Posts From Zbyszek
Miejsce akcji Bardzo wiele opisów przyrody spotykamy w utworach pozytywistów. Na przykład Henryk Sienkiewicz w powieści „W pustyni i w puszczy” zawarł opisy afrykańskich terenów, przez które wędrują Staś i Nel. Po latach reportaż o tych miejscach napisał Marian Brandys (Śladami Stasia i Nel). Czemu służą tego typu opisy? Po prostu pisarze przybliżają czytelnikom egzotyczne miejsca, o których piszą. Wymieniają nawet drobiazgowo miejsca, nazwy miejscowości, gatunki roślin. Czyni to książkę prawdopodobną i mocniej osadzoną w określonych realiach historycznych i geograficznych. To była
Jakie egzaminy zdawali bohaterowie Waszych szkolnych lektur? Byli kujonami czy leserami? Czego nauczyły ich egzaminy? Sprawdzały zasób wiedzy, czy może coś jeszcze? Kiedy w temacie pracy pojawi się słowo: EGZAMIN, nie panikuj. Przypomnij sobie, którzy z bohaterów przeczytanych przez Ciebie książek zdawali jakieś egzaminy lub przygotowywali się do nich. Zadaj sobie kilka podstawowych pytań. Jak podchodzili do tych egzaminów? Czy byli pilnymi uczniami? Jaką rolę spełniał w ich życiu dany egzamin? Był sprawdzianem
Weźmy pod lupę rodziny ze szkolnych lektur. Przyjrzyjcie się im bliżej. Czy są to rodziny pełne, szczęśliwe, czy też nie? Jaką rolę pełni w nich matka, ojciec, krewni? Czy są to rodziny tradycyjne, czy też nowoczesne? Jakie obowiązki pełnią w niej poszczególne osoby? Czy obowiązuje tradycyjny podział ról? Jakie wartości ceni się w tych rodzinach? Oto kilka obserwacji. Sierotka w cudzym domu Literatura pełna jest portretów skrzywdzonych sierotek, skazanych na towarzystwo obcych ludzi i humory
Bohaterem wypracowania „Człowiek, którego podziwiam” może być zwyczajna osoba z rzeczywistego świata. Jeśli jednak w temacie pojawia się postać literacka, to wybieramy kogoś ze świata literatury. W książkach aż się roi od bohaterów, którzy zasługują na to, by ich wybrać. A kogo Ty wybierzesz? Masz okazję napisać o kimś, kogo lubisz. Możesz być nieobiektywny, pochwalić kogoś, kogo zlekceważono w szkolnych interpretacjach, zwrócić uwagę na kogoś, kto pozostawał na drugim planie powieści. Niekoniecznie musisz pisać o herosach. Może
Jesteśmy w Verona Beach, na przedmieściach ponurej metropolii. Wysoko nad wieżami miasta unoszą się gigantyczne figury świętych i aniołów. Krążą policyjne helikoptery. Czarnoskóry policjant Prince strzeże ładu w mieście, w którym rządzą pieniądze i gangi. Groźne to miasto i złe. Po rozległej plaży Verona Beach przechadzają się Skinheadzi, Latynosi i królowie narkotyków. Romeo i Julia przeżywają dziki, pełen namiętności romans. Potem giną… Tak, tak, to wciąż szekspirowski dramat, choć renesansowi kochankowie są starsi o kilkaset lat. To najnowsza i najbardziej
Oceń film, książkę lub spektakl, na którym byłeś z całą klasą. Podobał Ci się? Proszę zrecenzować, proszę ocenić! Bardzo przyjemne pytania i bardzo przyjemne odpowiedzi, bo można rzucić: „fajne było i już”. Za mało! Wiaderko pop-cornu i puszka coca-coli wchłonięta podczas projekcji, nie załatwią sprawy… „Najlepiej jak on, to znaczy główny bohater, ucieka, a ten drugi goni. No i bach w drzewo. I wszyscy widzieli. No więc on musi w bok, a tam… krokodyl!” Na tę
Ewangelia, czyli Dobra Nowina Ewangelia znaczy po grecku: dobra nowina. Kiedy Jezus umarł na krzyżu, a potem wstąpił do nieba, Dobrą Nowinę o Nim głosili ci, którzy Go znali – Jego uczniowie (między innymi Piotr, Mateusz, Jan), potem z kolei uczniowie Jego uczniów. Ewangelie zostały napisane głównie w celu przekazania ludziom nauki Chrystusa – tego, że przyszedł On uwolnić ludzi od grzechu przez swoją śmierć i zmartwychwstanie. Jan Chrzciciel Prorok, który zapowiadał przyjście Jezusa, Mesjasza,
Eris Pamiętacie baśń o Śpiącej Królewnie? Na jej chrzciny zaproszono dwanaście wróżek, a trzynasta nie zaproszona obraziła się tak strasznie, że zesłała na maleńką królewnę poważne kłopoty. Eris także nie została zaproszona na ślub Tetydy i Peleusa (rodziców Achillesa), ze złości postanowiła więc skłócić gości weselnych. Rzuciła na stół jabłko z napisem „dla najpiękniejszej” i… ręce wyciągnęły trzy boginie: Afrodyta, Atena i Hera. Spór miał rozstrzygnąć młody pasterz Parys, któremu każda z bogiń próbowała dać jakąś
Ktoś kiedyś powiedział o Biblii, że to dialog człowieka z Bogiem. Ta gruba księga składa się z wielu mniejszych części. Przede wszystkim dzieli się na Stary Testament i Nowy Testament. Dziś słowo „testament” kojarzy nam się raczej z zapisem, którego ktoś dokonał przed śmiercią i przekazał w nim majątek bliskim i przyjaciołom. W łacinie, z której wyraz ten pochodzi, oznacza on przymierze, czyli porozumienie, umowę. Właśnie historię takiego porozumienia ludzi z Bogiem opowiada Biblia. Poznajmy obie strony tego – prowadzonego przez
Kto chce, bym go kochała Kto chce, bym go kochała, nie może być nigdy ponury i musi potrafić mnie unieść na ręku wysoko do góry. Kto chce bym go kochała, musi umieć siedzieć na ławce i przyglądać się bacznie robakom i każdej najmniejszej trawce. I musi też umieć ziewać, kiedy pogrzeb przechodzi ulicą, gdy na procesjach tłumy pobożne idą i krzyczą. Lecz musi być za to wzruszony, gdy na przykład
Czas i miejsce akcji Czas akcji: przełom XIX i XX w. Miejsce akcji: kolonia angielska w Indiach, posiadłość Misselthwaite Manor w Yorkshire w Anglii. Jaki to gatunek literacki? Powieść – gatunek epicki. Występuje narrator, jest kilka wątków (np. choroba Colina, historia Mary), są opisy miejsc i wyglądu osób, dialogi. Przebieg wydarzeń 1. Śmierć rodziców Mary mieszka w Indiach. Jej rodzice umierają na cholerę i wtedy trafia ona do domu pastora
Bohaterowie początków polskiej państwowości. Prawdziwi, czy nie? Niełatwo jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie w tytule. Przedstawieni tu bohaterowie nie są postaciami, których istnienie potwierdzają źródła historyczne, ale nie należą też do grona fikcyjnych postaci literackich. Skąd więc znamy te postacie? Najpierw ktoś opowiedział jedną historię, potem jakaś inna osoba ją uzupełniła, później ktoś jeszcze dołożył coś od siebie, a w końcu okazało się, że istnieje wiele wersji tego samego zdarzenia. Dlatego
Jeśli w temacie wypracowania znajdziesz pytanie o młodzież, pewnie się ucieszysz. Powieści o młodych ludziach jest naprawdę sporo – i w kanonie lektur szkolnych, i poza nim. Powstaje tylko problem, które postacie wybrać, jak je podzielić, poklasyfikować, nad jakimi problemami się zastanowić. Kluczem może być Twój stosunek do książkowych bohaterów, to, czy uważasz ich za podobnych do siebie, bliskich sobie, czy też odległych. Czy się z nimi utożsamiasz, czy ich rozumiesz, czy przeciwnie: uważasz ich problemy
Zanim wydasz wyrok… Zaufaj swoim czytelniczym uczuciom: znudzeniu lub irytacji. Masz prawo tak czuć! Ale pamiętaj – możesz krytykować nawet arcydzieło, jeśli wesprzesz swoje ostre sądy argumentami. Najmocniejszy sąd bez uzasadnienia jest sądem słabym! Pamiętaj! Unikaj też sformułowań typu: książka beznadziejna, żenująca, lektura na niskim poziomie. Pisz raczej: według mnie, uważam, że…, sądzę, iż, nie podoba mi się, nie odpowiada mi, drażni mnie, przeszkadza mi… Masz prawo nie lubić Mickiewicza
Kiedy nauczyciel pyta o bohatera, którego nie lubisz, czujesz lekki niepokój. Czy można skrytykować postać, jeśli stworzył ją wielki pisarz? I jak to zrobić? Pomyśl, kogo nie lubisz A potem dodaj odpowiedź na pytanie: Jaka jest tego przyczyna? Może Pollyanna, znajdująca we wszystkim pozytywne strony? Taka wieczna optymistka może zirytować nawet najbardziej cierpliwego. A może Marek Winicjusz, doświadczający papierowej przemiany? Irytujący bywają też bohaterowie pozytywistycznych nowelek. Może jakaś postać wydaje Ci się zupełnie odrealniona,
Czym się różni liryka maski od liryki roli? Nie bój się przytoczyć w swojej wypowiedzi przykładów, czyli fragmentów kilku wierszy. Warunek: przed egzaminem musisz nauczyć się ich na pamięć. Ale przydać się mogą też w innych sytuacjach. Od czego zacząć? Od charakterystyki podmiotu w liryce bezpośredniej. W utworze lirycznym zazwyczaj poszukujemy nadawcy wypowiedzi, czyli podmiotu lirycznego. Dość często automatycznie identyfikujemy postać mówiącą w wierszu z autorem. Ale… łatwo się pomylić. Jeśli podmiot liryczny w utworze
Analiza i interpretacja Przystępujesz do analizy i interpretacji wiersza. Co trzeba zauważyć? Oto stałe elementy: tytuł, Autor wiersza – i kontekst historyczny utworu, Gatunek, Motyw główny, Podmiot liryczny, Budowa utworu, Środki stylistyczne, Kontekst kulturowy. 1. Tytuł Jaką wagę przykładać do tytułu wiersza? Interpretowanie wiersza zacznij właśnie od tytułu! Jest ważną częścią utworu – to jakby jego wizytówka. Czasami poeci z niego rezygnują, ale zdarza się to rzadko i samo w sobie też może być faktem
Tematy: Sąsiedzi powinni sobie pomagać – oceń wzajemne stosunki między sąsiadami w wybranym utworze literackim lub na podstawie własnych obserwacji. Zamiarom Cześnika, który chce „wykurzyć” sąsiada z zamku, staje na przeszkodzie Rejent, naprawiający mur. Opowiedz o konflikcie bohaterów „Zemsty” Aleksandra Fredry. Historia pewnego konfliktu. Na podstawie wybranej lektury opisz spór sąsiedzki, który najbardziej utkwił Ci w pamięci? Kim są Twoi sąsiedzi? To osoby, z którymi wymieniamy codzienne uprzejmości, np. „dzień dobry, czy u pani też nie
Jak zabrać się do analizy utworu literackiego? Określić motyw centralny utworu Motyw centralny może być dobrym punktem wyjścia do analizy i interpretacji. Wiadomo bowiem, że utwór poetycki jest wypowiedzią w jakiejś sprawie inną niż wszystkie, inaczej zbudowaną, oryginalną. Spraw godnych poezji są miliony – wyjdźmy więc od tego, która z nich przypadła wam w udziale. Tytuł wiersza może, ale nie musi być wskazówką w ustaleniu motywu centralnego. Może się zdarzyć, że tematów będzie kilka, zwłaszcza
Na co zwrócić uwagę? Tytuł – może dać nam wskazówkę: o temacie (np. Nienawiść), o gatunku literackim (Oda do rozpaczy, Psalm IV), o adresacie (Do polityka, Do młodych). Motto, dedykacja – występują rzadko, ale niosą ciekawe informacje. Wyznanie miłosne jest konkretniejsze, gdy dedykacja wskazuje adresatkę. Motto podpowiada temat. Kto mówi, do kogo mówi – bardzo istotna kwestia! Należy poddać analizie formy czasowników i zaimków. „Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu” – to
