Search Results for "Chłopi – Władysław Reymont"
Rzadko występuje samodzielnie – i nic dziwnego, obecnie staramy się patrzeć na literaturę panoramicznie, szukać pokrewieństw, dialogu dzieł i twórców. Młoda Polska jest jednakże epoką, w której ukształtowały się istotne postawy, powstały ważne dzieła literackie, wykreowano bohaterów, bez których pewnych tematów maturalnych zrealizować się nie da. Oto przykłady: • Jaka jest przeciw włóczni złego twoja tarcza, człowiecze z końca wieku? Odpowiedzi współczesnych pisarzy polskich na pytanie sformułowane przez Tetmajera. Niepokoje
Tematy charakterystyczne dla literatury Młodej Polski Nastroje dekadenckie (schyłek wieku, bierność, zniechęcenie, ucieczka w nirwanę) – poezja młodopolska: (Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Jan Kasprowicz, Leopold Staff). Motyw szatana i bunt przeciw Bogu (poezja Tadeusza Micińskiego i Hymny Jana Kasprowicza). Temat wsi i chłopa – w Weselu Stanisława Wyspiańskiego, Chłopach Władysława Reymonta, prozie Stefana Żeromskiego (Zmierzch, Wierna rzeka, Rozdziobią nas kruki, wrony…). Ludomania widoczna jest nie tylko w literaturze – również w obyczajach, modzie, nawet – tendencji do zaślubin inteligenta
Symbol jako środek wyrażania utajonych myśli i emocji towarzyszy człowiekowi od dawien dawna. Nie tylko literatura, ale także architektura, rzeźba, malarstwo, sztuka użytkowa stały się obszarem zaszyfrowanych, wieloznacznych treści. Starogreckie wazy zachowujące idealne proporcje były synonimem greckiej duszy – dostojnej i wyważonej jak sama sztuka. Strzeliste i wysmukłe katedry gotyckie symbolizowały tak upragniony przez człowieka średniowiecza lot duszy do nieba. Pełna zawiłych, tajemniczych znaków jest najstarsza księga świata – Biblia.
Wieś polska dostarczyła literaturze sporo materiału – nie było epoki, której poezja lub proza nie opiewałyby dworku sielskiego, krajobrazu wiejskiego albo losu, obyczajów czy mentalności chłopa. To z pochwały wsi wyrosła sielanka, powstał także w naszej świadomości mit o uspokojeniu, ciszy, odpoczynku, który niesie wieś. Pytania o utwory dotyczące wsi – wizje sielankowe i realistyczne – znalazły odpowiedzi przy kolejnych epokach. Zestawmy więc teraz konspekt tytułów o wiejskiej tematyce, ich
Wesele pojawia się dość często na kartach polskiej prozy. Dzieje się tak dlatego, że jest to święto radosne – uwieńczenie miłości, śmiało więc może być pretekstem do zaprezentowania optymistycznych spojrzeń w przyszłość, nadziei na zgodę narodową i na powodzenie planów. Bywa też wesele opisane dla prezentacji obyczajów związanych z tym świętem, bywa też tematem parodii lub ukazywania przemian dziejowych. Oto rejestr utworów, w których „wesele” odgrywa ważną rolę, jest tematem
Przygotuj wypowiedź ustną na temat: motyw tańca w literaturze polskiej. Uwzględnij także Popiół i diament. Jak zacząć wypowiedź? Sedno wypowiedzi: Adam Mickiewicz Pan Tadeusz – końcowa scena – polonez Polonez jest tańcem narodowym, wykonywanym według ustalonego porządku, rytuału. Porządek par wynika, jak to napisał Mickiewicz, z „wieku i urzędu”. Ważne jest jego przestrzeganie, dlatego często potrzebny jest „przewodnik” – w Panu Tadeuszu: Podkomorzy, strażnik etykiety, symbol odchodzącej tradycji – „ostatni, co tak poloneza wodzi”.
Obyczaje na co dzień i od święta Gość w dom, Bóg w dom, to znane i stare przysłowie. Co oznacza? Obowiązek i tradycję serdecznego przyjęcia wszystkich gości. Tak, aby czuli się w naszym domu wyjątkowo. Prawie jak Bóg. W jaki sposób powinna objawiać się nasza gościnność? Poprzez odpowiednie przygotowanie mieszkania (sprzątamy), posiłku dla gościa, serdeczne potraktowanie (poświęcamy gościowi czas i uwagę, rozmawiamy z nim). Na co dzień Słowa na powitanie i pożegnanie (dzień dobry, witam, do zobaczenia,
Jak książka może zmienić życie człowieka „Żaden utwór literacki nie przerobi ludzi, są wszakże takie, które ich pobudzają do przetwarzania się”. Ten znamienity cytat Świętochowskiego powtarza się na maturach twardo i niezmiennie od kilku lat. Aleksander Świętochowski wypowiedział się dość ostrożnie – jakby wierzył tylko we wpływ lektur na ludzkie postępowanie, a w to, że mogą człowieka „przerobić” – nie. Czy pamiętasz, kto głosił coś zupełnie przeciwnego? „Jednak zostanie po
Temat: „Ojczyzna to kraj dzieciństwa Miejsce urodzenia To jest ta mała najbliższa Ojczyzna…” (Tadeusz Różewicz) Obraz małej ojczyzny w wybranych dziełach literackich. (1) „Ojczyzna to kraj dzieciństwa Miejsce urodzenia To jest ta mała najbliższa Ojczyzna…” Czy słowa Tadeusza Różewicza mają swoje odzwierciedlenie w literaturze? Jakie utwory przekazują prawdę zawartą w cytowanym tekście? Myślę, że jednym z dzieł literackich, w których ojczyzna traktowana jest jako otoczenie człowieka, miejsce, gdzie autor lub
1. Typ narracji zastosowanej w Zbrodni i karze, to: a) narracja auktorialna, b) narracja polifoniczna, c) narracja polimorficzna, d) żadna z powyższych. 1. Odpowiedź: a) Komentarz: Polifonizm to technika powieściowa nazwana przez rosyjskiego badacza – Michaiła Bachtina, a wynaleziona przez Dostojewskiego. Polega ona na tym, że zamiast dotychczasowego wszechwiedzącego narratora, który informował nas o poglądach i działaniach bohaterów, mamy opisane same te działania. Każdy bohater stanowi niezależny byt – sam przedstawia nam swoje
Jan Kochanowski Życie Urodził się w 1530 roku w Sycynie, w typowej dla tego czasu rodzinie szlacheckiej. Jego życiorys jest wzorcową biografią człowieka renesansu. Kochanowski studiował od czternastego roku życia przez lat piętnaście – najpierw w Krakowie, potem we Włoszech: w Bolonii i Padwie. Zarówno do studiów, jak i podróży, dzięki którym poznał sporą część Europy, potrzebował wsparcia mecenasów – zachowały się listy, w których poeta prosi np. księcia pruskiego o – jak byśmy to dzisiaj powiedzieli – sponsoring.
Czy warto uczyć się cytatów z lektur na pamięć? Oczywiście, że warto! Często zapamiętanie krótkiego cytatu pozwala przypomnieć sobie treść utworu lub jego najważniejszą myśl. Dlatego na przykład przed maturą łatwiej powtórzyć cytaty, niż kuć na pamięć streszczenia. Cytat literacki może także funkcjonować poza tekstem. Wtedy zwykle dotyczy treści ogólniejszych, pozwala wyrazić zdanie autora na jakiś temat. Przytoczenia – opatrzone komentarzem: „skomentuj podany cytat” albo „udowodnij podane twierdzenie” – często pojawiają
Nawiązania do eposu homeryckiego w późniejszych epokach Eposy były to zwykle rozbudowane, wierszowane utwory ukazujące dzieje bohaterów legendarnych lub historycznych na tle wydarzeń przełomowych dla danej społeczności. Cechami charakterystycznymi eposu są także: jednoczesność dwóch fabuł – jednej toczącej się w świecie ludzi i drugiej, toczącej się w świecie bogów, mającej wpływ na pierwszą. W eposie występuje obiektywny i wszechwiedzący narrator. Opisy cechuje realizm i szczegółowość. Bardzo bogate tło obyczajowe. Średniowiecze – epos rycerski Wśród literatury średniowiecznej
Praca może być dla człowieka zbawieniem i sensem życia – a może być katorgą. Gdy zgadza się z pasją, jest wynikiem wolnego wyboru – jest wielką wartością. Gdy jest wynikiem niewoli – staje się zbrodnią. O tym traktuje literatura od zarania dziejów. Materiał według chronologii epok Starożytność – praca karą Świat, według przekazu Biblii, powstał dzięki pracy Boga – trwała ona sześć dni, siódmego dnia zaś Stwórca odpoczywał. Ale sam człowiek nie został
Macierzyństwo Pojęcia Adopcja – usynowienie, uznanie czyjegoś dziecka za własne. Matka Polka – określenie, które pojawiło się w poezji Adama Mickiewicza (Do Matki Polki) i wielokrotnie powracało nie tylko w literaturze, ale także w życiu codziennym. Matka Polka to kobieta samodzielna, zdeterminowana, całe swoje życie poświęcająca dzieciom. W czasie wojny, okupacji rola matki Polki jest szczególnie trudna. Musi bowiem oswoić dziecko z walką, rozpaczą, cierpieniem i śmiercią. Pieta – znany motyw ze sztuki zwłaszcza średniowiecznej przedstawiający Matkę
Stylizacja – co to jest? Stylizacja to upodobnienie tekstu do innej wypowiedzi, nadanie mu charakterystycznego stylu. Celem stylizacji jest uczynienie tekstu bardziej prawdopodobnym (kiedy pisząc o ludziach dawnej epoki, sprawiasz, że mówią dawnym językiem) lub sparodiowanie innego tekstu (wówczas mówimy o pastiszu – kiedy poprzez naśladowanie stylu jakiegoś dzieła uzyskuje się efekt komiczny). Zapamiętaj! Archaizm – słowo stare, charakterystyczne dla dawnego języka, nieużywane współcześnie. Dialekt – określenie mowy typowej dla wsi danego
Odwołując się do literatury różnych epok, pokaż, że miłość może być w ludzkim życiu siłą budującą i niszczącą. Przykładowy wstęp Kto z nas nie marzy o miłości? Wydaje się nam, że dopiero to uczucie pozwala człowiekowi poczuć się naprawdę szczęśliwym. W życiu doświadczamy jednak, że miłości zwykle towarzyszy dawka cierpienia lub chociażby niepewności – może to właśnie to przesądza o jej uroku? Miłość uskrzydla i rani, niszczy i buduje – tę prawdę musimy
„Praca czyni życie słodkim” (Gotlob Wilhelm Burmann). Zgadzasz się z tym twierdzeniem czy nie? Odwołaj się do wybranych przykładów literackich. Przykładowy wstęp W naszym języku – albo szerzej: w naszej kulturze – praca kojarzy się z obowiązkiem. Smutnym obowiązkiem. W końcu czy powtarzane każdego dnia zajęcia mogą nie męczyć? „Mogą” – zdaje się twierdzić Gotlob Wilhelm Burmann. W zdaniu Burmanna zawartym w temacie mowa jest o pracy w sensie bardziej
Współbrzmi, zachwyca, przeraża… Jaką rolę spełnia pejzaż w literaturze i sztuce? W swoich rozważaniach odwołaj się do wybranych przykładów. Przykładowy wstęp: Nie mam wątpliwości, że większości przeciętnych czytelników hasło „pejzaż w literaturze” kojarzy się z długimi i nudnymi opisami, które zazwyczaj się podczas lektury książek… omija. Tak jakby były jedynie dodatkiem do wydarzeń, do możliwie najbarwniejszej i zaskakującej akcji. Zupełnie inaczej jest ze sztuką. Rozmaite wystawy, jak choćby wystawa impresjonistów w Warszawie, pokazują, że największym
Cnota (czy doskonałość) to najstarsze pojęcie etyczne znane ludzkości. Ukształtowało się w starożytności i stąd przekazywane było wiekom następnym. Szczególnie popularne stało się w epokach dawnych: w starożytności, średniowieczu. W literaturze polskiego renesansu i baroku było wręcz nadużywane. Dziś pojęcie cnoty ma bardzo wąską i ubogą przestrzeń znaczeniową. Sprowadzane do synonimu dziewictwa, traci całe bogactwo i gamę różnorodnych sensów, które nadała doskonałości wielowiekowa tradycja literacka, filozoficzna i religijna. Starożytna cnota to tyle, co dobro moralne, szlachetność, wysoka wartość etyczna.
