Tag "powieść poetycka"
Stendhal nazwał ją zwierciadłem przechadzającym się po gościńcu, Grass „kurwą wśród gatunków literackich”. Powieść to jeden z najbardziej różnorodnych i bogato reprezentowanych gatunków literackich. Na maturze może pojawić się pytanie o przemiany gatunkowe powieści czy najważniejsze dla minionego tysiąclecia arcydzieła gatunku. Skąd się wzięła powieść? Odpowiedź na to pytanie nie jest wcale prosta. Prapoczątków powieści można upatrywać już w greckich epopejach i biblijnych przypowieściach. W okresie hellenistycznym w Grecji powstał tzw. romans grecki, (specjalizowali
Giaur Byrona Treść, bohater i cechy romantyczne utworu Giaur to opowieść o miłości, zdradzie i zbrodni. Jej bohater żyje w świecie pełnym zła, sam jest tego zła sprawcą i ofiarą. Ta sprzeczność stanowi o romantycznej istocie utworu. Giaur jest samotnym, tajemniczym młodzieńcem, który znalazł się w Grecji opanowanej przez Turków. Nikt nie zna jego imienia ani przeszłości. Giaur – tym mianem określają Turcy każdego innowiercę. Akcja utworu pełna jest dramatycznych wydarzeń. Zachowując kolejność wypadków, można przedstawić ją
Tło epoki Romantyzm jest czasem, gdy po utracie niepodległości przez Polskę narastają tendencje narodowo-wyzwoleńcze. Po upadku względnie autonomicznego Księstwa Warszawskiego w 1815 roku powstaje Królestwo Kongresowe, całkowicie podporządkowane rządom carskiej biurokracji i wojska. W maju 1823 roku na Litwie rozpoczęły się prześladowania młodzieży z Towarzystwa Filomatów i Zgromadzenia Filaretów. Były to studenckie organizacje samokształceniowe i literackie, które gubernator Litwy Nowosilcow oskarżył o działalność wywrotową. Władze carskie rozpętały nagonkę i stworzyły sfingowany proces polityczny. Aresztowano m.in. Mickiewicza i jego przyjaciół:
„Słowo stało się ciałem a Wallenrod Belwederem” – te słowa wypowiedziane przez nieznanego już dzisiaj autora w dniu wybuchu powstania listopadowego najlepiej dokumentują związek Mickiewiczowskiej poezji z dziejącą się wówczas historią. Dla młodych konspiratorów z warszawskiej Szkoły Podchorążych, którzy w noc listopadową ruszyli szturmem na Belweder, poezja romantyczna znaczyła bardzo wiele, a Konrad Wallenrod był tekstem niemalże instruktażowym, utwierdzającym w przekonaniu o słuszności działań spiskowych. Jesteśmy w romantyzmie… A to
Romantyzm w Europie Romantyzm w Europie trwał krócej niż w Polsce – liczy się go do Wiosny Ludów 1948 lub 1850 roku – daty uznanej za wkroczenie realizmu do literatury. Najważniejsze, obowiązujące do matury nazwiska twórców to: Johann Wolfgang Goethe – pisarz niemiecki i lord George Byron – romantyk angielski. Najważniejsza lektura (obowiązkowa) to Cierpienia młodego Wertera Goethego. Ważna pozycja dla poziomu rozszerzonego – Faust Goethego. Postać Giaura i postawa
Romantyzm zrodził nowe gatunki literackie, które zmieniły oblicze literatury. Lektury obowiązkowe na maturze właśnie do nich należą – pisząc o nich, zawsze pamiętaj cechy kompozycji i przykłady – oznacza to punkty. Oczywiście, nie znaczy to, że znikają całkowicie klasyczne gatunki literackie, także te wywodzące się z antyku. Nadal powstają ody, sonety czy hymny, nie są to jednak formy najbliższe duchowi romantyzmu. W epoce tej powstają nowe gatunki, które ściśle łączą
Romantyczni poeci głoszą hasła swobody twórczej i odrzucają klasyczne zasady – także jeśli idzie o gatunki literackie. Oczywiście nie znikają całkowicie klasyczne gatunki literackie, także te wywodzące się z antyku. Nadal powstają ody, sonety czy hymny, nie są to jednak formy najbliższe duchowi romantyzmu. W epoce tej powstają nowe gatunki, które ściśle łączą się ze światopoglądem epoki, w związku z czym w literaturze późniejszych epok pojawiają się rzadko lub nawet wcale. Nowe, powstałe w romantyzmie gatunki dramat romantyczny
Gatunki literackie romantyzmu Typowo romantyczne Dramat romantyczny Cechy: zerwanie z klasyczną regułą trzech jedności (przestrzeń, czas o szerokim zakresie, wiele wątków); synkretyzm rodzajowy; niesceniczność; zakłócenia chronologii zdarzeń; kompozycja otwarta (luki, zagadkowość, otwarte zakończenie); obecność bohatera romantycznego. Przykład: Dziady – Adama Mickiewicza Kordian – Juliusza Słowackiego Nie-Boska komedia – Zygmunta Krasińskiego Poemat dygresyjny Cechy: główna linia akcji jest pretekstem do wtrącania licznych dygresji autora – dotyczących problematyki współczesnej: polemik, programów literackich, definicji
Wskaż cechy gatunkowe Giaura jako powieści poetyckiej. Powieść poetycka to gatunek literacki powstały w romantyzmie. Gatunek jest zgodny z założeniami epoki, bo ucieka od klasycznych założeń, rujnuje przyzwyczajenia literackie i jest egzotyczny, oryginalny. Jak to się dzieje? Za sprawą kilku zabiegów stosowanych przez autorów. Oto one: Kanwą muszą być wydarzenia dramatyczne i tajemnicze. Fabuła nigdy nie będzie opowiedziana po kolei (inwersja czasowa). Fabuła nigdy nie będzie opowiedziana w pełni (luki, niedopowiedzenia, kompozycja otwarta). Zdarzenia opowiada
Udowodnij, że Konrad Wallenrod jest powieścią poetycką. POWIEŚĆ POETYCKA – gatunek ten stworzył angielski poeta George Byron. Sam Mickiewicz przetłumaczył na język polski najbardziej znany utwór tego gatunku, czyli Giaura Byrona. Cechy powieści poetyckiej to: Luźna, fragmentaryczna kompozycja, pełna tajemnic i niedomówień. Elementy fabuły są ze sobą luźno powiązane lub wręcz niespójne. Inwersja czasowa – akcja nie jest chronologiczna, mogą pojawiać się retrospekcje, akcja miesza się z przedakcją. Zostaje też zerwana więź
To gatunek łączący dwa rodzaje literackie: epikę (powieść) i lirykę (poetycka). Powieść poetycka zwana jest również poematem epickim i jest formą przejściową pomiędzy klasyczną poezją a powieścią realistyczną. Twórcą gatunku był George Byron, a jego utwory (Giaur, Korsarz) są sztandarowymi przykładami tego gatunku. Powieść poetycką rozpoznajemy poprzez: • luźną, fragmentaryczną kompozycję • inwersję czasową • obecność bohatera bajronicznego • regularny wiersz • narratora ujawniającego swe uczucia • liryczne dygresje • scenerię egzotyczną bądź historyczną
Przedstaw cechy powieści poetyckiej na przykładzie Konrada Wallenroda. Zacznij Adam Mickiewicz, pisząc Konrada Wallenroda, wzorował się na tradycji angielskiej powieści poetyckiej. Wcześniej przetłumaczył najbardziej znaną powieść poetycką George’a Byrona Giaur. Pisarze romantyczni odkryli bogactwo zależności międzyludzkich i skomplikowanie natury ludzkiej, a powieści poetyckie – złożone, niejednoznaczne pod względem zarówno formy, jak i przekazywanych treści – pozwalały im wyrazić całą tę wiedzę. . Rozwinięcie Konrad Wallenrod spełnia wszystkie podstawowe wymagania powieści poetyckiej, gatunku powstałego w okresie
Wallenrod Konrad Wallenrod to najważniejsza powieść poetycka Adama Mickiewicza. Mówi się, że powstała pod wpływem znajomości poety z dekabrystami – rosyjskimi spiskowcami – planującymi zabić cara. Podstawową bronią każdego spiskowca jest zaś kłamstwo i skrytobójstwo, czyli rzeczy najbardziej uwłaczające honorowi. Romantyków uwiodła zasada mówiąca, że cel uświęca środki – w imię dobra ojczyzny i narodu gotowi byli poświęcić siebie, swoje życie i honor. Jeśli wroga nie można było pokonać w otwartej walce, to należało go zajść
INWERSJA CZASOWA – przestawienie czasu, akcja biegnie „nie po kolei”, bez respektowania następstwa wydarzeń. Stosowana jest np. w powieści poetyckiej, gdzie potęguje tajemniczość i urozmaica kompozycję.
POWIEŚĆ POETYCKA – jest to gatunek charakterystyczny dla epoki romantyzmu. łączy on w sobie pierwiastki epickie (powieść) i liryczne (poetycka). Jest to utwór wierszowany, zawiera pełną tajemnic, dramatyczną akcję, przedstawioną przez narratora w sposób subiektywny, ukazujący własne uczucia. W powieści poetyckiej zachodzi zjawisko inwersji czasowej, wydarzenia nie są podane po kolei, związek pomiędzy nimi jest niejasny. Wybitnym twórcą powieści poetyckiej był George Byron, który ustanowił charakterystyczny dla gatunku typ bohatera
Gatunki literackie romantyzmu Powieść poetycka To gatunek łączący dwa rodzaje literackie: epikę (powieść) i lirykę (poetycka). Powieść poetycka zwana jest również poematem epickim i jest formą przejściową pomiędzy klasyczną poezją a powieścią realistyczną. Twórcą gatunku był George Byron, a jego utwory (Giaur, Korsarz) są sztandarowymi przykładami tego gatunku. Powieść poetycką rozpoznajemy poprzez: luźną, fragmentaryczną kompozycję inwersję czasową obecność bohatera bajronicznego regularny wiersz narratora ujawniającego swe uczucia liryczne dygresje scenerię egzotyczną bądź historyczną potęgującą efekt
TEST 1. Jedną z najważniejszych cech literatury romantycznej jest: a) synkretyzm b) polifoniczność c) liryzm 1. Odpowiedź: a) Komentarz: Chyba najważniejszą cechą romantycznej literatury jest jej synkretyzm. Synkretyzm to inaczej zerwanie z tradycyjnie pojmowanym podziałem na rodzaje i gatunki literackie, jako konstrukcje zamknięte i sztywno skodyfikowane. Utwory synkretyczne to dzieła o niejednolitej strukturze – zawierające cechy charakterystyczne dla różnych gatunków (synkretyzm gatunkowy), bądź rodzajów (synkretyzm rodzajowy) literackich. 2. Ballada to
Wymień cechy powieści poetyckiej. Powieść poetycka to jeden z najważniejszych gatunków wczesnego romantyzmu (potem stracił na znaczeniu, ustępując miejsca np. dramatowi). Ten gatunek został stworzony przez Waltera Scotta, ale popularność zawdzięcza Byronowi, którego powieści zostały przetłumaczone na wiele języków. Początkowo używano tylko miana „powieść”; nazwa „powieść poetycka” pojawiła się później, gdy zaistniała potrzeba odróżnienia jej od „zwyczajnej” powieści pisanej prozą. Cechy powieści poetyckiej W powieści poetyckiej zdarzenia nie są ułożone chronologicznie.
Romantyzm stawiał przed literaturą wysokie zadania, zakładał spontaniczność aktu twórczego, oryginalność i indywidualizm. Intuicję, wrażliwość, uczuciowość i wyobraźnię przedkładano nad erudycję i pilne przestrzeganie klasycznych norm gatunkowych. Dlatego też zrodziły się nowe, oryginalne, romantyczne gatunki, za pomocą których łatwiej było wyrazić ideę epoki. W ten sposób powstały: Powieść poetycka (inaczej poemat epicki) – łączyła romantyczny liryzm z epicką opowieścią. Najwyraźniej stanowiła formę przejściową między klasyczną poezją a realistyczną powieścią. Twórcą gatunku był George Byron (Giaur,
Giaur to opowieść o miłości, zdradzie i zbrodni. Jej bohater żyje w świecie pełnym zła, sam jest tego zła sprawcą i ofiarą. Ta sprzeczność stanowi o romantycznej istocie utworu. Giaur jest samotnym, tajemniczym młodzieńcem, który znalazł się w Grecji opanowanej przez Turków. Nikt nie zna jego imienia ani przeszłości. Giaur – tym mianem określają Turcy każdego innowiercę. Akcja utworu pełna jest dramatycznych wydarzeń. Zachowując kolejność wypadków, można przedstawić ją następująco. Giaur z wzajemnością pokochał Leilę – niewolnicę
