Search Results for "Cierpienia młodego Wertera"
Preromantyzm to nazwa określająca zbiór tendencji, jakie pojawiały się w literaturze i sztuce końca XVIII i początku XIX wieku, zapowiadając nadejście romantyzmu. To okres zwiastujący schyłek oświeceniowego światopoglądu i klasycystycznej koncepcji sztuki. Wtedy to pojawi się wiele teoretycznych rozpraw i dzieł literackich odrzucających sztywne reguły klasycystyczne i uznających za główną wartość dzieła jego oryginalność. Rośnie zainteresowanie kulturą ludową, średniowieczem i dziełami Szekspira. Preromantyzm w literaturze oznacza: zwrócenie uwagi na specyfikę języka literackiego, wydobycie jego subiektywno-intuicyjnego charakteru, pojawienie się
Romantyzm charakterystyka epoki Granica czasowe W Europie Początek – 1789 rok: Wielka Rewolucja Francuska. Koniec – 1848 rok: Wiosna Ludów – umowna data końca romantyzmu europejskiego, choć już w latach 30. pojawia się w literaturze realizm. W Polsce 1818 (lub 1822) – 1863 Początek teoretyczny 1818 rok: wydanie przez Kazimierza Brodzińskiego rozprawy O klasyczności i romantyczności. Początek faktyczny 1822 rok: Adam Mickiewicz wydaje swój pierwszy tomik wierszy, Ballady i romanse.
Jak książka może zmienić życie człowieka „Żaden utwór literacki nie przerobi ludzi, są wszakże takie, które ich pobudzają do przetwarzania się”. Ten znamienity cytat Świętochowskiego powtarza się na maturach twardo i niezmiennie od kilku lat. Aleksander Świętochowski wypowiedział się dość ostrożnie – jakby wierzył tylko we wpływ lektur na ludzkie postępowanie, a w to, że mogą człowieka „przerobić” – nie. Czy pamiętasz, kto głosił coś zupełnie przeciwnego? „Jednak zostanie po
1. Jak brzmi imię tytułowego bohatera Świętoszka? a) Tartuffe. b) Orgon. c) Harpagon. 1. Odpowiedź: a) Komentarz Tartuffe to nasz tytułowy świętoszek. Orgon to imię bohatera, który padł ofiarą jego intryg, a Harpagon to skąpiec z innej komedii Moliera. 2. Które z poniższych utworów to wyłącznie komedie Moliera: a) Szkoła żon, Jak wam się podoba, Kupiec wenecki b) Chory z urojenia, Mieszczanin szlachcicem, Skąpiec c) Świętoszek, Skąpiec, Śluby panieńskie 2.
1. Potop Henryka Sienkiewicza to: a) pierwsza część Trylogii b) środkowa część Trylogii c) czwarta część Trylogii d) inna nazwa Trylogii 1. Odpowiedź: b) Komentarz Nazwa trylogia określa po prostu każdy cykl literacki złożony z trzech utworów (może odnosić się również do filmu). Sienkiewicz napisał wielkie dzieło oparte na wydarzeniach w XVII-wiecznej Polsce, które miało służyć pokrzepieniu serc Polaków znękanych przez zaborców. Pierwsza część – Ogniem i mieczem – dotyczy
Starożytność Historia kultury V wiek p.n.e. Za sprawą sofistów, wędrownych nauczycieli, rozwija się sztuka wymowy, czyli retoryka. Z głoszoną przez nich względnością prawdy, która pociąga za sobą przyzwolenie na kłamstwa i obłudę, walczy zwolennik stałych idei Sokrates – pierwszy etyk, który wprawdzie nie zostawił po sobie dzieł pisanych, ale jego poglądy wywarły wielki wpływ na filozofów późniejszych. Rozkwit demokracji ateńskiej pod rządami Peryklesa. Około roku 450 p.n.e. – biblijna Księga Hioba i Pieśń
Czy warto uczyć się cytatów z lektur na pamięć? Oczywiście, że warto! Często zapamiętanie krótkiego cytatu pozwala przypomnieć sobie treść utworu lub jego najważniejszą myśl. Dlatego na przykład przed maturą łatwiej powtórzyć cytaty, niż kuć na pamięć streszczenia. Cytat literacki może także funkcjonować poza tekstem. Wtedy zwykle dotyczy treści ogólniejszych, pozwala wyrazić zdanie autora na jakiś temat. Przytoczenia – opatrzone komentarzem: „skomentuj podany cytat” albo „udowodnij podane twierdzenie” – często pojawiają
proza – Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska epos – Transakcja wojny chocimskiej Wacława Potockiego epistolografia – listy do Marysieńki króla Jana III Sobieskiego . Proza Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska Jan Chryzostom Pasek herbu Doliwa pochodził z okolic Rawy Mazowieckiej. Żywot żołnierski wiódł przez lat dwanaście. Gdy z wojen powrócił, poślubił leciwą, lecz bogatą wdówkę, obdarzoną sześciorgiem dzieci – ale także dworem w Olszówce. Olszówka staje zatem w szeregu dworków polskich: Czarnolasu, Nagłowic, Soplicowa, Korczyna, Bolimowa. Typowy
Granica czasowe W Europie Początek – 1789 rok: Wielka Rewolucja Francuska. Koniec – 1848 rok: Wiosna Ludów – umowna data końca romantyzmu europejskiego, choć już w latach 30. pojawia się w literaturze realizm. W Polsce 1818 (lub 1822) – 1864 Początek teoretyczny 1818 rok: wydanie przez Kazimierza Brodzińskiego rozprawy O klasyczności i romantyczności. Początek faktyczny 1822 rok: Adam Mickiewicz wydaje swój pierwszy tomik wierszy, Ballady i romanse. Koniec – 1864
Twórcy i dzieła romantyzmu Niemcy Tworzy je 38 państw, które wchodzą w skład Związku Niemieckiego. W I połowie XIX w. będą miały miejsce pierwsze ruchy zjednoczeniowe. Johann Wolfgang Goethe Prekursor europejskiego romantyzmu, uznawany jest także za wielkiego twórcę oświecenia – żył w latach 1749-1832. Wszechstronnie wykształcony. Nie tylko pisarz, lecz także autorytet – uczony, prawnik, przyrodnik, odkrywca kości międzyszczękowej u człowieka. O swojej, olbrzymiej zresztą, twórczości Goethe napisał: „Wszystkie znane moje utwory są tylko ułomkami
Tego się naucz! Powinieneś umieć odpowiedzieć na podstawowe pytania: Dlaczego twórczość Tetmajera jest tak istotna dla Młodej Polski? Jaką filozofię ilustrują wiersze autora „Końca wieku dziewiętnastego”? Jakie motywy typowe dla epoki modernizmu zawiera ta poezja i co przesądza o ich młodopolskim charakterze? Umiejętność odpowiedzi na te pytania zapewni Ci punkty na egzaminie maturalnym. Temat pierwszy – dekadentyzm Smutek, melancholia, tęsknota, zniechęcenie, apatia, pesymizm, żal, bierność, inercja, niemoc… – oto nastroje,
„Samotność – cóż po ludziach…” (A. Mickiewicz). Twoje refleksje o istocie samotności i literackich samotnikach. Przykładowy wstęp Zacytowane w temacie słynne słowa: „Samotność – cóż po ludziach…” wypowiada Konrad w czasie Wielkiej Improwizacji. Wiem, że padają one w stanie poetyckiego uniesienia, ale mimo to nie mogę ich zrozumieć, ani tym bardziej się z nimi zgodzić. Żaden człowiek, jak mi się wydaje, nie ma prawa odrzucać innych ludzi. Nawet genialny artysta – tym bardziej Konrad, który mówi
Tego się naucz! Powinieneś umieć odpowiedzieć na podstawowe pytania: Dlaczego twórczość Tetmajera jest tak istotna dla Młodej Polski? Jaką filozofię ilustrują wiersze autora Końca wieku dziewiętnastego? Jakie motywy typowe dla epoki modernizmu zawiera ta poezja i co przesądza o ich młodopolskim charakterze? Temat pierwszy – dekadentyzm Smutek, melancholia, tęsknota, zniechęcenie, apatia, pesymizm, żal, bierność, inercja, niemoc … – oto nastroje, które zdominowały poezję Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Jednym słowem dekadencja. Wszechobecna
Na podstawie sonetu Do trupa Jana Andrzeja Morsztyna przedstaw obraz miłości barokowej. Miłość była, jest i zapewne będzie jednym z najpopularniejszych tematów literackich. O miłosnych perypetiach, tragediach i uniesieniach napisano setki tysięcy stron. Literatura stworzyła takie pary kochanków jak Tristan i Izolda czy Romeo i Julia. O miłości pisała w swych wzruszających lirykach starożytna poetka Safona i Owidiusz w budzącej emocje Sztuce kochania, w renesansie powstały słynne Sonety do Laury Francesca Petrarki, w XIX wieku falę samobójstw wśród młodych ludzi wywołały Cierpienia
Odwołując się do literatury różnych epok, pokaż, że miłość może być w ludzkim życiu siłą budującą i niszczącą. Przykładowy wstęp Kto z nas nie marzy o miłości? Wydaje się nam, że dopiero to uczucie pozwala człowiekowi poczuć się naprawdę szczęśliwym. W życiu doświadczamy jednak, że miłości zwykle towarzyszy dawka cierpienia lub chociażby niepewności – może to właśnie to przesądza o jej uroku? Miłość uskrzydla i rani, niszczy i buduje – tę prawdę musimy
Literackie, filozoficzne i artystyczne wyobrażenia śmierci w świetle wybitnych dzieł różnych epok. Przykładowy wstęp Nic właściwie nie wiemy na temat śmierci. Bezpośrednio jej nie doświadczamy. Nikt z żywych nie był bajecznym Orfeuszem, który przekroczył bramy zaświatów i ponownie powrócił do życia. Każdy z nas jednak na co dzień ze śmiercią obcuje. Mamy świadomość niezwykłej krótkości naszego bytowania na ziemi. Jesteśmy niczym wędrowcy, którzy każdego dnia przybliżają się do śmierci. Poucza nas o tym niejednokrotnie filozof Seneka,
Samotność bohaterów biblijnych i antycznych Samotność legła u początków stworzenia – samotny czuł się Bóg, toteż postanowił powołać do życia pierwszego człowieka, samotny był również Adam, dlatego Stwórca zesłał mu towarzyszkę życia – Ewę. W Biblii zresztą, opisującej dzieje ludzkości i nastawionej przecież na porozumienie między ludźmi, zwraca się często uwagę, że tylko w samotności człowiek doświadcza spraw najważniejszych, zarówno najpiękniejszych, jak i najtrudniejszych. Właśnie dlatego Bóg objawia się Mojżeszowi w krzaku gorejącym, a potem ofiaruje przykazania
Odnosząc się do wybranych utworów, rozważ myśl Władysława Tatarkiewicza: „Samotność jest przyjemnością dla tych, którzy jej pragną, i męką dla tych, co są do niej zmuszani”. Przykładowy wstęp Nie ulega wątpliwości, że samotność niechciana, do której człowiek w wyniku rozmaitych życiowych okoliczności jest zmuszany, to – zgodnie z tym, co twierdzi wybitny filozof Władysław Tatarkiewicz – prawdziwa męka. Moim zdaniem jednak określenie „zmuszeni” do samotności jest nieprecyzyjne. Nieczęsto bowiem przymus uwidacznia się w sposób
Współbrzmi, zachwyca, przeraża… Jaką rolę spełnia pejzaż w literaturze i sztuce? W swoich rozważaniach odwołaj się do wybranych przykładów. Przykładowy wstęp: Nie mam wątpliwości, że większości przeciętnych czytelników hasło „pejzaż w literaturze” kojarzy się z długimi i nudnymi opisami, które zazwyczaj się podczas lektury książek… omija. Tak jakby były jedynie dodatkiem do wydarzeń, do możliwie najbarwniejszej i zaskakującej akcji. Zupełnie inaczej jest ze sztuką. Rozmaite wystawy, jak choćby wystawa impresjonistów w Warszawie, pokazują, że największym
Szaleni i rozważni – dwa sposoby kreowania bohatera w literaturze na przestrzeni dziejów. Układ pracy: I Rozważania wstępne Opozycja (przeciwstawienie, kontrast) między szaleństwem (uczucie) a rozwagą (racjonalizm) – w życiu, filozofii i literaturze. II Literackie portrety szaleńców a) słownikowa definicja szaleństwa b) szaleństwo – poświęcenie dla dobra innych – mit o Prometeuszu c) szaleni z miłości do Boga – Legenda o św. Aleksym, S. Grochowiak: Święty Szymon Słupnik d) szaleńcy romantyczni – G. Byron: Giaur, J. W. Goethe:
