Tag "Julian Ursyn Niemcewicz"
Ignacy Krasicki Książę biskup warmiński – postać numer jeden Polski oświeceniowej. Jest przykładem umysłu oświeconego, twórcy utalentowanego i wykształconego, obdarzonego wyrafinowanym smakiem i intelektem. Zwano go księciem poetów, był faworytem króla (a właściwie królów, bo po rozbiorach chętnie goszczono go na dworze Fryderyka Wielkiego). Urodził się w Dubiecku nad Sanem, miał czterech braci (wszyscy prócz jednego wybrali stan duchowny). W trzydziestym szóstym roku życia został biskupem warmińskim, bywalcem dworu i
Dużo krótkich lektur Ogólnie rzecz biorąc, polska literatura oświecenia to zbiór utworów krótszych. Nie ma tu wielu dużych powieści ani poważnych dramatów. Spośród powieści do zapamiętania dwa tytuły: Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Ignacego Krasickiego (ta ważniejsza) i Rękopis znaleziony w Saragossie Jana Potockiego (ta jest mniej znana, choć znacznie ciekawsza i stała się nawet kanwą filmu). Sporo komedii, choć niby nie było tak wesoło. Komedie obyczajowe (do zapamiętania Franciszka Zabłockiego Fircyk w zalotach), komedie polityczne
Rozważ problem powinności rządzących wobec narodu na podstawie twórczości Jana Kochanowskiego, Ignacego Krasickiego, Juliana Ursyna Niemcewicza i Czesława Miłosza. Komentarz Temat niezbyt trudny, ale wymagający sporej wiedzy i rzetelności ze strony osoby wybierającej go. Dobry dla przyszłych politologów, studentów socjologii itp. Inne możliwe sformułowania tematu Powinności władców i rządzących państwami w świetle utworów Jana Kochanowskiego, Ignacego Krasickiego, Juliana Ursyna Niemcewicza i Czesława Miłosza. Władza – zaszczyt czy obowiązek? Odwołaj się do utworów Jana Kochanowskiego, Ignacego
Komedia polityczna – odmiana komedii, która ma przede wszystkim krytykować określone stronnictwa polityczne, nieskuteczne i niesprawiedliwe metody rządzenia i aparat władzy, a także ludzi – reprezentantów starego porządku społeczno-politycznego. Komedia obyczajowa – utwory, w których przedmiotem ośmieszającego przedstawienia pozostaje obyczajowość określonego środowiska społecznego, przywary moralne jego przedstawicieli, nawyki, przesądy, sposoby zachowań, manifestowania uczuć i mówienia, np. Mieszczanin szlachcicem Moliera, Sarmatyzm Zabłockiego. Komedia charakterów – jedna z podstawowych odmian komedii: utwory,
Przedstaw krótką charakterystykę postaci występujących w Powrocie posła. Starosta Gadulski – zacofany Sarmata największa wada pieniacza – gadulstwo nie ukrywa, że majątek zdobył w sposób nieuczciwy (tytuł dożywotniego dzierżawcy dóbr królewskich) chciwy – dla pieniędzy ożenił się z kobietą, z którą nic go nie łączy; nie chce dać posagu córce, chciałby mieć syna, który wyręczałby go w pracach gospodarskich nie rozumie potrzeby reform, bo żyje mu się dostatnio i spokojnie; chwali sobie czasy saskie, kiedy żyło
Komedia polityczna i jej rola w oświeceniu na przykładzie Powrotu posła Juliana Ursyna Niemcewicza. Wstęp I Rola tej komedii Niemcewicza jest łatwa do rozszyfrowania. Zresztą… i sam autor nie ukrywał swojego celu, którym było propagowanie reform Sejmu Czteroletniego. Oprócz tego zapewne szło o propagowanie wzorca Sarmaty oświeconego – takiego, który ceni tradycję, jest patriotą, ale przy tym ma świadomość, że kraj potrzebuje reform. W sztuce pojawia się także krytyka ciemnoty i braku zmysłu politycznego
„Nie dość nauczyć, trzeba byś się bawił”. Jak twórcy literatury polskiego oświecenia realizowali tę zasadę? Cytat zawarty w temacie nie pochodzi bynajmniej z satyr Ignacego Krasickiego, lecz z Poetyki Arystotelesa. Twórcy klasycyzmu starali się, jak pokazują liczne przykłady literackie, realizować tę zasadę. Temat nie jest trudny; to po prostu inne sformułowanie bardzo popularnej myśli: „Jak twórcy literatury oświeceniowej osiągali cel, by bawić, ucząc?”. Jeżeli nie masz innych pomysłów, możesz bazować tylko na twórczości
Powrót posła Juliana Ursyna Niemcewicza Ta pierwsza polska komedia polityczna powstała w gorącej atmosferze Sejmu Wielkiego. Była utworem propagandowym, napisanym „w służbie” sprawom kraju. Reformatorzy wiedzieli już to, co wykorzystują do cna dzisiejsi twórcy reklam: że nie ma to, jak pokazać społeczeństwu rodzinkę, w niej miłych ludzi o właściwych poglądach i odpychających posiadaczy wrogich poglądów. Dlatego też Powrót posła nie jest literaturą najwyższego lotu, ale jasno wykłada potrzebę reform oraz to, że reformatorzy są w porządku,
Ludzie oświecenia wcale nie są pomnikowymi sylwetami. Tu się słyszy, że Trembecki swoje tłumaczenia w karty przegrał, tam się czyta, że Książę Poetów był nie lada smakoszem, wielbił egzotyczne delicyje i precjoza, a Adam Naruszewicz, choć w szacie duchownej, miał co nieco do powiedzenia o wdziękach niewieścich. Zerknijmy na konterfekty oświeconych Polaków: Ignacy Krasicki Zasługuje na pierwsze miejsce wśród oświeceniowych twórców. Był kapłanem, biskupem, poetą i pierwszym powieściopisarzem. Typowy człowiek oświecenia – głoszący ideały rozumu
Najczęściej poruszano następujące tematy: Troska o losy ojczyzny, refleksja nad jej sytuacją, propozycje reform, propaganda postulatów stronnictwa patriotycznego; poruszyli ten temat publicyści: Stanisław Staszic, Hugo Kołłątaj, w sferze krytyki obyczajów i postaw: Ignacy Krasicki, Adam Naruszewicz, w sferze popularyzowania reform: Julian Ursyn Niemcewicz, redaktorzy Monitora i Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych. Temat obyczajowy Postawy, zachowania, przywary szlachty sarmackiej, ale również kleru i dworu królewskiego. Tu prym wiedzie Krasicki, za nim Naruszewicz, Niemcewicz, komediopisarze, jak Zabłocki, Bohomolec. Naczelnym gatunkiem
Tak. Przede wszystkim świadczy o tym zastosowanie reguły trzech jedności: czasu, miejsca (spotkanie rodzinne w zwykłym szlacheckim domu) akcji (prosta, uboga akcja wypełniona głównie przez dialogi). Kilka słów o Julianie Ursynie Niemcewiczu Jego piękna (i długa), prawdziwie patriotyczna biografia wkracza w czasy romantyzmu. Urodził się w roku 1758, a zmarł w Paryżu w 1841 r. – a więc w wieku osiemdziesięciu trzech lat. Był absolwentem Szkoły Rycerskiej, gorącym uczestnikiem stronnictwa patriotycznego podczas obradowania Sejmu Wielkiego, a po rozbiorach – emigrantem. Uczestniczył w powstaniu
Postacie można podzielić na przedstawicieli dwóch stronnictw politycznych. Obóz – postępowy i patriotyczny to Podkomorzy i Podkomorzyna Dobrójscy, ich syn, poseł na sejm Walery oraz wychowywana przez nich Teresa córka starosty Gadulskiego. Ich dewiza: Dom zawsze ustępować powinien krajowi. Obóz – wsteczników i egoistów to starosta Gadulski, jego żona Starościna, fircyk Szarmancki. Starosta Gadulski skupia negatywne cechy Sarmaty, to on krzyczy o liberum veto jako o „wolności źrzenicy”. Starościna i Szarmancki to kosmopolici zapatrzeni w obcą modę,
Sam autor – Julian Ursyn Niemcewicz – w liście dedykowanym Stanisławowi Małachowskiemu – marszałkowi Sejmu Wielkiego, napisał, że jego celem było: „Wpajać w umysły prawidła zdrowe i uczciwe, zachęcać do cnót publicznych i domowych”. Aby również realizować oświeceniowe hasło: „uczyć – bawiąc”, Niemcewicz napisał komedię polityczną. W tym gatunku bowiem mógł zawrzeć zarówno wątek miłosny – choć uboczny, ale zachęcający do czytania i oglądania dramatu – zabawowy, jak i polityczny: ośmieszył zacofanych Sarmatów i propagował reformy Sejmu Wielkiego.
Klasycyzm To główny i najważniejszy nurt oświecenia. Tworzą go najpotężniejsze umysły epoki, składają się nań największe dzieła tych czasów. Klasycyzm współgra z bieżącym życiem politycznym państwa, twórcy tego nurtu potrafią łączyć filozofię rozumu, naukę o ogólnych prawach dotyczących ludzkości z patriotyzmem. Do klasyków należą: Ignacy Krasicki, Adam Naruszewicz, Julian Ursyn Niemcewicz, Stanisław Trembecki. Tematy klasycyzmu: problematyka moralna (etyczna), sprawy kraju (polityczna), obyczaje (portret społeczeństwa i człowieka). Jak tworzyli klasycy? Praktykowali gatunki wywodzące się z antyku –
Polityka Sejm Wielki (1788-1792) inaczej Czteroletni – sejm, na którym zawieszono szkodliwą zasadę liberum veto, by móc przeprowadzić potrzebne w kraju reformy. Najważniejszym osiągnięciem Sejmu jest ustalona w roku 1791 Konstytucja 3 maja – pierwszy w Europie nowoczesny dokument porządkujący sprawy państwa. Niestety, po Sejmie Czteroletnim następują targowica i II rozbiór Polski. Insurekcja kościuszkowska (1794) zakończona klęską i trzecim rozbiorem. Odpowiedź Polaków na rozbiór ojczyzny. Polska ginie z map Europy, ale Polacy próbują walczyć o swoją wolność. Legiony
Troska o losy ojczyzny w polskim oświeceniu To najważniejsza wartość literatury i myśli oświeceniowej. Nic dziwnego – historia tego stulecia także zdominowana jest wysiłkiem reformatorskim patriotów. Przecież to czasy Sejmu Wielkiego i Konstytucji 3 maja. To czasy powstania pod wodzą Kościuszki – pierwszego wielkiego buntu przeciw zaborcom. Niestety – to także kres wolności kraju. A jednak, mimo że działania patriotyczne nie przyniosły zwycięstwa, koniecznie trzeba je znać. . Pisarze polityczni i ich postulaty Stanisław Konarski duchowny
Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki – Ignacy Krasicki Gatunek – pierwsza polska powieść nowożytna. Powieść o dojrzewaniu – podejmuje temat edukacji, ale i dojrzewania do poglądów, postawy życiowej. Element utopii – w wersji Krasickiego – Nipu. Satyra na społeczeństwo polskie i sposób wychowania młodzieży. Postulat życia w zgodzie z naturą. Napisana jest w pierwszej osobie. To jakby autobiografia niejakiego Doświadczyńskiego – szlachcica, który opowiada o swojej młodości, nauce, wojażach po Europie, wreszcie powrocie do kraju. Chowano go raczej z dala od
