Search Results for "Początek"

Przegląd tematów maturalnych w największym skrócie. Temat 23.

„Pesymistyczna wizja ludzkiej kondycji jest właściwa XX wiekowi” – ustosunkuj się do opinii Czesława Miłosza, poszukując argumentów w literaturze XX wieku. Komentarz: Z autorytetem Czesława Miłosza możesz albo zawalczyć, albo się zgodzić. Sposób pierwszy z pewnością jest o wiele trudniejszy, ale gwarantuje ciekawszą kompozycję, nawet jeś­li ostatecznie zgodzisz się z pisarzem (przegrać z Miłoszem to nie wstyd). Sposób drugi jest łatwiejszy, ale w trakcie realizacji może okazać się płaczliwym, apokaliptycznym wyliczaniem zagrożeń czyhających na nas na

Przegląd tematów maturalnych w największym skrócie. Temat 11.

„Trzeba wiedzieć, z czego się wyrasta” – myśl Henryka Grynberga uczyń tezą rozważań na temat roli artysty w kształtowaniu tożsamości narodowej. Komentarz: Sprawa dość typowa – relacje między literaturą a tożsamością narodową nie są obce żadnemu z Was. Jedna z podstawowych teorii wyjaśniających fakt nie tylko przetrwania, ale i ugruntowania polskiej tożsamości narodowej w okresie zaborów przypisuje tę zasługę właśnie literaturze. Z całą pewnością może być ona nośnikiem narodowej kultury, strażnicą „narodowego pamiątek kościoła”. Tu, rzecz

Przegląd tematów maturalnych w największym skrócie. Temat 8.

Jeśli chcesz poznać człowieka, patrz na jego czyny. Jaką prawdę o człowieku – o jego wielkości i małości – odkryłeś, analizując i oceniając działania wybranych bohaterów literackich? Zaprezentuj swoje przemyślenia. Komentarz: Temat, który może być kołem ratunkowym dla osób mających pojęcie o jednej tylko i to dowolnej epoce literackiej. Przykłady znajdziesz wszędzie. Sięgnij po literaturę wojenną, współczesną, gdzie w obliczu wojny, totalitaryzmu człowiek albo staje na wysokości zadania, albo nie. Możesz też porównać

Kazimierz Przerwa-Tetmajer – portret artysty

18 stycznia 1940 roku w okupowanej przez hitlerowców Warszawie znaleziono na ulicy bezdomnego nędzarza umarł nie odzyskawszy przytomności […] Czy uwierzycie, że owym bezdomnym żebrakiem, o którym tak niepoetycko pisze w swoim wierszu Tadeusz Różewicz był Kazimierz Przerwa-Tetmajer – niezwykle popularny w epoce modernizmu bard pokolenia dekadentów, bywalec galicyjskich salonów, obiekt uwielbienia wielu dam z towarzystwa? Jeden z kronikarzy barwnego życia cyganerii krakowskiej, Adam Grzymała-Siedlecki tak oto wspomina Tetmajera w

Śmiech i żart w literaturze

Żart, śmiech, satyra, groteska jako wyraz dezaprobaty wobec istniejącej rzeczywistości. Omów na wybranych przykładach literackich. W jakim jeszcze ujęciu temat literatury śmiechu może występować? Wątki ludyczne – czyli śmiech dla śmiechu, dla radości i dla rozrywki, nie tylko dla satyry i wytykania wad; Wielkie dzieła komediowe sceny teatru (polskie i obce); Słynne postaci komiczne i ich charakterystyka (nie zawsze są sympatyczne, nie zawsze są odstraszające); Śmiech, humor, komedia w służbie

Dom i rodzina w literaturze

Dom, rodzina – dlaczego to ważny w literaturze motyw? Rodzinny dom – bez wątpienia jedna z najważniejszych wartości w ludzkim życiu. Z czym się kojarzy? Nie tylko z miejscem stałego zamieszkania i najbliższą rodziną. To przestrzeń odgrodzona od chaosu świata. Łączymy go z porządkiem, poczuciem bezpieczeństwa, schronieniem. To własne miejsce na ziemi. Niekoniecznie musi być bogaty – ważniejsze są miłość, ciepło, możliwość samorealizacji. O znaczeniu domu i rodziny wiele też mówią metaforyczne zastosowania tych słów. Domem bywa nazywana

Motyw powstania styczniowego w literaturze i malarstwie

Motyw powstania styczniowego w literaturze i malarstwie. Wstęp Przedpowstańcze nastroje i manifestacje patriotyczne (w latach 1860-1862) w Polsce i wśród Polaków emigrantów jako inspiracje dla literatury i sztuki – fotografia Norwida z 1861 r. (w ­konfederatce). Tragizm powstania styczniowego – obraz Grottgera Pożar dworu pod Miechowem. Dramat Polaków uczestniczących w nierównej walce z zaborcą – Żeromski Wierna rzeka, Rozdzióbią nas kruki, wrony…, obraz Gierymskiego Bój z cyklu Lituania. Dramat Polaków

Co jest w człowieku? Szkic do duchowego portretu ludzi końca XIX i XX wieku…

Co jest w człowieku? Szkic do duchowego portretu ludzi końca XIX i XX wieku inspirowany literaturą i filmem. Podobne sformułowania tematu: „Co jest w człowieku? Odpowiedz na pytanie, odwołując się do znanych ci utworów literatury współczesnej”. „Człowiek jest zdumiewający, ale arcydziełem nie jest (Joseph Conrad). Rozważania o złożoności natury ludzkiej na podstawie wybranych utworów”. „Człowiek jest zdumiewający… Jakie prawdy o człowieku, ważne dla współczesnego czytelnika odkrywa literatura?” „Człowiek jest zdumiewający…

Motywy literackie – zestawienie epokami

Człowiek Antyk To w antyku rodzi się humanizm. To starożytni filozofowie spędzają lata na poszukiwaniu recepty na szczęście. Artyści rzeźbią piękne ludzkie ciała, poeci wielbią to, co w człowieku szlachetne i cenne: mądrość, odwagę, męstwo, sprawiedliwość. Ludzie są niemal równi bogom (a bogowie podobni do ludzi), wszak w Homerowych epokach panuje zasada „bogowie jak ludzie – ludzie jak bogowie”. W Biblii – dziele starożytnym i sakralnym – są co najmniej

Makbet – William Szekspir

Autor William Szekspir (1546-1616), najwybitniejszy przedstawiciel teatru epoki elżbietańskiej i jeden z największych, najbardziej liczących się dramaturgów wszech czasów. Był związany z trupą Słudzy Lorda Szambelana i teatrem The Globe. W Anglii uważany jest za jednego z największych poetów epoki – jest autorem ponad stu sonetów i pięciu poematów. Świadomie łamał zasady dramatu antycznego, np. naruszając zasadę decorum, mieszając liryzm z wisielczym humorem, wprowadzając postacie fantastyczne i bohaterów niskiego pochodzenia. Jego najbardziej znane tragedie nazywane są tragediami namiętności (np.

Opowiadanie w szkole podstawowej

Opowiadanie Cechy dobrego opowiadania Jest zrozumiałe. Ciekawe. Zawiera fragmenty dialogów, opisów. Wyraźnie dzieli się na wstęp wprowadzający sytuację, rozwinięcie – właściwą akcję, zakończenie – podsumowanie wydarzenia. Czym powinno się charakteryzować każde opowiadanie? Występowaniem związku przyczynowo-skutkowego. Co to oznacza? Że wydarzenia muszą się wiązać w logiczną, chronologiczną całość (czyli następować po kolei). Pomogą Ci w tym określenia oznaczające następstwo czasowe (pewnego dnia, kiedyś, niedawno, następnie, z kolei, potem). Czasownikami oznaczającymi ruch,

Hymn do miłości ojczyzny – praca domowa

Podaj przykłady utworów zawierających w tytule hymn. Jednym z najsłynniejszych hymnów jest biblijny Hymn o miłości, czyli List św. Pawła do Koryntian. Bardzo znany jest też utwór Juliusza Słowackiego Hymn (Smutno mi, Boże…). Przygotuj dyskusję lub debatę szkolną na temat: Czy patriotyzm jest dzisiaj potrzebny? Rozważ, czy odpowiada Ci zaproponowany przez Krasickiego model patriotyzmu? Jaka może być alternatywa dla takiego modelu? Patriotyzm wojny a patriotyzm czasów pokoju – co jest trudniejsze? Tak, oczywiście.

Pieśń Legionów Polskich we Włoszech

Pieśń Legionów Polskich we Włoszech (tekst oryginalny) (Mazurek Dąbrowskiego) Jeszcze Polska nie umarła, Kiedy my żyjemy Co nam obca moc wydarła, Szablą odbijemy. Marsz, marsz, Dąbrowski, Do Polski z ziemi włoski Za Twoim przewodem Złączem się z narodem. Jak Czarnecki do Poznania Wracał się przez morze Dla ojczyzny ratowania Po szwedzkim rozbiorze. Marsz, marsz, Dąbrowski… Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę, Będziem Polakami, Dał nam przykład Bona Parte, Jak zwyciężać mamy. Marsz, marsz, Dąbrowski…

Jerzy Ficowski – To już zima

Kiedy woda udaje, że jest szkłem, to już wiem, co to znaczy, dobrze wiem: to już zima. Kiedy deszcz się zmienia w biały puch, zwykły deszczyk z jesiennych słot i pluch, to już zima. Kiedy z ziemi tysiące różnych barw znikną gdzieś, jakbyś wszystkie gumką starł, to już zima. Kiedy rankiem wyrosną u twych szyb srebrne kwiaty, choć nie siał tu ich nikt, to już zima. Kiedy oddech bielutki frunie z ust, bo go mróz tak

Jan Parandowski – Przygody Odyseusza

Kim był Homer? Autor Iliady i Odysei, najprawdopodobniej pochodził z greckiej wyspy Chios w Azji Mniejszej (u jej wybrzeży, w części północnej, leżała Troja). Imię Homer (ślepiec) sugeruje, że był niewidomy, tego jednak nie wiemy na pewno. Homer jest postacią dość tajemniczą, niektórzy badacze twierdzą, że w ogóle nie istniał. Przypuszcza się, że był wędrownym śpiewakiem i żył w IX lub VIII w. p.n.e. Wędrował po Grecji, zatrzymywał się na dworach i agorach, gdzie recytował lub

Przestrzenie średniowiecza

Przestrzenie średniowiecza  Zamki, zamczyska Rezydowali w nich rycerze i szlachetnie urodzone damy, czyli elita ówczesnego społeczeństwa, o którym wiemy, że było mocno zhierarchizowane i feudalne. Zamek był rezydencją ufortyfikowaną – nie tylko świadczył o potędze możnowładcy, ale też służył celom militarnym. Wysokie wieże, w których, według baśni, zamykano księżniczki, w rzeczywistości stanowiły ostateczne schronienie podczas oblężenia. Celem i rzemiosłem rycerstwa była przecież wojna. Ziemie należące do zamku uprawiała poddańcza ludność wiejska, rycerz w zamku bronił jej i roztaczał nad

Średniowieczna Polska

Średniowiecze w Polsce (X-XV w.) Średniowiecze w Polsce Od: 966 – chrzest Polski Do: koniec wieku XV. Dla Polski początek wieków średnich przypada na wiek X, ponieważ rok 966 przyjmujemy za początek państwowości polskiej (chrzest Mieszka I). Natomiast kres średniowiecza – to kres wieku XV, bo w początkach XVI nadchodzą do kraju pierwsze idee prekursorów renesansu (Celtis i Kallimach). Pierwszy okres XI-XII w.  Dominacja łaciny  Twórcy – cudzoziemcy  Żywoty świętych, romanse rycerskie,

Miłość – motyw

Miłość jako motyw w utworach literackich to temat rzeka. Pojawia się w kulturze wysokiej – to znaczy u Szekspira, Woltera, Mickiewicza, w dziełach uznanych, o wysokich walorach literackich, takich, których autorów można nazwać artystami. W literaturze niskiej – w sentymentalnych romansidłach wywołujących łzy mało wybrednych czytelników, w seryjnych książkach z serduszkami, kopiujących Trędowatą Mniszkówny itp. też występuje.   W jakich ujęciach może występować pojęcie – miłość? Z obserwacji tematów wynika, że wymagane są: Prezentacje – czyli przywołaj, przedstaw słynne,

Świętoszek – Molier

Epoka Barok, który jednak nie zadomowił się w XVII-wiecznej Francji. Tryumfy święcił tam klasycyzm – zwłaszcza w teatrze. Największymi przedstawicielami tego nurtu byli, obok Moliera, Pierre Corneille i Jean Baptiste Racine – znani głównie z twórczości tragicznej. Autor Molier to pseudonim największego francuskiego komediopisarza XVII w. Jean Baptiste Poquelin żył w latach 1622-1673. Przez kilkanaście lat wędrował z aktorską trupą. Po powrocie do Paryża założył znany do dziś teatr – Komedię Francuską i stał

Romantyzm w Polsce

Romantyzm w Polsce Sytuacja w Polsce u progu romantyzmu Kraj był pod zaborami. Polska jako samodzielne państwo nie istniała. Królestwo Polskie z carem Aleksandrem jako władcą było zaledwie namiastką ojczyzny, początkowy względny liberalizm ustępował stopniowo miejsca uciskowi. Świeże były jeszcze w pamięci nadzieje związane z Napoleonem i bolesne rozczarowanie po jego klęsce. Wyrosło młode pokolenie – pełne nienawiści do zaborcy i chęci do walki. Ideologia romantyzmu znalazła tu podatny grunt. Przecież podkreślała siłę wiary i uczucia, przypisywała wielkie możliwości