Tag "Maria Konopnicka"

Twórcy epoki pozytywizmu

Twórcy programu pozytywistycznego bardzo wierzyli w sens jego realizacji i starali się czynem wcielać go w życie. Większość z nich brała udział w powstaniu styczniowym i na własnej skórze przekonała się o tym, że hasła romantyczne rozmijają się z rzeczywistością. Romantycy nawoływali do ofiarnej walki, ale sami mało „prochu wąchali”. Pozytywiści odwrotnie: dzielnie walczyli z bronią w ręku, ale po doświadczeniu klęski przestali namawiać do dalszej straceńczej walki i stworzyli nowy, pozytywny program – nazwany właśnie pozytywizmem! Można powiedzieć, że wyciągnęli

Poezja epoki pozytywizmu

Sytuacja poezji po powstaniu styczniowym była na terenie Polski bardzo trudna. Dlaczego? Dożywający swych lat poeci romantyczni: Wincenty Pol, Kornel Ujejski, Teofil Lenartowicz – zajmowali się poezją w bardzo ograniczonym stopniu lub… powielali swą wcześniejszą twórczość. Młodzi poeci nie mogli liczyć na wpływ nowych doktryn literackich, ponieważ nie przewidziano w nich miejsca dla poezji! Liczyły się tylko te gatunki i dziedziny sztuki, które mogły współdziałać z innymi elementami programu społecznego.

Jakie reprezentantki polskiej poezji kobiecej możesz wymienić?

Kobiet-poetek było na przestrzeni dziejów mniej niż piszących mężczyzn. Oto te, które się zapisały w historii literatury: Maria Konopnicka (pozytywizm) – liryki, wiersze-obrazki. Poetka – piewczyni nędzy ludu, niedoli chłopskich dzieci, uczuć patriotycznych i liryków miłosnych. Przykłady: Contra spem spero, Jaś nie doczekał, Kubek Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (międzywojnie) – córka znamienitego malarza Wojciecha Kossaka, sama także zdobyła sławę. Pisała wiersze – miniatury, świetnie operując skrótem i metaforą. Przedmiotem opisu w jej

TEST z lektur 8.

1. Potop Henryka Sienkiewicza to: a) pierwsza część Trylogii b) środkowa część Trylogii c) czwarta część Trylogii d) inna nazwa Trylogii 1. Odpowiedź: b) Komentarz Nazwa trylogia określa po prostu każdy cykl literacki złożony z trzech utworów (może odnosić się również do filmu). Sienkiewicz napisał wielkie dzieło oparte na wydarzeniach w XVII-wiecznej Polsce, które miało służyć pokrzepieniu serc Polaków znękanych przez zaborców. Pierwsza część – Ogniem i mieczem – dotyczy

Nowele pozytywizmu

Nowela jednym z najważniejszych gatunków literackich pozytywizmu Gatunek ten wywodzi się ze starożytności; przykład: słynne Baśnie z tysiąca i jednej nocy. Za twórcę noweli uznaje się jednak zwykle Giovanniego Boccaccia, w którego Dekameronie kolejne historie opowiadane są przez dziesięciu przyjaciół w ciągu dziesięciu dni. Prawdziwy rozkwit noweli przypada na wiek XIX. Wówczas po tę formę wypowiedzi sięgali m.in. Stendhal, Guy de Maupassant, Antoni Czechow, Mikołaj Gogol. Właśnie w XIX w.

Poezja pozytywizmu

Adam Asnyk Szukajcie prawdy jasnego płomienia! Szukajcie nowych, nie odkrytych dróg… Za każdym krokiem w tajniki stworzenia Coraz się dusza ludzka rozprzestrzenia, I większym staje się Bóg! Adam Asnyk, Do młodych Ten wiersz Asnyka uważany jest za programowy utwór „niepoetyckiej epoki”, za jaką uchodzi pozytywizm. Z klimatem owego czasu doskonale współgra nie tylko rozpoczynająca utwór, przytoczona apostrofa, ale również inne, utrzymane w tym samym tonie postulaty. Słowa trzeciej zwrotki: „Nieście więc wiedzy pochodnię

Maria Konopnicka – Mendel Gdański

Mieszkał w Polsce od lat, rozmawiał z sąsiadami, robił zakupy w pobliskim sklepiku i nagle zaczął być… wrogiem. Antysemityzm – co to takiego? Wrogość wobec osób pochodzenia żydowskiego. Najczęstsze przyczyny: religijne (odrębność kultu postrzegana jako przeciwstawianie się chrześcijaństwu), ekonomiczne (Żydzi zajmujący się handlem i przemysłem, a więc gromadzący kapitał, wzbudzali zawiść pozostałych obywateli – zazdrość taka zwiększała się w czasach kryzysów ekonomicznych), polityczne (przez wiele lat pozbawieni ojczyzny Żydzi zamieszkiwali kraje europejskie i stanowili tam spory procent ludności).

Maria Konopnicka – Rota

Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród, Nie damy pogrześć mowy! Polski my naród, polski lud, Królewski szczep Piastowy, Nie damy, by nas zniemczył wróg… – Tak nam dopomóż Bóg! Do krwi ostatniej kropli z żył Bronić będziemy Ducha, Aż się rozpadnie w proch i pył Krzyżacka zawierucha. Twierdzą nam będzie każdy próg… – Tak nam dopomóż Bóg! Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz, Ni dzieci nam germanił. Orężny wstanie

Rota – Maria Konopnicka

Rota Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród, Nie damy pogrześć mowy! Polski my naród, polski lud, Królewski szczep piastowy, Nie damy by nas zniemczył wróg… Tak nam dopomóż Bóg! Do krwi ostatniej kropli z żył Bronić będziemy Ducha, Aż się rozpadnie w proch i w pył Krzyżacka zawierucha. Twierdzą nam będzie każdy próg… Tak nam dopomóż Bóg! Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz, Ni dzieci nam germanił. Orężny wstanie

Mendel Gdański na maturze

Tego się naucz! Ważne są następujące umiejętności: trzeba umieć odpowiedzieć na pytanie, co to takiego obrazek, wyjaśnić to pojęcie; powiązać utwór z hasłami głoszonymi przez pozytywistów (zwłaszcza z kwestią asymilacji Żydów); wymienić problemy stosunków polsko-żydowskich w czasach Marii Konopnickiej.   Gatunek – werystyczny obrazek Obrazek jako gatunek doskonale nadawał się do realizacji założeń pozytywizmu, za jego pomocą z łatwością można było szerzyć hasła pozytywistyczne – pokazywać niedole ludu i naświetlać problemy, z którymi trzeba sobie radzić.

Przedstaw najważniejsze nowele pozytywizmu

A… B… C… Elizy Orzeszkowej Tadeusz Elizy Orzeszkowej Miłosierdzie gminy Marii Konopnickiej Dym Marii Konopnickiej Nasza szkapa Marii Konopnickiej Katarynka Bolesława Prusa Antek Bolesława Prusa Szkice węglem Henryka Sienkiewicza Janko Muzykant Henryka Sienkiewicza Latarnik Henryka Sienkiewicza   A… B… C… Elizy Orzeszkowej Ta nowelka miała być wydrukowana w Świcie w 1884 roku, ale jej publikacja została wstrzymana przez carską cenzurę. Autorka zmieniła więc realia z rosyjskich na niemieckie i wydała

Maria Konopnicka

Mini-CV: 23.05.1842 – dzień urodzin w Suwałkach 09.1862 – ślub z Janem Konopnickim 1875 – debiut 0d 1890 roku – liczne podróże 08.10.1910 – śmierć we Lwowie Maria Konopnicka nazwana w 1902 roku poetką proletariatu, szalenie popularna, uwielbiana przez Teofila Lenartowicza, Elizę Orzeszkową, Stefana Żeromskiego, Bolesława Leśmiana, choć, oczywiście, nie brakowało też sądów negatywnych na jej temat. Na pewno miała niepospolity talent poetycki, kiedy pisała o wsi, to jakbyśmy słyszeli dźwięk fujarki… Na tle

Mendel Gdański Marii Konopnickiej

Gatunek – werystyczny obrazek Obrazek jako gatunek doskonale nadawał się do realizacji założeń pozytywizmu, za jego pomocą z łatwością można było szerzyć hasła pozytywistyczne – pokazywać niedole ludu i naświetlać problemy, z którymi trzeba sobie radzić. Choć od razu widać, że obrazek ten powstał pod wpływem konkretnych wydarzeń i ma charakter tendencyjny, to nie wpływa to na jego wymowę i strukturę artystyczną. Zaskakiwać może nietypowe jak dla tekstu tendencyjnego zakończenie – jest

Jakie cele i zadania stawiali pozytywiści nowelom?

Jakie cele i zadania stawiali pozytywiści nowelom? Nowela to najbardziej lubiany i najczęściej uprawiany przez pozytywistów gatunek literacki. W latach 80. XIX wieku nowele pisali wszyscy! Drobne formy prozatorskie łatwiej było sprzedać redakcjom czasopism. Dawały one także pole do popisu eksperymentatorom, którzy w nowelach właśnie próbowali nowych sposobów opowiadania czy charakteryzowania bohatera. Wyjaśnienie zadania Twoje zadanie polega na omówieniu wybranych nowelek pozytywistycznych. Wybór nie powinien stanowić problemu, gdyż „materiał badawczy” jest w tym przypadku bardzo

Jak ukazana została kwestia żydowska w dziełach polskich pozytywistów? Przywołaj wybrane utwory.

Jak ukazana została kwestia żydowska w dziełach polskich pozytywistów? Przywołaj wybrane utwory. Ten temat wcale nie należy do łatwych, ale za to można go spokojnie zaliczyć do grupy pewniaków. Wymaga umiejętności uważnego czytania (także między wierszami), samodzielnego myślenia i wyciągania wniosków. Ważne dzieła Lalka Bolesława Prusa, Meir Ezofowicz i O Żydach i kwestii żydowskiej Elizy Orzeszkowej, Mendel Gdański Marii Konopnickiej Jak zacząć? Zacznij od podkreślenia, jak ważnym problemem w ówczesnym społeczeństwie była

OBRAZEK

OBRAZEK – krótkie opowiadanie, prezentujące scenkę rodzajową, portret psychologiczny bohatera, opis jakiejś sytuacji. Obrazki były bardzo modne w literaturze XIX wieku, zwłaszcza w dobie pozytywizmu. Obrazki Marii Konopnickiej – to wiersze z fabułą – czyli utwory wierszowane, przedstawiające najczęściej los skrzywdzonych dzieci z nizin społecznych. Obrazki Konopnickiej docierają do wrażliwości odbiorców, budzą współczucie, oskarżają winnych zła, które się dzieje. Przykładem może być znany wiersz pt. Jaś nie doczekał.

Jak zarysował się w literaturze polskiego pozytywizmu problem dziecka?

Dziecko i jego los to temat w pozytywizmie często podejmowany. Być może dlatego, że cierpienie niewinnego dziecka najbardziej porusza odbiorcę, że niedola dziecka, które całkowicie zależy od dorosłych, nie powinna nigdy mieć miejsca. Los Janka Muzykanta – chłopaczka utalentowanego muzycznie, który za drobne właściwie przewinienie został zakatowany, budzi grozę. Głodne i chore dzieci z obrazków poetyckich Marii Konopnickiej, dziewczynka z Dobrej pani Elizy Orzeszkowej, która została potraktowana jak małpka – dobra, gdy nowa, a gdy się

Jakie znasz wiersze Marii Konopnickiej?

A kiedyż my doczekamy Takiej wiosny, tego lata, Że pod strzechą, pod zmurszałą, Wybieleje nasza chata? A kiedyż my doczekamy Tego ranka, tego dzionka, Że przez szybkę, przez okienko Zajrzy w izbę więcej słonka.             Maria Konopnicka, A kiedyż my doczekamy Wiersz należy do, licznie reprezentowanego przez utwory Konopnickiej, nurtu liryki stylizowanej na ludową. Pomysł sięgnięcia do tej tradycji nie był wynalazkiem poetki, pojawił się już w twórczości Kochanowskiego; przypomnijmy tu

Bogurodzicę, Pieśń Legionów Józefa Wybickiego, Rotę Marii Konopnickiej nazwano „pieśniami ojczyźnianymi” Polaków. Czym wytłumaczysz ich trwałe miejsce w tradycji narodowej?

Bogurodzicę, Pieśń Legionów Józefa Wybickiego, Rotę Marii Konopnickiej nazwano „pieśniami ojczyźnianymi” Polaków. Czym wytłumaczysz ich trwałe miejsce w tradycji narodowej? Wymienione utwory powstały w różnych epokach literackich i podejmują różną tematykę, ale wszystkie funkcjonują jako symbole polskości. Bogurodzica jest średniowieczną pieśnią religijną anonimowego autora. W formie modlitewnej apostrofy skierowanej do Matki Bożej (pierwsza zwrotka) i Chrystusa (zwrotka druga) wyraża ona prośby o najważniejsze z punktu widzenia średniowiecznych ludzi łaski: dostatnie życie na ziemi, a po śmierci –

Pozytywistyczne nowele

Pozytywistyczne nowele Gloria victis Elizy Orzeszkowej To późna nowela Orzeszkowej, wydana dopiero w roku 1908. Tytuł oznacza „Chwała zwyciężonym”. Autorka składa w niej hołd powstańcom styczniowym. Co się dzieje? Tematem noweli jest epizod powstania styczniowego. Historia przyjaźni i śmierci dwóch młodych mężczyzn – powstańców z oddziału Traugutta. Przy jego boku walczyli między innymi Jagmin, bardzo waleczny i oddany ojczyźnie żołnierz, oraz Tarłowski, młody humanista, który choć był przeciwny rozlewowi krwi,