Search Results for "Siłaczka"

Test przedegzaminacyjny z polskiego

1. Jeśli nie wiadomo, kto jest twórcą dzieła, oznacza to: A. symboliczność sztuki B. anonimowość sztuki C. wiarygodność sztuki D. jednoznaczność sztuki Odp. B 2. Skojarz termin z odpowiednią dziedziną sztuki: wirtuoz    scenografia    baszta    fraszka A. literatura; B. architektura; C. teatr; D. muzyka Odp. wirtuoz – D; scenografia – C; baszta – B; fraszka – A. Przypomnijmy, że: wirtuoz – to występujący na koncertach wykonawca, który opanował w sposób mistrzowski grę na

Uczucia

Czym są uczucia? Uczucie to coś, co towarzyszy człowiekowi od urodzenia. Naukowo nazwać je możemy procesem psychicznym czy stanem emocjonalnym. Uczucie odzwierciedla nasz stosunek do otoczenia (innych ludzi), ale i do samego siebie. Uczucia motywują nas do wielu czynów, sprawiają, że zachowujemy się tak, a nie inaczej. Uczuciami tłumaczymy wiele naszych zachowań, np. „nie pomogę mu, bo go nienawidzę” albo wręcz przeciwnie „pomogę mu, bo go kocham” czy też „pomogę mu, bo

Szkoła

Szkoła wczoraj i dziś Starożytność Z tej epoki wywodzą się nazwy obecnych szkół, chociaż geneza tych nazw niewiele ma wspólnego ze współczesną edukacją. Gimnazjum to w starożytnej Grecji publiczny ośrodek ćwiczeń gimnastycznych, które w dodatku odbywały się nago. Najsłynniejsze gimnazjum mieściło się w Sparcie (ojczyzna wojowników) i Atenach. Liceum (Likejon) – przekształcone z czasem w szkołę filozoficzno-naukową. W liceum uczył Arystoteles. To właśnie w liceum zaczęto przykładać ogromną wagę do badań naukowych, uznając ich wyniki za ważniejsze od czczych

Jakich przeżyć wewnętrznych dostarczyły ci przeczytane niedawno utwory literackie?

Jakich przeżyć wewnętrznych dostarczyły ci przeczytane niedawno utwory literackie? Poloniści, którzy wymyślili taki temat, pytają niby krótko o wewnętrzne uczucia, ale wiadomo, że chcą też wiedzieć: dlaczego, skąd te uczucia, jakie cechy utworu spowodują taką reakcję? Nie wystarczy napisać, że płakało się rzewnie nad pożegnaniem Małego Księcia z lisem. Trzeba jeszcze dodać, skąd to wzruszenie i żal rozstania. Wtedy wiadomo, że ten kto płakał, nie tylko potrafi odczuwać, ale potrafi

Jak pisać o bohaterze literackim?

Czy jeśli bohater – to koniecznie charakterystyka? Nie. Nie zawsze i niekoniecznie. Właściwie tylko wtedy, gdy słowo „charakterystyka” zawarte jest w temacie. Wówczas – trudno. Przypominamy sobie schemat tej formy. Nawet gdy nie piszemy charakterystyki, przy tych tematach potrzebne są nam jej elementy. Przykład charakterystyki Ani z Zielonego Wzgórza ukazuje, jak można rozwijać poszczególne punkty schematu, jak go realizować i modyfikować. Uatrakcyjnić ankietę personalną, czyli dane o postaci. Szereg typowych

Młodzi wobec wyzwań swoich czasów

Żelazny zestaw lektur: •   Mit o Dedalu i Ikarze •   William Szekspir – Hamlet •  Johann Wolfgang von Goethe – Cierpienia młodego Wertera •  Adam Mickiewicz – Konrad Wallenrod, Dziady •  Bolesław Prus – Lalka •  Eliza Orzeszkowa – Nad Niemnem •  Stefan Żeromski – Ludzie bezdomni, Przedwioś­nie, Siłaczka, Syzyfowe prace •  Witold Gombrowicz – Ferdydurke •  Zofia Nałkowska – Granica •  Sławomir Mrożek – Tango •  Jerome Salinger – Buszujący w zbożu

Marzenia – idealizm

Marzenia – idealizm Jak dobrze przyjrzeć się literaturze – przykładów do wykorzystania znajdzie się wiele; warunek jest ten, że warto by je dobrze znać, raczej z własnej lektury, nie z opracowań. Nawet w bardzo konkretnych epokach, nastawionych na jasne określanie celów i realizowanie ich, pojawia się zjawisko marzeń, idealizmu, życia – snu. Jednak generalnie zagadnienia takie raczej nie poddają się chronologii i dlatego ich opracowanie zdecydowanie wymaga podejścia przekrojowego, czyli korzystania z przykładów z różnych epok. Idealizm

Wiedza niezbędna do prac o Żeromskim

W jakim świecie – a właściwie w jakich światach żył Stefan Żeromski? Do Żeromskiego przyznają się dwa miasta – Kielce, gdzie się urodził i chodził do szkół, i Warszawa, gdzie studiował, mieszkał i zaznał sławy. Również dwie epoki mają do niego prawo: przełom wieków, czyli Młoda Polska, i dwudziestolecie międzywojenne. Debiutował jeszcze w Polsce pod zaborami. Ważny był dla pisarza temat klęski powstań i ich historia. Marzył, jak wielu Polaków, o wolności ojczyzny, swoją postawę głosił piórem i rychło zyskał miano

Lalka Bolesława Prusa – matura

Tego się naucz! Przygotowując się do zdawania nowej matury, zastanów się, czy umiesz: zinterpretować tytuł utworu (na co najmniej trzy sposoby!); omówić, jak została przedstawiona kwestia żydowska; ukazać Lalkę jako powieść panoramiczną oraz jako powieść realizmu XIX wieku; scharakteryzować poglądy poszczególnych bohaterów na miłość i małżeństwo (ta umiejętność przydała się – i to bardzo – na próbnej maturze); pokazać obecność toposu teatru świata w utworze; scharakteryzować Stanisława Wokulskiego; pokazać jego

Echa leśne – Stefan Żeromski

Autor Stefan Żeromski (1864-1925) – przedstawiciel Młodej Polski. Zakochany w Górach Świętokrzyskich. Autor m.in. Ludzi bezdomnych (lektura w liceum), Przedwiośnia (ekranizowanego niedawno), Syzyfowych prac (lektura w gimnazjum) oraz wielu nowel i opowiadań (wśród nich Siłaczka – Wasza lektura). Tytuł Zgromadzeni przy ognisku słuchają odgłosów rąbanych drzew. I ten monotonny odgłos wywołuje wspomnienia, przynosi echa pamięci. O czym mówi leśne echo? O dawnych legendach. Gatunek literacki Nowela Dotyczy jednego wydarzenia (opowieść generała). Wyraźny punkt kulminacyjny i puenta. Ograniczona liczba

Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła

Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów na wybranych przykładach. Najważniejszy w tragedii jest dla mnie akt szósty: zmartwychwstawanie z pobojowisk sceny, poprawianie peruk, szatek, wyrywanie noża z piersi, zdejmowanie pętli z szyi, ustawianie się w rzędzie pomiędzy żywymi twarzą do publiczności. (Wisława Szymborska, Wrażenia z teatru) Strategie wstępu Czym są: tytuł, motto, ostatnia scena – próba zdefiniowania elementów. Tytuł (łac. titulus – napis, ogłoszenie) nazwa nadana dziełu, najczęściej przez autora i umieszczona na

Symbolika stroju

Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, filmowe, teatralne). Doskonały temat dla tych, którzy interesują się modą i nie wyobrażają sobie egzaminu ustnego w białej koszulowej bluzeczce i czarnej spódniczce, tudzież garniturze typu „powiększony komunijny”. Nie wystarczy być znawcą lansu, trzeba też być niezłym psychologiem. I kolorystą. Gdy masz wszystkie wymienione cechy, bez trudu poradzisz sobie z tym tematem. Powinieneś być także uważnym czytelnikiem – czytając powieści, pomijamy czasem opisy stroju,

Literackie portrety kobiet. Omów ich typy i funkcje na wybranych przykładach.

Literackie portrety kobiet. Omów ich typy i funkcje na wybranych przykładach. Komentarz To bardzo rozległy temat; siłą rzeczy musisz skupić się tylko na wybranych zagadnieniach – tych, które uważasz za szczególnie interesujące lub które są Ci szczególnie bliskie. Nie warto chyba omawiać sposobów pisania o kobiecie w poszczególnych epokach literackich. To bardzo wyczerpująca strategia. Inne możliwe sformułowania tematu: Kobieta – matka, towarzyszka życia, emancypantka, patriotka… Jak ukazywana jest kobieta w dziełach

Pojęciownik epok: modernizm i Młoda Polska

Metoda na powtórkę? Przedstawić epokę za pomocą najważniejszych dla niej pojęć! Zrozumieć, zapamiętać, skojarzyć z potrzebnymi tekstami kultury. Nasz pojęciownik to zbiór najważniejszych terminów i najlepszy przewodnik. Chłopomania (ludomania) Rozwinięta w Młodej Polsce swego rodzaju moda na ludowość, która więcej miała wspólnego z oświeceniowym, konwencjonalnym sentymentalizmem niż romantyczną fascynacją ludowym światem wartości. Polegała na bezkrytycznym i naiwnym nieco uwielbieniu dla mieszkańców wsi. Nie chodziło jednak o autentyczne problemy, ale o stereotypowy obraz zakodowany w świadomości niektórych artystów

Noce i dnie – praca domowa

Dokonaj charakterystyki Barbary Niechcic. Zwróć uwagę! Barbara jest niewątpliwie najciekawszą kreacją literacką, chociaż wielokrotnie drażni swoim chi­me­rycz­nym usposobieniem. Dystansuje się wobec niej nawet sama autorka, nakazując nar­ra­to­ro­wi mówić o bohaterce „pani Barbara”, a nie po prostu „Barbara”. Ta rezerwa jest jednak po części pozorna, wszak to nie Bogumił, ale właśnie Barbara staje się w powieści autorką głębokich prawd o wymiarze eg­zy­sten­cjal­nym, to ona zadaje pytania dotyczące spraw ostatecznych! Dlatego przyjrzyj się

Stefan Żeromski – jak pisać o…

Żeromski pisarz dwóch epok Twórczość Stefana Żeromskiego przypada na epokę modernizmu – Ludzie bezdomni to powieść modernistyczna, zaś Przedwiośnie to powieść powstała już w dwudziestoleciu międzywojennym. Cechy twórczości  Żeromski w swoich dziełach chętnie łączył elementy romantyczne  i pozytywistyczne. Pisał o pracy u podstaw i oddanych sprawie społecznikach (słynna jest nowela Siłaczka – o młodej badaczce, specjalistce od nauk ścisłych i nauczycielce – Stasi Bozowskiej, która zaszyła się na wsi i uczyła wieśniaków; swoje poświęcenie i miłość do ludu

Stefan Żeromski – rola w literaturze polskiej

Rozdrapywanie ran Twórczość Żeromskiego odznacza się wyjątkową konsekwencją postawy ideowej. Ten pisarz to wielki patriota i propagator postawy społecznikowskiej. Sprawy Polski i sprawy społeczne nigdy nie były mu obojętne. W jego dziełach widać żarliwy patriotyzm, umiłowanie ojczystego kraju (zachwyt nad polską przyrodą i zrozumienie tragicznych dziejów narodu). Był bardzo wrażliwy na krzywdę i niesprawiedliwość społeczną. Jednak mimo miłości do ojczyzny nie ukazywał tylko jasnych stron historii. W odróżnieniu od Sienkiewicza nie był zwolennikiem opcji

Tomasz Judym – bohater Ludzi bezdomnych

Tomasz Judym – niepoprawny idealista Co o nim wiemy? Główny bohater powieści Ludzie bezdomni Stefana Żeromskiego, doktor Tomasz Judym, pochodził z biednej rodziny robotniczej, był synem szewca. Jego dom rodzinny, jak sam go określa, to „(…) suterena, wilgotny grób pełen śmierdzącej pary. Ojciec wiecznie pijany, matka wiecznie chora. Zepsucie, nędza śmierć”. Po śmierci matki wzięła go na wychowanie ciotka. Judym był u niej chłopcem na posyłki, czyścił podłogi, mył naczynia, sypiał w przedpokoju

Zenon Ziembiewicz – bohater Granicy

Zenon Ziembiewicz – polski typ karierowicza Biografia bohatera Dzieciństwo – Boleborza (część dóbr hrabiów Tczewskich, w których ojciec po utracie własnego majątku otrzymuje miejsce rządcy). Nauka w szkole w pobliskim mieście. Pierwsze krytyczne oceny wobec rodziców – ciasnota ich horyzontów i anachroniczność sposobu myślenia. Nieodwzajemniona młodzieńcza miłość do koleżanki ze szkoły, Elżbiety Bieckiej, wychowanki ciotki Cecylii Kolichowskiej, właścicielki kamienicy. Studia w Paryżu. Znajomość z Karolem Wąbrowskim, synem pani Kolichowskiej. Związek ze śmiertelnie chorą na gruźlicę Adelą.

Don Kichot

Don Kichot – kwestionariusz osobowy Wiek: „zbliżał się do pięćdziesiątki”. Wygląd: „wysokiej postawy, suchy na twarzy, członki ma długie, żylaste, cerę żółtą, nos orli nieco zakrzywiony, długie wąsy, czarne i obwisłe”. Stan cywilny: kawaler, ale wzdychający do pięknej Dulcynei z Toboso (raczej wytworu jego wyobraźni niż realnie istniejącej osoby). Mocne strony: łagodny, prostoduszny. Umie współczuć, ma silne poczucie sprawiedliwości. Sancho Pansa powiedział o nim: „duszę ma jak kryształowy dzban, nie potrafi nikomu szkodzić,