Posts From Zbyszek
Pieśń o Rolandzie opowiada o epizodzie, który wydarzył się podczas wyprawy Karola Wielkiego do Hiszpanii. Cesarz, przekonany, że jego ostatni przeciwnik, Marsyl, muzułmański król Saragossy, poddał się, wycofuje się w stronę Francji. W wąwozie Ronceval na tylną straż wojsk Karola (czyli oddział dowodzony przez Rolanda) napada ogromna armia Marsyla (który tylko udawał, że przystał na żądania cesarza). Dumny hrabia Roland nie chce zadąć w róg, by przywołać na pomoc króla. Narrator kilkakrotnie podkreśla olbrzymią przewagę
Przedstaw wizję śmierci i danse macabre w Rozmowie mistrza Polikarpa ze Śmiercią. Utwór ten napisany został w XIV wieku na podstawie łacińskiego traktatu pt. Rozmowa o śmierci. Jest to najdłuższy średniowieczny polski wiersz, zaliczany do największych osiągnięć ówczesnej poezji. Treścią poematu jest spotkanie mistrza Polikarpa – uczonego – ze Śmiercią, która przybyła na rozkaz Boga, by odpowiedzieć na jego pytania. Podczas tego spotkania następuje konfrontacja powagi ziemskiego umysłu i nauki z potęgą Śmierci, która dosięgnie każdego.
Rzut oka na biografię Przyszły noblista był dziennikarzem, aktorem, robotnikiem. Nie był bardzo wykształcony. Władysław Stanisław Reymont urodził się 7 maja 1867 r. we wsi Kobiele Wielkie jako dziewiąte dziecko wiejskiego organisty. Jako trzynastolatek znalazł się w Warszawie, gdzie był uczniem krawieckim i uczęszczał do warszawskiej Szkoły Niedzielno-Rzemieślniczej (to wtedy uzyskał jedyne znane świadectwo potwierdzające zdobyte przez niego szkolne wykształcenie). Przez kilka kolejnych lat występował w wędrownych trupach aktor- skich, pracował na kolei
Które zasady średniowiecznego savoir-vivre’u, przedstawione w wierszu Słoty „O zachowaniu się przy stole”, są nadal aktualne? Spróbuj podać 5 zasad, które powinny obowiązywać uczestników współczesnego przyjęcia. Europejska etyka biesiadna dokładnie określała normy postępowania przy biesiadnym stole. Przed posiłkiem odmawiano modlitwę, dobrym zwyczajem było mycie rąk. Miejsca za stołem zajmowano zgodnie ze swoim stanowiskiem (to przypomina nam Pana Tadeusza), również głos zabierano w odpowiedniej kolejności i otaczano szacunkiem damy. Ale to nie wszystko!
Jakie znasz arcydzieła średniowiecznej literatury powszechnej? To na przykład Złota legenda Jakuba de Voragine (czytaj: worażin) – zbiór żywotów świętych, spisany ok. 1266 roku. Przekładano owe żywoty na wiele języków (na polski – Leopold Staff, również tłumacz Kwiatków św. Franciszka). Złota legenda była dziełem bardzo popularnym, jest dowodem na rolę hagiografii w literaturze średniowiecza. Następne dzieło dotyczące dziejów świętych, także bardzo popularne, napisze w renesansie Piotr Skarga (Żywoty świętych). Opowieści kanterberyjskie Geoffreya Chaucera
Jakie cechy średniowiecza, jego światopoglądu i kultury znalazły wyraz w wierszu Miniatura średniowieczna Wisławy Szymborskiej? Miniatura średniowieczna Po najzieleńszym wzgórzu, najkonniejszym orszakiem, w płaszczach najjedwabniejszych. Do zamku o siedmiu wieżach, z których każda najwyższa. Na przedzie xiążę najpochlebniej niebrzuchaty, przy xiążęciu xiężna pani cudnie młoda, młodziusieńka. […] Z tomu Wielka liczba, 1976 (fragment) Podpowiedź Cechy średniowiecza w wierszu Szymborskiej: Miniatura to najczęstsza w średniowieczu forma malarska. Idealizacja i teatralizacja życia. Feudalizm społeczeństwa średniowiecznego. Elementy
Ironia romantyczna – zdefiniuj pojęcie, wskaż przykłady. Jest to wypracowana w epoce romantyzmu postawa artysty wobec świata, zakładająca jego wyższość nad społeczeństwem oraz prymat poetyckiej fantazji nad rzeczywistością. Praktyczną realizację tych poglądów stanowiły dzieła, których twórcy swobodnie igrali z konwencjami literackimi, a jednocześnie podkreślali swój dystans wobec otoczenia. Bawiąc się słowem łączyli pozornie odległe gatunki literackie, mieszali pierwiastki tragiczne z komicznymi, wzniosłość ze śmiesznością itp. Zasady te są doskonale widoczne
Przedstaw historię Abrahama i Izaaka. Dlaczego jest tak poruszająca? Pewnego dnia Bóg chciał wystawić na próbę posłuszeństwo i zaufanie Abrahama, sprawdzić, do jakiego stopnia jest mu oddany. Nakazał mu poświęcić ukochanego, pierworodnego syna Izaaka na całopalenie. Abraham, choć wstrząśnięty okrucieństwem prośby Boga, postanowił ją spełnić. Zabrał ze sobą służbę i baranka i wyruszył. Na wzgórze Moria wszedł sam z Izaakiem. Gdy wszystko było już przygotowane, Abraham związał syna i podniósł nóż, by go zabić. W ostatniej chwili
Treść i symbolika „Apokalipsy św. Jana”. Jan widzi najpierw Chrystusa jako Pana nieba i ziemi, Zwycięzcę, Zbawiciela. Chrystus każe mu napisać siedem listów do siedmiu Kościołów: w Efezie, Smyrnie, Pergamonie, Tiatyrze, Sardes, Filadelfii, Laodycei. Listy zawierają przesłanie Zbawiciela do Kościołów, pocieszenie i polecenie, by wytrwały w wierze. Są też dotyczącym ich proroctwem. Apostoł widzi niebo, a w nim samego zasiadającego na tronie Boga. Stwórca otoczony jest chwałą i Jan dokładnie opisuje, jak wyglądają tron Boży, niebo i ci,
Co oznaczają słowa Koheleta – vanitas vanitatum et omnia vanitas Kohelet to wielka osobowość Starego Testamentu. Jest mędrcem, który zdobył wiedzę o świecie i prawach nim rządzących poprzez własne doświadczenia (Widziałem wszystkie sprawy, które się dzieją pod słońcem). Kwestionuje wszystkie wartości związane z życiem ziemskim – pracę, pieniądze, radości. Twierdzi, że wszystko to marność (vanitas vanitatum et omnia vanitas – marność nad marnościami i wszystko marność). Skarby i szczęście szybko mijają i pozostaje po nich
Co oznacza Przypowieść o robotnikach w winnicy? Gospodarz wyszedł rano, by wynająć robotników do pracy w winnicy. Zawarł umowę i wysłał do pracy za denara za dzień. Potem zobaczył kolejną grupę i znów posłał ich do pracy na tych samych warunkach. Historia powtórzyła się o godzinie szóstej, dziewiątej i jedenastej. Kiedy nadszedł wieczór, wszystkim wypłacił po denarze. Nie spodobało się to tym, którzy pierwsi zaczęli pracę. Jeden z nich zrobił uwagę gospodarzowi, a ten odrzekł, że ma prawo robić
Zinterpretuj znaczenie Przypowieści o miłosiernym Samarytaninie. Pewien człowiek w czasie podróży z Jeruzalem do Jerycha został napadnięty przez zbójców, którzy go okradli, pobili i zostawili zakrwawionego na polu. Przechodzący niedaleko kapłan dostrzegł nieszczęśnika, lecz minął go obojętnie. To samo zrobił lewita. Dopiero Samarytanin ulitował się nad rannym, opatrzył go i zawiózł do gospody. Tam zapłacił gospodarzowi dwa denary za opiekę nad rannym. Skojarz Określenie „miłosierny samarytanin” lub „samarytanin” oznacza: człowiek miłosierny, współczujący, litościwy, spieszący z pomocą
Postacie mitologiczne i biblijne jako symbole wartości uniwersalnych. U źródeł naszej kultury, w Biblii i mitologii został ukształtowany cały szereg wzorców o znaczeniu ponadczasowym. Najważniejsze postaci to: Hiob – sprawiedliwy mąż z Księgi Starego Testamentu o jego imieniu. Dla wypróbowania jego pobożności Bóg pozwala szatanowi poddać go próbom cierpienia. Hiob traci majątek, umierają mu dzieci, sam zostaje dotknięty trądem. Mimo chwil zwątpienia nie przestaje ufać Bogu. Jego wierność zostaje nagrodzona
Biblia powstawała przez co najmniej 1400 lat. Jest dziełem znacznie większej liczby autorów, niż wynikałoby to z liczby ksiąg, na które się dzieli. To i jej wielorakie funkcje w kulturze starożytnego Izraela znalazły odbicie w różnorodności form, jakie się na nią składają. Obok zapisu pierwotnych mitów znajdujemy w niej: wyrafinowane traktaty filozoficzne, proroctwa, spisy inwentarza, delikatną poezję i zbiory surowych praw, szczegółowe opracowania historyczne i zapisy tajemniczych i wieloznacznych wizji. . Biblia – dzieło wielogatunkowe Wykaz gatunków
Biblijne związki frazeologiczne Stary Testament Jabłko Adama Legenda głosi, że gdy Adam dał się namówić na spróbowanie zakazanego owocu, kawałek jabłka utkwił mu w gardle. Do dziś nazwa ta funkcjonuje w medycynie – oznacza chrząstkę w krtani – wyraźnie widoczną u szczupłych mężczyzn. Salomonowy wyrok Wyrok, rozwiązanie bardzo roztropne. Salomon – król izraelski – słynął z mądrości, wydał wiele rozumnych wyroków. Między innymi ten w sprawie dziecka i dwóch matek. Obie przyznały się do dziecka, więc król zaproponował przecięcie go
1. Skąd wziął się świat? Mitologia Starożytni Grecy wierzyli, że świat powstał z Chaosu („Na początku był Chaos”, Jan Parandowski, Mitologia). Czym był jednak ów Chaos? Według jednych to istota boska, dla innych zaś to nieuporządkowana otchłań, pełna „boskich nasieni”, mieszanina czterech żywiołów: ziemi, wody, ognia i powietrza. Z Chaosu zrodzili się pierwsi bogowie: Uranos – Niebo i Gaja – Ziemia, rodzice rodu tytanów, cyklopów i sturękich. Władzę nad światem odebrał Uranosowi Kronos, który pożerał
Nauki Jezusa w przypowieściach biblijnych Przypowieścią, która bezpośrednio odnosi się do nauk Chrystusa, jest Przypowieść o siewcy. Jest krótka, lecz zawiera w sobie głęboką mądrość: Siewca wyszedł w pole siać. Niestety, pierwsze ziarno upadło koło drogi i zostało zadeptane, a ptaki je wydziobały. Drugie ziarno padło na opokę (skałę) i uschło z braku wilgoci. Następne wpadło między ciernie, które je przydusiły. Jedno padło natomiast na ziemię dobrą i wydało stokrotny owoc. Przypowieść tę łatwo odczytać. Ziarno dotyczy mądrej
Przedstaw Bogurodzicę jako arcydzieło polskiej poezji średniowiecznej. Bogurodzica arcydzieło polskiej poezji średniowiecznej Bogurodzica jest najbardziej znaną pieśnią polskiego średniowiecza napisaną w języku ojczystym. Jej najstarsza, „zabytkowa”, część, przypisywana początkowo św. Wojciechowi, obejmuje dwie pierwsze strofy. Teraz wiemy, że już w XIII wieku była znana i śpiewana. Treścią Bogurodzicy, uznawanej za najstarszy hymn polski, jest prośba do Maryi o wstawiennictwo u Syna oraz wyjednanie i zesłanie obfitych łask. Zgodnie z teologią katolicką to Maryja pośredniczy pomiędzy Bogiem a ludźmi.
Wizja końca świata w Biblii i innych tekstach kultury. Czy któreś ze znanych Ci dzieł poruszyło Cię szczególnie? Podpowiedź: Skonstruuj wypowiedź na podstawie Apokalipsy świętego Jana, wierszy Czesława Miłosza – Piosenka o końcu świata i Zbigniewa Herberta – U wrót doliny, i na przykład obrazu Hieronima Boscha Sąd Ostateczny. Co pisać? Apokalipsa świętego Jana to najważniejsze proroctwo biblijne, opisujące koniec świata. Zamyka całość świętej księgi, jest pełne niejasnych symboli i zagadkowych obrazów. Zapowiada walkę dobra
Co to jest stylizacja biblijna? Stylizacja Aby zrozumieć termin pojęcie stylizacji biblijnej, trzeba wpierw przypomnieć sobie pojęcie stylizacji. Stylizacja (łac. stylus – rylec) to świadome, zamierzone wykorzystanie w utworze literackim stylów wypowiedzi typowych dla określonych środowisk – np. języka charakterystycznego dla więźniów, lekarzy, informatyków itd. Po co ten zabieg? Wyobraź sobie, że akcja powieści rozgrywa się w więzieniu lub w szkole. Będzie bardziej wiarygodna, jeśli przestępcy będą posługiwali się gwarą więzienną, a uczniowie gwarą
