Tag "Witkacy"
Stanisław Ignacy Witkiewicz (pseudonim Witkacy) to jedna z bardziej kontrowersyjnych osobowości dwudziestolecia międzywojennego. Ekscentryczny, osobliwy, a przede wszystkim nieprzeciętnie inteligentny syn słynnego, ówczesnego malarza Stanisława Witkiewicza. Od najmłodszych lat wychowywany był w przeświadczeniu, że powinien zostać geniuszem. Miały w tym dopomóc niekonwencjonalne metody pedagogiczne ojca, który manifestował wrogość wobec systemu szkolnego, bo ten, jego zdaniem, hamował swobodny rozwój i wypaczał psychikę. Dlatego też młody Stanisław Ignacy kształcił się w domu,
Deformacja świata w literaturze to świadomy chwyt, charakterystyczny dla literatury XX wieku, choć bywał używany oczywiście wcześniej. Przecież literatura plebejska – sowizdrzalska i cały nurt karnawałowy był swoistą deformacją świata, zmianą jego hierarchii i wartości. Fantastyka romantyczna, wizyjność i symbolika młodopolska to też swoista deformacja. Lecz wydaje się, że w pełni zaczęli wykorzystywać ten zabieg nowocześni twórcy międzywojnia. Gombrowicz – Ferdydurke i późniejsze dramaty, Bruno Schulz – Sklepy cynamonowe, Witkacy
W niezwykłej atmosferze rodzinnego domu od najmłodszych lat wzrastał w przeświadczeniu, że ma zostać geniuszem. Jego ojciec – Stanisław Witkiewicz – znakomity malarz (twórca stylu zakopiańskiego) wychowywał syna w kulcie indywidualizmu i nieprzeciętności. Aby uniknąć ograniczeń swobodnego rozwoju i wypaczenia psychiki, jakie, zdaniem Witkiewicza – seniora, niósł system szkolny, nie posłał małego Stasia do żadnej szkoły, ale wybrał dla niego domową edukację. Nie miała wiele wspólnego z powszechnie praktykowaną nauką u
TEST 1. Retrospekcja to nic innego jak: a) umiejętność wyciągania wniosków z wydarzeń z przeszłości, b) typ narracji, c) przedstawianie minionych zdarzeń w innym porządku niż chronologicznie, d) typ bohaterki zapatrzonej w przeszłość. Odpowiedź: c) Komentarz: Retrospekcja to technika pisarska, polegająca na przywoływaniu z punktu widzenia bohatera zdarzeń wcześniejszych od właściwego momentu rozpoczęcia się fabuły. Zaburza to linearność powieściowego (bo zwykle w powieściach retrospekcja jest stosowana) czasu, ale pozwala narratorowi
Tego się naucz! Ponieważ Szewcy to lektura na poziomie rozszerzonym, związane z nią zadania, które powinieneś umieć wykonać, nie są wcale łatwe: pokazanie Szewców jako dramatu, w którym ukazana jest pewna wizja rewolucji i porównanie jej z innymi obrazami przewrotów, np. w Przedwiośniu czy w Nie-Boskiej komedii, pokazanie obecnej w Szewcach historiozofii i porówna https://aleklasa.pl/liceum/praca-domowa-w-liceum/wypracowania-z-literatury-xx-wieku-c234-praca-domowa-w-liceum/szewcy-praca-domowanie jej np. z historiozofią Hegla, wskazanie w dramacie elementów absurdu, groteski i parodii – w języku, konstrukcji bohaterów i konstrukcji fabuły, próba powiązania dzieła z teorią Czystej Formy. Tematy,
Teatr groteski, absurdu i parodii Duch groteski rządzi didaskaliami i opisami postaci, które noszą charakterystyczne imiona i nazwiska (np. Scurvy). Groteskowy jest także język – karykaturalny, sztuczny, „antyrealistyczny”. Fabuła zmierza zwykle do zatriumfowania absurdu. Absurdalne okazują się czyny i wysiłki bohaterów, historia, polityka, filozofia, nauka. Parodiowani są tacy twórcy, jak Henryk Ibsen, August Strindberg, William Szekspir, Stanisław Wyspiański i Juliusz Słowacki. Parodiowana jest także modernistyczna poezja. Teatr okrucieństwa Postacie z
Geneza dramatu W małym dworku napisał Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) w roku 1921, a na scenie wystawiono go dwa lata później. W sierpniu 1925 r. Witkacy dopisał zamykającą utwór scenę mimiczną. Dramat jest parodią napisanego przez Tadeusza Rittnera w 1904 r. dramatu realistycznego zatytułowanego W małym domku. Witkacego zirytowała stereotypowość sztuki Rittnera – pisząc swój utwór, zaatakował i skrytykował dramat realistyczny. Tytuł dramatu Witkacego ma jasno określoną funkcję – wskazuje
Szewcy Witkacego – rewolucja jako absurd – rewolucja jako absurd; genialne przeczucie rewolucji w formie groteski, parodii i absurdu. Uwagi o temacie Trzeba zwrócić uwagę, jak sam temat wskazuje, na różne oblicza totalitaryzmu: a więc na oblicze rewolucyjne (Szewcy, Przedwiośnie), ale i codzienne (Mistrz i Małgorzata, Proces). Warto pokazać różne ujęcia tematu, określić formę utworów: u Witkacego – groteska, u Bułhakowa – groteska i realizm, u Stefana Żeromskiego – realistyczne, choć epatujące okrucieństwem obrazy, u Franza Kafki –
Na czym polega nowatorstwo i specyficzny charakter dramatów Stanisława Ignacego Witkiewicza? Dramaty Witkacego W małym dworku – dramat, którego zasadniczym celem było skompromitowanie dramatu realistycznego. Widmo zabitej przez zazdrosnego męża żony uczestniczy w życiu rodzinnym. Mątwy – bohaterami są niespełniony malarz i odrzucony filozof. Bardzo ironiczne. Szewcy – groteskowy obraz cywilizacji Czysta Forma Niektórzy badacze twierdzą, że bardzo łatwo wytłumaczyć teorię Czystej Formy, inni – że to prawie niemożliwe. Witkacy uważał,
Wyjaśnij pojęcie i znaczenie teorii Czystej Formy Jak zacząć? Teoria Czystej Formy odsyła nas do pomysłów estetycznych Stanisława Ignacego Witkiewicza. Czysta Forma, w ujęciu Witkacego, to działanie elementów formy, takich jak np. barwy, dźwięki, słowa, gra aktorów, a nie fabuła czy jakiekolwiek podobieństwo do rzeczywistości. Nie treść – a Czysta Forma. Rozwinięcie tematu Odbiorca kontaktujący się z dziełem ma doznać „uczucia metafizycznego”, tzn. doświadczyć wstrząsu, olśnienia, pierwotnego zadziwienia. Zdaniem Witkacego właśnie dźwięk, barwa czy
CZYSTA FORMA – kontrowersyjna teoria wymyślona przez Stanisława Ignacego Witkiewicza, dotycząca sztuki, a zwłaszcza literatury, w tym dramatu. Witkacy przypisał sztuce ogromną rolę, lecz nie sztuce zwykłej, lecz właśnie sztuce, która jest czystą formą – wolną od życiowego balastu, od odtwarzania życia, jest sztuką ważną sama w sobie, istotną dzięki swojej formie. W dramacie doprowadziło to do likwidacji akcji dramatycznej, do odcięcia przedstawianych wydarzeń od życia. Potrzebę czystej formy uzasadniał
PĘPEK METAFIZYCZNY – jest to pojęcie wymyślone przez Witkacego i odgrywające znaczną rolę w jego filozofii (porównaj. → czysta forma). Artysta o renesansowej osobowości i indywidualista, jakim był Witkacy, określił w taki – kpiący nieco z powagi terminów filozoficznych – sposób, pierwiastek, który tkwi w każdym człowieku, pierwiastek metafizyczny. Z natury człowieka wynika metafizyczny niepokój, stawianie pytań Życiu, poczucie zagadki i dziwności życia, niesamowitość istnienia, czyli – tkwiący w każdym
Człowiek wobec kultury, cywilizacji, konwencji w oczach polskich twórców XX wieku. Witkacy, Witold Gombrowicz, Sławomir Mrożek – to podstawowe nazwiska, które trzeba będzie przywołać w tej odpowiedzi. Witkacy popełnił samobójstwo, 18 września 1939 roku, na wieść o wkroczeniu wojsk radzieckich w polskie granice. Czy – jak chce tradycja – uczynił to w obawie przed nadciągającą władzą totalitaryzmu? Czy przeczuwał zbrodnie, tragedie XX wieku, które zniweczą indywidualizm jednostki? W każdym razie przewidział wiele, czego dowodem są
Witkacy prawdopodobnie stworzył ten dramat po to, by pokazać wyższość swojej koncepcji Czystej Formy nad starym dramatem realistycznym. W małym dworku jest przecież parodią dramatu Rittnera W małym domku, dość popularnego w teatralnym repertuarze owych czasów. Witkacy wziął sobie Rittnerowską fabułę i umieścił ją w innym teatralnym świecie – zupełnie niezważającym na reguły realizmu, prawdopodobieństwo, niemożliwości, spójność akcji. Nowatorstwem sceny Witkacego jest fantastyka i groteska – a wszystko to nie
Teoria Czystej Formy jest słynną Witkiewiczowską koncepcją, która odnosi się przede wszystkim do teatru. Teatr Czystej Formy musi uwolnić się od balastu treści, zrzucić z siebie odwieczne dążenie do naśladownictwa życia, czyli piętno iluzjonizmu. „Zbliżenie teatru do życia” i wszelkie naturalistyczne imitacje rzeczywistości na scenie są według Witkacego potwornością. Teatr musi odrodzić się dzięki formie – Czystej Formie, ma być deformacją rzeczywistego świata, bez akcji dramatu w tradycyjnym rozumieniu, bez żadnego wczuwania się
Warszawa W Warszawie działali: Stefan Żeromski (mieszkał w wieży Zamku Królewskiego), grupa Skamander (Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń, Julian Tuwim, Jarosław Iwaszkiewicz); poeci mieszkali w hotelach i pensjonatach, „pracowali” w kawiarniach i nocnych lokalach – w kawiarni Ziemiańskiej (przy ul. Mazowieckiej) twórcy mieli własny stolik, tu tworzył sztukę kabaretu niezapomniany Marian Hemar, tu przyjeżdżał z Zamościa Bolesław Leśmian, mieszkali i tworzyli: Melchior Wańkowicz, Zofia Nałkowska, Kornel Makuszyński, Tadeusz Boy-Żeleński, tworzyli malarze: Karol Stryjeński, Aleksander
Witkacy – bo tak się nazwał w odróżnieniu od ojca, także literata i krytyka literackiego Stanisława Witkiewicza – ogarnął swoją twórczością wiele dziedzin. Witkacy to malarz, powieściopisarz, krytyk literacki, poeta i nade wszystko dramaturg i reformator teatru. Jest twórcą filozoficznej teorii Czystej Formy – którą stosował przede wszystkim do teatru i dramatu. Wychowywał się w intelektualnym środowisku, jako ośmiolatek już czytywał dzieła Szekspira i tworzył własne. Cudowne dziecko wyrosło na zdolnego i obdarzonego poczuciem humoru artystę. W 1911 r. zadebiutował
Wyjaśnij konstrukcję i problematykę Szewców Stanisława Ignacego Witkiewicza. Czytelnika przyzwyczajonego do tradycyjnego dramatu szokuje już sama prezentacja postaci. Popatrzmy na nazwiska: prokurator Scurvy (zwany czasem pieszczotliwie Skurviątkiem) i księżna Zbereźnicka czy Sajetan Tempe. Przedstawienie osób w rodzaju: „morowe szewskie chłopy”, twarz „jakby z czerwonego salcesonu” (to o Scurvym), „błękitne jak guziki od majtek oczy”, pomijając, że może być krytykowane z punktu widzenia estetyki, przestaje być zwykłym didaskalium, wkracza w obręb dramatu. Obserwujemy w Szewcach dziwnych przedstawicieli różnych
W małym dworku jest parodią dramatu Rittnera W małym domku, dość popularnego w teatralnym repertuarze owych czasów. Witkacy przejął Rittnerowską fabułę i umieścił ją w innym teatralnym świecie – zupełnie nie zważając na reguły realizmu, prawdopodobieństwo, niemożliwości, spójność akcji. Prawdopodobnie stworzył ten dramat po to, by wykazać wyższość swojej teorii Czystej Formy nad starym dramatem realistycznym. Nowatorstwem sceny Witkacego jest fantastyka i groteska – a wszystko to nie tylko po to, by zaszokować odbiorców, a skompromitować Rittnera
Poeci: starsi: Stefan Żeromski, Bolesław Leśmian, Leopold Staff – ci, którzy zaczynali w Młodej Polsce, a w dwudziestoleciu prezentują już twórczość dojrzałą. młodzi: skamandryci (Tuwim, Lechoń, Słonimski, Wierzyński, Iwaszkiewicz), futuryści (Jasieński, Wat, Czyżewski, Stern), awangardziści (Przyboś, Czechowicz), samodzielni (Broniewski, Gałczyński). Poetki: Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Kazimiera Iłłakowiczówna. Pisarze: Maria Dąbrowska, Zofia Nałkowska, Maria Kuncewiczowa. Twórcy awangardowi: Witkacy, Witold Gombrowicz, Bruno Schulz… Witkacy Stanisław Ignacy Witkiewicz. Najbardziej chyba barwna postać dwudziestolecia – prowokator, geniusz,
