Zadanie 43 Maria Dąbrowska, Dzikie ziele Marynka wyszła ze stacji i stanęła oko w oko ze Słupeckim. – Niech bendzie pochwalony! – Na wieki. Podeszła blisko. Powiedział, że u nich jest dzisiaj granie przed kuchnią i czyby nie przyszła. Rzekł to po cichu, jakby w sekrecie. – Co ni mom przyńść – odparła bez wahania, gdyż iść na tańce była to rzecz zwyczajna. – No to dali – przyzywał nagląco. – Marynka, chto ta po nocy
Zadanie 44 Tadeusz Różewicz Bana Siedzieliśmy w drwalce na torfie. Z dachu leciała srebrna deszczówka. Wbita w pień świeciła niebieskim ostrzem siekiera. Pachniało smołą i mokrym drzewem. Wyciągnąłem z kieszeni paczuszkę, rozwinąłem szorstki szary papier. Na papierze leżał banan. Banan ten kosztował trzydzieści groszy i nie odznaczał się specjalną urodą. Był blady, trochę przywiędły i zgnieciony. Złociste, wspaniałe banany, z którymi leżał za szybą wystawy, były dwa razy droższe od niego.
Zbigniew Herbert, Brak węzła Klitajmestra otwiera okno, przegląda się w szybie, by włożyć swój nowy kapelusz. Agamemnon jest w przedpokoju, zapala papierosa, czeka na żonę. Do bramy wchodzi Agistos. Nie wie, że Agamemnon wczoraj w nocy wrócił. Spotykają się na schodach. Klitajmestra proponuje, aby pójść do teatru. Odtąd często będą chodzili razem. Elektra pracuje w spółdzielni. Orestes studiuje farmację. Wkrótce ożeni się ze swą nieostrożną koleżanką o bladej cerze i
Czesław Miłosz Obłoki Obłoki, straszne moje obłoki, jak bije serce, jaki żal i smutek ziemi, chmury, obłoki białe i milczące, patrzę na was o świcie oczami łez pełnemi i wiem, że we mnie pycha, pożądanie i okrucieństwo, i ziarno pogardy dla snu martwego splatają posłanie, a kłamstwa mego najpiękniejsze farby zakryły prawdę. Wtedy spuszczam oczy i czuję wicher, co przeze mnie wieje palący, suchy. O jakże wy straszne jesteście, stróże
Władysław Broniewski Ballady i romanse „Słuchaj, dzieweczko! Ona nie słucha… To dzień biały, to miasteczko…” Nie ma miasteczka, nie ma żywego ducha, Po gruzach biega naga, ruda Ryfka, Trzynastoletnie dziecko. To pierwsza strofa bardzo znanego wiersza. Do jakiego utworu odwołuje się poeta? Jak nazwiesz takie odwołanie? Odpowiedź: Władysław Broniewski przywołuje, oczywiście, balladę Romantyczność Adama Mickiewicza. Poeta posługuje się tu parafrazą literacką. Komentarz: Parafraza literacka jest przeróbką, modyfikacją jakiegoś utworu. Nie należy
Gloria victis Elizy Orzeszkowej To późna nowela Orzeszkowej, wydana dopiero w roku 1908. Tytuł oznacza „Chwała zwyciężonym”. Autorka składa w niej hołd powstańcom styczniowym. Co się dzieje? Tematem noweli jest epizod powstania styczniowego. Historia przyjaźni i śmierci dwóch młodych mężczyzn – powstańców z oddziału Traugutta. Przy jego boku walczyli między innymi Jagmin, bardzo waleczny i oddany ojczyźnie żołnierz, oraz Tarłowski, młody humanista, który choć był przeciwny rozlewowi krwi, ruszył do
Przede wszystkim przy wyborze studiów warto zastanowić się nad ogólnie znaną kwestią: mieć czy być? Odpowiedź na to pytanie może pomóc we właściwym wyborze dalszej ścieżki edukacyjnej. Czy pójść na studia, które nas mało interesują, ale gwarantują w przyszłości dochodową pracę, czy wybrać kierunek, który będzie nas pasjonował, ale szansa na duży zarobek jest niewielka? Krok pierwszy. Poznaj siebie Poznanie swoich umiejętności i zainteresowań jest pierwszym i najważniejszym krokiem
Zawody związane z teatrem i filmem Pracować przy produkcji filmu, poczuć atmosferę planu filmowego, spotkać sławnych aktorów, samemu w nim zagrać. To marzenie wielu młodych ludzi. Aby powstał film musi być zaangażowanych wiele osób o różnych specjalnościach. Dlatego jeśli chciałbyś współuczestniczyć przy powstawaniu dzieł filmowych, niekoniecznie jako ekranowy amant, z pewnością znalazłby się tam dla Ciebie miejsce. Zobacz, jak wielu specjalistów pracuje nad produkcją filmu i pomyśl na jakim etapie
Kim jest? Scenograf jest autorem oprawy plastycznej filmu, przedstawienia teatralnego czy programu telewizyjnego. To dzięki niemu słowo wypowiadane ze sceny zyskuje plastyczną oprawę. Jest prawą ręką reżysera. Kieruje i nadzoruje prace podległych mu pracowników pionu scenograficznego. Predyspozycje Scenograf powinien nie tylko posiadać uzdolnienia i umiejętności plastyczne, ale i sporą wiedzę z historii sztuki (również z historii architektury). W tym zawodzie duże znaczenie ma też umiejętność obserwacji rzeczywistości. Wyobraźnia, kreatywność, poczucie
W pracowni projektowej… Architekt Jego praca polega na wykonaniu projektów budowy, rozbudowy i modernizacji obiektów budowlanych To dzięki jego wyobraźni powstają imponujące wieżowce, przestronne galerie handlowe, oryginalne stadiony i obiekty przemysłowe. Od niego zależy kształt, kolor, funkcjonalność i wytrzymałość obiektu. On decyduje jak rozplanowane będą pomieszczenia w domku jednorodzinnym, jakie rozwiązania konstrukcyjne zastosować, jaki zostanie użyty materiał do jego budowy, jak duże będą okna, gdzie umieszczone drzwi, jakiego kolor będzie elewacja
Na czym polega praca archeologa? Archeolog bada przeszłość zdobywając materiał badawczy podczas prowadzonych prac wykopaliskowych. Obszarem jego działania są prehistoryczne grody, cmentarzyska, kurhany, pola bitew. Bada w jaskiniach ślady pierwszych myśliwych, zasypane przez piasek pustyni osiedla, zatopione miasta pod wodą, odsłania antyczne mozaiki, penetruje średniowieczne krypty. Można go spotkać na budowach autostrad, magistrali kolejowych, rurociągów, wszędzie tam gdzie występuje ryzyko zniszczenia materiału historycznego. Jest również obecny przy ekshumacji grobów. Jego
Polska. Obrazy literackie Ojczyzna – okręt na wzburzonym morzu To bardzo stary i utrwalony w świadomości Polaków topos: oto ojczyzna jawi się jako okręt w czasie burzy, albo nawet tonący, a jego pasażerowie to naród, który winien myśleć o ratowaniu statku. Pierwszym, który rozpropagował ten obraz, był: Piotr Skarga Kazania sejmowe „Głupi tłumoczki swoje opatruje, gdy okręt tonie” – grzmiał najsłynniejszy polski kaznodzieja, ostro krytykując egoizm Polaków, którzy najpierw myśleli o sobie i majątkach, a potem o ojczyźnie. Juliusz
Do tematu „poezja” trzeba znać różne koncepcje na temat roli poezji i jej twórcy – od starożytności po współczesność. Trzeba także umieć odpowiedzieć na pytanie: jakie miejsce sztuce, poezji, poetom Ty sam przyznajesz? Będzie to wypowiedź w kwestii, która od wieków jest tematem sporów: iż niczym jest poezja, sztuka wobec dokonań nauki: medycyny, techniki; po prostu ozdoba, coś dla ducha, lecz nie niezbędna do istnienia; iż tak naprawdę wszyscy chcieliby poezję pisać,
Powtórka – według zagadnień O młodości polemicznie Inaczej mówiąc: porządkujemy różne literackie ujęcia młodości – raz pełne zachwytu, raz krytyczne, innym razem ironiczne. Na szczęście polemiczna wartość tego zagadnienia w literaturze nie sprowadza się do ocen. Decydując się na taki temat, można, wykorzystać: 1. Słynne spory pokoleniowe w historii literatury Zawsze to młodzi występują przeciw starym schematom i utartym konwencjom: w życiu i w literaturze. Tak było w sporze: romantyków z klasykami (początek XIX wieku), pozytywistów (młodych)
Powtórka – przegląd lektur Romeo i Julia Williama Szekspira Przywołanie wielkiej tragedii o miłości w pierwszej chwili może zdziwić: wiadomo, jak się ta historia skończyła – niestety, nie happy endem, ale i nie rozstaniem. Przez zwykłe nieporozumienie, intryga, która miała połączyć kochanków – wiedzie ich do śmierci. Romeo wypija truciznę na widok leżącej zmarłej Julii, podczas gdy ona tylko śpi. Ona zaś, po przebudzeniu zabije się na widok martwego Romea… Ale zanim to nastąpiło,
Często ten temat pojawia się w ujęciu uniwersalnym. Czym jest szczęście dla ludzkości, jak społeczeństwa powinny do niego dążyć? Jak pojmowano szczęście w różnych epokach, w kontekście różnych teorii filozoficznych? Powtórka według zagadnień Filozofia a szczęście Co to jest eudajmonia? Szczęście. Czytając traktaty filozoficzne, z pewnością traficie na ten termin, nic zresztą nie stoi na przeszkodzie, byście mogli sami go użyć. Eudajmonia – po grecku znaczy szczęście. Ale weszło to słowo „osobiście”
Historia jest nauką o minionych dziejach ludzkości. Jest też nauczycielką życia – jeśli ktoś chce się uczyć. Jest tematem wielu ksiąg, ale też jest rzeczywistością, która tworzy się na naszych oczach. Możemy mieć wpływ na jej bieg – ale tylko czasem. Częściej jest siłą odgórną, nadrzędną, żywiołową, która jak przystało na „wicher historii” rujnuje zwykłe życia porządnych ludzi. Powtórka według zagadnień Człowiek a historia Jak historia rujnuje i zmienia życie jednostek
Powtórka według zagadnień Kreacjonizm czy dokumentaryzm? W tym ujęciu rozumiemy „kreacjonizm” bardzo szeroko: jako wszelkie techniki twórcze, które są wynikami kreacji (czyli siły twórczej) pisarza. A zatem pisarz stwarza fabułę, czasoprzestrzeń, bohaterów. Wszystkie te elementy mogą być prawdopodobne, jednak są jedynie fikcją literacką – nie zaś dokumentem, zapisem faktycznych zdarzeń. Mogą też być zupełnie nieprawdopodobne – być wytworem twórczej fantazji autora lub zupełnym odkształceniem rzeczywistości. Wszystko to kreacja, tu postawiona w opozycji
Moralność, kodeks etyczny, hierarchia wartości – oto bardzo ważny temat literatury światowej i polskiej. Nic dziwnego: czy może być zaszczytniejszy cel jak odróżnić dobro od zła, zdefiniować moralność, określić i prezentować wartościowe postawy? I czy może być cenniejsze dla czytelnika doświadczenie niż odpowiedź na pytania o najważniejsze wartości życia? Przecież tego w wielkiej literaturze szukamy. A odpowiedzi – nie są niestety jednoznaczne. Często dopiero uruchamiają nasz prywatny proces myślenia, czasem
„Nieraz Obyczaj stary zawadziłem” – przyznaje się Norwid i choć trochę szydzi z zaklętych formuł, to pisze obyczaj wielką literą jako coś wielkiego, coś niezwykłego w dziejach ludzi. Bo i jest to rzecz ważna. Obyczaj zespala ludzi silną więzią, tradycja to jeden z elementów definiujących naród. To wielki temat i ozdoba literatury. To także świetny temat na prezentację maturalną. A w kontekście naszej obecności w Unii Europejskiej – jeszcze ważniejszy. Powtórka – przegląd