Search Results for "Pamiętnika z powstania warszawskiego"
Pytanie: Jakie znasz typy narracji w utworze literackim? Zauważ: Nie jesteś proszony o określenie narracji w konkretnym tekście literackim. Twoim zadaniem jest czysto teoretyczne wypowiedzenie się na temat typów narracji. To pytanie z teorii literatury. Brzmi bardzo poważnie, ale trudne nie jest. Twoja odpowiedź: Narrator to osoba, która mówi w teście prozatorskim. Narracja może być trzecioosobowa lub pierwszoosobowa. Narrator trzecioosobowy jest wszechwiedzący, czyli wie wszystko: może wybiegać w przyszłość, zna przeszłość bohaterów, może spoglądać na zdarzenia
Obrona ojczyzny To temat związany z ojczyzną od początku istnienia państwowości. Gdy rodzi się państwo, tworzone są granice. Kiedy ktoś wdziera się przemocą za granicę państwa, łamie zasady suwerenności. Obywatele muszą bronić kraju. Z historii wiadomo, ile razy się to działo. Uwaga! W literaturze obowiązkowej masz zaledwie kilka, ale bardzo ważnych momentów: Sprowadzenie Krzyżaków przez Konrada Mazowieckiego okazało się niezbyt fortunnym rozwiązaniem. Zamiast pokojowych misji chrześcijańskich na terenie Prus Polacy spotkali się z przemocą
Przypuśćmy, że Hrabia z Pana Tadeusza prowadził dziennik. Wystąp w roli bohatera i napisz jedną stronę z jego dziennika, zaczynając od słów: „Tak, muszę zerwać wszelkie z Soplicą układy”. Dla dziennika charakterystyczne jest: Pisanie na gorąco o swoich uczuciach, przeżyciach, przemyśleniach, wrażeniach w 1. osobie liczby pojedynczej. Skupianie się na swoim ja, chętnie czynione wyznania, zwłaszcza w dzienniku intymnym. Codzienne lub niemal codzienne, systematyczne zapełnianie kart dziennika. Nigdy całego dziennika nie piszemy w jednym dniu, jest on
Prowokator i skandalista czy twórca walczący o prawo do własnego języka artystycznego? Odrzucił wszelkie konwencje literatury „wysokiej”. Z zachwytem pisał o jarmarcznych barankach, lukrowanych sercach z piernika, łyżkach durszlakowych i kaflowych piecach. Tworzył słowa-hybrydy, pokraczne i bełkotliwe, ale zaskakująco świeże. Nie wahał się tknąć narodowych świętości i powstanie warszawskie przedstawił w nieheroicznej konwencji. Świadomie zresztą nie wziął udziału w walce. Nic dziwnego, że wokół jego osoby i twórczości narosła aura literackiej sensacji i obyczajowego
Biografia 20 VIII 1847 – właściwie Aleksander Głowacki, urodzony w Hrubieszowie, pochodził z ubogiej szlachty herbu Prus. Wcześnie traci rodziców, wychowuje się u krewnych w Puławach, a potem w Lublinie. W Lublinie też zaczyna uczęszczać do Szkoły Realnej. Luty 1861 – przenosi się do Siedlec, a potem do Kielc pod opiekę brata – Leona. 1863 – bierze udział w powstaniu styczniowym. Ranny, trafia do szpitala, a potem do więzienia w Lublinie. Po zwolnieniu kończy gimnazjum w Lublinie. 1866 – zdaje egzamin na
Pytania Wyjaśnij genezę pojęcia „poezja rupieci” i zaprezentuj dwa wybrane wiersze z tego nurtu poetyckiego. Autorem tego osobliwego pojęcia jest historyk i krytyk literacki Artur Sandauer. Określił w ten sposób wczesną twórczość Białoszewskiego, zanurzoną w kulturze nieoficjalnej, ludycznej, podmiejskiej. Rzeczy jak najmniej poetyckie: stare graty, rupiecie, jarmarczny kicz, zwyczajne przedmioty stały się w tych utworach przedmiotem poetyckiego opisu. Oto przykłady tekstów: Rozprawa o stolikowych baranach – to bałwochwalczy hymn dedykowany jarmarcznemu barankowi. Można go kupić w odpustowej
„Świat to jest to, co można opisać, i ten opis może mieć pewną wartość” – twierdził Krzysztof Kieślowski. Rozważania w odniesieniu do współczesnych tekstów kultury. Odnosimy się do cytatu Musimy jakoś podejść do cytatu Kieślowskiego. Zastanówmy się, co można z tym zrobić, do czego słowa słynnego reżysera nas prowokują. „Świat to jest to, co można opisać” – czy rzeczywiście? Niektóre epoki i nurty preferujące bądź mimesis (naśladowanie natury), bądź światopogląd racjonalistyczno-naukowy zgodziłyby się z tą
Co to znaczy, że literatura jest obrazem, znakiem swoich czasów? Odpowiedź rozpocznijmy od myśli Tomasza Manna: „Człowiek nie żyje wyłącznie swoim życiem osobistym, jako jednostka, ale też życiem swojej epoki i swojego pokolenia”. Dotyczy to także pisarzy. Żadne dzieło literackie nie powstaje w próżni. Na jego kształt zawsze wpływa rzeczywistość otaczająca autora – wszystko to, czego pisarz doświadcza. W literaturze możemy więc zobaczyć: wydarzenia historyczne, np. wojny, powstania, rewolucje; problemy społeczne, np. podział
Jak analizować prozę – tok postępowania Określamy – co to jest? Czy odczytaliśmy: opis sceny (fabuła, dialog), opis przestrzeni, monolog (wyznanie. mowa, refleksje), list, opis przedmiotu lub postaci, sam dialog, dyskusję wielu głosów? To bardzo ważne ustalenie na początek – porządkuje, sugeruje nastrój (monotonię, dynamikę), określa też świat przedstawiony i nieuchronnie prowadzi do pytania: Określamy – kto mówi? Inaczej mówiąc: trzeba określić typ narracji i pozycję narratora. Narrator – to
ABSTRAKCJONIZM Abstrakcjonizm pojawił się w sztukach plastycznych w XX wieku. Sztuka abstrakcyjna nic nie przedstawia, jest wyrazem zamysłu artysty, jego trudnych do odczytania wyobrażeń i uczuć. Operuje plamą, linią, kolorem, bryłą, płaszczyzną. Do kierunków abstrakcyjnych można zaliczyć wiele dzieł kubistycznych, dadaistycznych i surrealistycznych. Przedstawiciele w sztuce: Arshile Gorky, Hans Arp, Georges Braque. W latach 20. w Polsce działała w Warszawie awangardowa grupa artystyczna Blok, skupiająca wielu artystów abstrakcjonistów. Należeli do niej: Henryk Berlewi (geometryczne kompozycje abstrakcyjne i dzieła realizowane według
Autobiografizm Materiał – według gatunków Gatunki autobiograficzne Istnieją gatunki literackie niejako „przypisane” do twórczości typowo autobiograficznej. Są to: pamiętnik, autobiografia, wspomnienie i dziennik. W pamiętniku autor – narrator opowiada o zdarzeniach, których był świadkiem lub uczestnikiem, o ludziach, których znał, o miejscach, w których przebywał, o swoim środowisku i epoce w czasie przeszłym, ujmując je jako wspomnienia. W pamiętniku autor raczej nie skupia się na sobie i swoich wewnętrznych przeżyciach, lecz usiłuje zarysować czytelnikowi ogólny obraz epoki, środowiska, w którym żył,
Współczesna, namacalna, otaczająca autora rzeczywistość jako temat utworu literackiego. Jest nim niemal zawsze – zarówno kiedy twórca stawia sobie za podstawowy cel opis świata i jego zjawisk (realizm, naturalizm), jak i wtedy, gdy stanowi tylko tło utworu. Dzieła pisarzy to przecież teksty kultury – oprócz treści artystycznych zawierają też świadectwo swoich czasów – poglądów, mód, procesów historycznych, zmian cywilizacyjnych itp. Teksty literackie są więc niezwykle często zapisem rzeczywistości – pozostaje tylko uchwycenie
Jedną z charakterystycznych cech epiki jest obecność narratora – osoby wypowiadającej się, tworzącej świat przedstawiony i bohaterów. Pokazuje ona zdarzenia w jakimś porządku czasowym, przedstawia związki między sytuacjami i osobami. Typy narratora i narracji Narracja przybiera różne postacie: opisu, relacji z wydarzeń, opowiadania unaoczniającego, a sposób jej prowadzenia ma wpływ na kompozycję utworu, a także na dobór środków językowych. W języku utworu narrator może się ujawniać w większym lub mniejszym stopniu. W związku z tym wyróżniamy następujące narracje: narracja autorska
Antyk Epos (epopeja) – najważniejszy gatunek epicki, dopiero po wiekach zastąpiony przez powieść. To obszerny utwór, zwykle wierszowany. Jego tematem są dzieje jakiejś zbiorowości pokazane na tle ważnych wydarzeń historycznych – opowiada o nich trzecioosobowy narrator. Inną cechą eposu jest rozlewność: liczne opisy zwalniające tempo akcji, także opisy scen batalistycznych. Zaczyna się od inwokacji – rozbudowanej apostrofy kierowanej do bóstwa (muzy). Ważny jest również patetyczny styl (porównania homeryckie, stałe epitety, heksametr
Narrator Liryka Podmiot liryczny – podmiot mówiący w utworze lirycznym, opowiadający o swoich emocjach, przeżyciach i poglądach. Ta fikcyjna osoba nie jest jednak tożsama z autorem, choć często wiąże się z jego doświadczeniami życiowymi. W rozpoznawaniu różnych typów podmiotu lirycznego przydatna jest np. analiza form czasowników i zaimków („ja” czy „my”? – liczba pojedyncza czy mnoga?). Ważne jest też miejsce podmiotu mówiącego w konkretnej sytuacji lirycznej. Podmiot liryczny: Może występować w pierwszej osobie („ja” liryczne), przedstawiając swoje emocje i stany
Gatunki literackie najchętniej wykorzystywane w poszczególnych epokach literackich. Antyk Epika Epos (epopeja) – najważniejszy gatunek epicki, dopiero po wiekach zastąpiony przez powieść. To obszerny utwór, zwykle wierszowany. Jego tematem są dzieje jakiejś zbiorowości pokazane na tle ważnych wydarzeń historycznych – opowiada o nich trzecioosobowy narrator. Inną cechą eposu jest rozlewność: liczne opisy zwalniające tempo akcji, także opisy scen batalistycznych. Zaczyna się od inwokacji – rozbudowanej apostrofy kierowanej do bóstwa (muzy).
Polecenie z zakresu teorii literatury, bada nie tylko wiedzę o budowie powieści, lecz również orientację w ewolucji gatunku powieściowego, w historii rozwoju prozy – głównie w ciągu ostatnich dwóch wieków. Zacznij od zdefiniowania najpopularniejszego typu narracji, charakterystycznego dla powieści realistycznej, dominującego, odkąd powieść realistyczna ugruntowała swoją pozycję w świadomości odbiorców. W realizmie mamy do czynienia z narratorem trzecioosobowym, obiektywnym, zdystansowanym. Mówimy o narracji przezroczystej, która spełnia rolę bezbarwnego ekranu. Dzięki niemu oglądamy wewnętrzny świat powieści, ale w niczym nam
W języku literackim tworzą się i konwencjonalizują różne sposoby wypowiedzi. Zależą one od sytuacji, w jakich posługujemy się językiem, porozumiewamy się. O wyodrębnieniu stylu decyduje powtarzalność sytuacji, te same funkcje wypowiedzi, dobór słownictwa, budowa zdań. Style funkcjonalne różnią się sposobem wyboru i wykorzystania elementów systemu językowego. Z definicji stylu, jako „zespołu środków językowych wybieranych przez autora tekstu ze względu na ich przydatność do realizacji celu wypowiedzi”, wynikają dwa kryteria podziału: według nadawcy i według przeznaczenia.
Rodzaje literackie To pewne klasy utworów literackich wyróżniane ze względu na konstrukcję dzieł, tzn. sposób ujawniania się osoby mówiącej, budowę świata przedstawionego, styl. Liryka Najważniejsze cechy: Obecność podmiotu lirycznego, który przez monolog liryczny wyraża swe myśli i uczucia. Brak fabuły. Utwory liryczne najczęściej pisane są wierszem, występują w nich liczne środki stylistyczne – nie są to jednak warunki konieczne. Podmiot liryczny — podmiot mówiący w utworze lirycznym, opowiadający o swoich emocjach, przeżyciach
Liryka Podmiot liryczny – podmiot mówiący w utworze lirycznym, opowiadający o swoich emocjach, przeżyciach i poglądach. Uwaga! Ta fikcyjna osoba nie jest jednak tożsama z autorem, choć często wiąże się z jego doświadczeniami życiowymi. W rozpoznawaniu różnych typów podmiotu lirycznego przydatna jest np. analiza form czasowników i zaimków („ja” czy „my”? – liczba pojedyncza czy mnoga?) Ważne jest też miejsce podmiotu mówiącego w konkretnej sytuacji lirycznej. Podmiot liryczny może występować w pierwszej osobie („ja” liryczne), przedstawiając swoje emocje i stany
