Tag "Wolter"

Którzy filozofowie oświecenia piszą o tolerancji?

Tolerancja według słownika języka polskiego to uznanie czyichś poglądów, wierzeń, upodobań, czyjegoś postępowania, różniących się od własnych; wyrozumiałość. Tolerancja to problem współczesnego świata, ale poruszali go również filozofowie epoki oświecenia. Wiele miejsca poświęcił mu Wolter (Traktat o tolerancji). Wolter pisze, że tolerancja jest „udziałem ludzkości”. Według niego: Ludzie przychodzą na świat równi sobie. Wszyscy mamy jednakowe członki, wszyscy mamy rozum i wolę. (…) Jesteśmy wszyscy ulepieni ze słabości i błędów;

Najważniejsze idee filozoficzne oświecenia

Koncepcje polityczne i społeczne Monteskiusz (1689-1755) uważany jest za ojca socjologii. Dokonał on rozróżnienia między prawidłowościami sterującymi życiem społeczeństw a prawami ustalonymi przez władze. Pierwsze z nich określił mianem socjologicznych i uznał, że są poznawalne naukowo, podobnie jak prawa fizyczne. Jednocześnie odrzucił pojmowanie historii jako rozumnego procesu mającego określony cel i stwierdził, że losy państw i społeczeństw są w pewnym stopniu przewidywalne i powtarzalne, i mogą być przedmiotem, jak na owe czasy wręcz przyrodniczych, badań naukowych. Zapamiętaj! Monteskiusz jest

Czym jest wolterianizm?

Trudno w jednym zdaniu odpowiedzieć na to pytanie, albowiem z bardzo pojemną kategorią mamy do czynienia. Wolterianizm to ogólna nazwa tendencji filozoficznych i politycznych. Ich najbardziej istotną cechą jest krytycyzm, poddanie ponownej weryfikacji niepodważalnych dotychczas autorytetów, monarchii absolutnej i władzy kościoła, walka z obskurantyzmem i przesądami religijnymi. Wolterianizm określa również szczególne wolnomyślicielstwo, odwagę w wypowiadaniu własnych sądów na temat świata i ludzi. Wszak nie kto inny, ale właśnie Wolter stał

34. Przedstaw wielkie idee myślicieli oświeceniowych (Rousseau, Wolter) i omów ich echa w wybranych dziełach literatury polskiej.

Przedstaw wielkie idee myślicieli oświeceniowych (Rousseau, Wolter) i omów ich echa w wybranych dziełach literatury polskiej. Zacznij: Twórczość i myśli obu filozofów spotkały się w Polsce z dużym oddźwiękiem. Klasycyści cenili zwłaszcza Woltera – podziwiano jego polemiczny temperament, umiejętność krytycznego myślenia, prosty, żywy i jasny styl. Rousseau ceniony był przez sentymentalistów, którzy głosili hasło powrotu do natury i pierwotnych, autentycznych uczuć. Rozwiń: Ignacy Krasicki (pisząc powieść o dziejach Mikołaja Doświadczyńskiego) przejął z Kandyda Woltera pewne cechy bohatera,

Omów pierwszą polską powieść nowożytną

Pierwszą polską powieścią nowożytną są Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Ignacego Krasickiego. Można powiedzieć, że od powyższego tytułu rozpoczyna się w naszym kraju kariera tego gatunku. Nowa powieść jest silnie osadzona w realiach społecznych, ma cele dydaktyczne i wychowawcze oraz typowe cechy kompozycyjne, takie jak: fabuła, narrator, świat przedstawiony, następstwo zdarzeń, obecność opisów. Bohaterem pierwszej powieści jest, jak tytuł wskazuje, Mikołaj Doświadczyński – prowincjonalny szlachcic opowiadający o swoim wychowaniu, nauce, podróżach – słowem o przypadkach swojego życia.

O czym jest Kandyd Woltera?

Przykładem powiastki filozoficznej jest Kandyd, czyli optymizm Woltera. Kandyd czyli optymizm tak brzmi pełny tytuł utworu Woltera i od razu sugeruje genezę tejże powiastki. Napisana została zresztą bezpośrednio po trzęsieniu ziemi w Lizbonie, które to spowodowało niemałe spustoszenie i stało się przyczyną refleksji nad światem. A wyrasta Kandyd z buntu przeciwko optymistycznej filozofii Leibniza. Jest to gatunek literacki (powiastka filozoficzna), w którym świat przedstawiony ilustruje tezę światopoglądową lub moralną postulowaną przez

Omów cechy powiastki filozoficznej

Klasycyzm to jednak nie tylko kontynuacje. Powstał w tym nurcie jeden z najbardziej charakterystycznych i oryginalnych gatunków literackich oświecenia: powiastka filozoficzna. Powiastka filozoficzna jako odrębny gatunek literacki powstała we Francji w osiemnastym wieku i z powodzeniem była uprawiana przez najświetniejszych pisarzy francuskiego oświecenia, szczególnie przez Diderota i Woltera. Mimo że pisana jest prozą i dużo obszerniejsza – może kojarzyć się z bajką. Każdy z tych gatunków to swoista przypowieść, w której zdarzenia – w powiastce najczęściej sensacyjne lub

Twórcy i myśliciele oświeceniowej Europy

Wolter Był synem paryskiego urzędnika naprawdę nazywał się François Marie Arouet. Przybrał pseudonim Wolter, utrzymywał, iż jest nieprawym synem pewnego księdza – czy to aby uatrakcyjnić swą biografię, czy też aby wyjaśnić patronat, który nad edukacją młodzieńca sprawował ów duchowny. Wolter był człowiekiem błyskotliwym i inteligentnym, o niezależnych poglądach, których zażarcie bronił. Był więźniem Bastylii (za przekonania), faworytem monarchów: przyjacielem pruskiego Fryderyka Wielkiego. Autorytetem doby oświecenia, ważną postacią, od jego nazwiska wywiedziono

FILOZOFIA oświecenia – Rousseau, Wolter, Berkeley

Filozofia oświecenia  Jean Jacques Rousseau Jeden z najsławniejszych filozofów epoki oświecenia. Uczestniczył w pracach nad pomnikowym dziełem epoki, Wielką Encyklopedią Francuską. Nie był entuzjastą postępu, rozumu i cywilizacji. Uważał, że rozwój nauki, rzemiosła, rolnictwa i techniki nie przyczynił się do powszechnego szczęścia, lecz upadku moralnego społeczeństwa. Współczesne mu objawy moralnej degrengolady – zdaniem myśliciela – były skutkiem porzucenia przez człowieka stanu naturalnego. W przeciwieństwie do uspołecznionych filozofów, Hobbesa i Locke’a, uważał, że przed wykształceniem się

Jakie trzy nurty dominowały w literaturze oświecenia?

 Klasycyzm Racjonalizm jako podstawowy punkt ideologii. Sztuka ma realizować prawdę i piękno, istotna kategoria mimesis (wierność, naśladowanie, rzeczywistość). Twórcy klasycyzmu nawiązują do antyku i starożytnych ideałów. Uznają normy w literaturze i sztuce wyznaczone przez Arystotelesa (Poetyka) i Boileau (Sztuka poetycka). Obowiązują jedność czasu, miejsca, akcji, zasada decorum, jednolitość stylu itp. Twórcy klasycyzmu: Nicolas Boileau, Wolter, Daniel Defoe, Denis Diderot. Sentymentalizm  Ośrodkiem nurtu jest uczucie, wrażliwość, serce i natura – w opozycji do klasycznego rozumu i nauki. Ojcem sentymentalizmu

Filozoficzne koncepcje Woltera

Wolter zajmuje w filozofii i literaturze francuskiej czołowe miejsce. Jest typowym reprezentantem epoki, wybitną jednostką, głosi swobodę przekonań, racjonalizm (choć nie ateizm), potrzebę dążenia do szczęścia i dobrobytu. Dzieła filozoficzne Woltera to: Listy o Anglikachi Traktat o tolerancji, poza tym napisał szereg powiastek filozoficznych, m.in. Kandyd, tragedie, poematy (Dziewica Orleańska), Słownik filozoficzny. Był także współautorem Wielkiej encyklopedii francuskiej. Miał rozległe zainteresowania i liczne talenty. Życie Woltera było burzliwe i pełne sensacji: wygnanie, uwięzienie w Bastylii, słynne romanse, pobyt na

Wymień nazwiska filozofów oświeceniowych

Wszyscy filozofowie epoki rozumu wywodzą się w pewnym stopniu od Kartezjusza. Dlatego mówiąc o filozofii oświecenia, nie można zapomnieć o ojcu racjonalizmu, mimo że Kartezjusz jest o wiele starszy od swoich oświeceniowych kontynuatorów. Na tle osiemnastowiecznej filozofii odznacza się jako oddzielna, wyraźna indywidualność i osobowość Francuz – Wolter. Ciekawą koncepcję prezentuje także angielski myśliciel John Locke. Jest twórcą słynnego hasła „tabula rasa”, co znaczy „czysta tablica”. Chodzi o to, że w myśl tej koncepcji człowiek rodzi się

Co wiesz na temat Woltera? Wymień jego najsłynniejsze dzieła

Wolter Syn paryskiego urzędnika naprawdę nazywał się François Marie Arouet. Przybrał pseudonim Wolter, zresztą utrzymywał, iż jest nieprawym synem pewnego księdza – czy to dla uatrakcyjnienia swej biografii, czy też dla wyjaśnienia patronatu, który nad edukacją młodzieńca sprawował ów duchowny. Wolter był człowiekiem błyskotliwym i inteligentnym, o niezależnych poglądach, których zażarcie bronił. Najprawdopodobniej nie był lubiany – skoro potrafił docinać, a nawet ostro krytykować dokonania swoich kolegów. Sam miał podobno powiedzieć, że twórca,

Kandyd, czyli optymizm Woltera

Autor Wolter (François Marie Arouet) Racjonalista, dobrze urodzony, syn notariusza. Urodzony w Paryżu, kształcony u jezuitów. Stworzył wolterianizm. Za najwyższą wartość uważał rozum i wiedzę. Człowiek epoki – wolnomyśliciel – erudyta, wróg Kościoła i niektórych władców. Wielki krytyk i szyderca. Stworzył gatunek literacki – powiastkę filozoficzną. Pracował nad Wielką Encyklopedią Francuską. Pochowany w Panteonie obok Rousseau. Jego miejsca Paryż – miasto narodzin i śmierci. Anglia – tu znalazł schronienie po wygnaniu z Francji. Cirey we Francji, siedziba markizy du Châtelet,

Filozofowie epoki oświecenia

Wolter (1694-1778) Na tle osiemnastowiecznej filozofii odznacza się jako oddzielna, wyraźna indywidualność i osobowość – Wolter. Tak naprawdę nie był on szczególnie odkrywczym filozofem. Był za to bardzo aktywnym i wpływowym działaczem, obdarzonym świetnym piórem oraz niezwykle złośliwym i celnym dowcipem, popularyzatorem niektórych szczególnie ważnych dla oświecenia idei. Rozum jest dla Woltera władzą wszechmocną i niezawodną. Prawdziwe jest tylko to, co racjonalne, co daje się objąć rozumem. Według Woltera rozum jest instancją ostateczną.