Search Results for "Hamlet"

Porozmawiajmy o metaforze

Metafora Ma wiele twarzy – odmian bez liku. Jej imię powszednie to po prostu przenośnia. Definicji mądrych także doczekała się wiele, lecz spróbujemy wyjaśnić sobie, czym jest, bez specjalnych naukowych ceregieli. Jest metafora takim chwytem poetyckim, który polega na przeniesieniu, przypisaniu, zamianie, cech danych rzeczy zestawionych przez poetę. Mówi się, że metafora pochodzi ze skrócenia porównania. Faktycznie, da się to udowodnić. Było sobie np. takie porównanie: Szum liści jakby pożegnalny

Nieśmiertelny prokonsul i umiłowanie władzy. Poezja Herberta.

Powrót prokonsula Zbigniew Herbert Trzy profile nakładają się na siebie, kiedy przy lekturze tego utworu uruchomimy wyobraźnię: cyniczna, ale obdarzona trzęsącym się podbródkiem fizis prokonsula – wypędzonego z cesarskiego dworu na prowincję; wzgardliwe,okrutne oblicze despoty-cesarza i najmniej widoczna, ledwie zarysowana twarz poety, który z zadziwieniem patrzy na odległą w czasie scenę dworu rzymskiego i widzi swój własny świat… Co cennego w poezji Herberta? Po pierwsze poezja Herberta zauroczyła mnie swoim

Władza – motyw literacki

Władza Literatura prezentuje i ocenia różne typy władzy. Literatura poucza sprawujących władzę. Literatura pokazuje dylematy i trud władzy. Literatura pyta o istotę i sens władzy.   Literatura rejestruje bieżące czyny władców Dylemat Kreona Starożytna tragedia Sofoklesa – Antygona – między innymi dotyczy zagadnienia władzy. Kreon ma swoje racje i choć przegrywa, to jego przegrana ma być przecież ponadczasowym pouczeniem dla władców tego świata. I jest! Jest – chociaż utwór liczy

Wizje świata w literaturze

Powtórka według ujęć Świat jest teatrem… Aktorami ludzie. Rzeczą ciekawą zaś to, że tak często umysłom twórczym właśnie z teatrem, sceną, grą kojarzyło się ludzkie życie i świat. Do tego stopnia, że metafora świat = teatr stała się niemal alegorią – i to w jak różnych czasach. Jan Kochanowski we fraszce O żywocie ludzkim konkluduje: „wemkną nas w mieszek jako czynią łątkom”, czyli kukiełkom z przedstawienia lalek. Szekspir powtarza refleksję o świecie – teatrze w słowach Makbeta (słynne „życie

Renesansowe koncepcje ujmowania życia i człowieka

Można pokusić się o porównanie z wiekami średnimi, ba z antykiem, bo przecież renesans wskrzesza starożytną wizję człowieka i jego indywidualizmu. Anonimowość i skromność średniowiecza już mu nie wystarcza. Jaką pozycję chce zająć w życiu, we wszechświecie? Szukaj u: Dantego w Boskiej Komedii, Boccaccia w Dekameronie, Szekspira w Hamlecie (słynny monolog „Być albo nie być”) Jana Kochanowskiego w Pieśniach, Trenach (tu zauważ kryzys światopoglądowy zawarty w Trenach), Mikołaja Reja w Żywocie człowieka poczciwego, Mikołaja Sępa Szarzyńskiego

Zestawienie cech dramatu antycznego z odmianami gatunku z późniejszych epok.

Zapamiętaj następujące typy dramatów: tragedia grecka (m.in. dramat antyczny), dramat szekspirowski (łamie reguły dramatu antycznego), dramat romantyczny (odwołuje się do osiągnięć Szekspira), dramat młodopolski (nawiązuje do dramatu romantycznego i szekspirowskiego), dramat współczesny (teatr absurdu lub antyteatr zaprzecza regułom wyznaczającym gatunki poprzednie). Różnice w kompozycji tragedia grecka: Antygona Sofoklesa reguła trzech jedności: miejsca, akcji, czasu; podział na stasimony i epejsodiony; obecność chóru; zasada decorum; imię bohatera w tytule; ograniczona do trzech ilość osób na scenie; niezmienność

Stałe elementy wiersza w analizie i interpretacji wiersza

Przystępujesz do analizy i interpretacji wiersza. Co trzeba zauważyć? Oto stałe elementy wiersza: autor wiersza, tytuł, gatunek, podmiot liryczny, kontekst kulturowy i kontekst historyczny utworu, motyw główny, budowa utworu, środki stylistyczne.   Tytuł wiersza Interpretowanie wiersza zacznij właśnie od tytułu! Jest ważną częścią utworu – to jakby jego wizytówka. Czasami poeci z niego rezygnują, ale zdarza się to rzadko i samo w sobie też może być faktem wartym interpretowania. W tytule możemy znaleźć wiele cennych informacji. Najczęściej

Pamiętaj o znakach interpunkcynych

Znaki interpunkcyjne Jest ich dokładnie 10: kropka, przecinek, średnik, dwukropek, myślnik, zwany też pauzą, wielokropek, pytajnik, wykrzyknik, nawias i cudzysłów. A oto ich dokładnie sprecyzowane funkcje: Kropka, średnik, przecinek, myślnik oddzielają. Dwukropek zapowiada wyliczanie. Wielokropek mówi, że tekst został przerwany, zawieszony. Pytajnik wskazuje intonację zdania (zaznacza pytanie). Wykrzyknik niesie ładunek emocjonalny (rozkaz, okrzyk, gniew, przestrach). Cudzysłów znak cytowania. Nawias (dwa myślniki)  wyodrębnia w tekście inny, drugorzędny człon lub wprowadza dopowiedzenia, uzupełnienia tekstu głównego.

Don Kichot kontra Sancho Pansa – idealistyczne i realistyczne widzenie świata. Które jest Ci bliższe?

Don Kichot kontra Sancho Pansa – idealistyczne i realistyczne widzenie świata. Które jest Ci bliższe? Don Kichot i Sancho Pansa to para bohaterów ze słynnej powieści Miguela Cervantesa. Don Kichot to pewien zwariowany szlachcic, którego poniosła wyobraźnia. Na skutek nadmiaru lektury (a czytał romanse rycerskie) wymyślił, iż będzie błędnym rycerzem i wyruszy naprawiać świat. Sprawił sobie zbroję, miecz i konia Rosynanta. A że rycerz powinien mieć giermka, wziął Don Kichot na służbę pewnego prostego wieśniaka –

Poezja powojenna

Poetycka twórczość Tadeusza Różewicza Tadeusz Różewicz przeżył wojnę. Ocalał – lecz wojna wycisnęła piętno na jego twórczości, tak poetyckiej, jak i dramaturgicznej. Należy do pokolenia – rocznik 20., bo urodził się w 1921 roku. Brał udział w konspiracji i żył okupacyjnym życiem, walczył w AK. Ujrzał i zrozumiał całą grozę wojenną, „przeżył śmierć i zna wartość życia” – tak brzmi motto poety. Różewicz jest poetą czytanym i lubianym. Mimo że jego poezja tak bliska jest prozie (a może właśnie

TEST 9 RENESANS Rzeczypospolita Obojga Narodów. Pierwsze wolne elekcje w Rzeczpospolitej. Kultura renesansowa w Rzeczpospolitej. Kultura europejska w XVII w.

TEST    Rzeczypospolita Obojga Narodów 1. Połącz pojęcie z definicją. a) unia personalna ………………. b) unia realna ……………………… 1. związek dwóch lub więcej państw, których sprawy zagraniczne, wojskowe i finansowe prowadzone są wspólnie 2. połączenie dwóch lub więcej państw poprzez osobę wspólnego monarchy przy jednoczesnym zachowaniu odrębnych władz 2. Wymień 5 powodów zawarcia unii realnej między Koroną a Wielkim Księstwem Litewskim. a) ………………………………………………………………………………………………………. b) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. c) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. d) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. e) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Barok – TEST 3

1. Światopogląd barokowy nawiązuje do: a) renesansowego, b) średniowiecznego, c) antycznego. 2. Barok w Polsce można podzielić na trzy fazy. Jakie? a) ………………………………………………………………………………………………………. b) ………………………………………………………………………………………………………. c) ………………………………………………………………………………………………………. 3. Słowo „barocco”, od którego pochodzi nazwa epoki, oznacza: a) perłę o niezwykłych kształtach, b) nurt filozoficzny głoszący, ze człowiek wobec wszechświata to krucha trzcina, c) styl w sztuce charakteryzujący się przerostem formy nad treścią, d) muszlę o nieregularnych kształtach. 4. Obejrzyj rzeźbę Ekstaza św. Teresy Lorenzo

Lalka na maturze

W jaki sposób Bolesław Prus kreśli obraz miasta (Warszawy lub Paryża) drugiej połowy XIX wieku na podstawie lektury podanego fragmentu „Lalki” i znajomości utworu. Fragment Paryż pomimo pozornego chaosu ma plan, ma logikę, chociaż budowało go przez kilkanaście wieków miliony ludzi nie wiedzących o sobie i bynajmniej nie myślących o logice i stylu. Paryż posiada to, co można nazwać kręgosłupem, osią krystalizacji miasta. Lasek Vincennes leży w stronie południowo-wschodniej, a

Znaki interpunkcyjne

Znaki interpunkcyjne Polski system interpunkcyjny zawiera 10 znaków interpunkcyjnych: kropka, którą stawiamy po wypowiedzeniach, tj. po zdaniu lub równoważniku zdania; przecinek oddziela mniejsze całości w obrębie wypowiedzenia; średnik, który jest znakiem średniej mocy, stawiamy tam, gdzie kropka byłaby znakiem za silnym, przecinek zaś za słabym; dwukropek zapowiada wyliczanie, wprowadza zespół wyrazów lub sygnalizuje przytoczenie czyjejś mowy, pełni też funkcję prozodyczną; pytajnik zaznaczający pytanie; wykrzyknik używany po okrzykach, zawołaniach oraz życzeniach

Terminy związane z wierszem

Terminy związane z wierszem Adresat – osoba, do której podmiot liryczny kieruje swoją wypowiedź, do niej skierowany jest wiersz: może być postacią prawdziwą (w przypadku wierszy dedykowanych komuś), może być fikcyjną. Alegoria – rodzaj przenośni, obraz, motyw, który ma trwałe znaczenie przenośne, zrozumiałe dla odbiorców. Przykład: statek w czasie burzy – alegoria ojczyzny w niebezpieczeństwie. Aluzja literacka – nawiązanie w wierszu do innego utworu literackiego lub do autora, twórczości. Np. w tytule wiersza Tuwima

Kryzys wiary w wielkość człowieka w epoce renesansu

Kryzys wiary w wielkość człowieka w epoce renesansu. Uwaga! Renesansu – nie baroku! Przebiegłe pytanie, ale interesujące, bo uderza w schemat w rodzaju: renesans epoką wiary w potęgę jednostki ludzkiej, antropocentryzmu, w wielkość człowieka. Powyższe tezy moglibyśmy udowodnić bardzo łatwo: człowiek i sprawy ludzkie stają się ośrodkiem zainteresowania filozofów i pisarzy epoki. Erazm z Rotterdamu pochwala dobro tkwiące w jednostce ludzkiej, Pico della Mirandola pisze traktat Godność człowieka, a Manetti: Godność człowieka i wspaniałość dzieł ludzkich. Twórcy zwracają uwagę na

Na czym polega oryginalność poezji Zbigniewa Herberta?

Zbigniew Herbert to jeszcze jeden poeta, którego debiut związany był z rokiem 1956. Wiersze Herberta są bardzo cenione i wciąż czytane. Część literaturoznawców skłonna jest umieszczać – w nurcie klasycznym – zwłaszcza że poeta ten wciąż odwoływał się do trwałych mitów i wartości kultury, które stanowią o łączności pokoleń. Herbert tworzył poezję intelektualną, związaną z tradycją – stąd jego XX-wieczny klasycyzm. Inne cechy tej poezji to: ujmowanie aktualnych problemów: moralnych i politycznych w uniwersalnej perspektywie, poszukiwanie trwałych wartości,

Zbrodnia i kara – Fiodor Dostojewski. Na czym polega uniwersalna wymowa powieści?

Epoka Zbrodnia i kara to jedna z wielkich powieści realizmu. Na uwagę zasługuje fakt, że Dostojewski zwrócił powieść realistyczną w kierunku pogłębionej analizy psychologicznej postaci (penetracji ich psychiki). Dużą rolę w jego powieściach odgrywają monologi wewnętrzne bohaterów. Forma utworu Zbrodnia i kara to powieść polifoniczna, czyli wielogłosowa. Obraz świata przedstawionego nie wyłania się z opowieści wszechwiedzącego narratora, lecz prezentowany jest z punktu widzenia bohaterów, których głos jest tak samo ważny jak głos narratora. Narrator powstrzymuje się od

W jaki sposób ujawnia się w literaturze romantycznej szekspiryzm?

Najogólniej mówiąc, szekspiryzm to szereg nawiązań literatury romantycznej do twórczości angielskiego twórcy Williama Szekspira. Romantycy bowiem „wskrzesili” świat szekspirowski i to nie tylko w postaci podobnych tematów, lecz także w podobieństwie metody twórczej. O szekspiryzmie literatury romantycznej świadczą następujące fakty: Romantycy przywołują motywy szekspirowskie w treści swoich utworów: Tragiczna miłość Romea i Julii odradza się w perypetiach bohaterów romantycznych, np. Gustawa, do niej nawiązuje też Cyprian Kamil Norwid w pięknym wierszu pt. W Weronie. Monolog Hamleta – właśnie słynne

Motywy twórczoś­ci Juliusza Słowackiego

Ojczyzna – tematy wokół kwestii polskiej: ocena powstania listopadowego (Kordian), ocena narodu polskiego (Grób Agamemnona), tęsknota emigranta za ojczyzną (Hymn), losy patriotów polskich (Fantazy), misja poety – przywódcy narodu (Testament mój), powrót do słowiańskich źródeł (Król-Duch), poezja tyrtejska, liryki powstańcze. Złożoność ludzkiej natury: Kordian, Balladyna. Poezja i jej rola: Kordian (Prolog, wizja poezji – urny narodowej), Testament mój (siła zdolna przemienić ludzi), Grób Agamemnona (budująca prorocze obrazy), Beniowski (refleksje o twórczości własnej