody, nie uznawał piękności bez rozumu. Formułował w bajkach moralistyczne nauki o prawdziwym szlachectwie duszy płynącym z wartości intelektu i cnoty. Bajka tak dalece zrosła się z imieniem Ezopa, że wszystkie inne zbiory tych utworów powstałe w późniejszych
Kiedy mówi się o sztuce renesansowej, podkreśla się doniosłość dwóch czynników kształtujących jej oblicze. Pierwszy to zainteresowanie naturą i badanie jej tajemnic; drugi to kult sztuki antycznej, która stała się źródłem natchnienia artystów. Renesans ma dokładną metrykę: Florencja, około 1420 roku. Wówczas Filippo Brunelleschi, na zlecenie rady miasta, rozpoczął budowę olbrzymiej kopuły na katedrze florenckiej, dając tym samym początek triumfalnemu rozkwitowi sztuki renesansowej. Nie oznaczało to jednak artystycznej rewolucji. Filippo
Późniejszy władca Polski Zygmunt I Stary zetknął się z renesansem w Budzie, na dworze Władysława Jagiellończyka, króla Czech i Węgier. Oczarowany nową sztuką, postanowił zatrudnionych na Węgrzech artystów rodem z Florencji zaprosić na Wawel, by przebudowali jego monarszą siedzibę w nowym, modnym stylu. Tak oto tuż po roku 1500 renesans dotarł do Polski. Zamek na Wawelu U stóp wzgórza, na którym stał zamek, włoscy mistrzowie pod okiem niejakiego Franciszka Florentczyka założyli pracownię i przez ponad trzydzieści lat
1. Który z renesansowych myślicieli zajmował się godnością ludzką? a) Galileusz b) Pico della Mirandola c) Erazm z Rotterdamu 2. Opisywanie miłości jako uczucia pełnego sprzeczności jest typowe dla: a) petrarkizmu b) dramatu szekspirowskiego c) pieśni miłosnej 3. Który z gatunków literackich nie pochodzi z renesansu? a) figlik b) fraszka c) dialog 4. W jakim utworze „na ołtarzu jajca liczą”? a) we fraszce O żywocie ludzkim b) w Krótkiej rozprawie…
Magda, 17 I hate the idea of school uniforms because I hate all forms of uniformization, making people think the same, wear the same clothes, listen to the same music. I hate articles about fashion which tell mean that this spring I should wear blue and I shouldn’t wear red. For me it is all slavery. Well, for the time being I haven’t been a slave – I always wear what I want. Now if school uniforms are obligatory,
A lot of magazines and TV programmes remind us about living a healthy lifestyle, but what does this really mean? In general, a healthy person doesn’t smoke, keeps the correct weight, eats healthy food, and exercises. It’s very simple! Even teenagers know this! I pay a lot of attention to doing physical exercises. I would like to be healthy and flexible even when I am 60 years old. I exercise
1. Jakie wydarzenia historyczne ukształtowały epokę renesansu? a) założenie akademii Krakowskiej 1354 roku b) odkrycia geograficzne c) wystąpienie Marcina Lutra 2. Autorem nazwy renesans jest: a) Jakub Burckhardt b) Marcin Luter c) Erazm z Rotterdamu 3. Humanizm, przewodnie hasło renesansu wywodzi się z: a) Biblii b) jest hasłem ukutym w epoce renesansu c) antyku 4. Antropocentryzm to idea przeciwstawiona: a) humanizmowi b) średniowiecznemu teocentryzmowi c) religiom reformowanym 5. Czołowe wyznanie
Cyprian Kamil Norwid W Weronie I Nad Kapuletich i Montekich domem, Spłukane deszczem, poruszone gromem, Łagodne oko błękitu. II Patrzy na gruzy nieprzyjaznych grodów, Na rozwalone bramy do ogrodów — I gwiazdę zrzuca ze szczytu; III Cyprysy mówią, że to dla Julietty, Że dla Romea — ta łza znad planety Spada… i groby przecieka; IV A ludzie mówią, i mówią uczenie, Że to nie łzy są, ale że kamienie, I
Powrót prokonsula Zbigniew Herbert Trzy profile nakładają się na siebie, kiedy przy lekturze tego utworu uruchomimy wyobraźnię: cyniczna, ale obdarzona trzęsącym się podbródkiem fizis prokonsula – wypędzonego z cesarskiego dworu na prowincję; wzgardliwe,okrutne oblicze despoty-cesarza i najmniej widoczna, ledwie zarysowana twarz poety, który z zadziwieniem patrzy na odległą w czasie scenę dworu rzymskiego i widzi swój własny świat… Co cennego w poezji Herberta? Po pierwsze poezja Herberta zauroczyła mnie swoim
Władza Literatura prezentuje i ocenia różne typy władzy. Literatura poucza sprawujących władzę. Literatura pokazuje dylematy i trud władzy. Literatura pyta o istotę i sens władzy. Literatura rejestruje bieżące czyny władców Dylemat Kreona Starożytna tragedia Sofoklesa – Antygona – między innymi dotyczy zagadnienia władzy. Kreon ma swoje racje i choć przegrywa, to jego przegrana ma być przecież ponadczasowym pouczeniem dla władców tego świata. I jest! Jest – chociaż utwór liczy
Materiał – różne wizje wsi w literaturze Oto przegląd materiału: Obrazy wsi (różne wizje wsi) w polskiej literaturze od renesansu po współczesność. Obyczajowość społeczności wiejskiej utrwalona w literaturze polskiej. Wieś a sprawa polska (chłopi wobec powstań i zagadnień patriotycznych). Pisarze opiewają piękno wsi polskiej, walczą z jej zacofaniem, zastanawiają się nad awansem społecznym… Miasto i wieś jako przestrzenie literatury polskiej. Dziecko wiejskie bohaterem literatury polskiej. Wieś polska odrysowana z humorem, z sentymentem, wiernie lub w krzywym zwierciadle. Którą z nich
Nikt nie mówi w naszym codziennym życiu, przy spotkaniu w windzie, przy szatni ani w ogóle nigdzie: „ślicznie dziś wyglądasz – jak Afrodyta, co się z piany morskiej zrodziła” lub „piękna dziś pogoda jakby Eos różanopalca uśmiechnęła się do Ziemi… ” I oczy to są oczy, a nie „coś jakby gwiazdy” i białe prześcieradło to biel, która może być jeszcze bielsza, a nie „biel jakby chmura gołębi…” W sumie –
1. Mit faustyczny, który zaczął się formować u schyłku XVI wieku, zdobywając szybko rangę jednego z najważniejszych mitów nowożytnej Europy, opowiada o dziejach człowieka chcącego żyć pełnią życia. Pierwsza popularna książka o Fauście historycznym, a już obrastającym legendą, przedstawiała go jako postać przenikniętą duchem renesansu i reformacji, wykształconego teologa i humanistę, nie stroniącego wszak od czarnej magii, pragnącego wiedzy, ale i użycia (stąd wziął się jego pakt z diabłem). Przyświecały
Rokoko W pierwszej połowie XVIII wieku panie przywdziały suknie skrócone do kostek, kokieteryjnie odsłaniające pończoszki i pantofelki na wysokich obcasach. Modę na „eleganckie rozebranie” zainicjowała artystka operowa, która w słynnej wówczas sztuce wystąpiła w szlafroku. Podobną suknię, zwaną deshabillé – w spolszczonej wersji dezabilką – kobieta zakładała do miasta, na przechadzkę, na spotkanie w gronie najbliższych przyjaciół. Etykieta dworska wymagała jednak reprezentacyjnego stroju. Na oficjalne uroczystości obowiązywały suknie na szerokim stelażu. Ponieważ niezwykle szeroki obwód
