JAK ODPOWIADAĆ Z POLSKIEGO
Udowodnij, że Konrad Wallenrod jest powieścią poetycką. POWIEŚĆ POETYCKA – gatunek ten stworzył angielski poeta George Byron. Sam Mickiewicz przetłumaczył na język polski najbardziej znany utwór tego gatunku, czyli Giaura Byrona. Cechy powieści poetyckiej to: Luźna, fragmentaryczna kompozycja, pełna tajemnic i niedomówień. Elementy fabuły są ze sobą luźno powiązane lub wręcz niespójne. Inwersja czasowa – akcja nie jest chronologiczna, mogą pojawiać się retrospekcje, akcja miesza się z przedakcją. Zostaje też zerwana więź
Przedmowa utworu dotyczy dziejów Litwy i narodu litewskiego w czasach średniowiecza, a zwłaszcza w wiekach XIII i XIV. Służy ona nadaniu aktualnym problemom „rysu historycznego” dla zmylenia carskiej cenzury. Wstęp – zawiera zarys wojny, która lada chwila wybuchnie między Teutonami (Krzyżakami) a Litwinami. Niemen staje się granicą między dwoma wrogimi państwami. • Część I Obiór – do Marienburga (Malborka) przybywają komturowie krzyżaccy, aby wybrać wielkiego mistrza. Tutaj masz charakterystykę Konrada – zasłużonego, ale ponurego rycerza, którego jedynym
Nad Niemnem to kolejny w literaturze polskiej gatunkowy przykład epopei szlacheckiej. Jakie cechy powieści o tym świadczą? Bohater zbiorowy Choć, oczywiście, każdego z głównych bohaterów i traktować można bardzo indywidualnie, to jednak – podobnie jak w wypadku Pana Tadeusza – wszyscy razem tworzą pewną całość noszącą cechy bohatera zbiorowego. Tym bohaterem zbiorowym Nad Niemnem jest właśnie polska szlachta – w całej swej społecznej rozciągłości – od arystokraty Różyca aż po
Bohaterowie Nad Niemnem We dworze w Korczynie zamieszkuje rodzina Korczyńskich: senior rodu – Benedykt, jego żona Emilia, dwoje dzieci – dwudziestoletni Witold i kilkunastolatka Leonia – które uczą się w szkołach w mieście i właśnie przyjechały na wakacje, a także zajmująca się całym domem krewna Benedykta, Marta, inni zubożali krewni – Justyna i Ignacy Orzelscy oraz panna Teresa, dama do towarzystwa Emilii. Benedykt Korczyński, dobry gospodarz, ciężko pracuje, aby zapewnić
Noce i dnie Marii Dąbrowskiej opisują dzieje rodziny Niechciców usytuowane na przełomie wieków XIX i XX. Bogumił brał udział w powstaniu styczniowym – a w finale książki obserwujemy wybuch I wojny światowej. Historia Niechciców rozgrywa się na planie polskiego krajobrazu wsi i dworku ziemiańskiego: najpierw w Krępie, potem Serbinowie, a w końcu w Pamiętowie. Bogumił i Barbara to przedstawiciele zdeklasowanych rodów szlacheckich, „wysadzeni z siodła” ziemianie, którzy w nowej rzeczywistości szukają własnego miejsca, zrywając z konserwatywnym
Józef K. Everyman marionetka człowiek samotny człowiek dążący do samowiedzy człowiek przeżywający metafizyczny lęk Bohater tragiczny Everyman Bohater Procesu to człowiek bez tożsamości – pospolite imię, brak nazwiska (jedynie niewiele znaczące K.), żadnych informacji o wyglądzie… Człowiek, który może być każdym. Bohater Procesu uosabia egzystencjalne lęki każdego człowieka, pokazuje uniwersalne postawy wobec losu. Ta zamierzona kreacja współgra z parabolicznym charakterem powieści. Marionetka Pan jest aresztowany, pewnie, ale nie powinno to
Interpretacje powieści Powieść-parabola. Powieść absurdu. Książka o zbiurokratyzowanym świecie. Metafora ludzkiego życia. Studium totalitaryzmu. Powieść o poszukiwaniu samoświadomości. Książka o śmierci i samotności. Powieść-parabola Fabuła Procesu ma znaczenie przenośne, jest ilustracją ogólniejszych praw ludzkiej egzystencji. Różne możliwości odczytania powieści: obraz bezradności człowieka wobec machiny biurokratycznej: urzędów, sądów itp., problem nieliczenia się z jednostką w systemie totalitarnym, osamotnienie człowieka w społeczeństwie, refleksja nad ludzką egzystencją – skazanie na nieuchronną śmierć,
I. Artur to młody, wykształcony, uporządkowany wewnętrznie mężczyzna. Denerwuje go styl życia rodziców – ich nonszalancja, łamanie norm obyczajowych, artystyczne skłonności, niechlujstwo. Nie może pojąć, że ojcu nie przeszkadza w niczym fakt, iż jego żona (a matka Artura) ma kochanka, i to jakiego – prymitywnego chama. Denerwuje go też niechlujstwo ojca i jego bohemiczny styl życia, denerwuje go nawet nowoczesna babcia, która nie myśli o śmierci ani robieniu na drutach, lecz radośnie gra w karty. Próbuje
Wesele jest dramatem realistyczno-symbolicznym, dziełem artysty, który z „małej sensacji towarzyskiej stworzył dramat narodowy”. Na ogół mówi się, upraszczając nieco sprawę, że: I akt ma charakter realistyczny, II akt – fantastyczny, III akt – symboliczny. Warstwa realistyczna przypomina jasełka Oglądamy szopkę-izbę, do której zmęczeni goście wychodzą wypocząć, przysiadają, prowadzą rozmowy. Bohaterowie, rozmawiający na ogół w parach, czasem w kilka osób, po zakończeniu dialogu znikają ze sceny, ustępując miejsca innym. Często są to pary
Przedstaw najważniejsze postacie Zbrodni i kary Dostojewskiego. Porfiry Pietrowicz – sędzia śledczy (ktoś pomiędzy policjantem a prokuratorem) zajmujący się sprawą morderstwa lichwiarki i jej siostry. Piekielnie inteligentny, znakomity psycholog. Od początku właściwie wie, że to Raskolnikow zabił, wie także, że nie ma szans na znalezienie przeciwko niemu dowodów. Prośbą i groźbą, blefem i przyjacielską rozmową stara się go zmusić do przyznania się do winy. Czy Porfiremu chodzi jednak tylko o dobre wypełnienie urzędowych obowiązków? Chyba
Bohaterowie z getta Mordechaj Anielewicz – przywódca powstania (dlaczego wybrano właśnie jego – bardzo chciał tego, no to go wybraliśmy – opowiada Edelman). Popełnił samobójstwo 8 maja 1843 r. Został ukazany jako miły, przystojny, pełen zapału i woli walki chłopak, zupełnie jednak pozbawiony wielkości, która powinna cechować przywódców. Wspomina o epizodzie, kiedy to Anielewicz pomagał matce w handlu rybami – podmalowywał je czerwoną farbą, by wyglądały na bardziej świeże… Michał
Co należy wiedzieć o dramacie Szekspirowskim? Narusza przede wszystkim klasyczną zasadę trzech jedności: miejsca, czasu i akcji: utwory Szekspira rozgrywają się w kilku przestrzeniach, akcja trwa nawet kilkanaście lat, obok wątku głównego zawiera również wiele motywów pobocznych. Łamie zasadę decorum, czyli odpowiedniości stylów, która tragedii przypisywała styl wysoki, pełen powagi i patosu, a komedii styl niski, bardziej rubaszny, nacechowany elementami komizmu. Dramaty Szekspira nie są tak koturnowe i teatralne jak tragedie antyczne. Autor stosuje również
Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem – Rej jako obserwator – prześmiewca – szermierz nowych idei. W Krótkiej rozprawie… Mikołaj Rej ujawnił talent do wnikliwej obserwacji świata, wychwytywania jego sprzeczności i kwitowania ich rubasznym humorem. Utworowi nadał kształt udramatyzowanej sceny, w której występują przedstawiciele trzech stanów społecznych ówczesnej Rzeczypospolitej: szlachty, duchowieństwa i chłopstwa. „Powiadacze”, jak nazywa ich autor, wiodą ze sobą polemiczny dialog, odsłaniający napięcia klasowe, krytykujący
Jak możesz podzielić satyry ze względu na sposób kreacji świata przedstawionego? Krótko scharakteryzuj każdy rodzaj i podaj przykłady z twórczości Ignacego Krasickiego. Satyry, których zadaniem jest piętnowanie i ośmieszanie wad ludzkich, obyczajów, charakterów, można podzielić na trzy grupy – ze względu na sposób przedstawienia treści. Pierwsza grupa to bezpośrednia wypowiedź narratora – monolog. Przykładem takiej satyry jest utwór Świat zepsuty. Sam tytuł oddaje stan, w jakim znalazła się ówczesna Rzeczpospolita – upadek obyczajów, brak
Przedstaw Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki jako pierwszą polską powieść nowożytną. Krasicki, pisząc historię Doświadczyńskiego, stworzył dzieło specyficzne zarówno pod względem fabuły, kompozycji i postaci głównego bohatera. Powieść Ignacego Krasickiego ma cechy powieści osiemnastowiecznej: pierwszoosobową, pamiętnikarską narrację – narratorem jest sam bohater utworu, dzięki czemu wydarzenia przez niego opisane zyskują wiarygodność; w tekście jest niewiele dialogów, przeważają opisy i opowiadania – w ten sposób łatwiej przedstawić np. utopijny świat Nipu; myśli bohatera są wplecione w naturalny
Scharakteryzuj środki stylistyczne w sonetach Sępa-Szarzyńskiego, ilustrując je przykładami z wybranych tekstów. Zacznijmy od najprostszych – epitetów. Na przykład „bojowanie byt nasz podniebny”, „srogi ciemności hetman”, „straszliwy bój”, „wieczna i prawa piękność”, „prośby płaczliwe”. Zwróć uwagę na ilość tych epitetów, a także na ich budowę, wiele z nich jest jednocześnie metaforami. Epitety u Sępa są również często rozbudowane, wieloczłonowe. Oksymorony – typowy chwyt baroku. Jest to zestawienie dwóch wyrazów o przeciwstawnych znaczeniach, tworzą one paradoks, czyli nową
Odpowiedź na to pytanie odnaleźć można w samych Trenach. Wprawdzie, nazywając córeczkę słowiańską Safoną (Safona to sławna grecka poetka, żyjąca na przełomie VII i VI wieku p.n.e.), wyraźnie sugeruje Kochanowski jej niezwykły talent poetycki, ale nie możemy traktować jako rzeczywistości słów Urszulki, którymi żegna ona swoją matkę: Już ja tobie, moja matko, służyć nie będę Ani za twym wdzięcznym stołem miejsca zasiędę; Przyjdzie mi klucze położyć, samej precz jechać, Domu rodziców swych
Przedstaw cechy poezji Mirona Białoszewskiego Pierwsze słowo, jakie przychodzi na myśl na określenie jego życia i twórczości, to „osobność”. A także indywidualizm i oryginalność. Sam uważał się za normalnego i przeciętnego człowieka, jednak w swej biografii przedstawiał się jako „pustelnik w wielkim mieście”. W swej osobności trwał konsekwentnie, zarówno jako poeta, jak i człowiek. Jego programowa samotność przejawiała się w ucieczce od oficjalnych form życia literackiego, obronie przed naciskiem chwilowych programów, doktryn i mód literackich. Polegała też na całkowitej niezależności
Zasada trzech jedności Wydarzenia Króla Edypa rozgrywają się (przed pałacem królewskim w Tebach). To, co się dzieje w innych miejscach, jest opowiadane przez bohaterów, np. Kreon relacjonuje swą wizytę u wyroczni, posłaniec z Koryntu informuje Edypa o śmierci jego przybranego ojca (jedność miejsca). Akcja tragedii obejmuje jeden dzień (jedność czasu). Utwór jest jednowątkowy – koncentruje się na docieraniu przez Edypa do prawdy o własnym losie i konsekwencjach zdobytej wiedzy (jedność
Pozytywizm to początkowo czasy potępiania i odrzucania wszystkiego, co romantyczne. Zwłaszcza w tekstach publicystów, z Aleksandrem Świętochowskim na czele. Chodziło przede wszystkim o polityczno-społeczny program pozytywistów. Ich koncepcja pracy organicznej i odrzucenia zbrojnej konfrontacji z zaborcami zdecydowanie nie dała się pogodzić z romantyczną wizją powstania i prometejskiego poświęcenia, uważaną przez przedstawicieli nowej epoki za bezmyślne, samobójcze szaleństwo. Poza tym pozytywiści sprzeciwiali się kreowaniu roli artysty jako osobnika stojącego poza społecznością,
