Search Results for "Rozdzióbią nas kruki, wrony…"
Lata 1890-1900 Już od roku 1880 można dostrzec krytykę programu pozytywistycznego i narastanie nowych, modernistycznych tendencji w sztuce. W prasie ukazują się ostre polemiki związane z założeniami ideowymi literatury i sztuki. Powstają pisma, które propagują nowe tendencje artystyczne, wśród nich wychodzące od roku 1887 warszawskie Życie, redagowane przez Zenona Przesmyckiego. W roku 1891 ukazuje się pierwszy tomik poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera, debiutują również mniej znani poeci: Franciszek Henryk Nowicki i Andrzej Niemojewski, toteż tę właśnie datę umownie przyjmuje
Do roku 1875 Przed rokiem 1863 odchodzą wielcy romantycy, Norwid pozostaje niezrozumiany, a twórczość tak zwanych epigonów romantyzmu nie ma już wiele wspólnego z największymi dziełami poprzedniej epoki. W Wielkopolsce pojawiają się idee pracy organicznej i bogata literatura organicznikowska. Definitywnym zerwaniem z epoką wieszczów będzie powstanie styczniowe – ostatni w XIX wieku romantyczny zryw Polaków. Klęska powstania, zakończonego licznymi represjami, pokazała wyraźnie, że bezpośrednia walka z zaborcami nie ma sensu. Idee pracy organicznej i pracy u podstaw formułowane są
Nie ma chyba w literaturze polskiej epoki, której dzieła budziłyby w następnych pokoleniach równie silne, a jednocześnie równie zmienne emocje. W wypadku innych epok, zwłaszcza wcześniejszych, mamy zwykle do czynienia z rozmaitymi typami literackich nawiązań: późniejsi twórcy podejmują charakterystyczne dla minionych czasów motywy, wchodzą w dialog z ich koncepcjami na temat poetyki i roli sztuki, ulegają fascynacji kulturą poprzednich epok, umiejscawiając akcję swoich dzieł w starannie rekonstruowanej rzeczywistości historycznej. Jeśli
„Ojcowie – Termopile, Synowie – za ile?” (Stanisław Jerzy Lec). Zaprezentuj dialog swojego pokolenia z bohaterskim dziedzictwem w literaturze. Zawarty w temacie aforyzm, odwołujący się do powszechnie znanego symbolu Termopil, kładzie akcent dość jednoznacznie i, trzeba to powiedzieć, jednostronnie. Termopile, do których odwoływali się licznie poeci – między innymi Słowacki w wierszu Grób Agamemnona – są bowiem synonimem absolutnego poświęcenia się dla ojczyzny. W tym nieistniejącym już obecnie wąwozie w roku 480 przed naszą erą trzystu
Motyw ojczyzny w literaturze Funkcjonuje, odkąd utrwaliły się zręby polskiej państwowości – czyli od średniowiecza. Oczywiście słowa Galla Anonima opiewające polskie bohaterstwo w walce pod Głogowem są wciąż jeszcze hołdem dla królewskiego rodu, ale to już początek. Wiek XVI wzmocni postawy patriotyczne i poczucie tożsamości narodowej, co od razu znajdzie odzwierciedlenie w literaturze. Doba staropolska – do utraty niepodległości Patriotyzm tych wieków to głównie krytyka wad narodowych czy ustrojowych, propozycje reform, nawoływanie do postaw
W jakim świecie – a właściwie w jakich światach żył Stefan Żeromski? Do Żeromskiego przyznają się dwa miasta – Kielce, gdzie się urodził i chodził do szkół, i Warszawa, gdzie studiował, mieszkał i zaznał sławy. Również dwie epoki mają do niego prawo: przełom wieków, czyli Młoda Polska, i dwudziestolecie międzywojenne. Debiutował jeszcze w Polsce pod zaborami. Ważny był dla pisarza temat klęski powstań i ich historia. Marzył, jak wielu Polaków, o wolności ojczyzny, swoją postawę głosił piórem i rychło zyskał miano
Kobieta – autorytet Eliza Orzeszkowa była w swoich czasach szanowaną osobą, uznaną pisarką i publicystką. Nie było to częste w XIX wieku, nawet w dobie pozytywizmu, bo z tą epoką należy kojarzyć autorkę licznych nowel i poczytnych powieści. Była bliska uzyskania Nagrody Nobla – jej kandydaturę proponowano dwukrotnie. Fakt, że pracowała samodzielnie i rozstała się z mężem, także w owych czasach nie był codziennością. Na szacunek zasługuje odwaga, z jaką głosiła swoje poglądy. Ponieważ przyszło jej obserwować klęskę powstania styczniowego
Motyw ptaków. Omów jego występowanie w literaturze. Komentarz Temat jest niebanalny, można powiedzieć, że wymaga specyficznego spojrzenia na literaturę. Wiedza szkolna przyda ci się jedynie w niewielkim zakresie. Dostając taki temat, możesz początkowo czuć się nieco zbity z tropu i zagubiony – gdzie szukać tych ptaków w literaturze? Jeżeli jednak zastanowisz się przez dłuższy czas, okaże się, że ptasie motywy są dość liczne na przestrzeni różnych epok literackich. Szczególnie będzie w nie obfitowała literatura romantyczna. Masz
Mity polskiego romantyzmu. Ich kontynuacje – akceptacje i polemiki z nimi – w dziełach spadkobierców. Przedstaw problem na wybranych przykładach utworów Orzeszkowej, Prusa, Sienkiewicza, Żeromskiego, Wyspiańskiego. To bardzo trudny, ambitny temat, wymagający wielkiej uwagi i oczytania. Bardzo łatwo go położyć, bazując tylko na ogólnikach. Musisz się liczyć z koniecznością zapamiętania sporej liczby cytatów – bez nich wypowiedź na ten temat będzie wydawała się niepełna i niedopracowana. Inne możliwe sformułowania tematu Dziedzictwo romantyzmu w późniejszych
Powstania narodowe jako temat literatury i sztuki – porównaj wybrane dzieła malarskie i literackie. Temat jest dość wdzięczny, ale wymaga pewnej dodatkowej (pozaszkolnej) wiedzy i umiejętności. Musisz wykazać się umiejętnością interpretacji tekstów literackich oraz dzieł malarskich, warto więc, żebyś interesował się sztuką i… umiał ładnie o niej mówić. Na pewno to temat dobry dla przyszłych studentów uczelni artystycznych i szkół teatralnych. Inne możliwe sformułowania tematu Walka narodowowyzwoleńcza w interpretacji artystów. Porównaj sposoby
Różne obrazy przyrody w literaturze – omów sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach. Komentarz Temat bardzo obszerny, ale chyba niezbyt trudny. Daje możliwość wyrażenia indywidualnego zdania. Wart polecenia miłośnikom malarstwa, architektury, przyszłym studentom architektury krajobrazu itp. Inne możliwe sformułowania tematu Współbrzmi, zachwyca, przeraża… Jaką rolę pełni pejzaż w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów. Przyroda bliska, zdumiewająca, tajemnicza? Rozważ, odwołując się do utworów literackich różnych epok. Strategie wstępu Temat prezentacji
Jak powstała książka? Sama autorka pisze, że wszystko zaczęło się od prywatnych rozmów z Markiem Edelmanem, słynnym kardiochirurgiem, ale przede wszystkim naocznym świadkiem przeżyć z getta warszawskiego. To jedyny, ocalały z pogromu członek ŻOB-u, walczący w getcie w 1943 roku. Jak zwierza się Hanna Krall, zarówno sam temat, jak i postać Edelmana, wymagały pokory pisarskiej. Wywiad z Edelmanem w Odrze miał kontynuację w postaci długich, trudnych rozmów o czasach sprzed
Pieśń o Rolandzie Co warto wiedzieć o Pieśni o Rolandzie, czyli trzy podstawowe zagadnienia zawarte w utworze, które każdy maturzysta powinien znać: Starofrancuska Pieśń o Rolandzie jest utworem anonimowym. Opowiada o dziejach wyprawy Karola Wielkiego do opanowanej przez Saracenów Hiszpanii w 788 roku. Akcja utworu obejmuje zwycięstwo Karola nad poganami oraz tragiczną klęskę tylnej straży dowodzonej przez hrabiego Rolanda, która wskutek zdrady Ganelona (ojczyma Rolanda) w trakcie odwrotu została zaatakowana
Pozytywizm to początkowo czasy potępiania i odrzucania wszystkiego, co romantyczne. Zwłaszcza w tekstach publicystów, z Aleksandrem Świętochowskim na czele. Chodziło przede wszystkim o polityczno-społeczny program pozytywistów. Ich koncepcja pracy organicznej i odrzucenia zbrojnej konfrontacji z zaborcami zdecydowanie nie dała się pogodzić z romantyczną wizją powstania i prometejskiego poświęcenia, uważaną przez przedstawicieli nowej epoki za bezmyślne, samobójcze szaleństwo. Poza tym pozytywiści sprzeciwiali się kreowaniu roli artysty jako osobnika stojącego poza społecznością,
Na podstawie poniższego fragmentu, jak i znajomości utworu przedstaw Chłopów jako powieść modernistyczną. Nieprzenikniona cichość biła z pól, zamglone dale łączyły ziemię z niebem, z łąk pełzały białawe tumany i wlekły się nad zbożami kiej przędze, obtulając je niby ciepłym, wilgotnym kożuchem. Wyrosłe, zielonawe ściany żyta pochylały się nad miedzę pod ciężarem kłosów, zwisających kieby te rdzawe dzioby piskląt, pszenice szły już w słup, stały hardo, lśniąc czarniawymi piórami, zaś owsy i jęczmiona, ledwie rozkrzewione, zieleniały kiej
„Powstania są w naturze Polaków”. Czy zgadzasz się z tą opinią? Przedstaw swoje refleksje na temat sposobu, w jaki polska literatura opowiada problem narodowych powstań. Mit powstania – mit pięknej śmierci: Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, czyli Mazurek Dąbrowskiego Józefa Wybickiego – nawet w naszym hymnie narodowym powielony zostaje mit walki, sprzeciwu wobec wroga jako koniecznej postawy Polaka patrioty. Hymn do miłości ojczyzny Ignacego Krasickiego (fragment Myszeidy) – miłość do ojczyzny wiąże się nierozerwalnie
Symbolika tytułów utworów Żeromskiego Wstęp I Tytuł to niesłychanie ważny element dzieła. Ciekawy i niebanalny może przyciągnąć uwagę, zachęcić do lektury, zafascynować. Te nudne i banalne – mogą zniechęcić do lektury. Tytuł wpływa na odbiór dzieła, ustawia go. Dlatego warto poświęcić trochę czasu na skonstruowanie takiego tytułu, w którym zawierałby się sens dzieła, który byłby konkretny, a zarazem metaforyczny. Bez wątpienia znaczenie tytułu dostrzegał Stefan Żeromski. „Ludzie bezdomni”, „Przedwiośnie”, „Rozdzióbią nas kruki, wrony…” czy
Jak ukazane zostało powstanie styczniowe w utworach Stefana Żeromskiego? Jak zacząć? Nie streszczaj życiorysu Żeromskiego, nie wymieniaj jego najważniejszych dzieł. Skróć swoją mękę i przejdź od razu do meritum. Przykład Powstanie styczniowe to ważny temat w literaturze pozytywizmu i – jak się okazuje – pojawiający się także w epoce Młodej Polski. To niezwykle istotny temat dla Stefana Żeromskiego, który pisze o powstaniu z szacunkiem, ale jednocześnie „odbrązawia” je. Nie ma u niego wspólnej mogiły, w której pochowani są
Obraz wsi w wybranych utworach młodopolskich. Uwaga! Sformułowanie: obraz wsi oznacza nie tyle konieczność opisania utworów traktujących o wsi, lecz wyciągnięcia wniosków z opisów pisarzy. Jaką wieś przedstawiają? Nowoczesną? Zacofaną? Oddaloną od dworu czy zjednoczoną z ziemiaństwem? Silną czy słabą? Warto nie tylko zwrócić uwagę na to, jaki obraz wsi malują młodopolscy autorzy, ale także na to, jakimi środkami to czynią. Wszak stosują rozmaite techniki: impresjonizm, naturalizm, mitologizację. Jak
Materiał według powstań W jaki sposób literatura ukazuje motyw powstania? Powstanie listopadowe (1830) Powstanie listopadowe stało się podstawowym przeżyciem ideowym, a często także doświadczeniem biograficznym dla romantyków. Często w decydujący sposób zaważyło ono na charakterze twórczości literackiej okresu dojrzałego romantyzmu. Bezpośredni udział w powstaniu wzięło wielu twórców tego okresu, stąd powstanie stworzyło własną literaturę, wyróżniającą się odrębną problematyką i sposobami ekspresji. Bezpośrednią reakcją na powstanie listopadowe była poezja, która rozwijała się wraz z powstaniem i zachęcała do
