Search Results for "Chłopi – Władysław Reymont"
Co to jest stylizacja językowa i jakie są podstawowe typy stylizacji (archaizacja, dialektyzacja, kolokwializacja tekstu). Stylizacja językowa Stylizacja to przejmowanie przez pisarza cech językowych danej epoki, danego stylu lub danego pisarza i wprowadzanie ich do swojego tekstu. Pamiętaj, że stylizacja jest w pewnym sensie komentarzem do danej konwencji językowej; może być wyrazem uznania albo próbą ośmieszenia danego stylu. Stylizacja najczęściej obejmuje nie tylko sferę językową, ale także tematykę i postawę wobec świata. Archaizacja (stylizacja
Zwróć uwagę na tematy (takie mogą pojawić się na egzaminie gimnazjalnym) Czy jesteś zwolennikiem przejmowania obyczajów pochodzących z innych krajów? W liście do mieszkańca innego kraju opisz Twój ulubiony polski zwyczaj. Jest taki piękny obyczaj… – napisz opowiadanie. Napisz artykuł do gazety młodzieżowej, w którym przedstawisz ciekawą tradycję obowiązującą w Twojej szkole. Czy młodzież XXI wieku szanuje tradycję? Który z obyczajów najbardziej lubisz? Komentarz do tematów: Temat 1: Kolejna rozprawka. O jakie obyczaje chodzi? Walentynki,
Uniwersalne problemy człowieka i różne sytuacje życiowe. Komentarz: To zagadnienie wydaje się dość podobne do poprzedniego, ale tak naprawdę jest szersze. Chodzi tu o tematy, które wskazują na jakieś bardziej lub mniej konkretne sytuacje życiowe i związane z nimi sposoby (czasem – wzorce) ludzkich zachowań. Czyli – oprócz zespołu wartości, którymi kieruje się człowiek, staje on przed jakimś problemem, który musi rozwiązać; albo – musi dokonać zmiany w wyznawanym przez siebie dekalogu itp. Uniwersalne problemy
Trudne pojęcie tolerancji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. Temat nie należy najtrudniejszych. Powinny go wybrać osoby, które orientują się nie tylko w literaturze i sztuce, ale też są bacznymi obserwatorami współczesnej rzeczywistości. Wydaje się, że oprócz dzieł literackich należy pokazać np.: dzieła malarskie, rzeźby, filmy, itp. Warto poszperać też w życiorysach różnych twórców i zastanowić się, którzy spotkali się z przejawami nietolerancji. Ramowy plan wypowiedzi Określenie problemu Wytłumacz pojęcie „tolerancja”,
Omów rolę tytułu w dziele literackim. Komentarz To dość oryginalny i ciekawy temat. A jednocześnie – niezwykle obszerny. Każdy utwór literacki ma jakiś tytuł, Twoim zadaniem jest zbadać, czy autor nadający tytuł swojemu nowo powstałemu dziełu kieruje się jakimiś prawami. Sprawdź też, jakie relacje łączą tytuły z pozostałymi elementami utworów literackich, a więc opowiedzianą w dziele historią, bohaterami utworu, miejscem i czasem akcji… Inne możliwe sformułowania tematu Tytuł – ważny element dzieła literackiego. Omów funkcję tytułu w wybranych
Różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. Człowiek jest jedynym stworzeniem obciążonym winą. (John Steinbeck) Wszyscy jesteśmy wyjątkowymi wypadkami. Wszyscy chcemy odwołać się do czegoś! Każdy żąda dla siebie niewinności za wszelką cenę, nawet jeśli dlatego miałby oskarżyć rodzaj ludzki i niebo. (Albert Camus) Wiem, że nic mnie nie usprawiedliwia, ponieważ sama sobie stoję na przeszkodzie. (Wisława Szymborska) Strategie wstępu Czym jest wina i jak
Folklor jako inspiracja pisarzy w różnych epokach. Omów na wybranych przykładach. Strategie wstępu Co to jest folklor? To całokształt kultury określonego kręgu społecznego, przede wszystkim chłopstwa, różniący się w sposób zasadniczy od kultury reprezentowanej przez wykształcone warstwy społeczne (definicja ze Słownika terminów literackich). Strategia rozwinięcia Folklor w literaturze staropolskiej – Jan Kochanowski, Pieśń świętojańska o sobótce. Ponieważ nie znamy utworów ludowych z epoki renesansu, trudno nam określić, na ile pieśni Panien wzorowane są
Wpływ miasta na psychikę bohatera. Rozważ problem na wybranych przykładach literackich. Strategie wstępu Miasto i jego rola dawniej i dziś (np. miasto-państwo) – w baśniach bohater pozytywny porzuca swoją rodzinną wioskę i wyrusza do miasta, gdzie czeka go lepsza przyszłość, np. tron królewski, podobnie mitologicznemu Edypowi miasto przyniosło koronę. U Kochanowskiego (Pieśń świętojańska o sobótce) miasto – źródło zagrożeń, podobnie u Rousseau (Nowa Heloiza), także u Balzaka (Ojciec Goriot). Z czasem nastąpiła świadoma migracja do miasta – po naukę
Różne ujęcia literackie motywu tańca i jego funkcje. Rozważ zagadnienie, odwołując się do przykładów utworów kilku wybranych epok literackich. Strategie wstępu Wyjaśnienie pojęcia i jego rytualny, sakralny charakter. Psalmista w Biblii mówi: „Chwalcie Boga śpiewem i tańcem”. Strategie rozwinięcia Taniec – częsty motyw w literaturze i sztuce o bardzo długiej tradycji (od czasów Biblii do współczesności). Pieśń świętojańska o sobótce Kochanowskiego, Dziady, Pan Tadeusz Mickiewicza, Wesele Wyspiańskiego, Tango Mrożka. Bogactwo symboliki motywu tańca. Funkcje tego motywu – sakralna
Jak, gdzie i co jadają bohaterowie literaccy? Przedstaw motyw sztuki kulinarnej w tekstach literackich różnych epok. Inne możliwe sformułowania tematu Sztuka kulinarna jako przejaw kultury i obyczaju. Omów temat, odwołując się do tekstów literackich różnych epok. Obrazy sztuki kulinarnej okazją poznania kultury społeczeństwa czy pretekstem do jego demaskacji? Omów różne funkcje motywu w literaturze. Ramowy plan wypowiedzi Określenie problemu Wskazanie różnych funkcji motywu sztuki kulinarnej w literaturze Kolejność prezentowanych argumentów Ukazanie zwyczajów kulinarnych różnych
Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje literatury polskiej. Omów wybrane przykłady. Andrzej Wajda to jedyny Polak, który dostał najważniejszą nagrodę świata filmowego – Oscara – za całokształt twórczości. Od początku swojej drogi zawodowej sięgał po największe dzieła literatury polskiej i pokazywał je ze swojego punktu widzenia, po swojemu przedstawione i zinterpretowane. Warto poznać bliżej jego twórczość i przeanalizować ją dogłębnie. Jeśli interesujesz się kinem – to znakomity temat dla Ciebie! Inne możliwe sformułowania
Nawiązania literackie we współczesnej kulturze. Omów problem, posługując się przykładami: literackimi, filmowymi, malarskimi, reklamowymi. Bardzo trudny temat (chociaż wydaje się prosty i banalny) ze względu na obfitość „materiału badawczego”. Wbrew pozorom, czeka Cię sporo pracy, jeśli zdecydujesz się na przygotowanie tego zagadnienia. Nie tylko przeszukiwanie swojej pamięci, ale i lektura dzieł teoretycznoliterackich. Jeżeli nie interesujesz się teatrem ani malarstwem, powinieneś zastanowić się, czy inne zagadnienie nie byłoby odpowiedniejsze. Inne możliwe sformułowania tematu
Przedstaw motyw kobiety demonicznej w wybranych tekstach kultury różnych epok. Komentarz Temat jest dość oryginalny i stosunkowo mało stereotypowy. Wbrew pozorom, nawet wśród lektur szkolnych można znaleźć sporo przykładów „kobiet demonicznych”, choć na ogół w interpretacjach szkolnych mało zwraca się uwagę na te właśnie bohaterki. Nie będziemy ukrywać, że na samych lekturach obowiązkowych trudno byłoby bazować i na pewno będziesz musiał (musiała) co nieco poczytać dodatkowo, zaś na teksty już znane, spojrzeć na nowo
Powstania narodowe jako temat literatury i sztuki – porównaj wybrane dzieła malarskie i literackie. Temat jest dość wdzięczny, ale wymaga pewnej dodatkowej (pozaszkolnej) wiedzy i umiejętności. Musisz wykazać się umiejętnością interpretacji tekstów literackich oraz dzieł malarskich, warto więc, żebyś interesował się sztuką i… umiał ładnie o niej mówić. Na pewno to temat dobry dla przyszłych studentów uczelni artystycznych i szkół teatralnych. Inne możliwe sformułowania tematu Walka narodowowyzwoleńcza w interpretacji artystów. Porównaj sposoby
Symbol w sztuce i literaturze XIX i XX wieku. Omów na wybranych przykładach. Komentarz Tematy te wymagają zdefiniowania pojęcia symbolu, co wcale nie jest łatwe ze względu na jego niejednoznaczność (w końcu to symbol!). Spośród różnych definicji możesz wybrać jedną, możesz też zaprezentować inne i przeprowadzić tzw. dyskusję problemu. Zwróć uwagę na przyczyny pojawienia się symbolizmu – kryzys rozumu, potrzeba nazwania tajemnicy niemożliwej do precyzyjnego wypowiedzenia, dążenie do nastrojowości. Inne możliwe sformułowania tematu Symbol
Literackie portrety kobiet. Omów ich typy i funkcje na wybranych przykładach. Komentarz To bardzo rozległy temat; siłą rzeczy musisz skupić się tylko na wybranych zagadnieniach – tych, które uważasz za szczególnie interesujące lub które są Ci szczególnie bliskie. Nie warto chyba omawiać sposobów pisania o kobiecie w poszczególnych epokach literackich. To bardzo wyczerpująca strategia. Inne możliwe sformułowania tematu: Kobieta – matka, towarzyszka życia, emancypantka, patriotka… Jak ukazywana jest kobieta w dziełach
Fascynacja obrzędami ludowymi w literaturze polskiej. Omów to zjawisko, odwołując się do wybranych przykładów. Temat nie jest zbyt trudny, a bardzo wdzięczny. Możesz oprzeć się na utworach poznanych w szkole – to dodatkowa zaleta. Przy okazji zaś lepiej poznasz naszą polską tradycję. Same zalety, nie znaczy to jednak, że możesz po prostu lać wodę, nie wkładając ani trochę pracy w przygotowanie prezentacji! Inne możliwe sformułowania tematu Różne postawy twórców wobec tradycji ludowej. Rola tradycji
Metoda na powtórkę? Przedstawić epokę za pomocą najważniejszych dla niej pojęć! Zrozumieć, zapamiętać, skojarzyć z potrzebnymi tekstami kultury. Nasz pojęciownik to zbiór najważniejszych terminów i najlepszy przewodnik. Chłopomania (ludomania) Rozwinięta w Młodej Polsce swego rodzaju moda na ludowość, która więcej miała wspólnego z oświeceniowym, konwencjonalnym sentymentalizmem niż romantyczną fascynacją ludowym światem wartości. Polegała na bezkrytycznym i naiwnym nieco uwielbieniu dla mieszkańców wsi. Nie chodziło jednak o autentyczne problemy, ale o stereotypowy obraz zakodowany w świadomości niektórych artystów
Podaj przykład porównania homeryckiego. Najsłynniejsze: porównanie Hektora i Achillesa w scenie pojedynku. I tak jak orzeł, ptak górski, najszybszy wśród uskrzydlonych, Spada i lekko dopędza z chmur gołębicę spłoszoną – Ona wymyka się, pierzcha, lecz orzeł z wrzaskiem straszliwym Z bliska uderza, w drapieżnej duszy zdobyczy spragniony – Tak z zaciętością Achilles pędził, a Hektor uciekał (…). Istota porównania homeryckiego polega na tym, że jeden człon porównania (tu pierwszy) zostaje rozbudowany do rozmiarów samodzielnego obrazu czy
Biografia 20 VIII 1847 – właściwie Aleksander Głowacki, urodzony w Hrubieszowie, pochodził z ubogiej szlachty herbu Prus. Wcześnie traci rodziców, wychowuje się u krewnych w Puławach, a potem w Lublinie. W Lublinie też zaczyna uczęszczać do Szkoły Realnej. Luty 1861 – przenosi się do Siedlec, a potem do Kielc pod opiekę brata – Leona. 1863 – bierze udział w powstaniu styczniowym. Ranny, trafia do szpitala, a potem do więzienia w Lublinie. Po zwolnieniu kończy gimnazjum w Lublinie. 1866 – zdaje egzamin na
