Search Results for "Szewcy"
Uwaga! Temat bardzo ogólny. I to właśnie jest jego największym niebezpieczeństwem. Pisząc czy mówiąc o zwycięstwie, wciąż bowiem musimy definiować jego konkretne, odnoszące się do poszczególnych postaci znaczenia. Ciągle trzeba czynić rozmaite zastrzeżenia, pisać, że ten akurat zwycięzca jest nim w takim rozumieniu, ten w innym, ów zaś częściowo. Bo liczba szeroko rozumianych zwycięzców w historii literatury jest wręcz zatrważająca! Ale wśród tej przerażającej liczebnie rzeszy niemal brak zwycięzców niezaprzeczalnych, całkowitych. Prawie każdy bohater literacki
Sztuka i literatura zmienia się, poszukuje nowych środków wyrazu, chce przemawiać do współczesnych pokoleń odbiorców. W jaki sposób eksperymentują pisarze i poeci? Twoje refleksje na temat nowatorskich zjawisk w literaturze. Temat dotyczy wieku XX, ale to nie znaczy, że nie możesz odwołać się do pojedynczych przykładów z innych epok. Eksperymenty w literaturze nie zaczęły się w wieku XX! Burzycielem literackich zasad był np. już William Szekspir. To on sprzeciwił się zasadzie trzech jedności (czasu, miejsca i akcji), łączył
Człowiek wobec kultury, cywilizacji, konwencji w ujęciach polskich twórców XX wieku. Witkacy, Gombrowicz, Mrożek – to podstawowe nazwiska, które trzeba będzie przywołać w tej odpowiedzi. Witkacy popełnił samobójstwo, 18 września 1939 roku, na wieść o wkroczeniu wojsk radzieckich w polskie granice. Czy – jak chce tradycja – uczynił to w obawie przed nadciągającą władzą totalitaryzmu? Przeczuwał zbrodnie, tragedie XX wieku, które zniweczą indywidualizm jednostki? W każdym razie przewidział wiele, czego
Oto jesteśmy świadkami przezabawnej sceny rozgrywającej się w równie zabawnym wnętrzu: z boku stoi katafalk, chociaż pogrzeb odbył się już dawno, dalej staroświecki wózek dziecinny, mimo że dzieci dawno już wyrosły, zakurzona suknia ślubna, chociaż o ślubie nie pamięta już nikt. W pokoju panuje nieład i bałagan. Przy ogromnym stole troje domowników zapamiętale gra w karty. Jesteśmy w rodzinie Eleonory i Stomila, rodzinie wielopokoleniowej, ale jakże niekonwencjonalnej, przypominającej po części
O przemianach rewolucyjnych: w sferze obyczajów, w dziedzinie sztuki, w polityce. W sferze obyczajowej zaobserwować ją najłatwiej, dzieci występują przeciw rodzicom, a potem przeciw nim występują ich dzieci i przywołują stare ideały – i tak toczy się odwieczne tango pokoleniowe. W sferze artystycznej – w sztuce – dzieje się podobnie. Upadają stare formy i konwencje, a ich przeciwieństwo znów staje się formą do obalenia. Awangarda szybko przestaje być awangardą, staje
Jakie motywy literackie wykorzystane w Tangu Sławomira Mrożka i odwołania literackie możesz przywołać? Ten krótki, burzliwy, a nawet zabawny dramat w trzech aktach – odwołuje się do bogatej tradycji literackiej i pełną garścią czerpie z jej motywów, przekształca je, rozwija i znajduje nowe sensy. Odwołuje się Tango do Wesela Stanisława Wyspiańskiego – z podobną opozycją inteligencja-lud, z motywem symbolicznego tańca, a nawet motywem ślubu – kulminacyjnego punktu akcji, czy też
Proces – Franz Kafka Temat Co jest ważne? Co pisać, z czym kojarzyć? Gatunek: Powieść paraboliczna Temat Historia przeciętnego człowieka, Józefa K., na którego spada niespodziewany proces. Życie bohatera zostaje całkowicie podporządkowane procesowi, zamienia się w koszmar i absurd. Finał jest równie niespodziewany jak początek. Nieznani osobnicy wykonują na Józefie K. wyrok – wbijając mu nóż w serce. Dzieje bohatera stają się obrazem ludzkiej egzystencji, pretekstem do stawiania pytań natury etycznej
Jednych zachwyca, innych wcale nie… Dziwny, niesamowity, fascynujący, a może bełkotliwy i niezrozumiały? Zawsze wzbudzał liczne kontrowersje u odbiorców i tak jest właściwie do dzisiaj, chociaż dramat surrealistyczny od dawna należy do klasyki. Przyszedł wraz z dwudziestym wiekiem, razem z jego szaleństwami i potwornościami. Chciał mu niejako dorównać swoją prowokacyjną, nieobliczalną estetyką. Był jednocześnie dowodem na złożony kształt świata, bo, paradoksalnie, deformując rzeczywistość, obnażał jej niedoskonałości i absurdy. Stał się alternatywną formą sztuki, wymierzoną po części w tradycyjny, realistyczny
Chłopi Władysława Reymonta Gatunek W zakresie gatunku Chłopi są dziełem wielowarstwowym: Powieścią realistyczną są w tej warstwie, która dotyczy obyczajowości, hierarchii społecznej na wsi, stosunku dwór – wieś, sytuacji ekonomicznej chłopów, a nawet w obserwacji ludzkiej psychiki. Są to często partie opisowe – zestawy realistycznych, zgodnych z rzeczywistością obrazów wsi. Są epopeją. Istnieją w powieści elementy, które stwarzają naturalistyczny wymiar dzieła. Jest to: podporządkowanie życia ludzi rytmowi przyrody; eksponowanie roli,
Język bywa w literaturze czymś więcej niż tylko środkiem opisu świata. Słowa same w sobie mogą być interesujące – wyrażać nasz stosunek do świata, wpływać na sposób postrzegania rzeczywistości. „Granice mojego języka są granicami mojego świata” – stwierdził filozof Ludwig Wittgenstein. Podobnie jest ze światem wyobraźni twórcy, który może być opisywany przez nowe środki wyrazu. Pisarze wychodzą niekiedy z założenia, że literatura powinna kreować własne kody językowe, różne od powszechnie używanych. Dlatego nadają
Groteska Estetyka każdej epoki wiąże się ściśle z głoszonym wówczas światopoglądem. Jeśli rzeczywistość wydaje się uporządkowana i poznawalna rozumem, realizm wydaje się najlepszym sposobem opisywania świata. Jeżeli artysta czuje, że tak nie da się opisać tajemnic tegoż świata, wybierze inne środki wyrazu, np. symbol. A jeśli widzi rzeczywistość jako chaotyczną, absurdalną, wybierze groteskę! Może to właśnie chaos minionego stulecia spowodował, że wiek XX nadał szczególne znaczenie grotesce, choć tę kategorię estetyczną można
Tadeusz Różewicz Lament Zwracam się do was kapłani nauczyciele sędziwi artyści szewcy lekarze referenci i do ciebie mój ojcze Wysłuchajcie mnie Nie jestem młody niech was smukłość mego ciała nie zwodzi ani tkliwa biel szyi ani puch nad słodką wargą ni śmiech cherubiński ni krok elastyczny nie jestem młody niech was moja niewinność nie wzrusza ani moja czystość ani moja słabość kruchość i prostota mam lat dwadzieścia jestem mordercą jestem
Czysta Forma w teatrze to czysta teatralność. Nie ma w nim miejsca na roztrząsanie kwestii narodowych, społecznych, moralnych itp. Teatr nie jest zwierciadłem rzeczywistości ani psychologicznym „wypruwaniem bebechów”. Centralny element dzieła sztuki stanowi niezwykła struktura, której zadanie polega na zaszokowaniu odbiorcy dziwnością i niesamowitością zdeformowanej rzeczywistości. Czysta Forma pozwala dotrzeć do Tajemnicy Istnienia, zaznać metafizycznego niepokoju, zbadać istotę bytu. Jest dla Witkacego czymś absolutnie wyjątkowym, arystokratycznym. Przykłady Czystej Formy w
Wyjaśnij teorię Czystej Formy Stanisława Ignacego Witkiewicza. Zacznij: Teoria Czystej Formy wiąże się z przekonaniami filozoficznymi Witkacego – że sztuka to jedyny (oprócz filozofii) we współczesnym świecie obszar metafizycznych przeżyć. Kiedyś rolę tę mogła pełnić np. czarna magia, której praktykowania zaprzestano. Czysta forma to koncepcja sztuki przecząca zasadom realizmu, naturalizmu oraz prawdopodobieństwa życiowego i psychologicznego. Rozwiń: Istota dzieła artystycznego według Witkacego zawiera się w jego formie – kombinacji słów, gestów itd. tworzących „jedność
1. Wymień najważniejsze, Twoim zdaniem, wydarzenia historyczne dwudziestolecia międzywojennego. a) …………………………………………………………………………………………………………………………………… b) …………………………………………………………………………………………………………………………………… c) …………………………………………………………………………………………………………………………………… d) …………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Wymień tendencje filozoficzne Europy dwudziestolecia międzywojennego. Jedną krótko scharakteryzuj. Odp. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. Podaj prawidłową odpowiedź. Surrealizm głosił: a. oderwanie od rzeczywistości, odwrót od jej imitowania i naśladowania; b. że należy uwolnić wyobraźnię artysty od nakazów, a należy eksponować sny, wizje, głębsze pokłady psychiki ludzkiej; c. że naturalne kształty należy sprowadzić do
W jakich utworach literackich odnajdziemy deformację rzeczywistego świata? Deformacja świata w literaturze to świadomy chwyt, charakterystyczny dla literatury XX wieku, choć bywał używany oczywiście wcześniej. Przecież literatura plebejska – sowizdrzalska i cały nurt karnawałowy był swoistą deformacją świata, zmianą jego hierarchii i wartości. Fantastyka romantyczna, wizyjność i symbolika młodopolska to też swoista deformacja. Lecz wydaje się, że w pełni zaczęli wykorzystywać ten zabieg nowocześni twórcy międzywojnia. Witold Gombrowicz – Ferdydurke i późniejsze dramaty, Bruno Schulz –
W jaki sposób literatura polska ukazywała bunt człowieka przeciw zastanej rzeczywistości? Temat buntu to odwieczny motyw literacki, bo bunt towarzyszy człowiekowi od zawsze. Ale też i formy buntu są różne i obiekty przeciw którym człowiek się buntował bywały rozmaite. Aby zatem dać wyczerpującą odpowiedź na to pytanie, należy „buntowniczą” literaturę pogrupować: Romantyczny bunt przeciw rzeczywistości Bohater romantyczny to buntownik. Występuje przeciw konwencjom społecznym, przeciw twierdzeniom nauki, normom klasycznym, także spiskuje przeciw zaborcy,
Podaj przykłady słynnych polskich dramatów i wskaż ich różnice. „Pierwszy” dramat polskiej literatury (choćby w sensie wagi) to dramat romantyczny. Dziady Adama Mickiewicza, Kordian Juliusza Słowackiego, Nie-Boska komedia Zygmunta Krasińskiego – oto czołowe przykłady. Był to dramat bliski dramatowi szekspirowskiemu, o otwartej kompozycji, luźno powiązanych scenach, dopuszczający wizję i fantazję – bez jedności miejsca, akcji czy czasu. Wesele – dramat symboliczny Stanisława Wyspiańskiego stał się wielkim wydarzeniem Młodej Polski. Dramat Wyspiańskiego jest nieco
Niezależnie od tego po czyjej stronie – rewolucjonistów czy obrońców starego systemu – będziemy szukać prawdy, „rewolucja” jako zjawisko oznacza chaos, zmianę władzy i śmierć – potworne dzieło zabijania. Odkąd były rewolucje – literatura nie była wobec nich obojętna. Zacznijmy od romantyzmu: Ignacy Krasiński – Nie-Boska komedia Poeta pisze o rewolucji abstrakcyjnej, rozważa samo zjawisko, choć „bierze” wzorce z przewrotu Cromwella w Anglii, Wielkiej Rewolucji Francuskiej, a nawet z powstania listopadowego, któremu przypisywał wymiar walki społecznej.
Do jakich utworów nawiązuje Tango Mrożka i jaki jest sens tytułu dramatu? Rzeczywiście, Tango odwołuje się do dzieł z przeszłości literackiej. I tak np. kojarzy się dramat Mrożka z: Weselem Wyspiańskiego Podobna jest tu rola tańca zamieszczonego w końcówce utworu i ogarniającego społeczność. Tam taniec chocholi, tu tango wchłaniają ludzi w swój bezmyślny wir, oznaczają bierność i beznadziejność. Poza tym opozycja: rodzina Stomilów – Edek przypomina najważniejszą w Weselu opozycję: inteligencja – lud. Wprawdzie Edek nie jest typowym
