Słownictwo do matury

TYPES OF TRIPS – RODZAJE WYCIECZEK

trip – podróż, wycieczka to make a trip – urządzić wycieczkę to go for a trip – jechać na wycieczkę business trip – podróż służbowa to go on holiday – jechać na wakacje journey – podróż voyage – podróż statkiem package tour – wyjazd zorganizowany package holiday – wakacje zorganizowane city tour – przejażdżka po mieście backpacking trip – obóz wędrowny coach trip – wycieczka autokarowa day trip – wycieczka jednodniowa school

AUSTRALIA – AUSTRALIA

Canberra – stolica Aborigines – Aborygeni, autochtoniczni mieszkańcy Australii ważniejsze miasta: Sydney, Melbourne, Brisbane, Perth, Adelaide Southern Hemisphere – południowa półkula desert – pustynia semi-arid – półpustynny tropical climate – klimat tropikalny coral reef – rafa koralowa The Great Barrier Reef – Wielka Rafa Koralowa Ayers Rock/Uluru – święta skała Aborygenów (w Parku Narodowym Uluru) Australia is a country in the Southern Hemisphere comprising the world’s smallest continent and a number of

NEW ZELAND – NOWA ZELANDIA

British Commonwealth – Brytyjska Wspólnota Narodów the South Pacific – południowy Pacyfik European descent – pochodzenie europejskie Maoris – Maorysi, autochtoniczni mieszkańcy Nowej Zelandii minority – mniejszość Wellington – stolica Nowej Zelandii Aukland – największe miasto New Zealand is a country of two large islands and many smaller islands in the south-western Pacific Ocean. It is also known as Aotearoa in the Maori language, or the Land of the Long White

EDINBURGH – EDYNBURG

Edinburgh Castle – zamek w Edynburgu Edinburgh Military Tattoo – parady wojskowe odbywające się latem Edinburgh Festival – Międzynarodowy Festiwal Sztuki the Fringe – niszowa część festiwalu the Royal Mile – najstarsza, zabytkowa ulica Edynburga Edinburgh is the second-largest city in Scotland and its capital city. It is situated on the east coast of Scotland’s central lowlands on the south shore of the Firth of Forth. Edinburgh is well known for

TRADITIONS – TRADYCJE

Changing of the Guard (Buckingham Palace) – zmiana warty Ceremony of the Keys (Tower of London) – ceremonia zamykania Tower of London the Chief Warder – główny wartownik Beefeaters – strażnik londyńskiej Tower w stroju historycznym Trooping the Colour (Whitehall) – parada wojskowa odbywająca się w dniu urodzin królowej the Garter Ceremony – ceremonia wręczania Orderu Podwiązki the Royal Ascot – wyścigi konne w Ascot The British are very attached to their traditions.

RELIGION IN THE GREAT BRITAIN – RELIGIA W WIELKIEJ BRYTANII

Church of England – Kościół anglikański Anglicans – anglikanie the Act of Supremacy – ustawa o zwierzchnictwie króla nad ­kościołem minister, vicar – pastor rector – proboszcz the Archbishop of Canterbury – arcybiskup Canterbury (duchowny zwierzchnik Kościoła anglikań­skiego) Church of Scotland – kościół ­Szkocji Catholicism – katolicyzmThe Church of England and the Church of Scotland function as the official national religions in their respective countries, but most religions found in the

SPORT – SPORT

crisket – krykiet cricketer – gracz w krykieta bat – kij do krykieta wicket – bramka w krykiecie polo – polo mallet – kij do gry w polo golf – golf golf-club – kij golfowy golf course – pole golfowe football – piłka nożna snooker – snooker darts – rzutki British traditional sports seem to match British character. They are rather slow and effortless. Darts and snooker are the best examples as they

STEREOTYPE OF AN ENGLISHMAN – STEREOTYPOWY ANGLIK

conservative – konserwatywny reserved – powściągliwy phlegmatic – flegmatyczny unimaginative – pozbawiony wyobraźni boring – nudny uncomunicative – nierozmowny to keep distance – utrzymywać dystans tasteless food – jedzenie pozbawione smaku sense of humour – poczucie humoru small talk – rozmowa towarzyska superficial – powierzchowny courtesy – uprzejmość polite – uprzejmy well-mannered – dobrze wychowany to have green fingers – być dob­rym w ogrodnictwie It is not easy to decide on

LONDON – LONDYN

Tower of London – dawne więzienie przekształcone w muzeum Crown Jewels – klejnoty koronne St Paul’s Cathedral – Katedra św. Pawła Westminster Abbey – Opactwo Westminster Gothic church – kościół gotycki tombs – grobowce the Houses of Parliament – parlament Buckingham Palace – pałac Buckingham (rezydencja królewska) St James’s Park – najstarszy park Londynu Downing Street No. 10 – siedziba premiera National Gallery – Galeria Narodowa British Museum – Muzeum Brytyjskie Madame

TRADICIONAL HOLIDAYS – ŚWIĘTA

Christmas – święta Bożego Narodzenia Christmas Eve – Wigilia Christmas Day – 25 grudnia Boxing Day – 26 grudnia St. Valentine’s Day – walentynki All Fools’ Day – prima aprilis Easter – Wielkanoc Notting Hill Carnival – sierpniowy karnawał Halloween – 31 października Guy Fawkes’ Night – 5 listopadaThere are a lot of occasions in the British calendar which are regarded as special. The most important religious holidays are Christmas and

GEOGRAPHY – GEOGRAFIA

England – Anglia Scotland – Szkocja Wales – Walia Northern Ireland, Ulster – Irlandia Północna the most important rivers – najważniejsze rzeki the Thames, the Severn islands – (ważniejsze) wyspy the Isle of Wight, the Isle of Man, the Shetlands, the Orkneys, the Hebrides mountain ranges – łańcuchy górskie the Pennines (England), the Cambrian Mountains (Wales), the Grampians (Scotland), the Caledonian Mountains (Scotland) the main ports – główne porty London,

POLITICAL SYSTEM – SYSTEM POLITYCZNY

The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland – Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej parliamentary democracy – demokracja parlamentarna constitutional monarchy – monarchia konstutucyjna the House of Commons – Izba Gmin the House of Lords – Izba Lordów Member of Parliament, MP – członek parlamentu constituency – okręg wyborczy Lords Temporal (peers) – świeccy członkowie Izby Lordów Lords Spiritual – przedstawiciele kościoła w Izbie Lordów the Speaker (of the

THE NATURAL WORLD – świat przyrody

Climate – klimat warm – ciepły cold – zimny mild – łagodny humid – wilgotny dry – suchy temperate – umiarkowany Cold weather – chłodna, zimowa pogoda chilly days – chłodne dni blizzard – zamieć (śnieżna) snowdrifts – zaspy b– deszcz ze śniegiem Warm/ hot weather – letnia pogoda, upał warm/hot weather – ciepło, upał heat wave – fala upałów humid – wilgotno scorching – skwarny boiling – bardzo gorąco

WELFARE – POMOC SOCJALNA

unemployment – bezrobocie job market – rynek pracy unemployed – bezrobotny unemployment rate – wskaźnik bezrobocia increasing – wzrastający decreasing – malejący job centre – biuro pośrednictwa pracy job application – podanie o pracę to lose a job – stracić pracę to dismiss, to fire sb – zwolnić kogoś to give sb a notice – wypowiedzieć pracę to make sb redundant – zwolnić kogoś z pracy unemployment benefit – zasiłek dla bezrobotnych dole –

THE LAW – PRAWO

crime – przestępstwo criminal – przestępca juvenile delinquency – przestępczość nieletnich juvenile delinquent – nieletni przestępca to commit a crime – popełnić przestępstwo offence – wykroczenie thief – złodziej theft – kradzież murderer – morderca murder – morderstwo to murder – zamordować to stab – pchnąć nożem to shoot – zastrzelić to strangle – udusić to poison – otruć robbery – rabunek, napad to rob sb of sth – okraść kogoś z czegoś

THE ARMED FORCES – SIŁY ZBROJNE

military service – służba wojskowa conscription – pobór do wojska army – armia command – dowództwo headquarters – kwatera główna barracks – koszary uniform – mundur helmet – hełm troops – oddziały platoon – pluton regiment – pułk rank – ranga, stopień wojskowy soldier – żołnierz officer – oficer recruit – rekrut infantry – piechota artillery – artyleria tank – czołg the navy – marynarka wojenna fleet – flota cruiser

WAR – WOJNA

to declare a war on sb – wypowiedzieć komuś wojnę to invade/ attack a neighbouring ­country – napadać państwo ­sąsiednie assault – napaść to bomb – bombardować nuclear war – wojna atomowa world war – wojna światowa civil war – wojna domowa genocide – ludobójstwo martial law – stan wojenny coup d’état – zamach stanu enemy – wróg to defend against – bronić się przed to surrender to, to give up to

INTERNAL CONFLICTS – KONFLIKTY WEWNĘTRZNE

internal conflicts –  konflikty wewnętrzne passive resistance – bierny opór active resistance – czynny opór violence – przemoc strike – strajk general strike – strajk generalny hunger strike – strajk głodowy to suppress a strike by force – stłumić strajk siłą demonstration – demonstracja peaceful demonstration – demonstracja pokojowa to protest – protestować riot – rozruchy to block traffic – blokować ruch to raise barricades – wznosić barykady to inscite to

POLITICS – POLITYKA

party – partia to establish a party – założyć partię to join a party – wstąpić do partii to belong to… – należeć do… to be a member of a party – być członkiem partii party leader – przywódca partii politician – polityk policy – polityka (ugrupowania) political career – kariera polityczna political aim – cel polityczny political programme – program polityczny economic policy – polityka gospodarcza local policy – polityka regionalna home policy

OFFICE – URZĘDY

administration – administracja job department – urząd pracy finance department – urząd finansowy health department – urząd zdrowia welfare department – urząd opieki społecznej to hold office – sprawować urząd application – wniosek, podanie to fill in – wypełnić to accept – przyjąć to reject – oddalić, odrzucić certificate – zaświadczenie to issue a certificate – wystawić zaświadczenie permission – zezwolenie to apply for a permission – złożyć podanie o zezwolenie to decline