GIMNAZJUM
Stał dwór szlachecki, z drzewa, lecz podmurowany; Świeciły się z daleka pobielane ściany, Tym bielsze, że odbite od ciemnej zieleni Topoli, co go bronią od wiatrów jesieni. Ten opis dworu w Soplicowie, znany dobrze z I księgi Pana Tadeusza na długo ukształtował wyobrażenie polskich czytelników i widzów o dworku szlacheckim. Soplicowo, co ważne, znajduje się na Litwie, na Kresach, czyli w polskiej Arkadii, idealizowanym kraju lat dziecinnych Adama Mickiewicza i bohatera epopei – Tadeusza. Pięknie położony (na pagórku, w gaju,
Zemsta. Nowa wersja, nowe wcielenie bohaterów, nowe wizje. Z pamiętnika Klary. 19.10.2000 No i proszę! Tydzień zapowiadał się dosyć nudnawo, aż tu nagle taka niespodzianka! Do naszej klasy doszedł nowy chłopak. Na imię mu Wacław. Wacek. Wacuś. Rany, jego rodzice albo byli zafascynowani książką Jacek, Wacek i Pankracek, albo impreza była wyjątkowo udana. Szczerze współczuję z tego powodu naszemu nowemu. Ale imię to chyba jedna z niewielu jego wad. Chłopak jest przeuroczy. Jak na
Bajka Budowa – Najczęściej utwór wierszowany. Jeśli bajka jest krótka i zwięzła, nazywamy ją bajką epigramatyczną, jeśli trochę dłuższa i rozbudowana, to bajką narracyjną. Bajka zawiera morał. Bohaterowie – Najczęściej zwierzęta, rzadziej rośliny, ludzie, przedmioty. Pod postacią zwierząt ukrywają się ludzie ze swoimi słabościami i wadami. Bohaterowie są przedstawieni za pomocą kontrastów – np. mądry wilk i fałszywy lis. Świat przedstawiony – Osadzony w realiach. Zwierzęta nie mają nadprzyrodzonych zdolności – potrafią robić to samo
Pytanie: Wyjaśnij, na czym polega postawa prometejska. Zauważ… Nie chodzi o wyjaśnienie, kim był Prometeusz ani tym bardziej, czym był mit. Musisz skupić się na wyjaśnieniu terminu prometeizm. Wszelkie dodatkowe informacje (historia Prometeusza, przykłady postawy prometejskiej w literaturze) zachowaj na później. Przydadzą się, kiedy będziesz chciał podeprzeć swoją odpowiedź. Twoja odpowiedź: Postawa prometejska to poświęcenie się dla dobra ogółu za cenę własnego cierpienia. Nazywa się ją również prometeizmem. Charakterystyczny dla prometeizmu jest
Jakie znasz typy narracji w utworze literackim? Zauważ: Nie jesteś proszony o określenie narracji w konkretnym tekście literackim. Twoim zadaniem jest czysto teoretyczne wypowiedzenie się na temat typów narracji. To pytanie z teorii literatury. Brzmi bardzo poważnie, ale trudne nie jest. Twoja odpowiedź: Narrator to osoba, która mówi w teście prozatorskim. Narracja może być trzecioosobowa lub pierwszoosobowa. Narrator trzecioosobowy jest wszechwiedzący, czyli wie wszystko: może wybiegać w przyszłość, zna przeszłość bohaterów, może spoglądać na
Podział błędów Zastanawiałeś się kiedyś, co znaczą tajemnicze skróty rzecz., jęz. czy styl. na marginesie Twojej pracy? To skróty oznaczające rodzaje błędów, które popełniłeś. Na pracy klasowej obniżają ocenę, na egzaminie gimnazjalnym – odbierają punkty. Poznaj dokładnie klasyfikację błędów, zapamiętaj je i postaraj się unikać ich jak ognia! Błędy pisowni Tych błędów najłatwiej uniknąć. Dlaczego? Ponieważ zasady polskiej pisowni i interpunkcji powinny być Ci doskonale znane! Błędy ortograficzne używanie niewłaściwych liter
Wypracowanie może być lepsze lub gorsze, napisane z polotem i wyobraźnią lub zupełnie przeciętne, ale zawsze – zawsze! – egzaminatorzy będą sprawdzać, czy Twoja praca jest zgodna z pewnymi regułami. To standardy egzaminacyjne – elementy, które w każdym wypracowaniu muszą się pojawić i umiejętności, którymi musisz się wykazać. Czy wiesz, czego wymagają od Ciebie egzaminatorzy, sprawdzając Twoją pracę? To nie jest tajemnica! Budowanie wypowiedzi Podstawowy warunek – praca musi być poprawna pod względem językowym i stylistycznym!
Obowiązujące formy Przypominamy – na egzaminie obowiązuje Ciebie znajomość kilkunastu form wypowiedzi. Oto one: opis, opowiadanie, charakterystyka, sprawozdanie, recenzja, rozprawka, notatka, plan, reportaż, artykuł, wywiad, ogłoszenie, zaproszenie, dedykacja, podanie, list, pamiętnik. Ale uwaga, niektóre tematy mogą łączyć kilka form. Nie dajcie się zaskoczyć! Oprócz znajomości podstawowych form wypowiedzi, co jest konieczne do napisania dobrego wypracowania, musisz pamiętać jeszcze o tym, żeby nie trzymać się ich kurczowo. A może raczej – żeby bardzo
Krótkie formy wypowiedzi Nie lekceważ ich! Wydają się banalne, ale bardzo łatwo stracić przez nie punkty. Dlaczego? Ponieważ są bardzo sformalizowane, czyli wymagane jest ścisłe zachowanie formy. Pominiecie któryś z elementów – np. podpis w liście czy datę w podaniu – i już lecą punkty. A szkoda by było… Ogłoszenie Forma bardzo krótka. Ta forma charakteryzuje się wielką oszczędnością słowa – cóż. Naucz się więc zwięzłego pisania – tak aby w jak najmniejszej liczbie słów zawrzeć
Rozprawka jest formą naprawdę trudną. Pokazuje, czy umiesz samodzielnie myśleć, czy masz własne zdanie na dany temat i potrafisz wyciągać wnioski. A to przecież nie zawsze jest łatwe – bo w rozprawce nie wystarczy opowiedzieć się za jakimś stwierdzeniem. Najważniejsze to wytłumaczyć, czemu zająłeś w danej sprawie takie, a nie inne stanowisko. Jednym słowem – znaleźć dobre argumenty. Dokładnie czytaj temat! Rozprawka rozprawce nierówna. Zacznij od dokładnego przeczytania tematu. Zwróć uwagę, jak jest sformułowany
Jak rozumieć temat Dokładnie czytaj temat! Może wydawać się banalnie prosty, ale nawet wtedy nie łap od razu za pióro. Najważniejsze, to dokładnie przeanalizować temat – mogą kryć się w nim niezauważalne przy pobieżnym czytaniu pułapki. Co musisz z niego wyczytać? To, że Twoim zadaniem jest napisanie charakterystyki bohatera literackiego i uzasadnienie, że warto tę postać ukazać w filmie lub teatrze. Co to znaczy? Masz wyraźnie ograniczoną formę. Ma to być charakterystyka, a nie np.
1. Co rozumiesz pod pojęciem społeczności, społeczeństwa i zbiorowości? Człowiek jest istotą społeczną. Żyje wśród ludzi, pracuje, bawi się i uczy. Wszystkie największe dokonania ludzkości możliwe były tylko dzięki współpracy poszczególnych jednostek. Zespół ludzi skupionych przestrzennie na pewnym obszarze, oddzielonych od innych podobnych zespołów, określamy mianem zbiorowości. Zbiorowość staje się społecznością, kiedy wykształcają się w niej określonego rodzaju powiązania i zależności, scalające tę zbiorowość, takie jak np.: wspólne zwyczaje, wspólny
-bym, -byś, -by, -byśmy, -byście piszemy łącznie z osobowymi formami czasowników, użytymi w funkcji osobowej 1. pisałbym, pisalibyśmy 2. pisałbyś, pisalibyście 3. pisałby, pisałaby, pisałoby, pisaliby, pisałyby z osobowymi formami czasowników, użytymi w w funkcji bezosobowej należałoby się zastanowić, słuchałoby się z przyjemnością, wypadałoby złożyć wizytę, poszłoby się do lasu na grzyby z partykułami aniby, bodajbyś, czyby, czyżbyś, niechby, niechajby! gdzieżby, obym, oby! niżbym ze spójnikami gdy, że, a aby,
* – pytanie elementarne; ** – pytanie łatwe; *** – typowe pytanie egzaminacyjne (ani specjalnie łatwe, ani specjalnie trudne); **** – pytanie trudne; ***** – pytanie wyjątkowo trudne. **** 1. Wskaż szereg głosek, w którym znajdują się wyłącznie głoski wargowe nosowe i przedniojęzykowe zwarto-wybuchowe. 1. m, m’, t, d, t’, d’ 2. n, ń, t, d, t’, d’ 3. m, m’, p, b, p’, b’ 4. n, ń, p, b,
Trzej elektrycerze Określ czas i miejsce akcji Miejsce akcji: wymyślona przez autora planeta Kryonia. Czas akcji: daleka przyszłość. Co jest tematem opowiadania? Próba zdobycia bogactw krainy Kryonii. Była to planeta utworzona z lodu – piękna i kusząca swymi bogactwami. Jednak były to bogactwa pozorne – pod wpływem ciepła lodowe klejnoty roztapiały się. O zrabowaniu klejnotów myślało wielu śmiałków. Klęska elektrycerzy to przestroga dla awanturników, którzy chcą niszczyć bogactwa, nie zdając sobie sprawy z tego, że
Z życia bohaterów „Pana Tadeusza”… Napisz opowiadanie z dialogiem o wydarzeniach nieopisanych w Mickiewiczowskiej epopei. Zapamiętaj! Opowiadanie z dialogiem to opowiadanie o czymś wraz z przytaczaniem rozmów bohaterów (dialogów). Ważny jest zapis graficzny! Wypowiedź każdego bohatera zaczynamy od myślnika. Gdy zaczyna mówić inny bohater, jego wypowiedź zapisujemy w nowej linii, też od pauzy. Pamiętajmy o wydzielaniu myślnikami wtrąceń typu: – powiedziała Asia, – odparł Zenek, – zapytała Oliwia, – zdziwił się Tomek. Przydatne sformułowania. Skorzystaj z nich przy pisaniu
Klara i Podstolina – dwa typy kobiece z „Zemsty” Aleksandra Fredry (charakterystyka porównawcza). …Klara młoda, płocha, Chociaż dzisiaj i pokocha, Któż za jutro mi zaręczy! – mówi o swej młodziutkiej wychowanicy (rozpatrywanej także jako kandydatka na żonę!) Cześnik. Podstolina na zasadzie kontrastu jawi mu się jako …wdowa doświadczona, Zna proporcją, mocium panie, I nie każe fircykować, Po kulikach balansować. Z relacji Cześnika wyłania się zatem obraz dwu zupełnie różnych typów kobiet: młodziutkiej panny, atrakcyjnej,
OPIS PRZEDMIOTU 1. Zaczynasz od krótkiego przedstawienia przedmiotu: Co to za przedmiot. Gdzie się znajduje. Kto jest jego właścicielem. 2. Potem bierzesz pod uwagę wszystkie jego elementy: wielkość duży, ogromny, gigantyczny, monstrualny, mały, mikroskopijny, nieduży, filigranowy, miniaturowy. kształt podłużny, lancetowaty, wrzecionowaty, owalny, trójkątny, okrągły, jajowaty, płaski, wypukły, kanciasty, pękaty, wybrzuszony, prosty, długi, krótki, opływowy, owalny, kulisty, wąski. kolor wszystkie nazwy barw, ich odcienie: wyblakły, pożółkły oraz przymiotniki: ciemny, jasny, jaskrawy,
Barok w Polsce Renesans zwano wiekiem złotym. Barok to wiek srebrny. Polska nadal jest potężnym mocarstwem w Europie, ale powoli traci swą rangę. Wszystko przez sarmatyzm – symbol wolności i zarazem polskie przekleństwo. Rzeczpospolita wieku XVII Czas potęgi Barok, choć wiek to srebrny, nie złoty, jak jego poprzednik, był w historii Polski bardzo ważny. Rzeczpospolita szlachecka XVII w. obejmuje około miliona kilometrów kwadratowych! Terytorialnie – drugie po Rosji państwo w Europie. To
Twórcy epoki renesansu Włochy Kolebka renesansu. Włosi startują pierwsi, jeszcze w XIV w. Tu działa: Dante, Boccaccio, Petrarka, Machiavelli, Lodowico Ariosto. Malarze: Leonardo da Vinci, Rafael, Michał Anioł. Kwitną miasta: Florencja, Rzym, Padwa, Wenecja. Ważne ośrodki naukowe: uniwersytety w Bolonii, Padwie, Rzymie, Florencji i Pizie. Francja Ośrodkiem jest Paryż i dwór królewski. Niestety, tu będzie miała miejsce straszna noc św. Bartłomieja – mord wyznawców kalwinizmu z rozkazu Katarzyny Medycejskiej.
