Search Results for "Początek"

Barok – życiorys kultury

Skąd nazwa? Termin „barok” został przez historyków literatury pożyczony od historyków sztuki. Ci z kolei zawdzięczają go Heinrichowi Wölfflinowi, dziewiętnastowiecznemu badaczowi, który swoje wielkie dzieło na temat sztuki interesujących nas czasów zatytułował Renaissance und Barock (Renesans i barok) – i dokonał tym samym pierwszego jasnego rozróżnienia obu epok. Wcześniej przeważała bowiem tendencja do twierdzenia, iż sztuka XVII wieku to po prostu zepsuty, przerafinowany koniec renesansu. Samo słowo oznacza w języku portugalskim niezwykle rzadki rodzaj

Homerycki obraz Grecji

I. Grecja Homera To podróż dwadzieścia osiem stuleci wstecz. Jeśli komuś mało, dorzucę pięć stuleci, docieramy do czasów archaicznych. Jak to się dzieje? Otóż Homer opowiadał o przeszłości Grecji – dla niego dzieje wojny trojańskiej i oblężenia Troi były wydarzeniem historycznym odległym jak dla nas… czasy Jagiellonów i bitwa pod Grunwaldem. Zaiste zmieniło się co nieco w dobrej Polsce od panowania Jagiellonów… W świecie Homera, choć nie tak szalała technika

Antyk – życiorys kultury

Cóż to jest starożytność? Tak naprawdę starożytność to nie żadna epoka. Mianem starożytnych określa się czasy poprzedzające wykształcenie się tego, co przez ludzi uważane jest za początek „ich kultury”. W przypadku Europy mówimy tak o czasach przedchrześcijańskich. Pojęcie „starożytności” jest więc bardzo szerokie. Obejmuje rozmaite kultury: egipską, babilońską, grecko-rzymską, fenicką, izraelską, etruską i wiele innych. Lekko licząc – pięć tysięcy lat! W ramach tych kultur z kolei istniały ich własne „epoki”, czasem zresztą obejmujące znacznie

Wolter, Jan Jakub Rousseau – dwa wielkie umysły epoki oświecenia

Kilka zasad na początek Znajdujesz się w świecie rozumu. W ubiegłym stuleciu Kartezjusz uzmysłowił to światu – tylko myśl jest pewna. Tak zrodził się racjonalizm – tylko rozum (ratio) to narzędzie zdolne do poznania świata. Wiek XVIII mocno myśl rozwinął. Oto kamienie milowe: Racjonalizm Pewne jest tylko to, że myślimy. Nie umiemy odpowiedzieć na setki pytań – ale pytamy, szukamy odpowiedzi, choć nie ma wiedzy – rozum pracuje. Krytycyzm Ludzie oświecenia podnieśli

Myśl XVII wieku

Obraz I Rok 1600. Mroczny widok: czarne krzyże mnichów, zakapturzone postacie, w środku więzień z ustami zakneblowanymi drewnianym kołem. Pochód podąża na rzymskie Campo di Fiori, gdzie czeka przygotowany stos i kat. Więzień słucha wyroku, na kolanach, z powrozem u szyi, ze świecą w ręku. Jego ostatnie słowa: „Z większą trwogą ogłaszacie wyrok przeciwko mnie, aniżeli ja go słucham”. Odwraca się od krucyfiksu. Giordano Bruno – ten, który zginął za

Mitologia antyku

Mitologia antyku a literatura – ważne, ale odrębne działy kultury antyku Mitologia – obrazuje wierzenia, nie ma autora. Mitologia to zbiór mitów, w które wierzyli starożytni. Mity to opowieści o bogach, o powstaniu świata i człowieka, o wielkich czynach herosów. Zawierają wierzenia religijne ówczesnych ludzi, odpowiadają na odwieczne pytania, takie, wobec których bezradna jest nauka. Wyrażają ludzkie tęsknoty, obrazują odwieczne postawy, najważniejsze uczucia. Nikt nie napisał mitologii. Mity rodziły się wraz z kulturą grecką, gdy ludzie

Filozofia antyku

Filozofia antyku O co chodzi filozofom? Filozofia – oznacza umiłowanie, poszukiwanie mądrości. Tak jak medycyna jest nauką o leczeniu ciała, matematyka o liczbach – filozofia chce od wieków stworzyć i podarować ludziom swoisty poradnik JAK BYĆ SZCZĘŚLIWYM? Filozof – to miłośnik mądrości, który szuka odpowiedzi na najistotniejsze pytania: Skąd wziął się świat i istnienie? Jaki jest sens ludzkiego życia? Co to znaczy dobro? Czym jest szczęście, jak je osiągnąć? Jak poznać

Filozofia starożytnej Grecji

O co chodzi filozofom? Filozofia – oznacza umiłowanie, poszukiwanie mądrości. Tak jak medycyna jest nauką o leczeniu ciała, matematyka o liczbach – filozofia chce od wieków stworzyć i podarować ludziom swoisty poradnik JAK BYĆ SZCZĘŚLIWYM? Filozof – to miłośnik mądrości, który szuka odpowiedzi na najistotniejsze pytania: Skąd wziął się świat i istnienie? Z czego świat jest zrobiony? Jaki jest sens ludzkiego życia? Jak być szczęśliwym? Jak żyć? Jak poszukiwać prawdy? Co to

Filozofia antyczna. Co sobie myśleli filozofowie starożytni o życiu i o… nas?

O co chodziło filozofom? Filozofia przed Sokratesem Jak to zapamiętać? Według podziału przed Sokratesem i po Sokratesie. Myśl brzydala z Aten okazała się tak ważna dla filozofii, że wszystko podzielono na to, co przed nim i po nim. PRZED SOKRATESEM Jońska filozofia przyrody – Tales z Miletu, Anaksymander, Anaksymenes Myśl Pitagorasa – Pitagoras Materialiści – Demokryt Eleaci SOKRATES (469-399 p.n.e.) – SOFIZM PO SOKRATESIE PLATONIZM – Platon ARYSTOTELIZM – Arystoteles EPIKUREIZM – Epikur

Antyk, filozofia

Początki filozofii Pierwsi filozofowie, ograniczając się do obserwacji przyrody, starali się odnaleźć jedną materialną zasadę (arche) rządzącą światem. Pierwsze pytanie filozofii wiązało się z poszukiwaniem początku, elementu, który zapoczątkował kolejne zdarzenia. Ponieważ zajmowali się głównie naturą i wszyscy pochodzili z Jonii, określeni zostali mianem jońskich filozofów przyrody (natury); ponieważ początku świata szukali w sferze materii, okreś­la się ich także jako materialistów. Dla Talesa z Miletu arche stanowiła woda. To ona miała być przyczyną powstania wszechrzeczy.

Mitologia

Autor Autorzy mitologii giną w mrokach dziejów. Mity były od wieków przekazywane ustnie, przekształcane i modyfikowane (dlatego istnieje wiele ich różnych wersji) i tak przetrwały do czasów współczesnych. Wciąż wielu autorów podejmuje się trudnego zadania spisania mitów. Najbardziej znane realizacje są autorstwa Jana Parandowskiego, Zygmunt Kubiaka czy Roberta Gravesa. W szkole zwykle omawia się mity Parandowskiego. Tytuł Mitologia to po prostu określenie na zbiór tekstów konkretnego gatunku. Samo słowo nie

Antyk – okresy i daty

Antyk i starożytność – dwa terminy Termin starożytność ma szerszy zakres. Oznacza wszystko to, co działo się przed czasami chrześcijańskimi, a dotyczy zarówno zdobyczy cywilizacji basenu Morza Śródziemnego, kultury Grecji, Rzymu, Izraela, Egiptu, jak i innych kultur: Mezopotamii, Indii, Afryki, Chin, Ameryki. Termin antyk ma węższy zakres. Ogranicza się do cywilizacji greckiej i rzymskiej, rozwijającej się nad Morzem Śródziemnym od końca II tysiąclecia p.n.e. do V wieku n.e. Obydwa terminy, antyk i starożytność, oznaczają coś

Najważniejsze pojęcia z filozofii antyku

Filozofia – ważne pojęcie rodem z antyku. „Umiłowanie mądrości”, poszukiwanie prawdy o najistotniejszych zagadnieniach Dosłownie – phileo (umiłowanie) sophia – mądrość. To filozofia miała odpowiedzieć na pytanie jak osiągnąć szczęście, jak żyć słusznie, czym w ogóle jest życie ludzkie. Dawniej królowa nauk – dziś jedna z nauk humanistycznych. To właśnie Grecy zapoczątkowali filozofię europejską. Ale uwaga – mamy co najmniej kilka znaczeń słowa. Odróżnij filozofię jako gałąź wiedzy i wydział uczelni; filozofię jako po prostu

Recenzja – wzory zdań

Jak można to robić? 1. Michał oglądał „Pana Tadeusza”. Mówi o sobie i o swoich odczuciach. • Zachwyciła mnie… (Grażyna Szapołowska). • Ogólne wrażenie… (dobre, ale wolę „Tarzana”). • Zainteresował mnie… (los Robaka, czyli fabuła). • Wyróżniam… (zdecydowanie: Michała Żebrowskiego). • Zauroczyła mnie… (nie Zosia, lecz muzyka). • Wpadłem w podziw… (na widok krajobrazów). • Rozczarował mnie… (wątek miłosny). • Wysoko oceniam… (grę aktorską). • Wywarły na mnie wrażenie… (przecudne stroje z epoki). 2.

Pozytywizm – nowele

Rodowód noweli Polskie nowele pisane zgodnie z teorią sokoła O problematyce nowel zapamiętaj! Postulaty pozytywistów w ich nowelach! O rodowodzie noweli zapamiętaj! Klasyczna postać noweli ukształtowała się we Włoszech w epoce renesansu – przede wszystkim pod piórem Giovanniego Boccaccia, autora Dekameronu (słynna teoria sokoła). W Polsce nowela pojawia się na dobre dopiero w okresie pozytywizmu – ale za to od razu jako jeden z najważniejszych gatunków literackich, ponieważ jako krótki

Opowiadanie

Opowiadanie – to krótki utwór epicki, narracyjny (napisany prozą). Charakteryzuje się luźnym układem akcji. Opowiadanie jest „opowiadane” przez kogoś, a zatem ma narratora, bohaterów, miejsce i czas akcji. Opisane postacie i ich dzieje nie muszą być prawdziwe, mogą być wymyślone – to fikcja literacka. Charakteryzuje je: przemyślana kompozycja, akcja (niekoniecznie wartka), ciekawa, sprawna narracja, świat przedstawiony: czas, miejsce, postacie, fikcja literacka – czyli to, co się dzieje w opowiadaniu, może być

Test 4

Część I Twoim pierwszym zadaniem jest odnalezienie brakujących fragmentów tekstu, który przedstawiamy poniżej. Należy dopasować je do stylu epoki, w jakim został napisany ten, skądinąd piękny mit o królu Orfeuszu i Eurydyce. (12p.) Orfeusz był młodym, (1) i – śpiewakiem Tracji. Grał na lutni tak cudownie, że cała przyroda kładła się u jego stóp, by słuchać pieśni. Wielką miłością darzył swą żonę, nimfę drzewną, Eurydykę. Jej (2) budziła miłość nie

Kordian – Juliusz Słowacki

Epoka Romantyzm – utwór uważany jest za jeden z trzech najważniejszych polskich dramatów romantycznych. Autor Juliusz Słowacki (1809-1849). Jeden z największych polskich twórców romantyzmu. Był autorem wierszy, dramatów, licznych listów, a także tekstów filozoficznych; uchodzi za twórcę tzw. filozofii genezyjskiej – od tytułu dramatu Genezis z Ducha. Spośród wielkich twórców polskiego romantyzmu on jeden oglądał wydarzenia powstania listopadowego i czuł atmosferę tych dni. Doświadczenia te zaowocowały wielkim dramatem politycznym o współczesności, jakim jest ­Kordian. Dzieło Kordian

Granica – Zofia Nałkowska

Dlaczego to ważna powieść? W polskiej literaturze nie ma wielu powieści tworzonych w duchu psychologizmu – Granica należy do najlepszych z nich. Jest ciekawym eksperymentem literackim – przekształca stary schemat o paniczu, który uwiódł wiejską dziewczynę, o trójkącie – ich dwoje i ta trzecia – w ciekawą powieść łączącą kilka przestrzeni problemowych: filozoficznych, etycznych, psychologicznych. Jest też najwybitniejszą powieścią jednej z najważniejszych pisarek polskich okresu XX-lecia międzywojennego. Autorka Zofia Nałkowska

Test 5

Część I 1. Przeczytaj uważnie dwa poniższe teksty, w których znajdziesz wiele pustych miejsc. Każdy numer uzupełnij tylko jednym, brakującym słowem. (13p.) A. Pani Kaczyńska, która była,……1……można przypuszczać, lepszą matką,..2….żoną, widząc,….3……jej syn, Jurek, leży ..4…długi na dywanie, rzuciła …..5…na pomoc. Pierwszą rzeczą, jaka jej wpadła w….6…., był mokry ręcznik, leżący ….7…lat koło starego piecyka. Ta zacna osoba uklękła szybko …..8…..Jurku i dawaj go wachlować z najwyższą pasją! Jednocześnie drugą…9…energicznie wymierzała…10…siarczyste